Fréttablaðið - 06.10.2007, Qupperneq 70

Enginn vindur að blása á undan
sér bylgjum, við kinnungana
gutlaði sjórinn, bátur á lygnum
fleti og pabbi setti á munninn
flöskustút og bræðurnir sungu.
Tónar leituðu út í loftið, titruðu
þar örstund áður en þeir steyptust
í hafið; raddirnar vitnuðu um
öryggi. Festu. Þokubakki huldi
múlann, fjallið, og voru í för með
honum skósveinar hans og
þjöppuðu sér hægt saman og
komu til þeirra með kæruleysis-
legri hreyfingu líkt og þeir væru
á spásséringu, ættu leið hjá; tekið
utanaf nesinu og kaffið drukkið
úr emaléruðum bollum og ekki
vissu þau fyrr til en þoku-
bakkarnir tóku undir sig stökk og
voru umkringd.
Álfrún Gunnlaugsdóttir: Hringsól
( 1987)
Í umsögn um nýja íslenska kvik-
mynd var komist laglega að orði í
Mbl. 8. september: „Það er ekki
auðvelt að finna vörðurnar í
gjörningaveðrinu sem hún hefur
magnað upp umhverfis persónur
sínar, nánast öll sund lokuð til að
ná viðunandi og vitrænum sögu-
lokum. Guðný tapar aldrei áttun-
um og lokakaflinn rökréttur og
snjall.“ Hér sést glöggt hvernig
vel valið myndmál lífgar málfar.
Fyrirsögn í Fréttablaðinu 10.
september hefur smitast illa af
þágufallssýki: „Liðinu hefur
vantað herslumuninn.“ Í þeirri
ágætu bók Íslensk málfræði eftir
Björn Guðfinnsson, sem ég lærði
í gagnfræðaskóla (meðan enn var
kennd málfræði í íslenskum skól-
um), er að finna býsna skýra
reglu. Þar segir: „Varast ber að
rugla saman þolfalli og þágufalli
orða er standa með ópersónuleg-
um sögnum. Þágufall er notað
framan við sagnir er geta tekið á
eftir sér nefnifall: Mér líkar
(sagan). Mér leiðist (maðurinn).
Mér þykir (maturinn góður). Mér
svíður (skaðinn). Annars er
oftast þolfall framan við óper-
sónulegar sagnir: Mig langar (í
mat). Mig vantar (peninga [eða
herslumun]. Mig dreymir
(draum). Mig svíður (í sárið).
Þetta þykir mér ekki erfitt að
muna, og mig langar að vekja
athygli á þessum mun.
„Heilabilaðir valsa um í kerfinu“
segir í fyrirsögn í Blaðinu 11.
september, og í greinni er hnykkt
á því að fólk sem þjáist af minn-
istapi sé „lengi að valsa um í
kerfinu áður en meinið uppgötv-
ast“. Hér skilur blaðamaður ekki
merkingu so. valsa um: rása
hindrunarlaust, leika lausum
hala. Hann hefur væntanlega
ætlað að segja velkjast um,
hrekjast um kerfið. Svona mis-
skilin merking orða er því miður
of algeng í íslenskum blöðum og
ber vott um ófullburða tök á
orðaforða.
Baksneidd braghenda frá liðnu
sumri:
Birkið lætur bærast fyrir
björtum vindi
líkt og væri veifað hendi,
vinum þessa hugsun sendi.
Vilji menn senda mér braghendu
eða góðfúslegar ábendingar:
npn@vortex.is
Það er ekki vaninn að fara á fætur
klukkan þrjú um nótt í Kína, en
mánudaginn 1. október var þjóð-
hátíðardagur og mikil hátíðarhöld
framundan. Ég og bekkjarfélagar
mínir ákváðum því að taka þátt í
stemningunni og drífa okkur af
stað til Torgs hins himneska friðar
þrátt fyrir hellidembu af himnum
ofan. Kínverjar hafa haldið upp á
þennan dag síðan Maó lýsti yfir
stofnun Alþýðuveldisins Kína á
þessu sama torgi árið 1949. Ég
lagði af stað rúmlega fjögur og tók
leigubíl niður í bæ í niðamyrkri.
Það voru fáir á ferli og ferðin tók
ekki langan tíma. Þegar ég kom á
áfangastað var fólk að byrja að
streyma að og menn voru ýmist að
fá sér morgunmat eða kaupa sér
regnhlífar eða regnstakka af sölu-
fólkinu. Ég fylgdi mannfjöldanum
að torginu í grenjandi rigningu. Á
leiðinni mættum við lögreglu-
mönnum sem voru með vopnaleitar-
tæki og ég var auðvitað tékkuð,
kannski grunsamleg sem útlend-
ingur. Ég rakst líka á gamlan mann
sem var að selja litla kínverska
fána og mér fannst ég verða að
kaupa fána í tilefni dagsins. Fólkið
safnaðist saman á torginu undir
regnhlífunum sínum og þegar ég
leit í kringum mig sá ég hafsjó
regnhlífa eins langt og augað
eygði. Þarna var mest af ungu
fólki, lítið var af börnum og ég sá
engan annan ( hvítan mann?)
Vesturlandabúa. Athöfnin sem við
vorum að bíða eftir var sú að kín-
verski fáninn yrði dreginn að húni
við sólarupprás sem var að þessu
sinni kl. 6.10. Þessi athöfn fer
fram á hverjum degi en það er
siður hjá Pekingbúum að safnast
saman og fylgjast með þessari
athöfn á þjóðhátíðardaginn.
Eftir nokkuð langa bið þá fór
mannskapurinn að ókyrrast og ég
fann hvernig eftirvæntingin jókst
í fólkinu og allir fóru nú að horfa í
áttina að fánastönginni. Mann-
fjöldinn fylgdist svo með þegar
fáninn var dreginn að húni við sól-
arupprásina sem sást nú reyndar
lítið í vegna rigningarinnar. Um
leið og athöfninni lauk setti lög-
reglan sig í stellingar og byrjaði
að koma fólkinu af torginu, því í
raun er þetta fræga torg ekki torg
heldur breiðasta akbraut Peking-
borgar. Þeir mynduðu röð þvert
yfir torgið, héldust hönd í hönd og
ýttu þannig fólkinu af torginu. Þá
marseruðu hermennirnir þarna í
kring klæddir í regngalla frá toppi
til táar og með hvíta hanska.
Að koma öllum þessum mann-
fjölda af torginu tók alveg ótrú-
lega stuttan tíma og áður en ég
vissi af var farið að keyra um
göturnar og allir horfnir á braut.
Ég staldraði við í nokkurn tíma og
virti fyrir mér þennan stað sem
hefur að geyma svo stóran part af
kínverskri sögu.
Ég var ánægð með að hafa eytt
þessari morgunstund með heima-
mönnum og fá að fylgjast með því
hvernig þeir fagna þjóðhátíðar-
degi sínum. Á leiðinni heim naut
ég þess að virða fyrir mér opin-
berar byggingar sem höfðu verið
fallega skreyttar með fánum og
blómum í tilefni dagsins.
99 kr. smsið
Þú sendir SMS skeytið JA LAUSN LAUSNARORÐ á
númerið 1900! Dæmi hvernig SMS gæti litið út ef
svarið er Jón: Þá sendir þú SMS-ið: JA LAUSN JON
Þú gætir unnið
TMNT á DVD!
Lausn krossgátunnar er birt að viku liðinni á vefnum, www.this.is/krossgatur