Fréttablaðið - 09.09.2008, Blaðsíða 37

ÞRIÐJUDAGUR 9. september 2008 21
Fló á skinni var frumsýnd norður á
Akureyri snemma á þessu ári. Hún
var hugsuð til að draga að gamla
samkomuhúsinu þúsundir áhorf-
enda, fullnægja þeim tilgangi leik-
hússtjórans að fylla húsið og fylgja
þannig eftir fyrri aðsóknarsýning-
um. Mikið var í lagt, leikarahópur-
inn í sýningunni er stór miðað við
þá tekjumöguleika sem sætafjöldi
gaf. Kvöldkostnaður var því hár
nema sýningarfjöldi í hverri viku
færi yfir meðallag. Aðstaða í gamla
samkomuhúsinu er þröng og verð-
ur það áfram þar til félagið fær
sýningaraðstöðu í nýju menningar-
húsi.
Flóin var afar vinsæl nyrðra.
Gamalt orðspor frá sviðsetningum
LR 1972 og 1990 gaf góða forkynn-
ingu. Gísli Rúnar Jónsson íslensk-
aði verkið og leikstjórn var falin
Maríu Sigurðardóttur sem hafði
fyrr átt vinsælar sviðsetningar á
försum í Reykjavík. Auglýsinga-
herferð var vel hugsuð og skilaði
sínu.
Flóin er siðagamanleikur, einn
margra sem urðu til í byrjun 20.
aldar í samfélögum þar sem borg-
araskapur gat skemmt sér í daðri
við lausung í samskiptum kynj-
anna. Hið forboðna kynlíf sem virt-
ur mórall fordæmdi var látlítil
uppspretta gamanmála, kokkállinn
og sá kokkálaði, hið synduga frelsi
konunnar var milli tannanna á
fólki. Mörg þessara verka bárust
hingað upp og nutu vinsælda í stað-
færslum Emils Thoroddsen, flétt-
ur smituðust yfir í revíurnar, fyrir
miðja öldina. Hinn vammlausi bet-
urstæði borgari var í oddinum, illa
leikinn af kringumstæðum blekk-
inga og aðdróttana.
Húmorlaus virðulegur kall á
miðjum aldri verður í Flónni harð-
ar leikinn sökum þess að hann á sér
tvífara, aulabárð, mannhrak sem
ofan í kaupið er saupsamur. Snilld
verksins liggur í byggingunni sem
er verkfræðilegt undur sem heimt-
ar af aðalleikaranum tíð fataskipti
og hamskipti í bókstaflegri merk-
ingu: einn leikur tvo sem eru eins
og þó ólíkir - gerólíkir.
Texti verksins er í sjálfu sér ekki
fyndinn, það eru manngerðirnar
sem eru skoplegar í stílfærslu sem
jaðrar við að vera fordómafull, hol-
góma maður, stúlka sem talar bjag-
að og vitlaust mál. Gísli bætir um
betur, þriðji maðurinn er kominn
til sögunnar sem talar brotið mál.
Allar aðrar persónur eru venju-
bundnar í málsniði.
Í vinnslu Gísla með textann verð-
ur fyndnin fyrst og fremst bundin í
snjöllum tilsvörum - sumum reynd-
ar nokkrum teygðum en eins og
hans er von og vísa víða fjarska
fyndnum. Kringumstæðurnar
verða þannig í öðru sæti, hin neyð-
arlega situasjón er víða borin ofur-
liði af eigindum samtalsins.
Í hinum klassíska gamanleik eru
persónur og kringumstæður fyndn-
ar eins og við sjáum til dæmis í
sketsum hinna íslensku höfunda
síðari ára. Það er fasið, hvernig
fólk ber sig sem er fyndið, frekar
en hið sagða sem er oft flatneskju-
legt. Í Flónni bætist við „slapstick“,
gríðarlega hraður leikur sem er
fyrst og fremst líkamlegur.
Nú er þessari síðbornu gagnrýni
á sýningu Leikfélaga Akureyrar og
Reykjavíkur varla ætlað að hafa
áhrif á velgengni hennar: Fló á
skinni er þegar orðin massasýning
– uppselt á þriðja tug sýninga hér í
Reykjavík eftir metaðsókn nyrðra.
Fólk mun skemmta sér á sýning-
unni. Leikstíllinn er losaralegur,
jafnvel kærulaus hjá einstaka leik-
urum, eins og Þresti Leó Gunnars-
syni, Jóhannesi Hauki Jóhannes-
syni, sviplítill eins og hjá Lindu
Ásgeirsdóttur og Tinnu Lind –
týpur geta þær ekki búið til úr
þessum stúlkum. Öðrum tekst það
aftur: Halldóri Gylfasyni til
dæmis.
Mér þótti áhugaverðast að sjá
Atla Þór Albertsson, Hallgrím
Ólafsson og Kristínu Þóru Har-
aldsdóttur á sviðinu. Þau takast öll
á við bjagað mál, eru sterk í líkam-
legri beitingu, þótt þeirra frammi-
staða eins og flestra í sýningunni
líði fyrir ómarkvissar stöður til að
flytja hljóðið í salinn víðan. Það
hefur reyndar verið þraut mörg-
um sem stíga á stóra svið Borgar-
leikhússins í fyrsta sinn. En þar
sem fyndni byggir mest á orðum
er afar mikilvægt að það heyrist
til manna. Stórir kaflar í sýning-
unni týnast, heyrast illa. Það er
engin afsökun þótt hlátur kæfi
orðaskil. Sýningin á Flónni er búin
að vera svo lengi á sviði að menn
eiga að kunna að leika á móti
hlátri, kunna að taka þögnina,
halda spennunni og láta næsta
svar falla. Þetta er galli sem á að
laga skipulega. Og í tilviki þessara
þriggja er það nauðsynlegt því öll
eru þau að vinna skipulega og af
hörku.
Stundum er sagt að gamanleik-
urinn sé þyngsta þraut allra stíla í
leikhúsi. Það er náðargáfa að
kunna kómedíu. Guðjón Davíð
Karlsson er flinkur leikari. Hann
er fullungur fyrir hlutverkið og
svipur hans alla jafna tvíræður:
honum hentar ekki húmorslaust
fas og fyrir bragðið nær hann ekki
sannfærandi tökum á hrakfalla-
bálknum Jóhannesi Ringsted –
hinn helmingur hans á sviðinu –
Klemmi – er í yfirfærslu Gísla
Rúnars undarlegur samsetningur,
stundum eins og hryðjuverkamað-
ur í fléttunni, trúður með sjálf-
stæða tilveru, óútreiknanleg
stærð, maður sem er til alls líkleg-
ur, enginn auli. Og þó Guðjón berj-
ist eins og hetja verður verkefnið
honum einfaldlega ofviða.
Þúsundir áhorfenda verða á
öðru máli. Sigurganga farsa er
smit, rýfur garða sem hið borg-
aralega leikhús er aflukt í. Og það
er alltaf fagnaðarefni þegar fólk
streymir í leikhús, jafnvel þegar
sviðsetningar skortir aga hins
þaulhugsaða stíls.
Páll Baldvin Baldvinsson
Flóm fjölgar á franska farsanum
LEIKLIST
Fló á skinni eftir George
Feydeau í leikgerð og þýðingu
Gísla Rúnars Jónssonar.
Leikstjóri: María Sigurðardóttir.
Leikmynd: Snorri Freyr Hilmars-
son. Lýsing: Björn Bergsteinn
Guðmundsson.
★★
Rysjóttur farsi en víða fyndinn
LEIKHÚS Gísli Rúnar Jónsson er raunar stjarna kvöldsins á Flónni og skyggir jafnvel á
höfundinn – hann er hvort eð er dauður.
Hljómsveitin Bardukha kemur
fram á tónleikum á Café Rósen-
berg við Klapparstíg kl. 21 á
fimmtudagskvöld. Bardukha
leikur margvíslega heimstónlist,
en sú tónlistarstefna er sífellt að
sækja í sig veðrið hér á landi. Nýir
meðlimir hafa bæst í hljómsveit-
ina; þeir Haukur Gröndal sem
leikur á klarínett og fiðluleikarinn
Matthías Stefánsson. Upprunalegir
meðlimir Bardukha eru enn á
sínum stað, Ástvaldur Traustason á
harmóníku, Birgir Bragason á
bassa og Steingrímur Guðmunds-
son á slagverk. Miðaverð á
tónleikana er 500 kr. - vþ
Heimstón-
listin ómar
BARDUKHA Hljómsveitin leikur
heims tónlist á Café Rosenberg á
fimmtudagskvöld.
Löggildir
rafverktakar
Rafmagnsvandamál
Talaðu þá við okkur
Uppl. síma
8604507 / 8494007
islagnir@islagnir.is
www.islagnir.is