Tíminn - 13.02.1977, Blaðsíða 19

Sunnudagur 13. febrúar 1977
19
Útgefandi Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar:
Þórarinn Þórarinsson (ábm.) og Jón Heigason. Ritstjórn-
arfulltrúi: Freysteinn Jóhannsson. Augiýsingastjóri:
Steingrímur Gislason. Ritstjórnarskrifstofur I Edduhúsinu
við Lindargötu, símar 18300 — 18306. Skrifstofur I Aöal-
stræti 7, simi 26500 — afgreiðslusimi 12323 — auglýsinga-
simi 19523.. Verö I lausasöiu kr. 60.00. Áskriftargjald kr.
1.100.00 á mánuði. Blaðaprenth.f.,
Jurtakynbætur
Allar þær jurtir, sem menn rækta sér til gagns-
muna, voru upphaflega villijurtir, og allur búpen-
ingur á sér svipaða sögu. Hvort tveggja hefur tekið
miklum stakkaskiptum á þúsundum ára i umsjá
manna, og þó enn meiri við úrval, ræktun og kyn-
bætur á seinni timum. Með þekkingu sinni hefur
visindamönnum tekizt að vinna stórvirki i ótal
greinum og leggja mönnum upp i hendur jurtir og
fénað, miklu arðgæfari en áður þekktist.
En visindin hafa ekki einungis tök á að auka af-
urðir og finna þau ráð, sem leiða til mikillar arð-
semi. Með tilstyrk þeirra má ekki bara breyta eig-
indum tegundanna eða hnika þeim til á þann veg, að
þær gefi meira af sér við æskileg skilyrði, heldur
einnig búa til ný kyn eða afbrigði, sem fella sig að
skilyrðum, sem áður voru ófullnægjandi eða svo á
mörkum, að til beggja vona gat brugðizt.
Islendingar hafa náð góðum árangri við kynbætur
búf jár með úrvali góðra einstaklinga til timgunar,
og hefur þar farið saman starf bænda og lærðra
manna i slikum fræðum. Um jurtakynbætur gegnir
öðru máli, enda eru þær þess eðlis, að þær eru að-
eins á fárra færi. Þar verður að koma til mikil vis-
indaþekking, margþætt tilraunastarf, góður bún-
aður, fé og timi. Að visu hefur leit verið gerð að
þeim tegundum, sem gefast bezt við islenzka stað-
hætti, og þess njóta menn við túnrækt, garðrækt og
skógrækt. En fram að þessu hefur litlu verið kostað
til þess að búa til ný afbrigði nytjajurta, sem stand-
ast betur duttlunga islenzkrar veðráttu og eru arð-
gæfari en hin eldri við þau skilyrði, er hér bjóðast.
Þegar til þess er litið, hvað tekizt hefur með öðrum
þjóðum, verður varla i efa dregið, að hér eigum við
mikla möguleika ónotaða, hvenær sem við höfum
áræði til þess að hef jast handa um þær tilraunir og
rannsóknir, sem hljóta að vera undanfari þess, að á
vinnist. Hér eigum við ónumið land, ef svo má
segja, og getum tvimælalaust vænzt ávinnings i
fyllingu timans, ef þekkingu, starfsorku og fjár-
munum er varið til þess að sigrast á vandkvæðun-
um.
í sumum greinum vantar aðeins herzlumuninn til
fjölbreyttari og árvissari ræktunar en nú er stund-
uð. Visindamenn hafa bent á, að kynbætt bygg,
semþarfnaðistsvo sem einum tiunda minni hita til
þess að þroskast en þau afbrigði, er nú er völ á, væri
ræktunarhæft um meginhlúta landsins, — einnig i
misæri. Þeir, sem bezt mega um dæma, bera ekki
brigður á, að slikt afbrigði væri unnt að búa til með
tið og tima, ef kapp væri á það lagt. Á sama hátt
mætti áreiðanlega kynbæta túngrös, svo að þau
stæðust betur áföll af völdum veðurlags, og kalla
fram ný afbrigði kartaflna með þess konar eigin-
leika og hefur raunar einstaklingur unnið að þvi á
eigin spýtur á liðnum árum.
Hér er aðeins tæpt á nokkrum atriðum, sem miklu
máli skipta fyrir okkur. En fjölmargar aðrar nytja-
jurtir, bæði fóðurjurtir og matjurtir, má hugsa sér,
að unnt væri að fella betur að islenzkum háttum og
gera arðsamari og árvissari til uppskeru. Sá timi
kemur, að við förum að leggja kapp á jurtakynbæt-
ur, og hvenær við njótum ávaxtanna af þvi starfi,
fer eftir hinu, hversu langt þess verður að biða, að
verkefnið verði tekið föstum tökum.
Við Islendingar höfum til skamms tima stundað
rányrkju á sjó og landi mestan part.Ræktunarhugar
far i hinni viðtækustu merkingu verður að leysa af
hólmi leifar annarra stjónarmiða.
—JH.
ERLENT YFIRLIT
Glistrup biðlar
til Hartlings
Danir orðnir þreyttir á kosningum
SIÐUSTU skoðanakönnunum,
sem hafa veriö birtar í Dan-
mörku, ber ekki saman um,
hver veröi úrslit þingkosning-
anna á þriöjudaginn kemur.
Helzt viröist þó mega draga
þær ályktanir af þeim, aö
Flokkur sósialdemókrata
muni heldur vinna á, en
Vinstri flokkurinn tapa, enda
mætti þaö teljast kraftaverk,
ef hann héldi sama fylgi og i
janúarkosningunum 1975, þeg-
ar hann tvöfaldaði þing-
mannatölu sina. Þá viröast
skoöanakannanirnar benda til
þess, aö Framfaraflokkur Gli-
strups muni frekar vinna á en
tapa. Erfiöara er aö geta sér
til um fylgi minni flokkanna.
Horfur viröast ekki á þvi aö
gömlu flokkarnir tveir,
thaldsflokkurinn og Radikali
flokkurinn, rétti viö i þessum
kosningum, heldur megi frek-
ar búast viö aö Radikali
flokkurinn tapi enn og thalds-
flokkurinn geri litiö betur en
aö standa i staö. Kristilegi
flokkurinn þykir liklegur til
aö halda stööu sinni. óljóst
viröist hvernig fylgið muni
skiptast milli hinna þriggja
smáflokka, sem eru til vinstri
viö sósialdemókrata. Frekar
viröist horfa ógæfulega hjá
Sósialiska þjóöarflokknum,
sem bjó viö gott gengi undir
forustu Aksels Larsen eftir aö
hann yfirgaf Kommúnista-
flokkinn. Siöan Larsen féll frá
hefur flokkurinn alltaf veriö
aö tapa og nú bætist viö, aö
mikill ágreiningur hefur risiö
meöal forustumanna hans og
hefur sumum þeirra veriö bol-
aö frá framboöi m.a. Poul
Dam, sem lengi hefur veriö
einn aöalleiðtogi flokksins.
Þaö er ekki taliö ósennilegt, aö
þetta geti oröiö vatn á myllu
kommúnista og vinstri sóslal-
ista.
ÞAÐ VELDUR þvi m.a. aö
erfiöara er aö spá um úrslit en
oft áöur, aö margir kjósendur
viröast óráönir og ætla aö
draga til siöustu stundar aö
ákveöa sig. Kosningabaráttan
kann þvi aö hafa nokkur áhrif
á það hver hin endanlega af-
staða veröur. Annars hefur
hún einnkennzt af deyfö kjós-
enda. Kosningafundir hafa
veriö frekar illa sóttir og
frambjóöendur þvi gripið til
þess ráös, aö heimsækja
vinnustaði I mun ríkari mæli
en áöur. Þaö þykir nokkur vis-
bending um áhugaleysi al-
mennings, aö frambjóöendur
Radikala flökksins og Fram-
faraflokks Glistrups boöuöu til
kappræöufundar i Arósum.
Aöeinsátta menn mættu, fjór-
ir frambjóöendur og fjórir
áheyrendur!
Ahugaleysi kjósenda er
skiljanlegt, þegar þess er
gætt, aö þetta eru þriöju þing-
kosningarnar á rúmum þrem-
ur árum. Þá bætir þaö ekki úr
skák, aö erfitt er aö gera sér
grein fyrir hvernig samstarfi
eöa samstarfsleysi flokkanna
veröur háttaö á komandi kjör-
timabili. Þvi veldur hinn mikli
fjöldi smáflokka. Stjórnmálá-
standið i Danmörku er glöggt
dæmi þess, hvilikur glundroöi
getur hlotizt af smáflokkum.
Héöan af veröur varla bætt úr
þessu I Danmörku, nema meö
breytingu á stjórnarskránni,
en engin hreyfing er á þvi máli
hjá Dönum eins og er.
KOSNINGABARATTAN hef-
ur beinzt verulega aö foringj-
Glistrup og Hartling
um tveggja stærstu flokkanna,
eöa þeim Anker Jörgensen og
Paul Hartling, en annar hvor
þeirra mun mynda stjórn aö
kosningunum loknum. Lik-
legra þykir þó aö þaö veröi
Jörgensen. Þaö hefur veriö
eitt af áróöursmálum Gli-
strups i kosningabaráttunni,
að Vinstri flokkurinn og
Framfaraflokkurinn eigi aö
mynda stjórn saman eftir
kosningarnar og kveöst hann
reiðubúinn til aö styöja Hart-
ling sem forsæíisráöherra.
Glistrup bendir á, aö þessir
tveir flokkar hafi nú 66 þing-
menn samanlagt, en sósial-
demókratar hafi ekki nema 53.
Kunnugir lita svo á, aö þetta
tilboö Glistrups sé ekki borið
fram i alvöru, heldur til þess
aö ná kjósendum frá Vinstri
flokknum. Óneitanlega hefur
þetta lika komiö Hartling i
nokkra klipu. Helzt myndi
hann sennilega vilja afneita
allri samvinnu við flokk Gli-
strups, en þaö gæti haft nei-
kvæö áhrif á kjósendur, sem
eru á sveimi milli flokkanna.
Hartling hefur þvi valiö þá
millileið aö segja, aö stjórnar-
samvinna viö Framfaraflokk
Glistrups kom ekki til greina,
en hins vegar geti komiö til
greina aö þiggja stuöning hans
á þingi til aö koma fram mál-
um. Jafnframt hefur Hartling
taliö óliklegt, aö til stjórnar-
samvinnu komi milli Vinstri
flokksins og sósialdemókrata,
en Glistrup hefur notaö þaö
sem grýlu á hægrisinnaöa
kjósendur Vinstri flokksins.
Sennilega væri þaö þó sam-
stjórn þessara tveggja stærstu
flokkanna, sem helzt gæti tek-
izt á viö vandann, sem fram-
undan er, en hún viröist allt
annaö en likleg, ef dæma skal
af kosningabaráttunni.
Þaö gæti veriö hugsanleg
stjórnarsamvinna, aö septem-
ber-flokkarnir svonefndu
tækju höndum saman, en svo
kallast flokkarnir, sem stóöu
að samkomulagi um efna-
hagsmál, sem gert var I
september siöastl. Þessir
flokkar voru, auk sósialdemó-
krata, Radikali flokkurinn,
Kristilegi flokkurinn og
Flokkur miödemókrata og siö-
ar bættist Ihaldsflokkurinn
viö. Þaö mun þó fara verulega
eftir kosningaúrslitum, hvort
samstaða þessara flokka get-
ur haldizt áfram.
Þ.Þ.