Fréttablaðið - 16.10.2008, Blaðsíða 6
6 16. október 2008 FIMMTUDAGUR
HAFNARFJÖRÐUR Starfsmenn Alcan
safna nú undirskriftum þar sem
skorað er á bæjaryfirvöld að end-
urtaka atkvæðagreiðsluna frá því
í fyrra. Hafnfirðingar greiddu þá
atkvæði um deiliskipulagstillögu
sem gerði ráð fyrir stækkun
álversins í Straumsvík. Tillagan
var felld með innan við hundrað
atkvæðum. Starfsmennirnir ganga
nú milli húsa og biðja fólk að
skrifa undir.
Lúðvík Geirsson bæjarstjóri
segir að leikreglur lýðræðisins
séu skýrar. Bæjarstjórn geti sam-
þykkt að setja mál í atkvæða-
greiðslu eins og gert hafi verið í
fyrravor eða að fjórðungur
atkvæðisbærra bæjarbúa óski
eftir því með undirritun. „Þá ber
okkur að setja málið í kosningu,“
segir hann.
„Um leið og menn skila undir-
skriftalistum þar sem þessum
skilyrðum er fullnægt eru máls-
meðferðarreglur skýrar. Okkur
ber að virða þessar óskir. Það er
bæjarstjórnar að ákveða kjördag.
Hann má ekki vera fyrr en fjórum
vikum eftir að þessi ákvörðun er
tekin og ekki síðar en átta
vikum.“
Sjálfstæðismenn í bæjarstjórn
Hafnarfjarðar lögðu til í vikunni
að bæjaryfirvöld tækju upp form-
legar viðræður við álverið í ljósi
breyttra aðstæðna í þjóðfélaginu.
Rósa Guðbjartsdóttir, bæjarfull-
trúi Sjálfstæðisflokks, segir að
álverið hafi lýst yfir að það sé til-
búið til að fara í stækkun eins og í
fyrra verði deiliskipulagið sam-
þykkt. „Þeir standa við þetta og
vilja fara út í það,“ segir hún.
Aðeins þarf undirskriftir um
4.500 atkvæðisbærra Hafnfirð-
inga til að atkvæðagreiðslan verði
endurtekin. - ghs
SÓLNING
Njarðvík, Fitjabraut 12, sími 421 1399
Selfoss, Gagnheiði 2, sími 482 2722
Skiptu á
vetrardekkin
í dag
Virka daga
8.00–18.00
Laugardaga
9.00–13.00
Opnunartímar
SAMGÖNGUR Ekki voru allir
Eyjamenn jafnánægðir þegar
Herjólfur kom heim í fyrradag
eftir tveggja vikna dvöl í slippn-
um á Akureyri. Hann sigldi á ný í
gærmorgun. Þar með misstu
Eyjamenn bátinn St. Ola, eða bara
Óla, sem leysti hann af.
Heiðar Hinriksson er einn
þeirra sem er ánægður með Óla.
„Hann er ævagamall, greyið, en
hann er betra sjóskip, enda lengri
en Herjólfur. Herjólfur nær því
ekki að vera tveggja öldu skip.
Hann situr bara ofan á öldunum.“
- hhs
Herjólfur kominn úr slipp:
Munu sakna Óla
HERJÓLFUR Á SIGLINGU Herjólfur er
kominn úr slippnum.
DÓMSMÁL Fyrrverandi stjórnar-
maður og prókúruhafi einkahluta-
félagsins Tveir + einn ehf. hefur
verið dæmdur til að greiða 34
milljónir króna í sekt til ríkissjóðs
vegna vangoldins virðisauka-
skatts og opinberra gjalda. Hann
var einnig dæmdur í fjögurra
mánaða skilorðsbundið fangelsi.
Maðurinn stóð ekki skil á
virðisaukaskatti, að upphæð 16,5
milljónir króna, sem innheimtur
hafði verið í rekstri félagsins. Þá
stóð hann ekki skil á staðgreiðslu
opinberra gjalda, samtals að
upphæð 4,8 milljónir króna, sem
haldið var eftir af launum
starfsmanna fyrirtækisins. - jss
Fjórir mánuðir fyrir vanskil:
Skal greiða 34
milljónir í sekt
Starfsmenn Alcan vilja endurtaka atkvæðagreiðslu:
Safna undirskrift-
um hjá íbúum
LÚÐVÍK
GEIRSSON
RÓSA GUÐ-
BJARTSDÓTTIR
Fritzl sakhæfur
Samkvæmt mati geðlækna, sem
austurrísk yfirvöld kölluðu til, er Josef
Fritzl, sem hefur játað að hafa lokað
dóttur sína inni í kjallara húss síns í 24
ár og getið við henni sjö börn, sakhæfur.
Það sé því ekkert því til fyrirstöðu
að réttað verði yfir honum, þó að
hann haldi því fram að hann þjáist af
„alvarlegri persónuleikaröskun“.
AUSTURRÍKI
VELFERÐARMÁL Jóhanna Sigurðar-
dóttir, félags- og tryggingamála-
ráðherra, hefur rýmkað heimildir
Íbúðalánasjóðs til að koma til
móts við lántakendur í greiðslu-
vanda. Þetta kemur fram í til-
kynningu frá félagsmálaráðu-
neytinu.
Íbúðalánasjóður hefur jafn-
framt mildað innheimtuaðgerðir
stofnunarinnar. Frestur frá gjald-
daga til sendingar greiðsluáskor-
unar verður fjórir til fjórir og
hálfur mánuður frá elsta ógreidda
gjalddaga í stað tveggja til
tveggja og hálfs mánaðar áður.
Heimilt er að afturkalla nauð-
ungarsölu gegn greiðslu þriðjungs
vanskila í stað
helmings van-
skila áður og
rýmingarferli
uppboðs íbúða
hefur verið
lengt úr einum
mánuði í þrjá.
Þá hafa heim-
ildir til greiðslu-
frestunar vegna
sölutregðu
verið rýmkaðar. Lántakendur
eiga nú val um að greiða eingöngu
vexti og verðbætur í tiltekinn
tíma. Nýju heimildirnar koma til
viðbótar eldri úrræðum, skuld-
breytingum vanskila, lengingu
lána og frystingu afborgana um
allt að þrjú ár.
Úrræði Íbúðalánasjóðs vegna
greiðsluvanda eiga við svo fremi
sem lánin heyri undir Íbúðalána-
sjóð.
Jóhanna ætlar að leggja fram
frumvarp til laga sem heimilar
Íbúðalánasjóði að lengja lán um
allt að 30 ár í stað 15 ára áður.
Einnig verða útfærðar reglur
vegna útleigu Íbúðalánasjóðs á
því húsnæði sem stofnunin kann
að eignast á nauðungaruppboðum
til fyrri íbúa. Slík leiga yrði ávallt
í takmarkaðan tíma í samræmi
við hagsmuni beggja aðila.
- ghs
Félagsmálaráðherra hefur rýmkað heimildir Íbúðalánasjóðs:
Mildar innheimtuaðgerðirnar
JÓHANNA SIGURÐ-
ARDÓTTIR
LÖGREGLUMÁL Lögreglan á
Hvolsvelli stöðvaði í gær litla
tuttugu manna rútu fyrir
hraðakstur. Rútunni var ekið á
115 kílómetra hraða eftir
veginum milli Hvolsvallar og
Hellu.
Lítið virðist þó vera um að
ökumenn kitli pinnann þessa
dagana. Lögreglumenn víða um
land segjast finna vel fyrir
minnkandi hraða í umferðinni.
Ber þeim saman um að hærri
sektir spili þar inn í. Hugsanlega
megi einnig rekja minni hraða til
þess að ökumenn hugi nú frekar
að sparakstri en hraðakstri. - hhs
Hraðamælingar á Hvolsvelli:
Rúta í hraðakstri
VIÐ HRAÐAMÆLINGAR Lögreglan á
Hvolsvelli stöðvaði rútu fulla af farþeg-
um á 115 kílómetra hraða í gær.
Bónus í Hús iðnaðarins
Hægt verður að opna Bónusverslun
í Húsi iðnaðarins á Hallveigarstíg
eftir að byggingarfulltrúinn í Reykja-
vík veitti fasteignafélaginu Landic
Property leyfi fyrir nauðsynlegum
breytingum.
VERSLUN
Telur þú líklegt að gjaldeyrisvið-
skipti komist í lag fljótlega?
Já 53,3%
Nei 46,7%
SPURNING DAGSINS Í DAG:
Ertu bitur út í bresk stjórnvöld
vegna ummæla þeirra um
Ísland?
Segðu skoðun þína á visir.is
EFNAHAGSMÁL Seðlabanki Íslands
hefur stofnað uppboðsmarkað
fyrir krónur.
Fyrsta uppboðið var í gær og
var niðurstaða þess að gengisvísi-
talan telst vera 199 stig, 150 krón-
ur í evrunni.
„Við biðjum banka og sparisjóði
um að taka þátt í verðmyndun á
gjaldeyri,“ segir Eiríkur Guðna-
son seðlabankastjóri, sem segir
þetta fyrirkomulag fara prýðilega
af stað.
Evrópski seðlabankinn birtir
gengi krónunnar frá níunda þessa
mánaðar, en samkvæmt því kostar
evran 305 krónur. Þá heyrir Frétta-
blaðið að ýmiss konar gengi sé
notað í viðskiptum erlendis. Geng-
ið í uppboði dagsins sé til að mynda
ekki í gildi þegar tekið sé út úr
hraðbönkum erlendis.
Eiríkur segir að Seðlabankinn
hafi engin áhrif á gengisskráningu
evrópska bankans. „Vonandi
kemst sem fyrst stöðugleiki á
okkar gengismarkað og þá hlýt-
ur evrópski seðlabankinn að taka
mið af því.“
Hann vonar jafnframt að Íslend-
ingar geti sem fyrst afnumið tak-
markanir á notkun gjaldeyris.
„Við teljum að við séum með
aðeins fastara land undir fótum,
því óneitanlega hefur svo ekki
verið upp á síðkastið,“ segir Eirík-
ur og bætir því við að því miður
sýni núverandi gengi veika krónu,
„en við vonum og trúum því að hún
styrkist en vitum ekki hvort hún
eigi eftir að veikjast“.
Alls voru viðskipti með um 25
milljónir evra á uppboðsmarkaðn-
um í gær.
Þórólfur Matthíasson prófessor
bendir á að á hverjum viðskipta-
degi þurfi um 20 milljónir evra til
vörukaupa. Tíu milljónir til viðbót-
ar vegna kaupa á þjónustu. Þá
þurfi „eitthvað fyrir greiðslu á
vöxtum og afborgunum á lánum.
Þannig að 25 milljónir evra duga á
rólegum degi fyrir vörum og þjón-
ustu.“
Nú sé einhver uppsöfnuð þörf,
segir Þórólfur, því viðskipti hafi
verið dræm upp á síðkastið. Svo sé
nú stutt í jólin. „Á móti kemur að
menn halda mjög að sér höndum í
inn- flutningi. En það er
alveg ljóst að
þeim, sem vilja
flytja það sem
eftir er af þræl-
sviðnum sparn-
aði sínum til
útlanda, er ekki
gefið
mikið
svig-
rúm.
Ef
menn fara að reyna það mun verð-
ið á gjaldeyrinum rjúka upp úr
öllu valdi. Hér er því teflt á tæpt
vað.“
Ýmsir fagna aðgerð Seðlabank-
ans. „Verkefnið er bara að styrkja
krónuna. Það er mikilvægt, þótt
allt sé að skreppa saman, þá verð-
ur að styrkja krónuna til að koma í
veg fyrir hættu á verðbólgu,“ segir
Friðrik J. Arngrímsson, fram-
kvæmdastjóri LÍÚ.
„Ég hlýt að líta það jákvæðum
augum að þetta sé reynt. En hlýt
líka að spyrja, undir þessum kring-
umstæðum, hversu eðlileg verð-
myndunin er,“ segir Jón Steindór
Valdimarsson, framkvæmdastjóri
Samtaka iðnaðarins.
Andrés Magnússon, fram-
kvæmdastjóri Samtaka verslunar
og þjónustu, segir að út af fyrir sig
fagni menn þessari tilraun Seðla-
bankans til að mynda „eitthvert
gengi. Þetta hins vegar leysir ekki
þann bráðavanda sem við okkur
blasir vegna gjaldeyrisskortsins.
Því fleiri dagar sem líða án þess að
nægur gjaldeyrir sé fyrir hendi,
þeim mun fleiri fyrirtæki lenda í
vandræðum.“ ingimar@markadurinn.is
Seðlabankinn reynir við
innlendan gengismarkað
Uppboðsmarkaður Seðlabankans á að halda við gengi krónunnar. Viðskipti með 25 milljónir evra í gær.
„Dugar á rólegum degi,“ segir prófessor, sem telur þó að teflt sé á tæpasta vað. Margir fagna „tilrauninni“.
SKIPTAR SKOÐANIR Skiptar skoð-
anir eru meðal þeirra Eíríks Guðna-
sonar, Þórólfs Matthíassonar og
Andrésar Magnússonar.
KJÖRKASSINN