Tíminn - 27.11.1983, Blaðsíða 23

SUNNUDAGUR 27. NÓVEMBER 1983
23
umsjón: Friðrik Indriðason
Linton
Kwesi
Johnson
■ Ákveöið hefur verið að tónleikar
Linton Kwesi Johnson verði haldnir
í Sigtúni 2. desember n.k. og kemur
hann þar fram ásamt reggae-hljóm-
sveit Dennis Bowell sem er ein sú
besta á þessu sviði í dag.
Linton Kwesi Johnson fæddist árið
1952 á Jamaica, en fluttist 11 ára
gamall til mo'ður sinnar í London,
sem hafði flust þangaðmokkru áður.
Hann gekk í gegnum breska skóla-
kerfið og lauk háskólaprófi í þjóðfé-
lagsfræði. Eftir skólagöngu starfaði
hann um tíma með hreyfingu Svörtu
hlébarðanna í Bretlandi, en hefur
undanfarin ár starfað við tímaritið
Race Today. í Race Today birtust
fyrst Ijóð eftir Linton, en fyrstu
ljóðabók sína, „Raddir hinna lifandi
og hinna dauðu‘\ sendi hann frá sér
árið 1973. Síðan hafa komið frá
honum 2 Ijóðabækur og þrjár LP-
plötur.
Yrkisefni Johnsons eru einkum
daglegt líf vestur-indíu-innflytjenda
í Bretlandi, stundum er í Ijóðunum
fjallað beint um ákveðna atburði í
samfélagi svartra í Bretlandi. Svo er
t.d. um textann „Five Nights of
Bleeding“, „Fímm blóðugar nætur“
sem fjallar um ofbeldisverk í samfé-
lagi svartra í London.
Textinn „It Dread inna England“
fjallar um mál George Lindo, 33 ára
gamals verksmiðjuverkamanns frá
Jamaica sem var dæmdur sekur og
sat í fangelsi í heilt ár fyrir innbrot
sem hann framdi ckki. Ljóð Lintons
Kwesi Johnsons var innlegg í víðtæka
baráttu svartra í Bretlandi til að fá
Lindo leystan úr haldi.
Linton Kwesi Johnson hefur lýst
því yfir að reggae-tónlistarformið
hafí orðið til upp úr áhrifum af þeim
breytingum sem áttu sér stað í
samfélaginu á Jamaica á sínum tíma
og tónlistarmennimir hafi vcitt hin-
um nýju þvingunum og spennu inn í
tónlistina og þarinig tjáð á huglægan
hátt sögulega reynslu af kúgun og
uppreisn. Hið sama má raunar segja
um kveðskap Johnsons sjálfs, hann
einkennist af þessari innri spennu í
ríkum mæli. Hún birtist bæði í rími
og hrynjandi Ijóðannaog einnig í
sjálfum yrkisefnunum sem gjarnan
snúast um þá togstreitu sem átt hefur
sér stað milli samfélags innflytjenda
og samfélags hvítra í Bretlandi. Ljóð
hans „Inglan is a Bitch“ lýsir í fáum
dráttum sögu svarts verkalýðs frá
vestur-indíum í Englandi. Mæland-
inn í kvæðinu er persóna af kynslóð
innflytjendanna á 6. áratugnum sem
rekur sögu sína frá því að vera
verðmætt vinnuafl eftir stríðið til
þess að vera kastað til hliðar í
atvinnuleysi og kreppu dagsins í dag.
Sjálfur segir Linton Kwesi Johnson
um kveðskap sinn:
„Það sem ég skrifa og hvcrnig ég
skrifa er afleiðing af spennunni milli
Jamaíka kreólamállýsku og Jama-
íkaensku og milli þessara tveggja
mállýska og enskrar ensku. Og þetta
allt er í raun og veru afleiðing af því
að alast upp í nýlendu og koma síðan
til Englands og ganga þar í skóla.
Spennan hleðst upp. Það má sjá hana
í skrifum mínum. Pað má heyra hana.
Og eitt enn: Ijóð rnín kunna að líta
út dálítið flatneskjuleg á prenti. En
það er vegna þess að þau eru í raun
og veru ntunnlegur kveðskapur. Þau
voru beinlínis samin til að vcra lesin
upphátt meðal fólksins.“
Lintori Kwcsi hefur látið réttinda-
baráttu innflytjenda í Bretlandi mjög
til sín taka. Hann er andvígur þeirri
trúarlegu afstöðu sem birtist í Rasta-
fari-hreyfingunni, eins og glögglega
kemur fram í Ijóði hans „Reality
Poem".
Hljómplötur Lintons eru „Dread,
Beat and Blood", „Forces of Vic-
tory“ og „Bass Cúlturc". Á þeim
öllum nýtur hann aðstoðar Dennis
Bovells. Linton KwesiJohnson hefur
ennfremur stofnsett sína eigin hljóm-
plötuútgáfu sem m.a. gaf út fyrstu
vcrk Michaels Smith á plasti.
■ Skúli...
■ Björn....
Stefán...
Steingrímur...
Hjörtur...

„BIÐUM
EFTIR
BRAÐINNF’
— Stjórnlaust
viðtal við
Gammana.
Segulbands-
upptökum
og
klippingu
stjórnaði
FRI
Hljómsveitin Gammarnir.
Nú-Tímamyndir Árni Sæberg
■ Jazzhljómsveitin Gammarnir leit inn
í kaffi og kleinur á skrifstofu Nútímans
fyrir skömmu en hún hefur verið starf-
andi hér í borg undanfarin mánuð eða
svo og m.a. komið nokkrum sinnum
fram á Borginni. Þeir sem skipa hana eru
nokkuð fjölbreyttur hópur, upphafs-
maðurinn er Björn Thoroddsen núver-
andi skólastjóri Gítarskólans, Stefán
Stefánsson nýkominn úr fjögurra ára
tónlistarnámi í Bandaríkjunum en marg-
ir muna eflaust eftir honum úr Ljósunum
í bænum, Steingrímur Óli trommuleikari
hefur starfað með Sinfóníuhljómsveit-
inni, Skúli Sverrisson bassaleikari er
aðeins 17 ára og meðlimur í nýbylgju-
sveitinni Pax Vobis...„hann heldur með-
alaldrinum niðri hjá okkur“ segir Björn
og fimmti meðlimurinn er svo Hjörtur
Howser sem flestir ættu að þekkja...
„herra dansmúsík" segir Björn en hann
hefur verið viðloðandi spilamennsku í
Broadway síðan teppin voru sett á gólfið
þar.
„Tónlist okkar er ný-jazz eða neo-jazz
með snarstefjuðu yfirbragði, snarstefjað
er nýyrði yfir spuna og við ætlum að
reyna að halda því striki en verðum
kannski á breiðu sviði innan þessarar
stefnu“ segir Björn... „Við fáum meira
út úr þessari tónlist en þeim störfum sem
við erum í og þetta er svona svipað atriði
og þú (Stefán) sagðir okkur frá skólanum
þegar Texas gæjarnir þar mættu á krána
með gömlu Marshall samstæðurnar og
fóru að spila Led Zeppelin á fullu til að
ná úr sér klassíkinni“.
Hjörtur bætir því inn í að maður haldi
svoldið sönsum með þessari tónlist.. .„ef
maður væri ekki í þessu væri maður
sennilega klikkaður og sæti að dinner-
músíkspili einhversstaðar með þrjá tvö-
falda fyrir framan sig“...
Björn: „Ég trúi því ekki að þetta
mundi koma fyrir þig...
Hjörtur: „Komiði bara niður á
Sögu...
Stefán: „Ég er í þessu af því að ég hef
gaman af því...
Björn: „Ættum við þá kannski að
kalla okkur gamnana...
Hjörtur: „Sko málið hjá okkur er að
láta augnablikið ráða, reynum að spila
ekki allar kaflaskiptingarnar nákvæm-
lega eins.
NT skýtur hér inn þeirri spurningu
hvort þeir hafi einhvern tíma til að æfa
saman, miðað við allt annað sem þeir
stússa í.
Björn: „Við erum svona „gammar“
sem bíða eftir bráðinni, bíðum eftir að
einhver drepist og þá erum við tilbún-
ir...“ Hinir segja þessi orð eingöngu á
ábyrgð Bjössa.
„Við æfum æðislega lítið“
Stefán: „Það er ekki rétt við höfum
æft fjórum sinnum fyrir tvo tónleika"
Hjörtur: „Þetta er allt öðruvísi hjá
okkur en öðrum, þar sem aðrir eru með
bílskúrinn og eggjabakkana og þrisvar í
viku æfingaprógrammið þá komum við
bara saman á þriðjudagsmorgnum og
rennum í nokkrar kaflaskiptingar.
Hvað varðar áhuga fólks almennt fyrir
þeirri tónlist sem þeir spila eru Gamm-
arnir fullir bjartsýni.
„Við vitum ekki hve stór markaðurinn
hér er en höldum að hann sé að glæðast.
Það er komið fleira fólk sem vill hlusta
á þessa tónlist, hinsvegar hefur bræðslan
(fusion) fengið slæmt orð á sig, hefur
einhvern iðnaðarjazzstimpil á sér í hug-
um fólks...“
Björn: „Ég tel að landinn eigi eftir að
gefa þessari tónlist tækifæri.
Hjörtur: „Þeir sem hafa tjáð sig um
tónlistina við okkur finnst hún áhuga-
verð og skemmtileg.“
Björn: „Það er allt í lagi að vera
bjartsýnn. Það er enginn að tala um að
við höfum fundið olíu, þetta er engin
stökkbreyting frá öðru....
Hjörtur: „Nú er búið að gera drasl-
tónlist í 2-3 ár, málið á þeint tíma var að
kunna helst ckki neitt en það er ekki í
tísku lengur, gæðin eru á uppleið aftur.
Aö vísu kallaði tónlistarheimurinn á
þessa byltingu á sínum tíma, allir voru
orðnir þreyttir á því sem var að gerast
en svipað og þá kallaði ríkjandi tónlist á
andstæðu sína og það er það sem er að
gerast nú.“
Hinir eru sammála þcssu og benda á
að í skóla FIH sé nú fullt af kornungu
liði að læra á hljóðfæri...
Stefán: „Fyrir 3-4 árunt sáust þeir
strákar sem voru með rafmagnsgítara
ckki með nótur, nú komast gítararnir
varla fyrir í töskunum út af nótunum.
Untræðan er orðin almennari meðal
krakkana og þcireru farnir að taka íleira
fyrir en kannski bara 2-3 uppáhalds-
hljómsveitir."
Uppistaðan í prógrammi Gammana
til að byrja með hefur verið lög af
sólóplötu Björns Svif en það er að
breytast núna enda Stefán t.d. með
ýmislegt í pokahorninu frá Bandaríkjun-
um. Þeir tala um að eiga þegar til efni á
plötu og Hjörtur slær því fram að hún
verði tekin upp í Hljóðrita...
„Og það er alveg komið á Itreint
hvaða mynd verður á ajbúminu, við
ætlum að fá þessa mynd sem hangir hér
uppi á vegg hjá ykkur í ganginum" segja
þeir en það mun vera mynd af olíuborn-
um mávi í flugtaki.. „hún cr alveg
djöfulli góð...“
Einnig er í bígerð hjá þeim að halda
til Akureyrar og leika en þaðan er
Steingrímur upprunninn. Fyrir utan það
ætla þeir að vera á Borginni eitthvað
áfram í vetur og stíla svoldið upp á að
fara í skólana.
Aðspurðir um hver sé munurinn á
spilamennskunni á Borg og í skólunum
svara þeir einfaldlega: „Á Borginni er
barinn...“ _FRI
Músíktilraunir:
DÚKKULÍSURNAR í FYRSTA SÆTI
■ Tvær kvennahljómsveitir komu
fram í annarri umferð músíktilrauna
SATT og Tónabæjar á fimmtudags-
kvöldið og önnur þeirra, Dúkkulísurn-
ar frá Egiisstöðum bar sigur úr býtum.
Röð hljómsveita ’ var annars þessi
eftir kvöldið: 1. Dúkkulísurnar, 2.
Bylur, 3. Omicron, 4. RIT, 5. Alucrad
og 6. Jelly systur.
Dúkkulísurnar voru með einn fersk-
asta hljóminn af þessum sveitum, gott
rokk með nýbylgjuívafi og gítarleikar-
inn hreint magnaður að sögn hcimild-
armanns Nútímans.
Það kom hinsvegar á óvart að Bylur
yrði í öðru sæti því þar var langdregið
og flókið „instrumental rokk" á ferð-
inni með löngum og tímafrekum sóló-
um meðlima svcitarinnar.
Hin kvennahljómsveitin Jelly systur
lagði nokkuð upp úr sviðsframkomu,
sætar stelpur, en þær munu allar vera
úr kvennaskólanum að manni skilst.
-FRl