Fréttablaðið - 16.04.2008, Blaðsíða 16

16 16. apríl 2008 MIÐVIKUDAGUR
greinar@frettabladid.is
FRÁ DEGI TIL DAGS
Ólympíuleikarnir hófust í París mánudaginn 7. apríl, vasklega
var keppt og mörg met voru sett.
Þótt keppnisgreinarnar væru að
vísu ekki þær sömu og verða í
Peking í sumar þegar leikunum
verður þar haldið áfram, er hætt
við að sá árangur sem náðist í
París muni skyggja nokkuð á það
sem fara mun fram í höfuðstað
Miðríkisins, hvað sem það verður.
Það er erfitt að vega og dæma
öll þau frækilegu afrek sem unnin
voru þennan dag og raða þeim
niður enda virðist engin metaskrá
hafa verið birt, a.m.k. ekki enn
sem komið er. Þó er óhætt að
fullyrða að gullverðlaun í
hindrunarhlaupi fékk það fíleflda
lið sem bar Ólympíukyndilinn
tuttugu og átta km fram og aftur
gegnum París.
Hlaupið hófst við Eiffel-
turninn, þar sem einhverjir
gárungar höfðu sett upp stóran
borða með merki Ólympíuleik-
anna, hringunum fimm, umbreytt-
um í handjárn, og lagði fyrsti
hlauparinn af stað kl. hálf eitt, að
hátíðaræðunni lokinni. Hann var
kominn heila sex metra, þegar
formaður „græningja“ í borgar-
stjórn Parísar reyndi að hrifsa
kyndilinn úr höndum hans. En
hann sleppti ekki takinu, og fimm
menn drógu græningjann burt.
Korteri síðar, við Tokyo-höll,
geystist fram kona ein, varafor-
maður „græningja“ í héraðsstjórn
Parísarhéraðsins, og réðst á
kyndilinn með slökkvitæki að
vopni. Hún einnig var dregin
burtu, en kyndilberinn sá þann
kost vænstan að leita skjóls í
strætisvagni sem til þess var
ætlaður.
Hálftíma síðar sté hlauparinn út
úr vagninum, en varð að hörfa
þangað aftur, þegar lögreglumenn
handsömuðu fimmtuga konu sem
virtist til alls vís, hrintu henni og
drógu hana á braut. Haldið var
upp á Stjörnurtorg og þaðan hljóp
kyndilberinn hetjulega niður
Ódáinsvelli, en á leiðinni var
margsinnis reynt að slökkva á
kyndlinum með því að sprauta
vatni og alls kyns vökvum öðrum.
Utan í einu íbúðarhúsinu var aftur
breiddur borði með Ólympíu-
merkinu umbreyttu. Við Tuileries-
garðinn, í grennd við Louvre, var í
annað sinn reynt að ráðast á
kyndilinn með slökkvitæki, og þá
leitaði kyndilberinn skjóls í
strætisvagni. Þegar komið var að
ráðhúsi Parísar opnaðist gluggi á
annarri hæð, og þar birtust tvær
hendur sem veifuðu fána Tíbets.
Þá töldu menn að komið væri
fullnóg af hindrunum, einhverri
athöfn við ráðhúsið var aflýst í
skyndi, og kínverski sendiherrann
sem var eins konar siðameistari í
prósessíunni ákvað að nú skyldi
haldið beint til áfangastaðar, á
íþróttavellinum í Charlety, án
þess að frekar yrði stoppað.
Þangað kom kyndillinn klukku-
tíma á eftir áætlun og var þá í
strætisvagni eins og oftlega á
leiðinni; sögðu sumir að á honum
hefði slokknað fimm sinnum. Í
lokin var loginn geymdur undir
gleri eins og í námumannalampa.
Kínverski sendiherrann hélt ræðu
yfir hausamótunum á tvö hundruð
sálum í Charlety og talaði um
Coubertin, bræðralag og kyndil-
inn sem brann. Haglél tók að
lemja Parísarborg.
Gullverðlaun í klifri fékk
tvímælalaust sá fullhugi sem las
sig upp framhliðina á Vorrar
Frúar kirkju að utan í skjóli nætur
og hafði ekki annan búnað en
svefnpoka. Þegar komið var upp í
annan turninn lagðist hann fyrir í
svefnpokanum og sofnaði þar
svefni hinna réttlátu. En hann
vaknaði reiðubúinn til dáða þegar
prósessían með kyndilinn kom að
kirkjunni og breiddi þá út
heljarstóran borða sem hékk
niður meðfram framhliðinni. Á
honum gat að líta sömu útgáfu af
Ólympíumerkinu og menn höfðu
þá þegar séð á Eiffel-turninum og
á Ódáinsvöllum.
Gullverðlaun í óvæntri mót-
mælaaðgerð fengu fjörutíu
þingmenn, bæði hægri og vinstri,
sem stilltu sér upp í röð á
veggnum umhverfis þinghúsið,
hver og einn með breiðan borða í
frönsku fánalitunum yfir vinstri
öxl og hægri mjöðm, en það er
merki kjörinna fulltrúa þjóðarinn-
ar. Sagt er að einhver þeirra hafi
haft á orði að þeir skyldu loka
Boulevard Saint-Germain sem var
leið prósessíunnar, kannske með
götuvígi, en þeir hafi ekki treyst
sér í lögguna. „Hvað yrði nú úr
okkur ef kínverski herinn kæmi?“
á þá annar þeirra að hafa sagt.
Þeir létu sér því nægja að bera
risastóran borða með áletruninni
„virða ber mannréttindi í Kína“.
Um leið og kyndillinn kom að
þinghúsinu hófu þingmennirnir
upp sína raust allir sem einn og
fóru að syngja franska þjóðsöng-
inn, sem er, eins og menn vita,
baráttusöngur gegn harðstjórum.
Bronsverðlaun fyrir barsmíðar
fékk lögreglan í París. Þrjú
þúsund lögreglumenn voru
kallaðir út, gangandi, ríðandi, á
vélhjólum og í þyrlum, og gengu
þeir vel fram í að hrinda konum,
draga þær eftir götunni og berja
menn blóðuga, einnig lúbörðu þeir
sjónvarpsmann við myndatöku.
En einhvern veginn fannst manni
lögreglan ekki vera í fullri þjálfun
og víst er að henni hefur farið
aftur síðan í maí og júní ’68. Því á
hún ekki skilið meira en brons.
Þetta er vafalaust huggun fyrir
Kínverja. Í þessari grein geta þeir
heldur en ekki bætt um betur;
lögreglan og herinn eru þegar
byrjuð að sópa að sér gullinu í
Tíbet, og ekki sér fyrir endann á
því.
Ólympíuleikar
EINAR MÁR JÓNSSON
Í DAG | Hindrunarhlaup
UMRÆÐAN
Borgarmál
Það er ekkert yndislegra en að eignast barn. Níu mánaða meðganga og 9
mánaða fæðingarorlof er tími sem foreldr-
ar muna alltaf sem ánægjulegan í lífi sínu.
Sumir hafa einstakt tækifæri til vera hjá
ungabarni einhverja mánuði í viðbót. Að því
loknu taka hins vegar við erfiðir 9 mánuðir
þar sem foreldrar leita að og bíða eftir
dagvistun. Foreldrar hafa lengi óskað eftir
því að þetta bil verði brúað.
Ný aðgerðaráætlun sem ber nafnið Borgarbörn
var samþykkt í leikskólaráði í síðustu viku, og sýnir
tímasettar og raunhæfar aðgerðir að því markmiði
að foreldrar reykvískra barna hafi val um dagvistun
2012 að loknu fæðingarorlofi. Á næstu þremur árum
verður leikskólaplássum fjölgað í nýjum leikskólum
og nýjum deildum bætt við rótgróna leikskóla.
Einnig verða í áætluninni nýjungar á borð við ný
úrræði í þjónustu dagforeldra, hækkun niður-
greiðslna til dagforeldra, þjónustutrygging,
ungbarnaskólar, jöfnun niðurgreiðslna til
sjálfstætt rekinna leikskóla, rafræn
innritun í leikskóla sem og upplýsingavefur
um dagvistunarmöguleika.
Þjónustutrygging er tímabundið úrræði
fyrir foreldra sem eru á biðlista eftir plássi
fyrir barn sitt. Þjónustutrygging stendur
foreldrum til boða frá 1. september á þessu
ári og er jafn há greiðsla og Reykjavíkur-
borg greiðir með barni sem er í vistun hjá
dagforeldri, eða 35.000 kr., en fellur niður
þegar barn fær boð um vistun í leikskóla
eða gefst kostur á dagforeldri að ósk
foreldra. Foreldrar sem þiggja þjónustu-
tryggingu en ráðstafa henni ekki til þriðja aðila
skipta á milli sín greiðslutímabilinu líkt og lög um
fæðingarorlof gera ráð fyrir. Þjónustutrygging
byggir þannig á hugmyndum um réttlæti og jafnrétti
á þann hátt að yfirvöldum ber skylda til að tryggja
jafnræði borgaranna og jafnrétti kynja, þannig að
reglur um fæðingarorlof foreldra eru nýttar til að
tryggja barni samvistir við báða foreldra sína og
gera þeim kleift að samræma fjölskyldu- og
atvinnulíf. Höfundur er borgarfulltrúi.
Borgarbörn
ÞORBJÖRG HELGA
VIGFÚSDÓTTIR
S
ilvio Berlusconi, hinn skrautlegi „Cavaliere“, snýr aftur
til valda. Ítalskir kjósendur ákváðu í kosningunum sem
fram fóru á sunnudag og mánudag að gefa honum nýtt
tækifæri, eftir að miðju-vinstristjórn Romanos Prodi
hafði spilað frá sér vinsældum og trúverðugleika með
auknum álögum á almenning og ráðaleysi í mörgum málum sem
mest brunnu á fólki, eins og úrbótum í efnahags-, innflytjenda-
og sorphirðumálum. Forsætisráðherraefni endurskipulagðs
miðju-vinstribandalagsins, Walter Veltroni, tókst ekki að þvo
hendur sínar af óvinsældum Prodi-stjórnarinnar og situr uppi
með að hafa lotið í lægra haldi fyrir fjölmiðlajöfrinum umdeilda
sem kominn er á áttræðisaldur.
Berlusconi tekur við erfiðu búi. Höfuðvandamálin sem við er
að etja á Ítalíu hafa legið fyrir í mörg ár: ítalska ríkið þarf á víð-
tæku umbótaátaki að halda til að færa stofnanir þess, stjórnsýslu
og efnahagslíf til nútímalegri og skilvirkari vegar. En hvorki
spilling og skipulögð glæpastarfsemi sem flett hefur verið ofan
af, né síversnandi efnahagsástand og þaðan af síður heitstreng-
ingar stjórnmálamanna hafa dugað til að koma umbótum áleið-
is. Það hefur heldur engu breytt að völdin færðust á víxl milli
hægri- og vinstriblokkarinnar á síðustu árum; hömlurnar gegn
því að umbætur kæmust í framkvæmd hafa reynzt of sterkar.
Tvennt varðandi kosningaúrslitin nú gefur þó hóflega ástæðu
til bjartsýni. Í fyrsta lagi hefur Berlusconi traustan meirihluta
í báðum þingdeildum að baki sér, sem setur hann í mun sterkari
stöðu til að koma nauðsynlegum umbótamálum í gegn en fyrri
ríkisstjórn var í aðstöðu til að gera. Í öðru lagi virðist Berlusconi
gera sér fulla grein fyrir því að nú sé komið að því að efna gefin
fyrirheit um umbætur, þótt á þeim sex árum sem hann var for-
sætisráðherra hafi alls konar önnur mál – sem gjarnan tengdust
hagsmunagæzlu fyrir fyrirtækjasamsteypu hans og persónu-
legri glímu forsætisráðherrans við réttarkerfið – flækzt fyrir
því að hin fögru fyrirheit kæmust til framkvæmda. Spyrja má
hvort maður sem kominn er yfir sjötugt hafi yfir þeirri orku
að búa sem þarf til að árangur náist í þessum slag við tregðu
umbótaóviljugs kerfisbákns, en á hinn bóginn má vænta þess að
einmitt vegna þess að þetta er síðasta tækifæri Berlusconis til
að marka spor sín í ítalska stjórnmálasögu vilji hann nýta það til
að gera hluti sem hans verður minnzt fyrir. Þýðingarmeiri hluti
en óvarkárar yfirlýsingar um menn og málefni sem annars hafa
markað mjög orðstír hans til þessa.
Fyrstu ummæli Berlusconis í sigurgleðinni að kvöldi kjördags
gefa ástæðu til að trúa því að þetta sé einmitt tilfellið. Hann lýsti
því strax yfir að erfiðir tímar væru framundan. Ríkisstjórn hans
yrði að hrinda sársaukafullum umbótum í framkvæmd. Þá er
bara eftir að sjá hvort hann getur staðið við stóru orðin – og
treyst á að bandamenn hans sem sjá honum fyrir þingmeirihluta
á borð við hinn umdeilda foringja Norðurbandalagsins, Umberto
Bossi, bregðist ekki þegar á hólminn er komið.
Berlusconi snýr aftur til valda á Ítalíu.
Umboð til umbóta
AUÐUNN ARNÓRSSON SKRIFAR
Þetta er síðasta tækifæri Berlusconis til að marka
spor sín í ítalska stjórnmálasögu. Það vill hann nýta
til að gera hluti sem hans verður minnzt fyrir.
ÚTGÁFUFÉLAG: 365
RITSTJÓRAR: Jón Kaldal og Þorsteinn Pálsson AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir FRÉTTASTJÓRAR: Arndís
Þorgeirsdóttir, Kristján Hjálmarsson, Trausti Hafliðason og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál). FULLTRÚI RITSTJÓRA:
Páll Baldvin Baldvinsson. VIÐSKIPTARITSTJÓRAR: Björgvin Guðmundsson og Björn Ingi Hrafnson. Fréttablaðið kemur út í
103.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu, Akureyri og þéttbýlissvæðum á suðvesturhorninu.
Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í
stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. issn 1670-3871
Fátt sameiginlegt
Ragnheiður Elín Árnadóttir, þingmað-
ur Sjálfstæðisflokksins, og Mörður
Árnason, varaþingmaður Samfylking-
arinnar, eru bæði ósátt við tillögur
Samtaka atvinnulífsins um að íslensk
fyrirtæki taki upp evru. Ragnheiður
Elín og Mörður eiga annað sameig-
inlegt, til dæmis hafa bæði verið
aðstoðarmenn fyrrverandi
fjármálaráðherra, þeirra
Geirs H. Haarde og Ólafs
Ragnars Grímssonar. En
þá er það um það bil
upptalið, það litla sem
þau eiga sameiginlegt.
Útlagastjórnin
Þrettán þingmenn og
þrír ráðherrar voru í
útlöndum í gær. Það
sætir tíðindum að mati Sunn-
lendingsins Bjarna Harðarsonar,
sem skrifar á heimasíðu sína: „Við
Íslendingar höfum nú átt margskonar
stjórnir, bæði utanþingsstjórn, þjóð-
stjórn, vinstri stjórn, viðreisnarstjórn,
nýsköpunarstjórn en aldrei fyrr en nú
höfum við átt að hætti stríðshrjáðra
landa ÚTLAGASTJÓRN.“
Gleyminn ritstjóri
Sigurjón Egilsson ritstjóri
heldur því fram á vef
Mannlífs að í nýlegu
viðtali við blaðið hafi Jón
Baldvin Hannibalsson
nefnt það
„fyrstur
manna“
að
skipta
ætti út stjórnendum Seðlabankans.
Nú hafi Þorvaldur Gylfason prófessor
og Gylfi Magnússon dósent tekið
undir með honum. Þetta er auðvitað
þvæla því þessi sjónarmið hafa
komið fram margoft og löngu áður
en þau hrutu af vörum Jóns Baldvins
í Mannlífi. Sem dæmi má nefna
að Þorvaldur Gylfason gagnrýndi
það mjög þegar Davíð Oddsson var
skipaður seðlabankastjóri 2005
og sagði það ganga í berhögg
við markmið laga um að auka
sjálfstæði Seðlabankans. Hann
hefur líka skrifað nokkrar greinar
í Fréttablaðið um að skipta verði
um seðlabankastjóra. Þetta
ætti Sigurjón að vita, hann
vann jú á Fréttablaðinu.
bergsteinn@frettabladid.is
T
B
W
A
\R
E
Y
K
JA
V
ÍK
\
S
ÍA