Tíminn - 20.08.1978, Síða 28
28
Sunnudagur 20. ágúst 1978
Anthon Mohr:
Árni og Berit
FERÐALOK
barnatíminn
Ævintýraför um Kyrrahafið og Suður-Ameríku
þrælahaldið var afnum-
ið með lögum um 1830,
og þá vildu svertingj-
arnir ekki vinna hérna
hina erfiðu vinnu á syk-
urökrunum og við as-
faltvatnið. Þeir kærðu
sig ekki um að vinna
meira en það, að þeir
aðeins gætu dregið fram
lifið, en þeir gerðu held-
ur ekki miklar kröfur
um lifskjörin. Þá datt
stóreignamönnunum i
hug að flytja inn verka-
fólk frá Indlandi. Þetta
voru afbragðs verka-
menn, og þeir kunnu
þarna svo vel við sig, að
þeir settust flestir að á
Trinidad, þegar hinn
samningsbundni timi
var útrunninn. Þess
vegna eru hér nú um
einn þriðji af ibúum eyj-
arinnar Indverjar.”
5.
Þau komu að as-
falt-vatninuum hádegið.
Það er i gýgmyndaðri
ar, að skipið var á 48
gráðu vestlægrar lengd-
ar. — „Á fertugustu og
áttundu gráðu”, hugsaði
Árni.
Titanic hafði farist
fyrir rúmum þremur ár-
um á 50. gráðu vestlægr-
ar lengdar. Þau höfðu þá
á þessum þremur árum
farið kringum hnöttinn
frá vestri til austurs, en
Titanic hafði farist á 41.
gráðu norðlægrar
breiddar, en hér voru
þau rétt um miðbaug.
Já, vissulega höfðu
þau farið umhverfis
hnöttinn á þessu þriggja
ára ferðalagi. Þetta
hafði verið löng og erfið
ferð og Arna langaði
ekkert að leggja strax
upp i aðra slika. Með
auknum hraða sigldi
skipið i norðvesturátt
meðfram strönd Guay-
ama, og hinn 4. ágúst
lagðist það fyrir utan
Port of Spain — sem er
höfuðborg á Trinidad.
Hér var dvalið i 24 tima
til að taka kol.
Grainger stakk upp á
að þau notuðu timann til
að skoða hið merkilega
„Asfaltvatn”, (Asfalt =
jarðbik), sem er þarna á
ströndinni um 70 km. frá
höfuðborginni.
Trinidad er frjðsöm
eyja. Ferðini bifreiðinni
eftir ströndinni með-
fram viðáttumiklum
ökrum, þar sem rækt-
aður var bæði sykurreyr
og kakótré, var þvi bæði
fræðandi og skemmti-
leg.
Arni tók eftir þvi, að
næstum þvi annar hver
maður, sem þau mættu
var Indverji. Þau óku
lika i gegnum stór þorp,
sem virtust eingöngu
byggð af Indverjum.
Þar voru indversk must-
eri og Brahma-prestar
og heilagar kýr á götun-
um. Hann skildi þetta
ekki. — Jú, hann vissi
það, að Trinidad var
meðal eyja, sem nefnd-
ar eru Vestur-Indiur, en
hann vissi lika, að þetta
nafn snerti ekkert Ind-
löndin. Hann sneri sér
þvi til Wilsons, sem allt
vissi og spurði:
,,Hvers vegna er hér
svo mikið af Indverj-
um?”
,,Þú manst það Árni,”
tók Wilson til máls, ,,að
skál örskammt frá
ströndinni. 1 nágrenninu
er mikið um oliulindir.
Vatnið sjálft er um 0.4
ferkm. Afrennsli hefur
það ekkert. Út i vatninu
„synda” smá eyjar úr
biki. Hitinn er hér óþol-
andi.Trinidad liggur um
10 gráðum fyrir norðan
miðbaug.
Asfaltið (jarðbikið)
bullar þarna stöðugt upp
úr jörðinni og litur út
eins og þykk, seig leðja.
Aldrei tæmist „vatnið”
þótt hundruð manna
vinni þar daglega að
ausa upp asfaltinu. Viða
er yfirborð þessarar
leðju svo þykkt og hart
að vel má ganga á þvi,
en hættulegt er það.
Skánin getur allt i einu
látið undan, og það væru
ekki girnileg örlög að
sogast ofan i þessa sjóð-
heitu leðju.
En merkilegast af öllu
er það, að hér og þar i
þessu svonefnda
„vatni” finnast reglu-
legir vatnspyttir. í þess-
um pyttum er einkenni-
leg fisktegund, sem lifir
þarna i 40 gráðu heitu
vatni og enginn veit á
hverju þessi fisktegund
lifir eða hvernig hún er
þarna komin.
Margt er fleira sér-
kennilegt þarna. Landið
umhverfis er eins og
eldbrunnið og sjást þar
hálfbrunnir trjástofnar.
„Vel gæti ég trúað, að
við stæðum hér á gýg-
barni”, sagði Wilson,
„og asfalt bulli upp um
gýginn. Efnið i asfaltinu
er raunar hið sama og i
oliunni, en hvernig það
getur streymt stöðugt út
úr gýgholu, það er mér
hulin gáta”.
Berit hugsaði litið um
þessi vandamál visind-
anna. Hún var svo þjáð
af hita, að hún gat ekki
beitt huganum að öðru.
Henni fannst sem hún
gengi á eldsglóðum.
Vesalings Linda eyði-
lagði lika skóna sina, er
hún steig óvart út á s jóð-
andi bleytuna.
„Að nokkur skuli geta
unnið hér, það undrar
mig stórum”, sagði Ber-
it. Ég get vel skilið það,
að svertingjarnir neit-
uðu að vinna hér, þegar
þrælastriðið var afnum-
ið. Undravert að Ind-
verjar skyldu fást
hingað. Liklega eru þeir
vondu vanir að heiman,
en varla getur verið
þar jafn ægilegt og hér,
þvi að hér getur enginn
haldið út til lengdar.
6.
Er þau komu aftur um
kvöldið til Port of Spain
höfðu skipsmenn lokið
við að taka kolin. Eftir
klukkutima voru þau
aftur komin út á hafið.
Hinn 9. ágúst komu
þau til Colon, en sú borg
er við austurmynnið á
Panamaskurðinum.
Fyrir nokkrum mánuð-
um hafði skurðurinn
verið opnaður fyrir al-
mennri skipaumferð.
Ferðin gegnum skurð-
inn er ætið hrifandi.
Sumstaðar er uppgröft-
urinn svo gifurlegur, að
ótrúlegt er að það sé
framkvæmt af manna
völdum.
Skipstjórinn sagði, að
uppgröfturinn úr Cule-
bra-hálsinum hefði
sama rúmtak og 63
Ceops-pýramidar. —
Flóðlokumar eru lika
stórkostlegar. Hver
þeirra er um 300 m löng
og 33 metra breið. Eiga
þær að geta fleytt
stærstu herskipum.
Árna þótti mikið til
þessa mannvirkis koma,
en bæði voru þau syst-
kinin svo þreytt eftir
ferðalagið, að jafnvel
þetta áttunda furðuverk
veraldar hafði litil áhrif
á þau. Þeim var orðið
mál á að komast i kyrrð
og næði góðs heimilis.
Þetta stöðuga ferða-
lag gat haft þau áhrif, að
þau glötuðu hæfileikan-
um til að lifa heilbrigðu,
kyrrlátu lifi.
Ferðin gegnum skurð-
inn tók átta klukku-
stundir. Þá voru þau
komin að Kyrrahafinu
aftur.
1 Panama borginni við
vesturmynni skurðar-
ins, skildu leiðir. Þar
sneru þeir Wilson og
Clay aftur til heimila
sinna i Lima. Skilnaður-
inn var öllum sár, en það
bætti úr skák, að báðir
gerðu ráð fyrir að
skreppa til Hawaii
næsta sumar.
Árni sendi simskeyti
til Kristjáns frænda um
það, hvar þau væru nú
stödd. Bjóst skipstjórinn
við, að hann myndi ná
Honululu á 14. degi.
Annars höfðu skipin
stöðugt samband við
land, þegar þau nálguð-
ust eyjarnar og þá gæti
frændi þeirra alltaf frétt
um komu þeirra.
7.
Þá var lagt út á
Kyrrahafið og stefnt i
norðvesturátt á leið til
Hawaii. Vonandi var nú
komið að leiðarlokum.
Nú var nóg komið af
æfintýrum og erfiðleik-
um. Nú eða aldrei kæm-
ust þau á áfangastað.
Á þrettánda degi eftir
að lagt var upp frá Pan-
ama stóðu Árni og Berit
á stjórnpalli um kvöldið
og störðu i norð-vestur-
átt. Skipstjórinn hafði
sagt þeim, að brátt
myndi hinn mikli viti á
Hawaii verða sýnilegur.
Þau störðu lengi út i
dimmuna án þess að sjá
nokkuð, en allt i einu
virtist Árna hann sjá
dauft ljós i vesturátt.