Tíminn - 04.05.1980, Page 18

18
Tryggvi Emilsson:
Embætti forseta er
mikilsverð manndómsraun
Þar sem forsetahjónin hr.
Kristján Eldjárn og frú Hall-
dóra Eldjárn, hafa sagt Bessa-
stööum lausum eftir tólf ára
gifturlka búsetu og þar með for-
setaembættinu, hvllir'sú ófr.á-
víkjanlega skylda og trúnaöur á
hug og höndum þjóðarinnar aö
kjósa nyjan forseta. öllum mun
ljóst vera, aö forsetaembættiö
er ein mesta viröingarstaöa og
jafnframt vandmeöfarnasta,
sem islenskum embættismanni
er á heröar lögö, þar af leiöir aö
hver og einn kjósandi glýtur aö
gera vandlega upp hug sinn,
áöur en gengiö er aö kjörborö-
inu.
Meöal þeirra manna sem gef-
iö hafa kost á sér viö forsetakjör
er Pétur Thorsteinsson, sem
manna lengst hefir gegnt utan-
rikisþjónustu I þágu islensku
þjóöarinnar og veriö sendiherra
I mörgum þjóölöndum auk fjöl-
margra annarra trúnaöarstarfa
fyrirland sittog þjóö. Kona Pét-
urs, frú Oddný, hefir staöiö við
hliö manns slns á hans viö-
buröarika embættisferli meöal
erlendra sendiráöa, og þar sem
margir af fremstu forustu-
mönnum stórra sem smárra
þjóöa ráöa örlagarikum ráðum I
háum sölum, hefir hæfileikum
þeirra hjóna háttprýöi og viröu-
legri framkomu veriö viö
brugöiö.
Pétur Thorsteinsson hefir um
áratuga skeiö boriö hróöur ts-
lands um heiminn hálfan og haft
til þess aöstööu aö kynna land
sitt og lýöveldi, þar sem haldin
eru málþing mikilla þjóölanda
og unniö aö þvl af alhug aö afla
tslandi vina og viöurkenningar
meöal annarra þjóöa. Hann
hefir á öllum stundum boriö
fána tslands hátt, fána þjóöar
þar sem fólkiö er fátt en starfiö
stórt, veriö fulltrúi þjóöar, sem
byggir mátt sinn og megin á
menningararfi aldanna og tekur
sér I fang tilurð tæknimenning-
ar af hagsýni og gagnsemi til
lands og hafs. Pétur Thor-
steinsson hefir boriö til þess
gæfu sem jafnframt er gæfa ts-
lands aö kynnast mörgum þjóö-
um jafnt hiö innra sem ytra I
daglegu llfi fólksins og á menn-
ingarsetrum þjóöanna, sem er
þjóö vorri ómetanlegur ávinn-
ingur, þjóö sem miöar mann-
dóm sinn og mennt viö þaö, sem
mest er metiö og hæst ber meöal
menningarþjóöa.
Engum manni getur dulist
hverju embætti forseta tslands
er mikilsverö manndómsraun,
hversu embættiö er samofiö is-
lenskri menningarhefö, athöfn-
um og áformum llöandi stundar
og forboöum þess sem koma
skal, og þvl er þaö alls um vert,
aö sá maöur, sem kosinn veröur
forseti tslands, hafi vlötæka
þekkingu á þjóömálum slns
lands og helstu möguleikum
lýðveldisins I löndum mikilla
markaöa, þekki þar til af eigin
raun og hafi trausta og ábyrga
yfirsýn yfir þann viöa heim
mennta og menningar, sem
þrengist og færist oss nær I
töfraveröld slfellt nýrrar og
fullkomnari tækni.
Pétur Thorsteinsson hefir
variö mestum hluta sinnar
starfsævi.afburöahæfileikum og
orku I þágu þjóöar sinnar, þann-
ig aö hlutur tslands veröi sem
mestur og stærstur á taflboröi
þjóöanna, því er þaö landi voru
og þjóö ómetanlegur ávinningur
aö hann hefir gefið kost á sér viö
forsetakjör, svo þekkt er hans
nafn jafnt heima sem meö öör-
um þjóöum þar sem hann hefir
aflað „landi, þjóö og tungu”
þeirrar viröingar, sem honum
sem forsetaefni eru dæmi mik-
illa mannkosta.
011 vitum vér, aö ísland hefir
Tryggvi Emilsson.
stækkaö og fjölKn hækkaö I tlö
forseta lýöveldisins, hr. Krist-
jáns Eldjárns, sem er sómi vors
lands. Ég sem leyfi mér aö
skrifa þessar fáu llnur til
stuönings Pétri Thorsteinssyni
viö forsetakjör 29. júnl nk.
treysti Pétri fyllilega til aö veita
þvi fjöreggi móttökur úr hendi
Kristjáns og varöveita á sama
hátt virðingu og þroska þjóöar-
innar og tign landsins.
Af heilum hug er ég einn af
stuöningsmönnum Péturs og
skora á allan almenning aö
veita honum brautargengi á
kjördegi meö þeim ágætum, aö
Pétur Thorsteinsson veröi næsti
forseti Islands.
Pétur heimsækir vinnustaði
og efnir til funda
Góðar undirtektir
víða um land
Arnþór Helgason:
Hugleiðingar um forsetakjör
Pétur J. Thorsteinsson hefur
undanfarnar vikur fariö vlöa um
landiö, spjallaö viö fólk á vinnu-
stööum og komiö fram á fundum
félagasamtaka og víöar. Hefur
hann hvarvetna hlotiö prýöilegar
undirtektir.
Sigrlöur Jakobsdóttir einn af
stuðningsmönnum Péturs I
Vestmannaeyjum skýröi „29
júní” svo frá, aö á undanförnum
vikum heföu aörir frambjóöendur
liklega haft forskot fram yfir
Pétur I Eyjum. Eftir komu Péturs
þangaö um 20. aprll hafi hins
vegar brugöiö svo viö, aö fjöl-
margir leggja nú framboöi hans
liö, enda heföi skörulegur mál-
flutningur hans og alúöleg fram
koma hrifið Eyjamenn. —
Andrúmsloftiö hefur gerbreytzt,
sagði Sigrlöur og þvl hyggjiimst
viö opna hér kosningaskrifstofu.
Svipaöa sögu er aö segja ann-
ars staöar af landinu, þar sem
Pétur hefur komiö t.d. á Aust-
fjöröum, Vestfjöröum og vlöa á
Noröurlan^i. Vlöa hafa nú sprott-
iö fram haröir kjarnar stuönings-
manna eftir aö hafa hlýtt á hann á
vinnustööum, fundum og viöar. A
næstunni eru svo fyrirhugaöar
feröir til annarra landshluta.
A höfuðborgarsvæðinu hefur
Pétur einnig heimsótt fjölmarga
vinnustaöi, spjallaö viö fólk og
svaraö fyrirspurnum. Kann fólk
vel aö meta þetta frumkvæöi
Péturs, sem er nýlunda I forseta-
kosningum á íslandi. Traustur og
hófstilltur málflutningur hans
fellur fólki mjög vel I geö. Menn
hafa einatt komiö til Péturs aö
þessum fundum loknum og boriö
fram óskir um aö skrifa á meö-
mælendalista eöa styðja fram-
boö hans á allan tiltækan hátt.
— ge
Eftir rúmlega tvo mánuöi
gengur islenska þjóöin aö kjör-
boröinu og velur sér forseta.
Þessar forsetakosningar, sem
stofnaö er til ööru hvoru, eru
þess eölis, aö stjórnmálaflokkar
riölast og samherjar veröa þeir,
sem annars eru á öndveröum
meiöi um flest.
Nú I ár gefst okkur kostur á aö
velja milli nokkurra frambjóö-
enda, og þvl hlýtur aö vakna sú
spurning, hvaö beri aö gera,
þegar aö kjördegi kemur.
Ef embætti forseta tslands er
metiö, hljóta menn aö ætlast til
þess, aö frambjóöendur uppfylli
þær kröfur, sem matiö gerir ráö
fyrir. Pétur J. Thorsteinsson
sendiherra er aö mlnu mati best
fallinn þeirra frambjóðenda,
sem gefiö hafa kost á sér til for-
setaembættis, sökum hinnar
miklu og fjölþættu reynslu og
þekkingar, sem hann hefur öðl-
ast á undanförnum áratugum 1
störfum sínum fyrir Islensku
þjóöina. Minna má á, aö upp
getur komiö sú aöstaöa, aö for-
seti Islands þurfi aö hafa for-
göngu um lausn erfiöra verk-
efna. Pétur J. Thorsteinsson er
Arnþór Helgason
sá embættismaöur Islenska
utanrlkisráöuúeytisins, sem
hefur veriö trúaö einna oftast
fyrir þvl aö takast á hendur
vandasamar sendiferöir, þegar
þurft hefur aö kynna málstaö
Islands á erlendum vettvangi.
Hann hefur staögóöa þekkingu á
islenskum stjórnmálum og
menningu þjóöar sinnar, auk
þess sem kynni hans af erlend-
um þjóöum hafa aukiö og vikk-
aö sjóndeildarhring hans. Þá
hefur alúölegt viömót hans og
konu hans ekki minnst aö segja,
þegar um samskipti viö al-
menning og móttöku erlendra
gesta er að ræöa. Ég hef átt
nokkur samskipti við Pétur og
konu hans, Oddnýju, 1 sambandi
viö menningarsamskipti ls-
lands viö erlent rlki. Þá hef ég
einatt glaöst yfir þvl, hvaö ís-
lendingar eiga frambærilega
fulltrúa á erlendum vettvangi.
Embætti forseta Islands er
ábyrgöarstaöa, sem hæfileika-
maöur þarf aö gegna. 1 vali slnu
á forseta gera kjósendur ó-
gjarnan uppreisn gegn þvl, sem
þeir kalla kerfi, heldur hljóta
þeir aö llta á hæfni frambjóö-
enda öörum fremur. Ég mun
greiöa Pétri Thorsteinssyni at-
kvæöi I komandi kosningum
vegna veröleika hans og dýr-
mætrar reynslu. Ég treysti þvl,
aö hann geti oröið þaö einingar-
tákn, sem forseti þarf að vera
og á aö vera. Ég trúi þvl, aö
Pétur J. Thorsteinsson sé fær
um aö leysa úr þeim vandamál-
um, sem upp kunna aö koma og
skipta þjóöina miklu, þegar um
úrlausn þeirra er aö ræöa. Pétur
J. Thorsteinsson hefur nú þegar
unniölandi sinu og þjóö ómetan-
legt gagn á alþjóöavettvangi, og
ég er þess fullviss, aö vlösýni
hans og staðgóö þekking mun
reynast þjóöinni giftudrjúg á
forsetastóli.
Einar K. Guðfinnsson, Bolungarvik:
Að leita að landsins þörf
Ég vona aö viö komandi for-
setakosningar, veröi drengileg,
málefnaleg og mannsæmandi
barátta I heiöri höfö.
Viö, sem styöjum framboö
Péturs Thorsteinssonar, ættum
auöveldlega aö geta lagt okkar
af mörkum. Þeir sem þekkja
manninn’viröa mannkosti hans,
þeir sem fylgst hafa meö ferli
hans, dást aö öllum hans miklu
og góöu störfum og þeir sem
gleggst vita, efast ekki um
hæfni mannsins til aö gegna
starfi þjóöhöföingja meö sóma.
Stundum er spurt: hvaða
eiginleikum þarf góöur for-
seti aö veragæddur. Svariö viö
þeirri spurningu er engan veg-
inn auövelt. Þegar maöur
heyrir menn velta þessu fyrir
sér sln á milli, er ekki óal-
gengt aö eftirfarandi atriöi
komi upp I samræöunni:
Forsetinn þarf aö vera góöum
gáfum gæddur, góöur fulltrúi
þjóöarinnar og hafa skilning á
málum hennar sem og málefn-
um annarra þjóöa, hann þarf aö
vera alþýölegur og úrræöagóöur
á Urslitastundum og um leiö
sameiningartákn þjóöarinnar.
Einar K. Guöfinnsson:
Mér finnst aö viö aö llta yfir
starfsferil og ævistörf Péturs
Thorsteinssonar, þá sé augljóst
aö margt hefur oröiö til þess aö
skapa þá mynd, er ég vil gera
mér af þjóöhöföingja mlnum.
Pétur hefur allt frá unga aldri
veriö I þjónustu þjóöar sinnar,
hérlendis og erlendis. Um
margra ára skeiö, hafa stjórn-
völd af hvaöa pólitlska litar-
hætti sem verkast vildi, treýst
honum til ábyrgöarstarfa. Hann
hefur veriö um árabil sendi-
herra lands sins I þeim löndum
er okkur hafa veriö hvaö mikil-
vægust, fyrir margra hluta
sakir. Og I gegnum þá reynslu
hefur hann öölast skilning á
högum og háttum fjölmargra
þjóða. En ekki síöur hefur hann
kynnst þörfum sinnar eigin
þjóöar. Sem ráöuneytisstjóri I
utanrikisráöuneytinu, á tlmum
þorskastrlöa, hefur hann hlotiö
reynslu sem fáir geta státaö af.
Hann hefur því oft oröiö aö taka
erfiöar ákvarðanir á örlaga-
stundum og er þvl vel undir þaö
búinn aö gllma viö torveldar á-
kvaröanir I forsetaembætti.
Péturætti aö njóta trausts
manna úr öllum stjórnmála-
flokkum. Störf hans I utanrfkis-
ráöuneytinu sýna og sanna svo
ekki veröur um villst, aö sllks
trausts hefur hann notiö. Pétur
Thorsteinsson gæti þvl oröiö
sameiningartákn þjóöar sinnar.
I þeim forsetakosningum sem
I hönd fara, kjósa menn á milli
hæfileikarlkra einstaklinga. Um
þaö ætti engum aö blandast
hugur. Menn skyldu hafa I huga
að völd og virðing forsetans eru
mikil. A örlagastundum er hlut-
verk hans stórt. A sllkum stund-
um rlöur á aö forseti Islands sé
mannkosta- og hæfileikamaöur.
Þess vegna hef ég ákveöiö aö
greiöa Pétri Thorsteinsson at-
kvæöi mitt.
Sr. Þórsteinn Ragnarsson, Miklabæ, Skagafirði:
Hvað skal ráða forsetavali?
Fyrir nokkrum vikum stóö ég
frammi fyrir sama vanda og þú
kannt nú aö standa, lesandi góö-
ur. Ég þurfti aö ákveða, hvern
forsetaframbjóðandann ég ætti
aö styöja. En hvaö var til ráöa?
Ég spuröi sjálfan mig aö þvi,
hvaö ætti aö ráöa forsetavali.
Ég komst aö þeirri niöur-
stööu, aö þaö hlyti ab ráöa úr-
slitum I vali mlnu, hvernig ætla
mætti, aö frambjóöandi væri
undir þaö búinn aö rækja hiö
virðulega embætti og hve hæfur
hann væri til þess.
Og þá vaknaöi spurningin:
Hvers eölis er starf forseta Is-
lands? Sjálfsagt er þaö mjög
margþætt. Forsetinn þarf aö
vera vel aö sér um marga hluti,
vera hógvær en þó ákveöinn, og
þjálfaður til aö koma viröulega
og vel fram, innan lands og ut-
an. Ég tel aö „diplomatisk”
störf forsetans skipti e.t.v. allra
mestu máli, því mannleg sam-
skipti eru einn stærsti hluti for-
setastarfsins.
Meö þetta I huga var val mitt
ekki ýkja erfitt. Ég efast þó ekki
um hæfni flestra frambjóöend-
anna á mörgum sviöum. En þaö
fer ekki á milli mála, aö Pétur
Thorsteinsson er frá áöur-
greindum sjónarmiðum best
undir þaö búinn aö taka hiö
viröulega embætti aö sér. Pétur
hefur um áratuga skeiö gegnt
meö stakri prýöi margvíslegum
„diplomatiskum” störfum fyrir
þjóö sína. Hann hefur staöiö aö
baki mörgum sigrum Islend-
inga, á sviði utanrikismála.
Yröi þaö of langt mál upp aö
telja.
Fyrri störf Péturs sýna, hve
hæfni hans er mikil, og hann er
fyllsta trausts veröur. Pétur
Thorsteinsson er vel menntaður
maður, heimsborgari I þess orös
bestu merkingu, en þó sannur
Islendingur. Hann er kvæntur
ágætri konu, frú Oddnýju, sem
staöiö hefur dyggilega viö hlið
manns slns viö störf I þágu þjóö-
arinnar.
Ég vilhvetja þig, lesandi góö-
ur, aö vega og meta þau atriöi,
sem ég hef hér taliö fram og
réöu vali minu. Þvl fleiri, sem
kynnast Pétri og störfum hans I
Sr. Þórsteinn Ragnarsson
þágu landsmanna, þeim mun
fjölmennari veröur hópur
stuðningsmanna hans. Þetta
andrúmsloft er vissulega
ánægjulegt og lofar góöu.
Auglýsing