Fréttablaðið - 14.12.2007, Side 28

28 14. desember 2007 FÖSTUDAGUR
Svona erum við
fréttir og fróðleikur
63707684
2000 2002 2004 2006
FRÉTTASKÝRING
MAGNÚS HALLDÓRSSON
magnush@frettabladid.is
> Fjöldi togara á árunum 2000 til 2006
HEIMILD: HAGSTOFA ÍSLANDS
Guðni Ágústsson,
formaður Fram-
sóknarflokksins
fór fyrir umræðu
um kristni og
þjóðkirkjuna á
Alþingi í fyrradag.
Sigurður Hólm
Gunnarsson er
stjórnarmaður í
Siðmennt.
Á Alþingi að
fjalla um trúmál?
Það sem mér fannst undarlegt við
umræðuna er hvað mörgum þótti
mikilvægt að við hefðum kristin gildi
og værum kristin þjóð. Ég er þeirrar
skoðunar að þeir sem eru á Alþingi
ættu að vernda réttindi allra, alveg
óháð trúarskoðunum.
Vantar málsvara trúfrelsis á þing?
Ég veit að einhverjir á þingi eru
stuðningsmenn aðskilnaðar ríkis og
kirkju, en ég hugsa að þeir þori bara
ekki að tjá sig mikið. Ef einhver seg-
ist vilja aðskilnað er ýjað að því að
viðkomandi sé á móti trúarbrögðum.
Er ekki meiri hluti þjóðarinnar
kristinn? Það er alveg ótrúlegt að sjá
sjóaða þingmenn tala um trúfrelsi út
frá meirihlutaræði. Meirihlutaræði á
aldrei að ná til borgaralegra réttinda,
til dæmis trú- eða tjáningarfrelsis
eða réttinda óháð kyni eða kynþætti.
SPURT & SVARAÐ
UMRÆÐA UM KRISTNI Á ALÞINGI
Eiga að verja
rétt allra
SIGURÐUR HÓLM
GUNNARSSON
Stjórnarmaður í
Siðmennt.
Heimavarnaráðuneyti Bandarírkjanna
eða, The United States Department of
Homeland Security, eins og það heitir á
frummálinu, var stofnað að frumkvæði
George Bush forseta Bandaríkjanna í
kjölfar árásanna sem gerðar voru 11.
september 2001. Stofnuninni er ætlað að
vernda Bandaríkin gegn árásum hryðju-
verkamanna og bregðast við náttúruham-
förum. Yfir 200 þúsund starfsmenn starfa
við ráðuneytið.
Hafa aðgerðir þess skilað árangri?
Rannsókn sem unnin var af starfsmönnum
samtakanna The Transactional Records
Action Claims og birt var fyrr á árinu sýndi
að innan við 0,01 prósent þeirra mála sem
ráðuneytið hafði höfðað fyrir innflytjenda-
dómstólum í landinu á síðustu árum tengd-
ust hryðjuverkastarf-
semi en stofnunin
var stofnuð til að
vernda Bandaríkin
gegn hryðjuverk-
um. Forsvarsmenn
heimavarnaráðu-
neytisins fullyrtu þó
að starf þeirra hefði
gert hryðjuverka-
mönnum erfiðara
um vik að komast
inn í landið.
Helsta gagnrýni?
Gagnrýniraddir á störf heimavarnaráðuneyt-
isins hafa verið fremur háværar. Helst hefur
hún beinst að því að ráðuneytið þykir brjóta
á friðhelgi og mannréttindum borgaranna
í skjóli ótta þeirra
við ógnarverk. Mikil
óánægja ríkir einnig
meðal starfsmanna
þessarar stofnunar.
Fyrr á þessu ári var
birt könnun sem
gerð var meðal
starfsmanna ríkis-
stjórnar Bandaríkj-
anna en hún sýndi
að þeir sem unnu
í heimavarnaráðu-
neytinu voru óánægðastir. Forsvarsmenn
ráðuneytisins sögðu í febrúar að ástæðan
fyrir lélegum starfsanda væri umfjöllun
fjölmiðla um viðbrögð stofnunarinnar þegar
fellibylurinn Katrín reið yfir.
Heimildir: cnn.com, abc.com, wikipedia.org
FBL GREINING: HEIMAVARNARRÁÐUNEYTI BANDARÍKJANNA
Vörn gegn hryðjuverkum og hamförum
Brottför varnarliðsins
frá Íslandi hefur dregið
óvæntan dilk á eftir sér.
Sala bygginga á svæðinu
hefur verið umdeild.
Bandarísk stjórnvöld höfðu
verðlagt eignir á svæðinu
á ellefu milljarða króna en
vonir standa til að hægt
verði að selja þær fyrir um
tuttugu milljarða.
Bandaríska varnarliðið skyldi
eftir mannlausa húsabyggð á Mið-
nesheiði. Frá því liðið fór hafa
komið upp vandamál sem Þróun-
arfélagi Keflavíkurflugvallar var
ætlað að leysa.
Áður en félagið tók til starfa
hafði vatnsleki valdið tugmilljóna
tjóni á byggingunum. Valgerður
Sverrisdóttir þáverandi utanríkis-
ráðherra baðst afsökunar á
lekanum í ræðupúlti á Alþingi en
byggingarnar höfðu staðið því
sem næst eftirlitslausar frá því
varnarliðið fór af landi brott.
Ríkisendurskoðun vinnur enn að
úttekt á því máli.
Dagblaðið DV greindi frá því
um miðjan nóvember að óánægju
gætti meðal manna, meðal annars
starfsmanns Ríkiskaupa, um
hvernig staðið hefði verið að sölu
fasteigna á svæðinu. Helst var
gagnrýnt að eignir hefðu ekki farið
í útboð til þess að gæta fyllsta jafn-
ræðis. Málið var tekið upp á
Alþingi og hafa Atli Gíslason, þing-
maður Vinstri grænna, og Bjarni
Harðarson, þingmaður Framsókn-
arflokksins, helst gagnrýnt söluna
á eignunum og hvernig staðið var
að henni. Í framhaldi var ákveðið
að ríkisendurskoðun skoðaði mál
til hlítar og gerði stjórnsýsluúttekt
á starfseminni allri.
Farið að lögum?
Málefni Þróunarfélagsins heyra
undir forsætisráðuneytið. Brugð-
ist var við gagnrýni á söluna af
fullri hörku. Greinargerð, þar sem
saga málsins var rakin, var send
út af forsætisráðuneytinu 22. nóv-
ember þar sem öllum ásökunum
um að eignir hefðu verið seldar til
útvalinna manna sem hliðhollir
væru Sjálfstæðisflokknum og á
undirverði var vísað á bug. Einn
helsti kaupandi eignanna var fast-
eignafélagið Klasi en Þorgils Óttar
Mathiesen, bróðir Árna Mathiesen
fjármálaráðherra, á þriðjung í
félaginu. Árni vísaði því alfarið á
bug að það hefði einhverju máli
skipt og benti á að málið heyrði
ekki undir hann heldur Geir H.
Haarde forsætisráðherra.
Atli Gíslason hefur talað fyrir
því frá því málið kom upp að lög
um opinber útboð hafi verið brot-
in. „Auðvitað hefði útboð átt að
fara fram,“ sagði Atli í ræðu um
málið á Alþingi og bar því við að
lög um starfsemi Þróunarfélags-
ins mæltu svo fyrir.
Þessum málflutningi hefur
verið mótmælt. Kappkostað var af
hálfu ríkisins að koma upp starf-
semi á svæðinu á sem stystum
tíma. „Tilgangurinn með stofnun
félagsins hefur verið sá að koma
fasteignum í eigu ríkisins á svæð-
inu sem fyrst í skipuleg, hagfelld,
borgarleg not með það að mark-
miði að jákvæð samfélagsleg áhrif
verði sem mest og neikvæðum
áhrifum á nærsamfélagið verði
haldið í lágmarki,“ segir í greinar-
gerð forsætisráðuneytisins.
Sérstaklega er áréttað að félag-
ið skuli við sölu eigna gæta þess
að „mismuna ekki aðilum og í því
skyni skuli eignirnar auglýstar
opinberlega til sölu og val á við-
semjendum ekki byggjast á öðrum
sjónarmiðum en mati á hagstæð-
asta tilboði.“ Sérstaklega er tekið
fram í samningum að Þróunar-
félagið skuli virða útboðsskyldu
samkvæmt lögum um opinber inn-
kaup og hæfisreglur stjórnsýslu-
laga. Atli segir kröfuna um útboð
taka mið af þessu.
Forsætisráðuneytið segir lögin
um opinber innkaup fyrst og
fremst taka mið af kaupum Þróun-
arfélagsins á verki, þjónustu eða
vöru og því sé umsjón félagsins
með sölu eigna ríkisins ekki háð
útboðsskyldu.
Talsmenn stjórnarandstöðunnar
í málinu, Atli og Bjarni, hafa ekki
talið þessa röksemd halda. Eina
sem geti tryggt jafnræði í sölu
sem þessari, sé útboð.
Langtímaverkefni
Uppbygging starfsemi á svæði
varnarliðsins er langtímaverkefni
Þróunarfélagsins. Reiknað var
með því, þegar félagið tók til
starfa á haustmánuðum í fyrra, að
langan tíma tæki að byggja upp
starfsemi á svæðinu. Stærsti
samningurinn sem gerður hefur
verið til þessa er sala á 96 bygg-
ingum til Háskólavalla. Alls er um
að ræða 1.660 íbúðir, auk frekara
húsnæðis, en söluverðið var um
fjórtán milljarðar króna.
Húsnæðið er alls um 155 þúsund
fermetrar.
Félögin sem standa að Háskóla-
völlum eru, auk Klasa, Glitnir,
Fasteignafélagið Þrek ehf., Fjár-
festingafélagið Teigur ehf. og
Sparisjóðurinn í Keflavík.
Þegar er búið að selja þrjá
fjórðu af húsnæðinu á svæðinu,
135 byggingar. Fengist hafa tæpir
sextán milljarðar fyrir bygging-
arnar sem er nokkru meira en gert
hafði verið ráð fyrir þar sem
bandarísk stjórnvöld höfðu metið
eignirnar á um ellefu milljarða.
Háskólavellir eru langstærsti
kaupandinn en félagið Base hefur
keypt 22 byggingar og Keilir tvær
líkt og Þjóðkirkjan. Fyrirtækið
Atlantic Film Studios hefur fest
kaup á þrettán byggingum fyrir
tæplega 600 milljónir en til
stendur að byggja upp fyrsta
flokks kvikmyndaver á svæðinu.
Enn á eftir að selja 36 skrif-
stofu- og þjónustubyggingar og
342 íbúðir. Mikið land er innan
svæðisins sem Þróunarfélagið
telur að sé hægt að nýta betur.
Varnarliðssvæðið í brennidepli
ATLI GÍSLASON Atli hefur gagnrýnt sölu
á eignum á gamla varnarliðssvæðinu á
Miðnesheiði.
HÁSKÓLANEMAR Sigurvin Ólafsson og
Elsa Eðvarðsdóttir, nemendur í frum-
greinadeild Keilis sem er með starfsemi
á gamla varnarliðssvæðinu, sjást hér
að störfum. Stefnt er að stórfelldri upp-
byggingu háskólasamfélags á svæðinu
en hún er þegar nokkuð langt komin.
FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
VARNARLIÐSSVÆÐIÐ Tómlegt var um að litast á varnarliðssvæðinu eftir að bandarískir hermenn fóru þaðan. Uppbygging ýmiss
konar starfsemi er komin vel á veg en aðferðafræðin við sölu á eignum á svæðinu hefur verið umdeild. Stjórnarandstæðingar
hafa gagnrýnt hana en stjórnarliðar, einkum sjálfstæðismenn, hafa varið hana og sagt allt með felldu. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
ÁLNAVÖRUBÚÐIN
HVERAGERÐI
Jólasveinninn í Hveragerði
Heitt Kakó og glaðningur fyrir börnin
Frá 14-16 á morgun
ÁLNAVÖRUBÚÐIN BREIÐAMÖRK 2 HVERAGERÐI
SÍMI 4834517
OPIÐ ALLA DAGA NEMA ÞRIÐJUDAGA FRÁ KL 13-18