Fréttablaðið - 25.09.2005, Blaðsíða 19

SUNNUDAGUR 25. september 2005 19
augnskugga í stíl við himininn og
fallega lakkaðar fingur- og tánegl-
ur.
Fjallið tekur við okkur
Aðfaranótt 16. ágúst stóðu 16
fjallamenn við gamlan snjótroð-
ara. Klukkan var fjögur og frost-
næðingurinn beit aðeins lítillega.
Við höfðum ákveðið að spara 3-4
klukkustundir með því að ganga
ekki enn einu sinni að Pastukhof-
klettunum heldur greiða slatta af
evrum fyrir að láta skutla okkur
þangað. Dúnúlpa, höfuðlukt, tvö-
faldir skór, mannbroddar og
göngustafir á sínum stað. Nesti og
drykkur til 10-15 klukkustunda
ferðar í bakpokanum.
Við göngum í einfaldri röð.
Brekkan er nokkuð brött og skref-
in verða hæg og stutt og næstum
óendanlega mörg, klukkustund
eftir klukkustund. Kærasta
Sergeis, fjallaleiðsögumaðurinn
Anastasia, leiðir hópinn og með
okkur eru líka Bled, Yuri og Val-
entin úr sömu starfsgrein því 19
manns eru komnir í lestina.
Sprungusvæði eru neðan við tröð-
ina sem myndast hefur þessa viku
í jökulinn. Við göngum ekki í línu.
Falli einhver verður hann að
kunna að stöðva sig með ísöxi.
Um miðjan júlí lést fjallgöngu-
maður við fall skammt frá klett-
unum. Árlegur tollur mannslífa á
Elbrus er 10-15 mannslát vegna
falls í bratta eða ofan í sprungur,
snjóflóða eða ofkælingar.
Dagrenningin er engu lík. Him-
inninn verður fjólublár, blágrænn
og gulur meðan Kákasustindarnir
stíga fram úr myrkrinu, einn af
öðrum, og stjörnur og tungl
hverfa. Það hættir að stirna á
hjarnið, klettarifin á eystri tindin-
um verða skörp og hvít birta sker
í augu þangað til jöklagleraugun
eru tekin upp.
Eftir ríflega 5 tíma puð erum
við komin upp í skarðið milli tind-
anna og þar hvílumst við vel og
lengi. Ég sturta í mig Magic-orku-
drykk sem ég er búinn að geyma
innanklæða, borða fíkjustangir og
maula þurrt rúgbrauð. Greinilegt
er að hæðaraðlögunin er komin
ansi skammt á veg og við bæði
andstuttir og orkusognir. Enginn
er þó lasinn og allir leggjum við í
tindsbrekkuna sem er sýnu bratt-
ari en það sem að baki er. Hvergi
er þó ís í henni og því ekki þörf á
neinum auka öryggisráðstöfunum.
Að ná á toppinn
Við stefnum upp í heiðbláan
himininn því tindurinn sést ekki
fyrir hvelfdum jökulskalla. Það er
kominn skafrenningur. Íslenskur
renningur. Tvær klukkustundir
líða. Einn fótur taktfast fram
fyrir hinn. Best að gæta þess að
láta broddana grípa. Brekkan er
löng fyrir neðan okkur. Allt í einu
stöndum við á ávölum hrygg og
framundan sést svolítill hóll með
veifum. Tolli tekur strikið að
hætti íslenskrar sauðkindar en
hægir svo á sér og saman stönd-
um við allir á kolli hólsins sem var
takmark ferðarinnar.
Klukkan er tæplega tólf á há-
degi. Varla er ský á himni. Þarna
uppi er minningartafla um endur-
heimt Elbrus úr höndum þýskrar
innrásarsveitar í síðari heims-
styrjöldinni. Við föðmumst gæti-
lega að hætti karlmanna, tökum
myndir, meðal annars af okkur
með íslenska fánann og svo af
bangsanum hans Árna, og við
drekkum í okkur útsýnið. Á aðra
hönd sjást allir fjallaröðlarnir
nema hvað eystri tindurtinn
skyggir dálítið á þá en á hina sér
ofan á víðáttur Suður-Rússlands,
brúnar, gular, grænar og safarík-
ar. Nær lítum við niður úfna
skriðjökla sem líkt og hverfa und-
ir sjálfa sig.
Eftir stundarfjórðung, sem
kostað hafði langan tíma og mikla
áreynslu erum við lagðir af stað
niður. Meira þarf fjallamaðurinn
ekki því leiðin er markmiðið. Og
eftir fimm tíma staulumst við inn
á planið við Tunnurnar. Hvað
skyldi vera í pottunum hjá Veru?
Hún heilsar hverjum og einum,
óskar honum til hamingju og
gefur barmmerki frá Sovéttíman-
um sem staðfestir að við séum ljón
hins háa og bjarta fjalls. Svo er að
borða, drekka, sofa, drekka meira
og hraða sér niður í súrefnið í
Cheget þar sem allt bragðast vel
og loftið er fullt af alls konar lykt.
Í Adyl-Su og heim
Í Cheget er haldin kvöldveisla
daginn eftir uppgönguna. Haldnar
eru ræður. Þær eru að vísu stuttar
en með vel völdum orðum. Sergei
hrósar hópnum og við hrósum
þeim öllum, Rússunum. Valentín
hittir naglann best á höfuðið í
stystu ræðunni. Hún hljóðaði
svona :
„Við skulum gleðjast og skála
en munum að þegar allt kemur til
alls erum við að klífa fjallið fyrir
afkomendur okkar og af virðingu
fyrir forfeðrunum og formæðrun-
um. Þetta verður að liggja ljóst
fyrir. Skál.“
Við snæðum lauk og grillað
lambakjöt á teini sem er eins kon-
ar þjóðarréttur á svæðinu og skál-
um í vodka eða blávatni. Sergei og
Anastasia fá bók um Ísland á rúss-
nesku að gjöf og einhverja aura
með og við skipuleggjum ferð
næsta dag í Adyl-Su dalinn sem er
einna fegurstur allra fjalladal-
anna. Þar göngum við í fáeinar
klukkustundir. Virðum fyrir
okkur stórskorið landslag, stríðar
ár og gróður.
Jöklar gægjast ofan hlíðar og
risavaxnir tindar mynda hálf-
hring um dalinn. Þar er Shkelda
sem líkist skörðóttum hrygg á
risaeðlu, með stórum falljöklum,
og Cheget-Tau-Chana, fullkominn
íspíramídi. Mörg blómanna fram
með jaðri furu- og birkiskógarins
koma kunnuglega fyrir sjónir,
undafífill, eyrarrós, rænfang,
baldursbrá og blóðberg. Segið svo
að fjallamenn líti ekki nær sér,
bara hátt til tinda.
Flugstöðin í Mineralnye Vody
hafði ekkert breyst þegar við
komum þangað eftir 8 daga dvöl í
fjöllunum. Reyndar hefur stöðin
ekkert breyst frá því upp úr 1960,
nema hvað vopnaleitartæki voru
þar í gangi. Allt annað fór fram
handvirkt, handvegið og hand-
skrifað af festu og öryggi og eng-
um lá á. Hitinn var um 30 stig en í
fríhafnarbiðsalnum suðaði loft-
ræsting.
Forsjálir áttu klósettpappír því
hann er ekki hafður á opinberum
salernum og mátti bjóða í mýkstu
gerðirnar með evrum en ekki
rúblum. Tupolev T-154-vélin var
sú sama og flutti okkur til lands-
ins frá München. Gömul, traust og
rennileg.
Um borð fékk ég soðna styrju,
rófur og maís með bjórglasi og lét
eftir mér að sofa dálítið við hliðina
á hvíthærðum gyðingi með ljótt ör
á loðnum handlegg ásamt tattóver-
uðu númeri í þýskum útrýmingar-
búðum. Hann kinkaði bara kolli
þegar ég benti á örið og muldraði
Treblinka og svo ræddum við um
úr, mat, Ísland og fjölskylduna
hans frá Úkraínu sem nú býr í
Þýskalandi. Við spurðum ekki um
nöfn en ég komst að því að hann
var upprunalega úrsmiður en lifði
nú nærri níræður við Svartahaf á
peningum sem fjölskyldan sendi
honum. Nú ætlaði hann að heim-
sækja afabörnin. Ég sagðist eiga
tvö afabörn, Andra Dag og Aron
Mána, og við skildum sáttir.
Á þriðja degi eftir gönguferð-
ina inn Adyl-Su dalinn sagði vin-
gjarnleg flugfreyjurödd í hátal-
arakerfi Iceland Express-vélar-
innar: „Velkomin heim. Klukkan
er 15.40 að staðartíma.“
Leiðangursmenn þakka
Iceland Express, Gym80, Útilífi
og Fjallakofanum fyrir að létta
undir með þeim.
TINDURINN UNDIR Árni Árnason og Ari Trausti á tindi Elbrus þann 16. ágúst.
KLIFIÐ Á ELBRUS í morgunsárið.
Skuggi fjallsins nær langt.
USHBA, eitt erfiðasta klifurfjallið í Kákasus.