Fréttablaðið - 10.12.2005, Blaðsíða 62

10. desember 2005 LAUGARDAGUR38
Það þarf engan kjarnorkusér-fræðing til þess að reikna það út að falleg fljóð syngjandi
popptónlist hafa gífurlegt aðdrátt-
arafl. Þetta hafa plötuútgefendur
vitað í um 70 ár.
Söluhæsta stúlknasveit fyrri
helmings síðustu aldar var The
Andrew Sisters. Þær ögruðu
karlmönnum frá árinu 1938 með
lokkandi sírenusöng og öfgafullri
notkun á krullujárni.
Á fimmta áratugnum ögruðu
The Chordettes ögn meira með því
að blanda svörtum doo-wop áhrif-
um inn í hvíta söngtónlist. Lagið
Mr. Sandman er gott dæmi. Það
má kalla þær afsprengi plötufyr-
irtækis, því þeim var raðað saman
af eiginmanni einnar söngkonunn-
ar stuttu eftir að hann stofnaði
útgáfufyrirtækið Cadence.
Spector kastar sprengjum
Geðsjúklingurinn og snillingurinn
Phil Spector kastaði svo fram næstu
stúlknasveitasprengju. Hann kom
plötufyrirtæki sínu, Philles Rec-
ords, á kortið með The Crystals í
lok árs 1961. Það samstarf entist í
þrjú ár og færði okkur m.a. slaga-
rann And Then He Kissed Me. Eftir
að Spector var orðinn leiður á þeim
uppgötvaði hann aðrar betri, The
Ronettes. Þær þóttu mjög ögrandi,
notuðu meiri ælæner en sést hafði
áður og tvöfölduðu höfuðstærð sína
með því að binda hárið upp. Bragð-
besti ávöxtur þeirra var Be My
Baby sem gerði allt vitlaust 1964.
Annar snillingur var Shadow
Morton, sem samdi og hljóðrit-
aði The Shangri-Las. Þær ögruðu
með frábærum textum um dauða
sakleysis. Textar um ástarsorgir,
dauða mótorhjólatöffara og að flýja
að heiman.
Vinsælasta stúlknatríó sjöunda
áratugarins var þó án efa The
Supremes með Díönu Ross í aðal-
hlutverki. Tamla Motown útgáfa
Berrys Gordy lagði sérstaka
áherslu á feril þeirra og Díana
Ross varð ein skærasta stjarna
Bandaríkjana fyrir vikið.
Safnað saman í hljómsveitir
Áður fyrr var það nær alltaf hlut-
verk upptökustjórans að koma
sveitunum í samband við laga-
höfunda og plötufyriræki. Þær
fluttu allar upprunaleg lög, en
aldrei eldri slagara eins og tíðkast
í dag. Allar þessar stúlknasveitir
voru líka sjálfssprottnar en ekki
hugarfóstur plötufyrirtækja. Það
þótti ekki sjálfsagt fyrr en Spice
Girls ruddust fram á sjónarsviðið.
Það var upphafið að því fyrir-
brigði sem stal nafninu „stúlkna-
sveit“. Og það var eftir þeirri for-
múlu sem Einar Bárðarson stofnaði
Nylon.
Við getum þakkað umbanum
Maurice Starr fyrir þessa þróun
mála. Pirraður fékk hann þá flugu
í höfuðið að honum myndi ganga
betur með hvítum úthverfapiltum
en New Edition sem hann hafði
starfað með í áraraðir. Hann hélt
áheyrnarpróf í Boston árið 1984 og
fann þar liðsmenn New Kids on the
Block.
Sex árum síðar fékk Nigel Mart-
in Smith sömu hugmynd í Bret-
landi og bjó til Take That. Fram að
því hafði það verið óskrifuð hefð í
Bretlandi að sveitir þyrftu að vera
sjálfssprottnar til þess að halda
trúverðugleika almennings.
Kryddpíurnar fimm svöruðu
allar sömu auglýsingu sumar-
ið 1993 og var raðað saman af
umboðsmanni eftir áheyrnarpruf-
ur. Þær gerðu fljótlega uppreisn,
sögðu kauða upp og réðu Simon
Fuller sem síðan þá hefur verið
ranglega titlaður „faðir breskra
stúlknasveita“. Spice Girls ögruðu
með slagorðinu Girl Power og slógu
nær öll sölumet. Breskar stúlkna-
sveitir spruttu upp sem gorkúlur
eftir það. Stærstu fylgifiskarnir
hafa verið All Saints, Sugababes og
Girls Aloud.
Stærsta bandaríska stúlkna-
sveitin er Destiny ś Child en hún er
sjálfssprottin og á því lítið skylt við
Nylon eða Spice Girls.
Saklausar sveitastelpur
Í febrúar bætir Nylon sér í hóp
nýrra stúlknasveita sem keppast
um bresku krúnuna. Nýstofnað
útgáfufyrirtæki Einars Bárða-
sonar, Believer, gefur út en Right
Track dreifir.
Í ljósi vinsælda stúlknasveita
þar síðustu 10 ár er þetta vissu-
lega bjartsýnt verkefni. Það fyrsta
sem Bretanum verður boðið upp
á er útgáfa af Rolling Stones lag-
inu Have You Seen Your Mothers
Baby?
Eiga þær séns? Ekkert erlent
stúlknaband hefur hingað til náð
að brjóta breska poppmarkaðinn
sem er alfarið stjórnað af plöturis-
unum þar. Þetta verður því fyrsta
íslenska sveitin sem reynir fyrir
sér þar sem getur ekki stólað á
að það hjálpi að koma frá svölustu
eyju veraldar.
Allar vinsælustu stúlknasveit-
ir Breta hafa gefið út frumraunin
sínar undir tvítugu. Þetta er vilj-
andi gert. Hlustendahópurinn er
að mestu samansettur af stelpum
undir 14 ára og útgefendur óttast
að börn eigi erfiðara með að tengja
sig við konur. Önnur ástæða er sú
að plötufyrirtækin vonast eftir
því að ein eða fleiri, innan sveitar-
innar, nái síðar að hefja sólóferil.
Breski poppbransinn er harður og
miskunnarlaus, konur yfir 25 ára
aldri fá sjaldnast möguleika. Tími
Nylon er því að renna út.
Breska poppið hefur orðið glys-
gjarnara með ári hverju og mikið
spilað á kynþokka. Ímynd Nylon
er mjög saklaus. Í Bretlandi ná
flestar stúlknasveitir vinsældum,
fáklæddar, í gegnum karlatímarit
á borð við GQ og Esquire. Ekkert
stúlknaband hefur náð árangri án
þess að vera ögrandi.
Það sem vinnur með Nylon er
íslensk náttúrufegurð, sönghæfi-
leikar og að það er ágætis laga-
höfundur innanborðs. Einar hefur
gott eyra fyrir poppmelódíum.
Vinsælustu stúlknasveitirnar eru
þær sem bjóða aðallega upp á upp-
runalegar lagasmíðar. Nokkrar
þeirra hafa þó leikið sama leik og
Nylon og byrjað á þekktu tökulagi.
Það svínvirkaði t.d. fyrir All Saints
að flytja slagara Red Hot Chili
Peppers, Under the Bridge.
Stúlkurnar eru án efa að hoppa
inn í hörðustu hlið tónlistarbrans-
ans og þær þurfa svo sannarlega
að hafa bein í nefinu ef þær ætla
að ná árangri. Hingað til hefur fer-
ill þeirra vaxið með hverju skrefi
en í fyrsta skiptið fara þær núna
á móti straumi. Spennandi tímar
framundan. biggi@frettabladid.is
Á Nylon séns í Bretlandi?
Birgir Örn Steinarsson fer yfir sögu stúlknabanda og veltir því fyrir sér hvort Nylon eigi
möguleika á mikilli velgengni í Bretlandi.
THE RONETTES Stofnuð í New York
1959. Helsta verkefni Phil Spectors
sem síðar giftist aðalsöngkonunni.
Helstu slagarar: Be My Baby og Baby,
I Love You.
THE SUPREMES Stofnuð 1961 í
Detroit. Var upphaflega kvartett undir
nafninu The Primettes. Þrátt fyrir að
vera ekki endilega besta söngkonan
var Díönu
ýtt fremst
af Berry
G o r d o n ,
y firmanni
M o t o w n
útgáfunnar,
sem varð
síðar elsk-
hugi henn-
ar.
Helstu slagarar: Stop! In the Name
of Love, You Can´t Hurry Love og You
Keep Me Hanging On.
SHANGRI-LAS Stofnuð 1963 í
Queens í New York af eineggja tví-
burasystrunum Marge og Mary Ann
Ganser. Unnu náið með Shadow
Morton.
Helstu slagarar: Leader of the Pack,
I Can Never Go Home Anymore og
Give Him A Great Big Kiss.
SISTER SLEDGE
Stofnuð 1971 í Phila-
delphiu af fjórum
systrum. Líklegast
þekkasta stúlknasveit
diskótímabilsins.
Helstu slagarar: We
Are Family og He´s
the Greatest Dancer.
THE BANGLES Stofnuð 1981 í Los
Angeles. Var ekki bara söngvasveit,
Þær sömdu og spiluðu öll lög sín
sjálfar á hljóðfæri. Engu að síður
stærsta stúlknasveit níunda áratug-
arins.
Helstu slagarar: Walk like an Egypti-
an, Eternal Flame og Manic Monday.
SPICE GIRLS Stofnuð árið 1993 í
London sem kvenkynssvar við Take
That. Lögð var mikil áherslu á að allir
liðsmenn fengju jafn mikla athygli og
boðuðu Girl Power. Þrjár breiðskífur
og ein kvikmynd.
Helstu slagarar: Wannabe, 2 Become
1, Say You´ll Be There og Spice Up
Your Life.
ALL SAINTS Stofnuð 1993 í London
en náði ekki vinsældum fyrr en fjór-
um árum seinna. Miklar deilur innan
sveitarinnar ollu því að ferill þeirra
var skammlífur.
Helstu slagarar: Never Ever, Under
the Bridge og Lady Marmalade.
DESTINY´S CHILD Stofnuð 1990
sem kvartett í Houston. Pabbi Bey-
oncé Knowles, sem er prestur, var svo
stoltur af dóttur sinni að hann ákvað
að afhenda heiminum hana á háum
hælum, í stuttum
latexpilsum og
brjóstahaldara.
Ein stærsta
stelpusveit allra
tíma, enda nóg
af hæfileikum
hér.
Helstu slagarar:
Independent
Woman part
1, Survivor,
B o o t y l i c -
ious og
Lose my
Breath.
SUGABABES Stofnuð 1998 í London
þegar liðsmenn voru aðeins 15 ára.
Neita að dansa á sviði og eiga virkan
þátt í lagasmíðum.
Helstu slagarar: Freak Like Me, Hole
in the Head og Push the Button.
ÞEKKTUSTU STÚLKNABÖNDIN
NYLON Stúlknasveitin Nylon stefnir á erlenda grund.