Tíminn - 13.02.1977, Blaðsíða 21
20
Sunnudagur 13. febrúar 1977
Sunnudagur 13. febrúar 1977
21
Frá
niðurlæffingu
til reisnar
I þessari grein er rætt við Stefán
Jóhannsson félagsráðunaut um
Stefán Júhannsson
Vistheimilið að Vífilsstöðum, og einnig er talað við unga stúlku,
sem segir sögu sína á einlægan og hispurslausan hátt
baráttunni við áfengiö. Þessir
fyrrverandi vistmenn koma
gjarna meö fjölskyldur sinar meö
sér, og aöstandendur þeirra og
núverandi vistmanna setjast á
tal, alveg sér, og bera saman
bækur sinar. Þetta er áreiðanlega
mjög gagnlegt, þvi aö fjölskyldur
drykkjumanna geta áreiöanlega
veitt hver annarri mikilsveröan
stuöning og upplýsingar.
Nóg að gera, og litið um
eyður
A sunnudögum er hér sérstakur
kynningarfundur fyrir AA- og Al-
Anon samtökin, og seinnipart
sunnudagsins er upplýsinga- og
fræðslufundur fyrir aöstandendur
og gesti. Þá er bæði fjallað um
þaö sem viö erum aö gera hér, um
alkóhólisma sem sjúkdóm, þróun
og stig drykkjusýki, og slöan er
fræðslukvikmynd. — Þannig er
vinnuvikan hér hjá okkur, I stór-
um dráttum, en auövitaö hef ég
ekki tint til hvert smáatriöi dag-
legs lifs okkar.
Hafa vistmenn nóg aö gera all-
an daginn, eöa veröa eyöur inn á
milli?
— Frá þvi aö morgni og fram aö
kvöldmat er timanum alveg niö-
ur-skipaö, og þar er engin eyða.
Eina undantekningin frá þessu
eru sunnudagsmorgnarnir, en
vistmönnum er heimilt aö sofa til
hádegis, ef þeir vilja. Slödegis á
laugardögum er heimsóknartlmi
rýmri en endranær, hann má
heita frjáls, frá þvi klukkan er
þrjti til hálffjögur, og fram úr.
Aöra daga er laus timi frá klukk-
an sjö á kvöldin, nema á fimmtu-
dags-ogföstudagskvöldum, en þá
er dagskrá til klukkan ellefu. —
Þannig eru ákaflega litlar eyöur á
milli þátta hjá okkur, þaö getur i
mesta lagi oröiö hálftimi I einu,
en ekki meira. Þann tlma nota
vistmenn gjarna til simtala út i
sem reynir aö halda bata slnum
viö meö hjálp AA-samtakanna, og ■
aöstandendur hans, sem starfa i
Al-Anon. Vinir og kunningjar
sjúklingsins mega ekki heldur
láta sitt eftir liggja, þvi einnig
þeir geta gert mikið gagn.
Eins og þú gafst i skyn meö
spurningu þinni áöan, þá er erfitt
að fullyröa mikiö um raunveru-
iegan árangur, þann stutta tlma,
sem endurhæfingarstööin hefur
starfaö hér á Vlfilsstööum. Hins
vegar bendir sú stutta reynsla,
sém hér hefur fengizt, eindregiö
til þess, aö árangur okkar þurfi
ekki aö veröa lakari en annarra
þjóöa, hvort sem viö litum til
-Evrópu eöa Bandarikjanna. Ég
eralveg sannfæröur um, aö eftir
eitt til tvö ár, veröur sú meöferð,
sem sjúklingamir fá hér, búin aö
taka á sig fast sniö, sjálfsagt á
ýmsan hátt betra en nú er, þvi aö
slíkir hlutir eru alltaf nokkra
stund aö mótast. Þaö sem einkum
háir okkur nú, er skortur á sér-
þjálfuöu starfsliöi, en úr þvi ræt-
ist væntanlega með tlmanum.
— Hafa menn komið hingaö aft-
ur, eftir aö hafa veriö hér tilskil-
inn tima?
— Þaö er mjög óalgengt, en þó
hefur það komiö fyrir. Flestir
hafa, fyrr eöa siöar, reynt aö fara
þær leiöir, sem viö höfum bent
þeim á, og stundum hefur mönn-
um reyndar oröiö hált á þvi aö
reyna aöferöir, sem þeim sjálfum
höföu dottiö i hug, I staðinn fyrir
aö fara aö ráðum okkar.
— Væri ekki nóg verkefni, þótt
önnur endurhæfingarstöö, eöa
annaö hús jafnstórt þessu, risi
hér á Vifilsstööum eöa annars
staöar?
— Vist er, aö þörfin er mikil.
Siöan á siöustu áramótum hefur
verið hér hálfsmánaöar biölisti.
Viö höfum hvergi nærri getað
annaö eftirspurninni, og hiö sama
má segja um afvötnunardeildina.
dæmis sykursjúkt fólk og hjarta-
sjúklingar fá þau meöul, sem þeir
geta ekki án veriö. En róandi lyf
og svefnlyf eru bannvara.
— A þá enginn erfitt meö svefn
hér?
— Jú, þaö hefur komiö fyrir, aö
menn hafa ekki getaö sofnaö,
sumum gengur illa fyrst i staö.
Þeir, sem svo er ástatt um, fá
ávisun á flóaöa mjólk, hunang
eöa annaöálíka.og þaö hefur allt-
af endaö meö þvl, aö viökomandi
persóna hefur fariö aö sofa eöli-
legum svefni.
— Þú myndir kannski vilja lýsa
einum degi, eins og hann gengur
hjá ykkur, frá morgni til kvölds?
— Já, en þá ber þess fyrst og
fremst aö geta, aö dagar okkar
hér eru ekki allir eins, þótt þeim
sémargtsameiginlegt. Viö förum
á fætur klukkan hálfátta á hverj-
um morgni, þegar virkur dagur
er, og þá hefst nokkurs konar
nafnakall, þaö er aö segja aö
gengiö er úr skugga um aö allir
séu vaknaöir. Þá hefst morgun-
leikfimi og snyrting, og svo auö-
vitaö morgunmatur. Þar næst
ganga vistmenn og starfsfólk
sameiginlega til verka og ræsta
húsiö. Þá er handavinna, og
stendur hún yfir i einn til hálfan
annan klukkutima. Næst er sam-
koma, sem viö köllum borgara-
fundi, en þaö er sameiginlegur
fundur starfsfólks og vistmanna,
Vistheimilið aö Vifilsstöðum
þar sem rædd eru vandamál, sem
upp kunna aö hafa komiö. Tvisv-
ar í viku endar morguninn á þvl,
aö slökunaræfingar fara fram, og
er þaö þá venjulega rétt fyrir
hádegið.
Eftir hádegi eru hópfundir
flesta daga, eöa fjórum sinnum i
viku. Vistmenn skiptast þá I þrjá
hópa, og fyrir hverjum flokki er
hópstjóri, sem stýrir umræöum.
Þar er f jallaö um ýmis afmörkuö
viöfangsefni og vandamál mann-
legs lifs. Viö tölum þar um hluti
eins og þolinmæöi, gagnrýni, ást-
ina, og ýmsa fleiri tilfinninga-
þætti, til dæmis kjarkleysi,
minnimáttarkennd og sitthvaö
fleira. Enn fremur er rætt um
þátt trúar og bænar og áhrif
þeirra á tilfinningalif manna.
Gagnkvæm kynni að-
standenda
Tvisvar til þrisvar I viku halda
læknar fyrirlestra hérna. Tveir
læknar annast þetta fyrirlestra-
hald, annars vegar læknir staöar-
ins, Grétar Sigurbergsson, en
hins vegar yfirlæknirinn, Jóhann-
esBergsveinsson. Aöra dagavik-
unnar eru hér svokallaöir tján-
ingafundir, en þeir eru I þvl fólgn-
ir, aö vistmenn veröa aö stlga i
stólinn og taka til máls um eitt-
hvert ákveöið efni i allra áheyrn.
Þetta æfir menn mjög mikið I þvi
aö finna orö yfir hugsanir sínar,
en þaö er öllum hin mesta nauö-
syn, þvi aö allir hafa þörf fyrir aö
létta á hjarta sinu viö og viö,
hvort sem þeir eru ofdrykkju-
menn eöa ekki; og sjálfsöryggi
manna margfaldast viö aö koma
fram og flytja mál sitt upphátt,
frammi fyrir áheyrendum.
Fjórum sinnum I viku eru AA-
fundir hérna, og viö leggjum
mjög mikla áherzlu á þá. Ég geri
varla ráö fyrir þvi aö ofdrykkju-
menn þurfi aö búast viö því aö
þeim takist aö lifa án áfengis, ef
þeir hafa ekki stuðning af AA-
samtökunum, en meö hjálp
þeirra tekst f jölmörgum þaö, eins
og dæmin sanna.
Tvisvar til þrisvar I viku er far-
iö annaö hvort i gönguferöir eöa
sundferöir.OgeinusinniI viku er
fræöslukvikmynd um áfengis-
vandamáliö I ýmsum myndum
þess, og einnig um eiturlyfja-
vandann. — A fimmtudagskvöld-
um er hér kvöldvaka, sem vist-
menn sjá um og stjórna. Þá er aö-
standendum þeirra boöiö hingaö.
Og á föstudagskvöldum er sér-
stakur fundur, sem viö köllum
endurfund. Þá koma fyrrverandi
vistmenn hingað og segja núver-
andi vistmönnum frá þvl hvaö
þeir hafi gert, siöan þeir fóru héö-
an, og hvernig þeim hafi gengið I
bæ, en margir eiga einhverjum
erindum aö gegna i Reykjavik,
eins og eölilegt er.
— Hversu margir vistmenn eru
hér?
— Hér dveljast tuttugu og þrir
vistmenn hverju sinni, konur og
karlar. Konur eru i áberandi
minnihluta, en ég hef ekki hand-
bærar tölur um mismuninn á
milli kynjanna. Þó hygg ég þaö
ekki fjarri lagi, aö þaer séu einn
fimmti hluti vistmanna.
Okkar bíða ærin verk-
efni
— Er ekki of snemmt að tala
um árangur af starfseminni hér,
þar sem enn er ekki liðið heilt ár,
siðan hún hófst?
— Okkur, sem vinnum hér,
finnst starfsemin hérna bera
meiri svip af skóla en sjúkrahúsi,
og sjálfur hef ég mikla tilhneig-
ingu til þess aö lita þannig á þaö
sem hér fer fram.
Viö teljum, aö mjög miklar lik-
ur séu á góöum árangri, ef
sjúklingarnir ganga I AA-samtök-
in og stunda þau skipulega og
reglubundið. Enn fremur eykur
þaö batallkur sjúklingsins mjög
mikið, ef aöstandendur hans
ganga i Al-Anon samtökin, þvi aö
þá vinna allir aö sama verkef ninu
og leggjast á eitt, sjúklingurinn
Hún hefur átt I erfiðleikum meö
aö sinna öllum, sem þess hafa
þarfnazt. Stækkun þeirra stofn-
ana, sem hafa þaö hlutverk aö
hjálpa drykkjusjúklingum, er þvi
óhjákvæmileg, ekki sízt þegar
þess er gætt, hversu drykkju-
skapur færist niöur eftir aldurs-
stiganum. Þaö er sifellt yngra og
yngra fólk, sem lendir I þessari ó-
gæfu, þvi miöur, og viö eigum
ekki annars kost en aö horfast i
augu viö þá staöreynd, hvort sem
okkur llkar þaö betur eða verr. I
þessum málum hefur margt
breytzt, eftir aö heimilin hættu aö
vera þeir uppalendur, sem þau
voru áöur. Nú oröiö viröast flestir
foreldrar hafa ósköp litinn tima
til þess aö ala upp börnin sin,
flestir hafa ýmsum hnöppum aö
hneppa. Unglingarnirverða þá aö
taka til sinna ráöa og skemmta
sér sjálfir, og þá liggur beint viö
aöþau noti sömu aðferöir og fuli-
orðna fólkiö. Þaö er nú einu sinni
næsta kynslóöá undan, sem hefur
haft þetta fyrir unglingunum,
sem viö erum aö hneykslast á.
— Kannski eigum viö eftir aö
lifa það að annað hús risi hér á
Vlfilsstöðum, vibhliðina á þessu,
og til þess aö gegna sama hlut-
verki.
Þaö myndi áreiðanlega ekki
veita af þvi. Mér finnst ekki nein
fjarstæöa aö láta sig dreyma um
Llklega dettur flestum
íslendingum fyrst I hug berkla-
veiki, þegar þeirheyra Vlfilsstaöi
nefnda á nafn. Og rétt er þaö, aö
þar voru háöar margar og stórar
orrustur viö „hvlta dauðann”,
enda er nú svo komiö, aö heita
má, aö sá vágestur hafi verið
sigraöur. En nóg er viö aö gllma
samt, og einmitt nú á slöustu
misserum hefur veriö aö risa af
grunni nýtt og vandaö hús á
Vifilsstööum, þar sem á komandi
árum mun veröa háöur haröur
bardagi, — ekki viö berklaveiki,
heldur annan vágest, sem ógnar
lifi og heilsu geigvænlega margra
Islendinga. Þessi vágestur er
Bakkus konungur.
Fyrsta
starfsárið
Viö erum nú stödd I endurhæf-
ingarstööinni á Vifilsstööum, og
það er Stefán Jóhannsson, félags-
ráðunautur, sem hefur veriö beð-
innaö segja lesendum Tlmans frá
þvi sem hér fer fram. Og þá er
bezt aö vinda sér aö verkefninu,
Stefán:
— Hvenær tók endurhæfingar-
stöðin til starfa?
— Starfsemin hér hófst i mai-
mánuöi siöast liönum. Þessi staö-
ur er, eins og nafniö bendir til,
fyrst og fremst til þess aö endur-
hæfa drykkjusjúklinga, þaö er aö
segja, aö sjúklingarnir koma
hingaö ódrúkknir, eftir aö hafa
verið I afvötnun annars staöar.
— Hversu lengi er hver
sjúklingur hér I einu?
— Dvalartiminnerf jórar vikur,
og yfirleitt hvorki lengri né
styttri, en þó eru stöku sinnum
geröar undantekningar á þessu,
þannig aö sami einstaklingurinn
ertvö tímabill einu.ef hann hefur
veriö mjögilla farinn, þegar hann
kom hingaö.
Flókadeildin, svokallaöa, þaö
eraö segja deildiná Flókagötu 31,
er göngudeild fyrir áfengis-
sjúklinga. Þangaö geta sjúkling-
amir og aöstandendur þeirra leit-
aö aöstoðar, og sem betur fer eru
þess mörg dæmi, aö þaö aö vera á
Flókadeildinni dugi mönnum til
þess aö stööva drykkju sína, meö
aöstoö lækna og hjúkrunarfólks
deildarinnar. Oörum dugir þetta
ekki til þess aö hætta aö drekka,
og þeir eiga kost á þvi aö fara á
deild númer tiu á Kleppsspitala.
Þaö er afvötnunardeild, dvalar-
timinn þar er tiu dagar, og þar
komast sautján sjúklingar fyrir i
einu. Þar eru haldnir fundir á
hverjum morgni, og þar eru viku-
lega sýndar fræöslukvikmyndir.
Hvað er helzt til ráða?
Næst þrep, sem menn stiga i,
eftir aö hafa veriö á Kleppsdeild-
inni, er aö koma hingaö aö Vífils-
stööum. Hér reyna menn aö
byggja sig upp, andlega og llkam-
lega, og finna leiö til þess aö byrja
ekki aftur aö drekka, en þaö er.
einmitt hiö mikla vandamál.
Mörgum finnst mikiö átak aö
stöðva drykkju, og vist reynist
þaö oft næsta erfitt, en þó er þaö
hreinasti barnaleikur hjá hinu, aö
komast hjá þvi aö byrja aftur.
— En hvaða ráö eru vænlegust
til þess? Hvað ráðleggið þið
mönnum, sem hafa veriö hér, og
vilja I einlægni halda áfram að
lifa án áfengis?
— Afskipti okkar af sjúklingn-
um hefjast á meðan hann er á
Kleppsspitalanum, áöur en hann
kemur hingað. Viö byrjum á þvi
aö ráöleggja honum aö gera eitt-
hvaö,— hefjast handa, finna upp
á einhverju nýju, og þá er vita-
skuld æskilegast aö hiö nýja viö-
fangsefni sjúklingsins sé þess eöl-
is, aö þaö haldi áhuga hans vak-
andi og hvetji hann til þess aö
halda áfram aö lifa eölilegu lifi,
án áfengis. Ef ég ætti aö skil-
greina nánar hverjar þessar leiö-
ir séu, og hvers konar viöfangs-
efni séu sjúklingnum hollust,
veröur mér fyrst fyrir aö nefna
félagslif, og þá einkum AA-sam-
tökin. Viö bendum öllum á aö not-
færa sér þaö sem þau hafa aö
bjóöa, og aö koma reglulega á
fundi samtakanna.
Enekkihentar öllum hiö sama.
Sumir ganga I iþróttafélög, aörir
halla sér aö trúarbrögöum, þjóð- -
kirkjunni, Flladelfiusöfnuöinum,
o.s.frv. Það er ekki neitt aöalat-
riöi hvaö félagsskapurinn heitir,
heldur hitt, aö sjúklingurinn eigi
kost á samfélagi viö aöra menn.
Hvers konar hóplækning er likleg
til árangurs.
— Hefur þaö reynzt svo hjá öðr-
um þjóðum, þar sem gllman við
þessi vandamál á sér lengri sögu
en hér?
— Já, þaö hefur alls staðar sýnt
sig, aö mjög erfitt er aö taka af
mönnum ávanalyf, hvort sem þaö
er áfengi eöa annað, án þess aö
láta þá hafa eitthvað I staöinn. Þá
er nauösynlegt aö sjúklingurinn
eigi kost á nýjum félagsskap, þar
sem hann getur blandaö geöi viö
fólk, sem er aö glima viö sama
viöfangsefni og hann sjálfur: aö
lifa lífinu án áfengis. Viö segjum
stundum, bæöi I gamni og alvöru,
aö einu verulegu sérfræöingarnir
á sviöi áfengismála séu þeir, sem
hafa einhvern tima veriö áfengis-
sjúklingar sjálfir. En þetta er alls
ekki nein fjarstæöa. Sjúklingur-
inn veröur aö gera sér ljóst, aö
hann þarf aö gerast sjálfur sinn
eigin læknir. Hinn læknisfróöi
læknirgeturaldreioröiö annaö né
meira en aöstoöarlæknir. Sá sem
stýrir lækningunni er sjúklingur-
inn sjálfur. Þetta á aö sjálfsögöu
ekki viö um alla mannlega sjúk-
dóma, en hvaö drykkjusýkisnert-
ir er þaö staöreynd. Drykkju-
sjúklingi er ekki hægt aö hjálpa,
ef hann vill hvorki né reynir aö
hjálpa sér sjálfur.
Að skilja eðli sjúkdóms-
ins
Sjúklingurinn þarf aö skilja og
viöurkenna hvers eölis sjúkdóm-
ur hans er. Viö getum likt
drykkjusýki viö annan sjúkdóm,
sem er vel þekktur hér á landi.
Hann heitir sykursýki. Hvorugur
sjúkdómurinn er I raun og veru
læknanlegur, en báöum er hægt
aö halda I skefjum og lifa eölilegu
og hamingjusömu lifi, ef rétt er
aö fariö. Allir vita hvaö gerist, ef
sykursjúkur maður segir einn
góöan veöurdag: Ég hef ekki
fundiö til sykursýkinnar I tiu ár,
mér hlýtur aö vera óhætt aö hætta
aö nota insúlin og ég hlýt aö mega
boröa sama mat og annaö fólk.
Þaö er einmitt þessi skyssa,
sem hendir svo marga alkóhól-
ista. Þeim finnst, aö þar sem þeir
hafi nú verið ódrukknir lengi,
kannski I mörg ár samfleytt,
hljóti þeim ab vera óhætt aö
bragöa vln. Og þá kemur annar
draugur og hvislar ab þeim, aö ef
til vill hafi nú drykkjuskapur
þeirra hérna i gamla daga ekki
verib eins mikill eöa alvarlegur
og þeim haföi fundizt. Nú hljóti ab
vera óhætt aö fá sér eins og eitt
eöa tvö staup. En slikar tilraunir
enda auövitaö allar á sama hátt:
Flóöiö skellur yfir, um leiö og
stiflan er tekin. Maöur, sem einu
sinni er oröinn raunverulegur
alkóhólisti, heldur áfram aö vera
þaö á meöan hann lifir.
Handverk vistmanna
t föndurstofu. Tlmamyndir GE
Daglegt lif á endurhæf-
ingarstöðinni
— Svo vib snúum okkur aftur
beint aö endurhæfingarstöðinni
hér á Vifilsstöðum: Hvaða
læknisráðum beitið þið? — Og þá
á ég meðal annars við það, hvort
þið læknið með lyfjum, og þá
hverjum.
— Hér eru eingöngu þeir, sem
treysta sér til þess aö vera án
lyfja, þvi aö hér eru engin lyf gef-
in, aö þvi undanskildu, aö til
þaö, aö áfengis- og lyfjaneytend-
um veröi búinn staöur hér á
Vifilsstööum, og ab hér risi ein
allsher jar stofnun til þess aö end-
urhæfa slika sjúklinga og gera þá
aö starfhæfum borgurum á nýjan
leik. Auövitaö væri bæöi þægi-
legra og hagkvæmara aö afvötn-
unardeild, endurhæfingardeild og
göngudeild væru allar á sama
staö. Vonandi verður þetta þann-
ig f framtiöinni viö biöum og sjá-
um hvaö setur.
Frásögn ónafngreindrar
stúlku
Spjalli okkar Stefáns Jóhanns-
sonar er lokiö. Þó eru nokkur orö
óskrifuö enn. Aöur en blaðamað-
ur og ljósmyndari Timans gengu
út úr dyrum endurhæfingarstöðv-
arinnar á Vifilsstöðum, voru þeir
svo stálheppnir, aö á vegi þeirra
varö ung stúlka, sem rétt þótti aö
taka tali, og láta hana segja sein-
ustu oröin i þessu spjalli. Nafn
þessarar stúlku veröur aö sjálf-
sögöu ekki nefnt hér — sllkt væri
trúnaöarbrot — en hins má geta,
aö ekki mun fráleitt aö segja, aö
hún eigi endurhæfingarstööinni á
Vifilsstöðum lif sitt aö launa. Hún
tekur nú til máls:
— Ég var sextán ára, þegar ég
byrjaöi aö bragöa vin. Mér fannst
ég eiga svo auövelt meö aö tjá
hug minn, þegar áhrif vinsins
voru farin aö segja til sin, aö ég
drakk mig fulla strax daginn eft-
ir, til þess aö halda sem lengst i
þetta ástand, sem mér þótti svo
þægilegt. Þetta varö til þess, aö
ég drakk bæöi á föstudögum og
laugardögum, sem sagt 11 vo daga
I hverri viku i tæpt ár. Eins og
nærri má geta, var þetta llferni
ekki hollt sextán ára unglingi.
— Varstu mikið drukkin þessa
tvo daga vikunnar, sem þú neyttir
vlns?
— Já. Og eftir aö ég haföi
drukkiö þannig i um þaö bil einn
mánuö, fór ég aö gleyma þvl sem
geröist, og vissi þá yfirleitt aldrei
eftir á, hvaö ég haföi sagt og gert i
ölæöinu. En ég lét mér þab ekki
aö kenningu veröa, heldur hélt ég
áfram ab drekka.
Svo kom aö þvi, aö fólk hélt aö
eitthvaö væri bogiö vib andlega
heilsu mina, af þvi aö ég haföi
gengið undiö höfuöaögerö, þegar
ég var litil. Nú var ég send á geö-
deild sjúkrahúss hér i Reykjavik.
Þar komst ég I fyrsta skipti i
kynni viö lyf, og nú hugkvæmdist
mér aö losa mig viö allar þessar
hörmungar I eitt skipti fyrir öll
meö þvi aö fyrirfara mér. Ég tók
inn I einum skammti öll lyf sem
ég náöi i, en tilraunin mistókst,
mér var bjargaö.
Spítalavistin tók aöeins
skamman tima, ég hélt áfram aö
lifa minu fyrra lifi, ef llf skyldi
kalla. Ég drakk hvar sem var og
hvenær sem var, en hvort sem ég
byrjaði drykkjuna um helgi eða i
miöri viku, þá drakk ég aldrei
marga daga i einu. Ég kom oftast
„timbruö” til vinnu minnar, eöa
þá aö ég laug þvi aö ég væri veik,
— sem þó var ef til vill ekki svo
mikil skreytni, þvi aö vissulega
var ástand mitt meira en litiö
sjúklegt.
„Það var ákaflega nið-
urlægjandi...”
— Þurfti lögreglan aldrei aö
skipta sér af þér?
— Jú, biddu fyrir þér. Ég vakn-
aöi i „Steininum” eftir svo aö
segja hvert einasta fylliri. Ég
held, aö þaö hafi varla nokkurn
tima komiö fyrir, aö ég færi heim
aö sofa á meban þessi köst stóöu
yfir.
Einu sinni lenti ég subur á
Keflavlkurflugvöll, og þá var
auðvitaö ekki aö sökum aö
spyr ja, þar komst ég strax I kynni
viö eiturlyf, en kynni mln af þeim
uröuekki löng, ég ánetjaöist þeim
aldrei.
— Fylgdu þessu ekki samvizku-
kvalir og sjálfsásökun, þegar af
þér bráði?
— Jú, i mjög rikum mæli. Á
milli drykkjukastanna var ég nið-
urbrotin og eyöilögð manneskja.
Ég vissi aldrei fyrir hvaö ég var I
Steininum, þegar ég raknaöi þar
úr rotinu, þvi ég vissi ekkert hvaö
ég haföi aöhafzt. Þaö var ákaf-
lega niöurlægjandi aö þurfa aö
spyrja, hvaö ég heföi gert af mér,
og ég held aö þeir sem gættu min,
Framhald á bls. 25