Tíminn - 24.05.1979, Blaðsíða 11

Fimmtudagur 24. mai 1979
11
Fulltrúaráð framsóknarfélaganna efnir til
Vínarferðar laugardaginn 2. júní, komið heim
aðfaranótt 10. júní.
Aðeins 4 vinnudagar falla inn í ferðina.
Þetta er einstakt tœkifeeri til að heimsœkja þessa
borg söngs og lífsgleði. Úrval skoðanaferða,
óperur, tónleikar og allskonar listaviðburðir
í sambandi við Wienna Festival.
Ótrúlega hagstœtt verð.
Allar nánari upplýsingar á skrifstofu
flokksins, Rauðarárstig 18. Simi 24480.
Fulltrúaráð framsóknarfélaganna ( Reykjavfk
r;>.i
•>.1
Stundum má líta
Leikstjórinn, Maria Kristjánsdóttir, hefur unniö mikinn sigur meö
vinnu sinni viö uppsetningu sýningarinnar. Hiin er hér meö tækni-
liöinu. Fremri röö: Jón Þórisson, Maria, Gunnar Reynir Sveinsson
og Messiana Tómasdóttir. Aftari röö: Jörundur Guöjónsson,
Þorleikur Karlsson, Aöalheiöur Jóhannsdóttir og Danfel Williams-
son.
á sjálfsmorð sem
réttlætanlegan
Brian Clark og Vigdis Finnbogadóttir, leikhússtjóri, á fundinum
meö blaöamönnum sl. mánudag. (Ljósm. EIK)
sem réttlætanlegan valkost I til-
verunni. Þaö er ekki endilega
harmleikur. Siöan fór ég aö
leiöa hugann aö manni, sem var
meinaö slikrar ákvöröunar, þar
sem hann væri likamlega ófær
um aö svipta sig lifi, og þá varö
mér ljóst aö ég var kominn meö
efni i leikrit.”
Þáttur leikstjóra
Enginn blaöamanna, sem
hittu Brian Clark aö máli haföi
veriö viöstaddur frumsýning-
una, en viö trúöum Vigdisi
Finnnbogadóttur fyllilega þegar
hún sagöi aö heyra heföi mátt
saumnál detta i Iönó kvöldiö
áöur, svo mikil heföi athygli og
spenna gesta veriö vegna fram-
vindu atburöa á sviöinu.
Hún og Brian Clark luku
miklu lofsoröi á þátt leikstjór-
ans, Mariu Kristjánsdóttur,
sem allir eru sammála um aö
hér hafi unniö mikinn sigur, ai
þetta er fyrsta verkiö sem hún
setur upp I Iönó. Brian Clark
sagöi, aö hann heföi aldrei áöur
séö þetta verk á svo litlu sviöi
sem i Iönó, en tekist heföi meö
afbragösvinnubrögöum aö
koma svo fyrir aö ekkert missti
sin og var Jóns Þórissonar getiö
sérstaklega fyrir leikmynd
hans.
valkost
úr leikbókmenntunum þvl til
sönnunar, eins og Antonlus og
Kleópötru.
En hvaðskal segja þegar spít-
alar eöa sllkir aðilar hafa tekiö
sér vald, sem i raun réttri er
fyrir utanramma sviös þeirra
sem þjónustustofnunar? Verkið
vekur upp margar spurningar
og þar á meöal um ofurvald
margra „þjónustustofnana” i
þjóöfélögunum nú til dags.
Að framselja öðrum
ábyrgðina á eigin
dauða
Hannkveöst hafa ritaö leikinn
eftir vangaveltur um liknardráp
og komist aö þeirri niöurstööu,
aö of margar hættur væru þvi
samfara, en i leikskrá oröar
hann þaö svo, aö siöferöilega
eigi ekki aö framselja öörum
ábyrgöina á eigin dauöa. „Ég
taldi fyrsta skrefiö til siöferði-
legrar umfjöllunar vera þaö, aö
gæöa sjálfsmorö aukinni reis.n
og viröingu. Kviödómakerfiö
snýst um þaö aö finna einhvern
sökudólg. Þaö er bráönauösyn-
legt aö gera sér ljóst, aö ef til
vill er ekki viö neinn aö sakast
og vera má, aö sú ákvöröun aö
svipta sig lifi kunni aö endur-
spegla æöstu dyggöir mannsins.
Stundum má lita á sjálfsmorö
AM — Sl. sunnudagskvöld
frumsýndi Leikfélag Reykja-
vikur leikritið „Er þetta ekki
mitt lif?” eftir Brian Clark. Sl.
mánudagfengu blaöamenn færi
á aö hitta höfundinn, sem var
viöstaddur frumsýninguna, aö
máli niöri i Iönó, ásamt Vigdlsi
Finnbogadóttur leikhússtjóra,
en leikstjórinn , Maria Krist-
jánsdóttir, haföi ekki tækifæri
til þess aö koma.
Brian Clark er fæddur 1932 og
ól stupp i Bristol. Kynni hans af
leikhúsi hófust með ihlaupa-
vinnu viö Bristol Old Vic 1948.
Hann er afkastamikill sjón-
varpsleikjahöfundur og hefur
skrifað rúmlega 20 sjónvarps-
leikrit og framhaldsþætti, en
„Er þetta ekki mitt lif?” er
fyrsta sjálfstæöa sviösverk höf-
undar. Leikritið segist hann
hafa ritaö um 1972, en þaö var
þó ekki frumsýnt fyrr en I mars
1978 viö afbragðsundirtektir og
er enn á fjölunum I London.
Að ráða yfir eigin lifi
og líkama.
Þegar hefur talsvert veriö
greint frá efiii leiksins I fjöl-
miölum, en hér er um aö ræöa
ungan mann, sem oröið hefur
fyrir þvi aö lamast svo aö hann
fær ekki hreyft annaö en höfuö-
iö. Hann er fluggreindur og
fyndinn, og fer fjarri þvl aö
nokkurs staöar örli á sjálfsvork-
unn eöa drunga i leiknum, nær
væri aö segja aö hann bæri mót
af gamanleik, slik eru tilsvör og
athugasemdir sjúklingsins, sem
er aöstaöa hans fullkomlega
ljós. Hann krefst þess aö fá aö
ráöa þvi sjálfur, hvort sem
læknum og öörum likar þaö bet-
ur eöa verr, hvort hann lifir eða
deyr, enekki eru allir á eitt sátt-
ir um þann vilja hans, þótt hann
hafi sitt fram aö lokum.
Leikhús keppast um að
fá verkið tii sýninga
Hér er þvi meöal annars um
Rætt við
Brian Clark,
höfund
leiksins
„Er þetta
ekki
mittlíf”?
aö ræöa hvort svonefnd liknar-
morö eiga rétt á sér, en þetta er
efiii sem bæöi einstaklingar og
stofnanir, læröir og leikir hafa
lengi látiö til sin taka, einkum
auövitaö heilbrigöisyfirvöld og
löglærðir. Viöbrögöin viö leikn-
um og þeim spurningum sem
hann ber fram hafa llka veriö
þau, aö hann hefur farið mikla
sigurför og leikhús um viöan
heim hafa tekiö hann til sýninga
og I mörgum heimshornum
stendur yfir undirbúningur aö
þvf.
En Clark segir aö liknarmorö
sé ekki eina viöfangsefni leiks-
ins, þótt slflct dæmi veröi hér
fyrir valinu, heldur fyrst og
fremst frelsi og val, ákvarðanir
sem maðurinn veröur aö taka
einn og enginn er megnugur aö
taka fyrir hann, en þetta er sú
spurning, sem existentíalism-
inn krefur mennum, enda Clark
höfundur af hans skóla.
Vald stofnunar
Clark ræddi út frá þessu um
sjálfsmorð, sem i flestum tilvik-
um væru talin ósiöræn, sjúklegt
athæfi og þar fram eftir götum,
þótt iðulega kæmust menn á
aöra skoöun, þegar öll málsat-
vik lægju fyrir, og nefndi dæmi