Fréttablaðið - 03.10.2008, Blaðsíða 8

8 3. október 2008 FÖSTUDAGUR
Samtök iðnaðarins - www.si.is
7. október 2008 kl. 8.30-10.30
Gullteigur, Grand Hótel.
Morgunverður í boði SI kl. 8.00.
SI efnir til morgunverðarfundar
um nýtingu orkuauðlinda.
Dagskrá:
Össur Skarphéðinsson, iðnaðarráðherra
Friðrik Sophusson, forstjóri Landsvirkjunar
Ragnar Guðmundsson, forstjóri Norðuráls
Þorsteinn Ingi Sigfússon, forstjóri
Nýsköpunarmiðstöðvar Íslands
Pallborðsumræðum stýrir Sigríður
Guðlaugsdóttir, verkefnastjóri miðlunar hjá SI
Fundarstjóri: Helgi Magnússon, formaður SI
Fundurinn er öllum opinn og ókeypis en tekið
er við skráningum á netfangið mottaka@si.is.
Orkunýting til hagsældar
VIÐSKIPTI „Ég veit um fjölda fyrir-
tækja sem segja við sína erlendu
birgja að á meðan þetta ástand sé
svona þá fái þeir ekki borgað,“
segir Skúli J. Björnsson, formaður
stjórnar Félags íslenskra stórkaup-
manna.
Að sögn Skúla hefur gengisfall
krónunnar sett alvarlegt strik í
reikninginn hjá vöruinnflytjendum.
„Við höfum heyrt frá forsætisráð-
herra og seðlabankastjóra að þetta
sé gríðarlegt yfirskot sem gangi til
baka. Á meðan eru menn einfald-
lega ekki að borga út gjaldeyri og
fá frest á sínum erlendu lánum þar
til ástandið lagast. Þá byrja þeir að
borga sínar skuldir aftur,“ segir
hann.
Aðspurður svarar Skúli að það
kæmi honum afar mikið á óvart ef
ekki drægi verulega úr vöruinn-
flutningi á næstunni. „Það er
enginn með það djúpa vasa að hann
geti tekið á sig þetta gengisfall.
Hækkun á gjaldeyri er stóralvarleg
í sambandi við vöruverð. Það er
eins mikil fylgni þar á milli og
hægt er að hugsa sér.“
Samúel Guðmundsson, fram-
kvæmdastjóri vörustýringarsviðs
Olís, segir fyrirtækið ekki hafa
frestað greiðslum til erlendrar
birgja.
„Við borgum okkar reikninga á
tíma en eins og aðrir reynum við að
lágmarka okkar pantanir á meðan
krónan er svona veik,“ segir
Samúel sem aðspurður kveður það
blasa við að frekari hækkanir á
eldsneytisverði séu yfirvofandi.
„Það segir sig sjálft að þegar króna
veikist svona mikið myndast þrýst-
ingur á hækkanir. Veikingin að
undanförnu er ekki komin öll út í
verðlagið. Ef hún verður viðvarandi
er ljóst að það verða frekari hækk-
anir.“
Skúli segir morgunljóst að
verslunarmenn hafi tekið á sig
gríðarlega tekjuskerðingu að
undanförnu.
„Auðvitað eru menn að hagræða
hjá sér og að leita leiða til að þurfa
ekki að hækka sína vöru,“ segir
Skúli sem þó tekur undir að mikill
þrýstingur sé á hækkanir. „Það
hækkar allt nema launin. Það er
farsi að fólki og fyrirtækjum í
landinu skuli vera boðið upp á þetta
umhverfi. Það er bara ekki á vetur
setjandi.“ Skúli tekur fram að allt-
af sé hægt að vera gáfaður eftir á
og ítrekar að engar töfralausnir
séu til. „Auðvitað þurfum við að
taka til í okkar málum en það er
hlutverk ríkisstjórnar og Seðla-
banka að skapa umhverfi svo þjóð-
félagið geti rekið sig eðlilega. Þau
eru ekki að gera það núna.“
gar@frettabladid.is
Heildsalar
stöðva greiðsl-
ur til útlanda
Formaður Félags íslenskra stórkaupmanna segir
heildsala fresta greiðslum til erlendra birgja vegna
veikrar krónu. Rekstrarumhverfið sé farsi og hvorki
ríkisstjórn né Seðlabanki skili hlutverki sínu.
SKÚLI J. BJÖRNSSON Farsi að fólki og
fyrirtækjum skuli boðið upp á þetta
umhverfi, segir formaður Félags íslenskra
stórkaupmanna. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
1. Hvaða landsliðsmaður í
handbolta hyggst ekki taka þátt
í næstu leikjum liðsins?
2. Hver er nýr formaður
stjórnar Strætó bs?
3. Hversu mikill halli er áætlað
að verði á ríkissjóði á næsta
ári?
SVÖRIN ERU Á SÍÐU 42
UMHVERFISMÁL Það er rökrétt að
gera ráð fyrir því að áhrif brenni-
steinsvetnismengunar frá
útblæstri jarðhitavirkjana, sem
sjást til dæmis á ónýtum mosa,
aukist með tíð og tíma. Þetta segir
Þorsteinn Jóhannsson, sem sér-
hæfir sig í loftslagsmálum hjá
Umhverfisstofnun.
Gróðurskemmdir út frá virkjun-
unum eiga ekki að koma á óvart,
segir hann og vísar til umsagnar
stofnunar sinnar fyrir umhverfis-
mat um Bitruvirkjun.
Þar mælir Umhverfisstofnun
með frekari mælingum á höfuð-
borgarsvæðinu verði Bitruvirkjun
samþykkt. Enda stefni þá í að
heildarlosun brennisteins á
Hellisheiðarsvæðinu verði sjö
sinnum meiri en samanlögð losun
frá Álverinu í Straumsvík og Járn-
blendiverksmiðjunni á Grundar-
tanga.
Eitt skilyrða Skipulagsstofnun-
ar í neikvæðri umsögn um Bitru-
virkjun var að viðeigandi búnaður
til að farga brennisteinsvetni í
útblæstri yrði tryggður áður en
virkjunin væri gangsett. - kóþ
Lofstslagssérfræðingur um jarðhitavirkjanir:
Mengun mun aukast
FRÁ SVARTSENGI Mosinn í kringum
Reykjanesvirkjun Hitaveitu Suðurnesja
hefur látið á sjá. MYND/SIGURÐUR H. MAGNÚSSON
EFNAHAGSMÁL Aðalsteinn Leifsson,
forstöðumaður við Háskólann í
Reykjavík, sagði á Evrópuráðstefnu
Starfsgreinasambandsins og Sam-
taka iðnaðarins, í gær að sam-
kvæmt reglum ESB ætti það ekki
rétt á einu einasta kílói af kvóta í
íslenskri lögsögu. Þær áhyggjur að
miðin fylltust af erlendum togurum
væru óþarfar. Hægt væri að koma í
veg fyrir að kvóti færi úr landi.
„Þetta eru þrjár leiðir; að krefj-
ast þess að helmingi afla sé landað í
heimahöfn, minnst helmingur
áhafnar hafi fasta búsetu í heima-
höfn og sýna fram á að raunveruleg
efnahagsleg tengsl séu milli útgerð-
arinnar og þeirra svæða sem hún
er gerð út frá. Þessar reglur eru
ekki til staðar á Íslandi í dag og við
ættum kannski að læra þær því
þær gætu styrkt byggðirnar.“
Aðalsteinn telur fráleitt að kvóta-
kerfið verði í hættu. ESB skipti sér
ekkert af úthlutun kvóta. Ákvörðun
um heildarkvóta sé samningsatriði.
Íslend ingar hljóti að setja alla sína
orku í að tryggja að hagsmunum
þeirra sé borgið.
Daniel Vartikari, alþjóðafulltrúi
frá Finnlandi, sagði að matarverð
hefði lækkað og sömuleiðis vextir.
Vextir á íbúðalánum hefðu farið úr
15,5 prósentum í 3,8 prósent.
Atvinnuástandið hefði skánað. „Í
lok níunda áratugarins hófst banka-
kreppa í Finnlandi. Hún varð mjög
slæm og ríkið varð að koma í veg
fyrir gjaldþrot banka. Margir
bankar sameinuðust í einn og aðrir
hurfu af sjónarsviðinu. Á þessum
tíma var atvinnuleysi tíu til tuttugu
prósent. Við erum nú með sex til
níu prósenta atvinnuleysi. Á sumum
svæðum vantar vinnuafl,“ segir
hann. - ghs
ATVINNULEYSIÐ MINNKAR Á Evrópuráðstefnunni kom fram að atvinnuleysi hefði
minnkað eftir inngöngu Finna í ESB. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Forstöðumaður við Háskólann í Reykjavík um Evrópusambandið og upptöku evru:
Telur kvótakerfið fráleitt vera í hættu
NÝ VERSLUNARMIÐSTÖÐ Þrátt fyrir þrengingar í efnahagslífinu verður um helgina
opnuð ný verslunarmiðstöð við Korpu. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
STJÓRNMÁL Áætlað er að hefja
byggingu á sérstöku móttöku- og
heimsóknarhúsi á Litla-Hrauni á
árinu. Verður 350 milljónum
króna varið til þess samkvæmt
fjárlagafrumvarpinu.
Segir í skýringum að áætlanir
dómsmálaráðuneytisins miði við
að heildaruppbygging fangelsa
verði á Litla-Hrauni. Á höfuð-
borgarsvæðinu verði eingöngu
gæsluvarðhald og skammtíma-
vistun fanga í tengslum við nýja
lögreglustöð. - bþs
Aðbúnaður á Litla-Hrauni:
Nýtt hús byggt
LITLA-HRAUN Gert er ráð fyrir 350 millj-
ónum í uppbyggingu á Litla-Hrauni.
VEISTU SVARIÐ?