Tíminn - 24.05.1979, Blaðsíða 1

Síðumúla 15 • Pósthólf 370 • Reykjavík • Ritstjórn 86300 • Auglýsingar 18300 • Afgreiðsla og áskrift 86300 • Kvöldsímar 86387 & 86392
Sambandið fékk
!ÍK% undanþágu f gær
1. júní
- Skaftafell siglir með 1500 tonn af frystum sjávarafurðum til Bandaríkjanna
ESE — t gær veitti Farmanna- og
fiskimannasamband tslands,
Sambandi Islenskra samvinnu-
félaga undanþágu frá yfirstand-
andi verkfaili til þess að skipa út
frystum sjávarafurðum, sem
fara eiga á Bandarikjamarkað.
Var undanþágan veitt vegna
hættunnar á að viðkvæmir mark-
aðir.vestan hafs kynnu að glatast,
en sölufyrirtæki 'Sambandsins I
Bandarikjunum, Icelandic Sea-
food Corparation, átti aðeins orö-
ið birgðir til skamms tima.
Páll Hermannsson hjá FFSt
tjáði blaöinu i gær að það hefði
verið mikil samviskuspurning
fyrir þá að veita þessa undan-
þágu, en það hefði þó orðið ofan á
að verða við óskum Sambandsins.
Sagði Páli, að ef undanþágan
heföi ekki verið veitt, hefði fljót-
lega komið til stöðvunar frysti-
húsa úti á landsbyggðinni og upp-
sagnir starfsfólks hefðu þá fylgt I
kjölfarið.
Að sögn Ólafs Jónssonar, að-
stoðarframkvæmdastjóra Sjávar
afurðadeildar Sambandsins,
kemur þessi undanþága sér mjög
Kampakátir kveðjast þingmenn að loknu viöburðarlku og erilsömu löggjafarþingi. En heilsast þeir að
hausti? Timamynd:Róbert.
Gjaldeyrisstaðan
hressist til muna
Vöruskiptajöfnuðurinn hagstæður um
rúma átta milljarða í aprílmánuði
vel, en þó væri þaö slæmt að
undanþágan næöi aðeins til dag-
vinnu og myndi þá lestun gkipsins
óhjákvæmilega dragast á lang-
inn. Ólafur sagðist búast við þvl,
að útskipun á þeim 1500 lestum,
sem undanþágan næöi til, hæfist á
föstudagsmorgun, en enn væri
ekki búið að ákveða endanlega úr
hvaða frystihúsum yrði skipað.
— Kauphækkunin
á bilinu 20-30
þús. kr.
Kás — Samkvæmt útreikning-
um Kaupiagsnefndar eiga
verðbætur á iaun aðhækka um
9-11% 1. júnl nk. Laun sem eru
lægri en 210 þús. kr. á mánuði
hækka um 11,4% en laun sem
fara yfir 220 þús. kr. hækka
um 9,22% Laun á millibilinu
210-220 þús. kr. hækka að
meöaltali um 101% Aliar þess-
ar tölur eru miðaðar við fulla
dagvinnu.
Frá febrúarbyrjun til maí-
byrjunar hækkaði fram-
færsluvisitalan um 12.4% A
sama timabili hækkaði verð-
bótavisitalan um tæp 9%
samkvæmt ákvæðum um út-
reikning á henni i nýsettum
lögum um stjórn efnahags-
mála.
Sú hækkun á verðbótavisi-.
tölu gildir þó ekki óbreytt, þar
eð i bráðarbirgöaákvæðum
laganna er kveðið svo á, að
frádráttur vegna viöskipta-
kjararýrnunar, sem hefur
þegar verið reiknaöur inn I
veröbótavisitölu, skuli aö svo
stöddu ekki koma fram nema
að takmörkuðu leýti. Þar er
m.a. svo fyrirmælt, að við
ákvörðun verðbóta frá 1. júni
1979 skuli frádráttur vegna
rýrnunar viöskiptakjara
nema hæst 2% af verðbóta-
vlsitölu þann dag, og að eng-
inn slikur frádráttur skuli
reiknast við ákvörðun verö-
bóta á laun lægri én 210 þús.
kr. á mánuði. Þar kemur
skýringin, á mismunandi
hækkun veröbóta til láglauna-
og hálaunamanna.
Sem dæmi um hækkunina
má nefna aö lægsti útgefinn
taxti hjá Vinnuveitendasam-
bandi Islands hækkar úr
161.637 kr. i 181.178 kr. Hækk-
unin er þvi tæpar 18.500 kr.
Hæsti útgefinn taxti VSI er um
350 þús. kr. Hann hækkar i
rúmar 382 þús. kr. Hækkunin
er nálægt 32 þús kr.
Rlkisstarfsmenn fá hins
vegar töluvert meiri hækkun
Framhald á bls. 23.
Kás — Vöruskipajöfnuður
landsmanna við útlönd var hag-
stæður um 8,3 milljarða kr. i
aprilmánuði sem leið. Vöru-
skiptajöfnuöurinn fjóra fyrstu
mánuði þessa árs var einnig
hagstæður um tæpa 6 milljarða.
Er þessi þróun I framhaldi af
þróun á siöasta ári, en þá
breyttist gjaldeyrisstaöa mjög
til batnaöar, þótt vöruskipta-
jöfnuðurinn hafi ekki orðið já-
kvæður, þegar á árið I heild er
litið.
<,-*Hins vegar er varhugavert að
fyllast of mikilli bjartsýni þótt
umskipti hafi orðið til batnaðar,
sérstaklega i aprll, þar sem hér
er aöeins um stutt timabil að
ræða, og eftir er að reyna á það,
• hvort þessi bati heldur áfram út
árið. Ekkert vafamál er þó, að
hér er um mjög hagstæða þróun
að ræða.
Hlutur áls og álmelmis er
stærri hlutfallslega I útflutningi
landsmanna á fyrstu fjórum
mánuðum þessa árs en á sama
tima I fyrra, þegar hann nam
rúmum 12% af heildarútflutn-
ingnum á þvi timabili.
Þetta atriði verður að hafa i
huga, auk þess sem sérstaklega
gott verð er nú á útflutningsaf-
urðum okkar, og vera má að
mikið hafi veriö um útskipanir á
þessu timabili.
Hætta er á þvi, að nokkurs
afturkipps gæti I útflutningi
héðan i þessum mánuði, vegna
áhrifa frá farmannaverkfallinu,
og kannski koma þau áhrif til’
með að vara fram eftir sumri.
HEI — „Það sem veldur þvl að
ég er nær einn á báti i minum
flokki I þessu máli, er sennilega
það, að ég stend nær bændum en
aðrir”, sagði Finnur Torfi
Stefánsson, alþingismaður 1
fyrradag, þegar Timinn spurði
hann varðandi hans sérafstöðu
til frumvarpsins um rlkis-
ábyrgð á láni til útflutningsbóta.
„Það eru margir fátækir
bændur I minu kjördæmi, sem
eiga nú i miklum erfiðieikum
vegiTa harðærisins. Fari lán-
tökuheimildin ekki i gegn er
fyrirsjáanlegt, að leggja verður
á hátt verðjöfnunargjald. Þvi
Snjóflóð
féUÍ
Mjóafirði
22. maí
VS — I fyrradag, aö morgni 22.
mal, féll snjóflóö I Mjóafirði
austur. Flóðið átti upptök I
svokölluðum Þræladal, sem er
skál uppi I fjalli. Slðan fór
snjóflóðið niður tvö gil, sem
Stekkjargil heita, en niður af
öðru gilinu er bær, sem heitir
Kastali.
Um þaö bil 20-30 metrum
nær brekkunni en bærinn er,
standa fjárhús. Flóöið stans-
aðiþegar það átti u.þ.b. fimm
metra ófarna aö fjárhúsunum.
Húsfreyjan á bænum var
stödd I fjárhúsunum, þegar
snjóflóöið fétt, en hún varð
einskis vör, og það bendir til
þess, að flóöið hafi ekki fariö
mjög hratt, apnars hefði hún
að likindum heyrt skruðning-
ar.
Timinn átti tal við Sigfús
Vilhjálmsson, hreppstjóra á
Brekku, vegna þessara tið-
inda. Sigfús sagði, að flesta
vetur kæmu einhver minni
háttar snjófióð, spýjur, sem
ekki yliu neinum skaöa, en hitt
væri auðvitaö afar fágætt, að
stór snjóflóö kæmu um þetta
leyti árs. Hann taldi, að þetta
snjófióö væri um fimm metrar
á þykkt, þar sem mest er.
Þá sagöi Sigfús enn fremur,
að sögusagnir væru um þaö,
aö fyrr á timum hefðu oft
komið snjófióð þarna, en þeg-
ar þau kæmu niöur úr gilinu
heföu þau jafnan sveigt af leið,
framhjá bænum, og ekki
grandað neinu.
tel ég ekki forsvaranlegt við nú-
verandi aðstæöur annað en að
sýna einhverja viöleitni til aö
létta þennan bagga”.
—Telur þú hættu á að bændur
fái ekki risið undir þessum álög-
um?
„Já, ég er alveg viss um þaö,
að ef ekkert er aö gert, þýðir
það að margir bændur — sér-
staklega þeir yngri sem nýlega
hafa fjárfest að ráöi — muni
flosna upp. Þaö yrði mikið tjón
bæði fyrir bændastéttina og
landbúnaðinn i heild, ef yngstu
mennirnir, þeir sem eiga að
erfa landið, verða að hrökklast
frá”.
A tónleikum Sinfóniuhljómsveitarinnar I kvöld mun pianósnillingurinn
Leonidas Lipovetsky leika með hljómsveitinni, en hann kom hingað til
lands sl. föstudag ásamt fjölskyldu sinni. Lipovetsky er kvæntur Is-
lenskri konu, Astriði (Jlfarsdóttur, og I fyrradag fann blaðamaður
Timans þau hjón að máli stutta stund. Hann hefur þrivegis komiö hing-
að til lands áður og þá leikið fyrir Islenska hlustendur I útvarp. Sjá við-
tal á bls. 12-13. Tímamynd: Tryggvi
Ottast að bændur flosni upp
— verði ekkert að gert segir Finnur Torfi