Tíminn - 02.05.1982, Blaðsíða 24
i
JSS||- * %, 1
■ Aragrúi hljómsveita varð til i
Englandi i „tónlistarsprenging-
unni” 1976 sem sibar var kölluð
New Wave. Þó voru aðeins þrjár
hljómsveitir sem stóðu upp úr
þ.e. Sex Pistols, Clash og The
Jam.Ungt fólk hefur alltaf haft
átrúnaðargoð og þvi vantaði ný-
bylgjuna goð. Johnny Rotten var
sjálfkjörinn en ævi Sex Pistols
var stuttsvo staðan varð fljótlega
laus. Clash höfðu ekki nægilegt
fylgi svo Joe Strummer fengi
stöðuna og þvi kom hún i hlut
Paul’s Welleri Jam.l dag er Jam
ein af vinsælustu hljómsveitum
Bretlands ef ekki sú vinsælasta.
Komi út plata með hljómsveitinni
fer hún beint i fyrsta sæti enska
vinsældarlistans strax fyrstu vik-
una, en það leika einungis hljóm-
sveitir eins og Stones, Ledi
Zeppelin og Genesis eftir.
í upphafi...
Sögu Jammá rekja allt aftur til
ársins 1972. Þá kynntist Paul
Weller Steve Brooks en þeir
gengu i sama gagníræðaskólann i
heimaborg sinni Woking. Þeir
fóru að spila saman ballöður i' stil
Simon og Garfunkel. Fyrsti
staðurinn sem þeir komu fram á
var Woking’s Workingsmen’s
Club og sá faðir Paul’s John
Wellerum að bóka þá. Hann var
þá múrari en varð seinna um-
boðsmaður þeirra og er honum
helst að þakka að Jamer til enn i
dag. Þeir Paul og Steve kynntust
nokkrum mánuðum siðar skáld-
inu David Waller en hann var á
svipuöum aldri og þeir þ.e. rétt
rúmlega fermdur. Waller spilaði
á gitar svo Paul skipti yfir á
bassa. Það sem hljómsveitina
vantaði nú var aðeins nafn og
trommuleikari. Nafnið kom einn
dag er andinn kom yfir Paul við
morgunveröarboröið og hljóm-
sveitin var skirð Jam. Trommu-
leikarinn kom litlu siðar i formi
Paul Richard Bucklers. Hann er
þremur árum eldri en Weller og
hafði spilað áður með bróður sin-
um þó aðallega i bilskúrum.
Hljómsveitin æfði á fullu en
nokkrum mánuðum siðar ákvað
David Waller að hætta og snúa
sér eingöngu að ljóðlist. Um mitt
ár 1974 hittu þeir Bruce Foxton
sem þá var i hljómsveitinni
RITA. 1 byrjun spilaði hann á git-
ar en þegar Steve Brooks hætti til
þess að opna hljómplötuverslun
skiptu þeir Paul um hljóðfæri.
1976 var án efa happa ár fyrir
Jam.Það var þá sem nýbylgjan
skall á. Þó Jam væri aldrei sönn
,,punk”-hljómsveit hjálpaði þessi
bylting þeim til að ná vinsældum.
Jam ólikt öörum nýjum hljóm-
sveitum þessa timabils afneituðu
aldrei arfleifð sinni frá tónlist 6.
áratugarins t.d. The Who, The
Beatles og The Kinks. Paul
Weller heyrði lagið My
Generation á K-Tel plötu 1974 og
eftir það varö hann mikill aðdá-
andi The Who og Townshend.
Jam voru öðruvisi en punkhljóm-
sveitirnar einnig að þvi leyti að
þeir klæddust samkvæmt tisku 6.
áratugarins og voru þvi snyrti-
legir ungir menn (Mods) i stað
skitugra punkara.
Plötusamningur
Ekki leið á löngu þar til Jam
gerðu samning við hljómplötu-
fyrirtæki og 29. april 1977 kom
fyrsta smáskifa þeirra In The
City út hjá Polydor. Lagið er ein-
falt að uppbyggingu og aö miklu
leyti i samræmi við timann sem
það kom út á. Mánuði siöar kom
út fyrsta breiðskifa þeirra sem
einnig ber nafnið In The City.
Platan inniheldur lög með mjög
misjöfnu efni allt frá reiði út i
þjóðfélagið til ástarsorgar. Það
leyndi sér ekki strax i upphafi hve
mikill listamaður Pa.ul Weller er
bæði sem texta- og lagasmiður.
Jam voru ekkert að fela áhrif 6.
áratugarins á tónlistina og höfðu
tvö gömul lög á plötunni Slow
Down eftir Larry Williams og
Batman themeen það lag spiluðu
Who mjög oft á tónleikum. Þó
Paul Weller liti ekki á hljómsveit-
ina sem punkhljómsveit þá til-
einkaði hann lagið Sounds From
The Street þessum hræringum.
The U.S.A.’s got the sea, yeah,
but the British kid’s got the
streets.
Bandarikin eiga höfin, / en
bresku krakkarnir eiga göturnar.
En Weller kemur viöar við og i
laginu Time For Truth gagnrýnir
hann rikisstjórn Callaghans og i
Bricks And Mortar ræðst hann á
heimabæ sinn Woking og segir:
While hundreds are homeless,
they’re constructing a parking
space.
Þegar hundruðir eru heimilis-
lausir, / gera þeir bilastæði.
Margir töldu plötuna aðeins
endurgerð á plötunni My
Generation með Who og satt er
það að margt er likt með þessum
plötum. Sumir gagnrýnendur
gengu jafnvel svo langt að kalla
þá „nýja Who”. Sem svar við
þessari gagnrýni gáfu þeir út
smáskifuna (This Is) The Modern
World i október 1977.
Don’t have to explain myself
toyou,
Don’t give two fucks about
your review.
(Ég) þarf ekki að útskýra neitt
fyrir þér, / (Mér) er skitsama um
ummæli þin. Þeir urðu þó að
breyta orðinu „fucks” i „damns”
til þess að útvarpsstöðvar i Eng-
landi vildu spila það. Sú útgáfa
var einnig notuð á breiðskifuna i
Bandarikjunum. Eins og áður var
getið voru Jam það sem almennt
er kallað Mods. Þeir notuöu t.d.
breska fánan (Union Jack) mikið
t.d. á barmmerki o.fl. en fyrir það
voru Modararnir þekktir á 6. ára-
tugnum. Þessu urðu þeir þó að
hætta i lok ársins 1977 til þess að
verða ekki bendlaðir við breska
nýnasistaflokkinn National Front
sem þá var mikið farið að bera á
og notaði Union Jack mikið i
áróðursskyni.
Modern World komst á topp
breska vinsældalistans og Jam
komu fram i Top Of The Pops en
fyrir það voru þeir gagnrýndir af
mörgum sem töldu Top Of The
Pops aðeins vera skallapopps-
þætti. Flestir voru þó ánægðir
með þetta framlag þeirra og
biðu spenntir eftir næstu breið-
skifu frá þeim sem út kom i októ-
ber 1977. Hún heitir This is the
Modern Worldeins og smáskifan.
Margir urðu fyrir vonbrigðum
með þessa plötu og Weller varð
mjög sár yfir þvi hve slæma út-
reið hún fékk hjá sumum gagn-
rýnendum. Þeir höfðu unnið lengi
að henni og þeir hofðu reynt að
leggja sem mesti hana þrátt fyrir
mikið álag. Þeir höfðu tekið upp
tvær breiðskifur og farið i hljóm-
leikaferðir um Bandarikin,
Evrópu og Bretland allt á einu
ári. Nú stóðu þeir frammi fyrir
þvi að gera aðra plötu sem ekki
yrði eins og sú fyrri en yrði samt
að fylgja vinsældum smáskifanna
eftir. lleit sinni snéri Weller jafn-
vel allt aftur til þess tima þegar
hann söng ballöður á fyrstu árum
sinum sem tónlistarmaður. Þetta
voru lög eins og I Neet You (For
Someone)og Tonight At Noonen
þó voru á plötunni venjuleg dans-
lög i stil Non-Stop Dancin t.d.
Here Comes The Weekend og
plötunni lýkur svo á gömlu lagi
eftir Wilson Pickett Midnight
Hour spiluðu þúsund sinnum
hraðar en upprunalega útgáfan.
Endurkoma
Vegna hinnar slæmu útreiðar
sem The Modern Worldfékk fóru
meðlimir hljómsveitarinnar að
efast um hvort þeir ættu að halda
áfram. Það var föður Paul’s John
Weller aö þakka að þeir gerðu
það. Ekki bætti úr skák að smá-
sklfan News Of The Worldsem út
kom 24. febrúar 1978 náði engum
vinsældum. Tvö lög af þremur á
plötunni eru eftir Bruce Foxton,
News of the World og Innocent
Man. Astæðan var sú aö Paul
Weller átti á þessum tima i mikl-
um erfiðleikum með að finna
lagasmiðum sínum farveg.
Vegna alls þessa komu þeir ekki
fram i Englandi i hálft ár i von
um að „gamla” Jam gleymdist
og nýjú lögin yrðu ekki dæmd
með titli til gömlu laganna.
I ágúst 1978 gefa þeir siðan
út smáskifuna David Watts /
A-bomb In Wardour Street.
Þessi skifa og þó sérstaklega
lagið A-bomb sem er eftir Weller,
(David J'Watts er gamalt
Kinks-lag eftir Ray Davies)
sýndi glöggt að Jam var kom-
in aftur endurnærð og til i
allt. Á þvi hálfa ári sem liðið var
frá útkomu siðustu smáskifu
þeirra höfðu þeir farið i tónleika-
ferð til Bandarikjanna og samið
þar mikið af nýjum lögum. Þegar
heim kom tóku þeir upp nýja tiu-
laga breiðskifu en um það leyti
sem David Watts / A-bomb kom
út ákváðu þeir að hætta við útgáfu
hennar og gera aðra. Sum lag-
anna af þessari plötu komu þó út
siðar t.d. The Night eftir Bruce
Foxton sem er á B-siðu smáskif-
unnar Down In A Tubestation At
Midnightsem út kom um svipað
leyti og breiðskifan. Onnur héldu
sæti sinu á plötunni s.s. A-bomb,
Billy Hunt, To Be Someone
(Didn’t WeHave A Nice Time)og
It’s Too Bad. AU Mod Cons kom
að lokum út i október 1978. Hún er
ólik öllum öðrum plötum hljóm-
sveitarinnar að þvi leyti að hún er
öll miklu rólegri og rómantiskari.
Weller sagði um hana i viðtali aö
hann verði að hætta að semja
svona tónlist þvi annars endi
hann með þvi aö veröa eins og
Genesis. Eitt af rómantisku lög-
unum er t.d. lagið English Rose
sem að minu áliti er með þvi
besta sem Weller hefur samið.
Það er samiö i Bandarikjaferð-
innitil unnustuhans Gill. Upphaf-
lega átti lagið að vera á hvorugri
plötunni og þess er ekki getið i
lagalista plötunnar svo það hefur
verið ákveðið á siðustu stundu að
hafa það með.
No matter where I roam,
I will return to my English
Rose,
For no bonds can ever keep
me from she
Hvertsem ég fer, / sný ég aftur til
ensku rósarinnar minnar, / þvi
engin bönd geta haldið mér frá
(hún) henni.
Þrátt fyrir rómantikina er
ádeilan alltaf aðal atriðið. Lög
eins og t.d. Mr. Clean, To Be
Someone og Down In A Tube-
station en það var eins og fyrr
segir gefið út á smáskifu en náði
ekki vinsældum vegna þess að
B.B.C. neituðu að leika þaö vegna
þess sem fram kom i textanum.
I first felt a Fist and then
a Kick,
They smelt of pubs and too
many right wing meetins
Fyrst fékk ég högg og siðan spark