Fréttablaðið - 21.06.2007, Blaðsíða 32

Ígær, 20. júní var alþjóðadagur flótta-manna. Ég er reglulega í sambandi við
hælisleitendur hér á landi. Um 15-25 manns
að meðaltali, sem leita hælis á Íslandi, búa
í Reykjanesbæ. Það er ekki mikill fjöldi
manna en alls sóttu 38 um hæli á Íslandi í
fyrra.
Að fá leyfi til þess að búa hér er ekki auð-
velt. Umsókn um hæli fer í gegnum ítarlega
rannsókn sem tekur langan tíma. Sumir af
þeim hælisleitendum sem nú búa í Reykja-
nesbæ hafa þegar beðið eftir viðbrögðum
dómsmálayfirvaldanna í eitt til tvö ár. Fæst-
ir hælisleitendanna eru með atvinnuleyfi og
þurfa því að drepa tímann liðlangan daginn,
alla daga. Að sjálfsögðu er eftirsóknarvert og
nauðsynlegt að hælisumsókn verði
afgreidd án tafar og að umsækj-
endur fái sanngjarnan úrskurð. En
í rauninni virðist vera þörf fyrir
ýmsar úrbætur í aðstæðum hælis-
leitenda. Þær varða t.d. aðstæður
þeirra á meðan á biðtíma stendur
(vinna, menntun, heilsugæsla, til-
gangur hvers dags o.fl.), aðstæð-
ur gistiheimilis og samskipti milli
umsækjenda og viðkomandi yfir-
valda. Tökum dæmi: Þótt reglu-
gerðir kveði á um að hælisleitendur skuli
fá staðfestingu skráningar hjá Útlendinga-
stofnun, þá virðist vera brotalöm á fram-
kvæmdinni og fólkið hefur ekki skilríki sem
sanna nafn þess og lagalega stöðu hérlendis.
Fyrir einu og hálfu ári lenti einn hælisleit-
enda í bílslysi og þar sem hann var ekki með
skilríki urðu nokkur vandræði. Var Útlend-
ingastofnun þá bent á þessi vand-
kvæði en samt hafa engar úrbæt-
ur orðið. Svarið er alltaf „málið er
í vinnslu“.
Málið er raunar í glatkistu. Hver
er ástæða þess? Nú ætla ég að vera
diplómatískur og vil ekki saka
neinn af viðkomandi aðilum fyrir
vanrækslu eða tillitsleysi. Mér sýn-
ist ástæðan sem veldur „glatkistu-
einkennamynstrinu“ vera sú stað-
reynd að málefni hælisleitenda
eru geymd í skugga samfélagsins og falin
fyrir augum almennings. Auk þess kynnast
margir málum hælisleitenda aðeins í um-
fjöllun dagblaða sem oft eru í hneykslun-
arstíl. Slíkt er ekki bara skaðlegt fyrir mál-
efnið, heldur ýtir því lengra inn í skuggann.
Þannig eru hælismál sett neðar en önnur mál
sem bíða úrbóta og njóta ekki forgangs. Mér
finnst afar nauðsynlegt og sanngjarnt að al-
menningur fái að þekkja hælismálin og axla
ábyrgð sína.
Hælisleitendur hafa engan þrýstihóp að
baki sér. Það hlutverk verður því almenning-
ur að taka að sér. Í þessu samhengi er ég með
tillögu. Ég vil hvetja alla alþingismenn til að
fara í heimsókn til hælisleitenda í Reykja-
nesbæ og hitta fólkið og hlusta á það. Ég vil
hvetja þingmennina til að kynnast málum
hælisleitenda frá fyrstu hendi í staðinn fyrir
að fá upplýsingar gegnum þriðja aðila.
Íslenska ríkið er aðili að alþjóðlegu sam-
komulagi um réttindi flóttamanna og hælis-
leitenda. Mér finnst ekki svo slæmt að eyða
nokkrum klukkustundum í að skoða hvernig
ástandið raunverulega er.
Höfundur er prestur innflytjenda.
Aðstaða hælisleitenda á Íslandi
Við bregðum á leik í tilefni af frumsýningu um allt land á Shrek the Third. Finndu límmiða með lukkunúmeri á Kellogg’s pökkunum,
farðu á www.bt.is og sláðu inn lukkunúmerið. Ævintýralegir vinningar bíða þín.
1. vinningur: PANASONIC 42" Plasma veggsjónvarp, PANASONIC upptökutæki
með 160 GB hörðum disk og DVD spilari, Playstation 3 leikjatölva,
Shrek 3 leikur á PS3. Heildarverðmæti vinnings er um 330.000 kr.
Fullt af öðrum ævintýralegum vinningum: Ferð fyrir 2 til Evrópu með
Iceland Express, 50.000 króna ferðaávísun og 20.000 úttekt á kredit-
korti frá BYR, 300 bíómiðar á Shrek the Third, 20 DVD pakkar með
myndunum Shrek og Shrek 2 og 15 ársbirgðir af Kellogg's vörum.
sjáðu á www.bt.is hvort lukkumiðinn á Kellogg’s pakkanum þínum færir þér vinning
Lukkunúmerið þitt er:Sláðu inn númerið á bt.is og
fáðu strax að vita hvort þú
hafir unnið. Ævintýralegir
vinningar bíða þín!
SHREK 3 PAKKARNIRMEÐ LUKKUMIÐANUMFÁST Í HAGKAUPUM!
Leitaðu að lukkumiðanum á
Kellogg’s pakkanum þínum!
Taktu þátt í ævintýraleik
F
í
t
o
n
/
S
Í
A

F
I
0
2
1
5
9
1
FYRSTUR
MEÐ
FRÉTTIRNAR
www.visir.is