Fréttablaðið - 16.07.2006, Qupperneq 56

16. júlí 2006 SUNNUDAGUR24
Ágústínus kirkjufaðir gerði
upp við glímu mannsandans
við frjálsan vilja og þyrnum
stráða leit sína að innri ró
í Játningum sínum árið
400. Verkið, sem hefur haft
ómæld áhrif á vestræna
menningu, bættist nýlega
í flokk Lærdómsrita Bók-
menntafélagsins þegar það
kom loks út í heild sinni í ís-
lenskri þýðingu Sigurbjörns
Einarssonar biskups.
Játningar eru í grunninn sjálfsævi-
saga og þær áttu sér ekki hliðstæðu
í bókmenntasögunni þegar Ágúst-
ínus skrifaði þær, þannig að þær
eru því mikilvægt verk bæði í guð-
fræði- og bókmenntafræðilegum
skilningi. Sigurbjörn Einarsson
biskup þýddi verkið sem skiptist í
13 bækur. Fyrstu 9 bækurnar komu
út í þýðingu Sigurbjörns árið 1962
en hafa verið illfáanlegar um ára-
bil þannig að nýja útgáfan er löngu
tímabær.
Endalaus uppspretta hugleiðinga
Sigurbjörn lætur þess getið í inn-
gangi sínum að nýju útgáfunni að í
fjórum síðustu bókunum glími
Ágústínus við „þungvægar spurn-
ingar um tilveruna og Guð henn-
ar“. Þeim bókum er sleppt í mörg- um útgáfum verksins og svo var
einnig gert árið 1962. „Ég hafði þó
gert drög að þýðingu á þeim einn-
ig, sem lá ósnert í fórum mínum í
áratugi. En mér fannst vangert við
hinn mikla mann og reyndi síðar að
bæta úr því. Árangur þeirrar til-
raunar liggur hér fyrir.“
„Það er til mikill fengur að því
að fá verkið gefið út í heild sinni,“
segir séra Gunnar Kristjánsson,
sem hefur meðal annars kennt
Játningarnar í námskeiðum við
Háskóla Íslands. „Játningarnar eru
mjög auðlesnar og þýðing Sigur-
björns afar vönduð. Gömul ritverk
eins og Játningarnar bjóða upp á
og kalla á sífellda umfjöllun og eru
ótæmandi brunnur nýrra hugsana.
Eitt meginþema Játninganna er
leit mannsins að sálarfriði og
Ágústínus tekst á við það efni af
mikilli þekkingu og djúpu innsæi.“
Áhrifamesti kirkjufaðirinn
Ágústínus varð biskup í heimalandi
sínu í Afríku árið 395 og það leið
ekki á löngu þar til kirkjan í allri
Norður-Afríku fór að líta á hann
sem sjálfsagðan leiðtoga sinn enda
varð hann „kunnur um alla kristni
sakir lærdóms, einurðar og anda-
giftar,“ eins og Sigurbjörn orðar
það í innganginum.
„Ágústínus var einn áhrifamesti
kirkjufaðirinn, lagði grunninn að
kenningakerfi kirkjunnar, því hafði
bókin meiri áhrif en ella í tímans
rás. Hann var mjög mótandi í
mörgum undirstöðuatriðum trúar-
innar og áhrif Játninganna á kaþ-
ólsku kirkjuna hafa verið gríðar-
leg,“ segir Gunnar og bætir því við
að burtséð frá áhrifum bókarinnar
á mótun kirkjunnar séu Játning-
arnar í flokki klassískra bók-
menntaverka hins vestræna menn-
ingarheims og í því sambandi vegi
ævisögulegi þátturinn þungt.
„Þetta er öðru fremur sjálfsævi-
saga skrifuð sem játning. Ágústín-
us kafar ofan í eigið líf og gerir sér
far um að hylja ekkert. Játningarn-
ar eru að þessu leyti fyrirmynd
SR. GUNNAR KRISTJÁNSSON Segir sígild bókmenntaverk á borð við Játningarnar þurfa stöð-
uga umfjöllun enda séu þær endalaus uppspretta hugleiðinga og skoðanaskipta.
ÁGÚSTÍNUS Hafði mikil áhrif á vestræna
hugsun og mótun kaþólsku kirkjunnar með
ævisögu sinni þar sem hann gerði einlægar
játningar fyrir Guði og mönnum.
Játningar leitandi sálar
Nútímamaðurinn er þræll klukkunnar og margir
hverjir kvarta stöðugt undan tímaleysi. Í dag geta
gestir á prestsetrinu
í Laufási í Eyjafirði
kynnst gömlu hand-
verki og starfshátt-
um, til dæmis því
hversu langan tíma
það tekur að útbúa
smjörklípu og skyr.
Dagskráin varir milli
13.30-17 en hún
hefst með messu
sr. Péturs Þórar-
inssonar og mun
söngurinn hljóma
út á túnið. Í Gamla
bænum verður fólk
að störfum og sýnir gamalt verklag, meðal annars
við matargerð þar sem unnið er úr undirstöðu
Íslendinga fyrr á öldum, mjólkinni. Það aldrei
að vita nema boðið verði upp á lummur hjá
maddömmunni og
gestir fái að smakka
á góðgætinu.
Á hlaðinu verður
heyskapur í fullum
gangi og hljóðfæra-
leikararnir Einar og
Haukur spila ljúfa
tónlist og mun
hópur dansara stíga
á stokk og sýna
þjóðdansa klukkan
15.30.
Minjasafnið í Laufási
er opið alla daga frá
9-18 og þá er einnig
hægt að nýta sér aðstöðu í nýopnaðri veitingasölu
í gamla prestshúsinu.
PRESTSSETRIÐ Í LAUFSÁSI Gestir geta kynnst horfnum starfs-
háttum í dag og fengið að smakka á lummum.
Starfsdagur í Laufási
Á Seyðisfirði
17. – 23. júlí 2006
Listasmiðjur, opnunarhátíð,
alþjóðlegt pikknikk, stuttmynda-
veisla, hönnunarsýning,
uppskeruhátíð, RISAtónlistarveisla
og Todmobile ball.
Sjá www.lunga.is
14. júlí - uppselt
15. júlí - laus sæti
20. júlí - uppselt
21. júlí - laus sæti
27 júlí - laus sæti
LEIKHÚSTILBOÐ
Tvíréttaður matur, miði og frítt
í Göngin til baka í boði
Landnámsseturs
Frá kr. 4000 - 4800
MIDAPANTANIR Í SÍMA 437 1600
Föstudag 14. júlí kl. 20 uppselt
Laugardag 15. júlí kl. 20 uppselt
Sunnudag 16. júlí kl. 15 aukasýning
Sunnudag 16. júlí kl. 20 örfá sæti
Föstudag 21. júlí kl. 20 laus sæti
Laugardag 22. júlí kl. 20 laus sæti
Sunnudag 23. júlí kl. 20 laus sæti
Föstudag 28. júlí kl. 20 laus sæti
Laugardag 29. júlí kl. 20 laus sæti
Sunnudag 30. júlí kl. 20 laus sæti
Sýnt í Landnámssetri
í Borgarnesi
SJÁLFSTÆÐU
LEIKHÚSIN
Tjarnarbíó
Sími 561 0250
Sun. 16/7 Kl. 20:30
This Side Up
– Singapore
Miðaverð 2.000
www.leikhopar.is
550 5000
AUGLÝSINGASÍMI
... sem flig vantar til
a› hefja n‡tt líf
N† VÖRU- OG fiJÓNUSTUSKRÁ Á VISIR.IS/ALLT
F
í
t
o
n
/
S
Í
A
menning@frettabladid.is
! Kl. 16.00Sigrún Eðvaldsdóttir fiðluleikari
heldur stofutónleika á Gljúfrasteini
í Mosfellssveit. Á efnisskránni er
Partita nr. 1 í h-moll eftir Johann
Sebastian Bach.
> Ekki missa af...
harmonikufjöri á Árbæjarsafni
í dag. Félagar úr harmonikufé-
laginu Hljómi munu leika við
hvern sinn fingur á safnalóðinni
og halda uppi stemningunni í
allan dag.
myndlistarsýningu Jónínu
Magnúsdóttur, Ninnýjar,
sem sýnir abstrakt málverk á
Thorvaldsen bar í Austurstræti
8, Reykjavík. Sýningin stendur til
11. ágúst.
singapúrska döffleikritinu This
Side Up sem verður sýnt í
Tjarnarbíói kl. 20.30 í kvöld.
Sýningin er hluti af alþjóðlegri
döff-leiklistarhátíð sem haldin
var á Akureyri.