Tíminn - 28.11.1987, Side 14

14 Tíminn
Laugardagur 28. nóvember 1987
FRETTAYFIRLIT
TOKYO — Noboru T akeshita
hinn nýi forsætisráöherra Jap-
ans sagöi aö stjórn sín hygðist
opna meira markaöi sína fyrir
erlendum vörum til aö draga úr
þeim gifurlega hagstæða við-
skiptajöfnuði sem Japanar
njóta. Takeshita sagði í ræðu
á þingi að viðskiptadeilur væru
eitt helsta vandamálið sem að
Japönum steðjaði.
DUBAI — Heimildarmenn
Reuters fréttastofunnar sögðu
að skipverjar á olíflutninga-
skipinu frá Kúvait, sem (ranar
gerðu árás á á fimmtudaginn,
hefðu reynt að dulbúa skipið
með því að mála yfir nafn
þess. í staðinn máluðu þeir
nafn tankskipsins Dacíu frá
Rúmeníu en það skip er nú í
þurrkví í Constanza í Rúmen-
íu.
SEOUL — Leiðtogi stjórnar-
flokksins í Suður-Kóreu hvatti
til þess að friðarsamningur yrði
gerður við Norður-Kóreumenn
og skipað yrði ráð til aö koma
í veg fyrir að kóreustríðið árið
1950-'53 endurtæki sig.
ÚTLÖND
lilllll

llllll!l
JOHANNESARBORG
— Kvikmyndaeftiriitið í Suður-
Afríku hefur ekki sett sig á móti
sýningum á mynd sir Richard
Attenboroughs um blökku-
mannaleiðtogann Stephen
Biko. Hann lést í haldi lögregl-
unnar í Suður-Afríku fyrir tíu
árum.
ABU DHABI-BlaðiðAI-ltt-
ihad sagði að skæruliðarnir,
sem flugu yfir landamæri Líba-
nons og Israels á vélknúnum
svifdrekum í árásarferð sína,
hefðu upphaflega ætlað að
framkvæma hana þegar á
fundi leiðtoga Arabaríkjanna í
Amman stóð fyrr í þessum
mánuði. Vont veður og aukin
öryggisgæsla ísraelsmanna
kom þó í veg fyrir það.
STOKKHÓLMUR - Ný
8
sönnunargögn hafa komii
fram í vopnahneykslismálinu í
Svíþjóð. Þau benda til þess að
sænskur embættismaður, sem
lést á dullarfullan hátt í janúar,
hefði vitað um ólöglega sölu
vopnaframleiðslufyrirtækisins
Bofors í gegnum Bretland og
til Mið-Austurlanda.
MANILA — Fjöldi þeirra sem
lést af völdum óveðursins sem
gekk yfir miðhluta Filippseyja í
vikunni var kominn upp í 380
manns í gær og var búist við
að enn hærri tala ætti eftir að
sjá dagsins Ijós.
HARARE — Skæruliðar í
Zimbabwe drápu sextán hvíta
menn í árás á afskekkta trú-
boðsstöð. Tveir Bandaríkja-
menn og einn Breti voru meoal
þeirra sem felldir voru en hinir
voru frá Zimbabwe. Þetta var
mannskæðasta árásin sem
hvítir menn hafa orðið fyrir
síðan landið hlaut sjálfstæoi.
Breytingar á efnahagskerfinu í austri skapa vandamál þar sem og í vestri:
Óhagstæður samanburður: Iðnaður ríkja í Austur-Evrópu invndi standa mjög höllum fæti yrði járntjaldið dregið skyndilega frá fyrir versiun og
viðskiptum
Slæma hliðin er líka til
á glasnosti Gorbatsjovs
Yesturveldin hafa alveg frá því kalda stríðið braust út haldið opin-
berlega á lofti stefnu sem miðar að því að umbylta ríkissósíalisman-
um austan megin járntjalds og mörg orð hafa verið látin falla um
nauðsyn á að tjaldið verið dregið frá.
Bandaríkjaforsetar hafa löngum verið áberandi hvað varðar þessi
mál. Slökunarstefna Nixons var í þessum anda og Reagan hefur unn-
ið að því að „snúa við þróun kommúnismans“. Ekki hefur árangur-
inn verið mikill en nú virðist möguleiki á að breytingar muni eiga sér
stað í austantjaldsríkjunum og er það ekki svo mikið að þakka
ieiðicgutn vestan járntjalds heldur umbótastefnu eða öllu heldur
breytingastefnu Gorbatsjovs Sovétleiðtoga, einatt nefnd giasnost
ellegar perestroika.
Fari svo að verulegar breytingar
eigi sér stað í Austur-Evrópu, járn-
tjaldið verði dregið frá að hluta og
frjálsara hagkerfi og aukin alþjóða-
viðskipti fylgi í kjölfarið, leiðir það
eflaust til mikilla sviptinga. Margar
efnahagsbreytingarnar verða síður
en svo ánægjulegar.
Verði hagkerfinu umbylt í Austur-
Evrópu mun það fyrst í stað leiða til
verri lífskjara fyrir almenning í þess-
um löndum, verðbólga mun aukast
og átvinnuleysi verður mikið. Vest-
urlöndin munu einnig þurfa að taka
á mörgum vandamálum' samfara
þessu og Evrópubandalagið gæti t.d.
þurft að standa frammi fyrir þeirri
spurningu hvort taka eigi inn sex
efnahagslega þjáð lönd, sem sannar-
lega myndu leita eftir aðild.
Það er ekki gamanmál að umbylta
þjóðfélagi efnahagslega. Þetta hafa
Júgóslavar og Ungverjar mátt reyna.
Þessi ríki hafa staðið fyrir umbótum
á ríkissósíalisma en raunveruleikinn
er gífurleg verðbölga, erlend skuida-
söfnun, misrétti og önnur vandamál
s.s. harðvítugar þjóðflokkadeilur í
Júgóslavíu.
Mörg þessara vandamála munu
án efa líta dagsins ljós í öðrum
ríkjum Austur-Evrópu verði reynt
að hrófla við viðskiptalífi sem hingað
til hefur verið verndað fyrir sam-
keppni og iðnaði sem byggir á stáli
og trukkum og líkist vestrænum
iðnaði stuttu eftir heimsstyrjöldina.
Það væri hins vegar rangt fyrir
Vesturlandabúa að álíta svo að um-
bætur austantjalds séu ekki fýsilegar
vegna þeirra gífurlegu skammtíma
vandamála sem upp kæmu. Betra
væri að búa sig undir vandamálin og
leggja áherslu á hæga en stöðuga
breytingu. Takmarkið ætti ekki að
vera það að stevpa ríkissósíalisman-
um í Austur-Evrópu af stóli heldur
leggja áherslu á skynsamar framfarir
í átt að Evrópu „frá Atlantshafi til
Úralfjalla" eins og Carles De Gaulle
dreymdi um. Newsweek/hb
Bangladesh:
Japan:
Eru skæruliðarnir
í Rauða hernum
teknir að vígbúast?
Það hefur lítið frést af Rauða hernum japanska, hópi borgar-
skæruliða sem hafði sig mjög í frammi á síðasta áratug. Nú hefur hóp-
urinn komist á forsíður dagblaða í Japan á nýjan leik og raddir eru
uppi um að hann sé að skipuleggja nýjar ofbeldisaðgerðir til að flýta
fyrir heimsbyltingunni. Borgin Seoul í Suður-Kóreu hefur verið
nefnd í sambandi við þessar hugleiðingar, en Ólympíuleikarnar fara
fram þar næsta haust.
hann hafði ferðast víða að undan-
fömu og meðal annars til Seoulborg-
ar í Suður-Kóreu. Það ýtir undir
grun um að Rauði herinn sé tekinn
að vígbúast á ný og hafi hug á að
endurvekja hryðjuverkastarfsemi
sína í Austur-Asíu. hb/Reuter
Neyðar-
ástands
lög
Hossain Mohammad Ershad
forseti Bangladesh lýsti yfir neyð-
arástandslögum í landinu í gær
og bannaði öll verkföll og mót-
mæli er beindust gegn stjórnvöld-
um.
Forsetinn sagðist hafa verið
neyddur til að setja lögin á vegna
átakanna innanlands.
Mótmælin gegn Ershad hafa
verið að magnast að undanförnu
en stjórnarandstaðan, sem 21
hópur á aðild að, hefur að undan-
förnu staðið fyrir verkföllum og
kröfugöngum í því skyni að koma
forsetanum frá vöidum. hb
Lögreglan í Japan tilkynnti í vik-
unni að hún hefði handtekið annan
æðsta mann Rauða hersins, Osamu
Maruoka sem hefur verið útlagi í
fjórtán ár. Maruoka var handtekinn
skömmu eftir að hann laumaði sér
inn í landið með flugi frá Hong
Kong.
Rauði herinn var stofnaður árið
1969. Liðsmenn hans voru öfgasinn-
aðir vinstrimenn sem framkvæmdu
mörg hryðjuverkin á síðasta áratug
t.a.m. árás á flugvöll í ísrael þar sem
27 manns biðu bana og 76 særðust.
Nú er talið að miili tuttugu og
fjörutíu einstaklingar tengist Rauða
hernum, flestir þeirra búa í Líbanon
og hafa þar náið samstarf við skærul-
iðahópa Palestínumanna.
Japanska lögreglan segist við öllu
búin eftir handtöku Maruoka. Hún
óttast að skæruliðarnir grípi til að-
gerða gegn sendiráðum Japana erl-
endis til að freista þess að fá hinn 37
ára gamla Maruoka lausan. Þegar
hann var handtekinn kom í Ijós að
Sveitamenn í Senegal reyna ao bjarga ser eftir bestu getu:
Rækta marijúana og
græða á Evrópubúum
Sveitamenn í Senegal eru sumir hættir hinu venjulega brauöstriti.
Þeir hafa skipt á plöntum og rækta nú hampjurt af miklu kappi. Úr
henni vinna þeir fíkniefnið marijúana sem þeir síðan selja evrópskum
ferðamönnum og fá dágóðan skilding fyrir. Það var lögreglumaður
frá þessu ríki í Vestur-Afríku sem skýrði frá þessu í gær.
„Þorpsbúar á ferðamannasvæðum ferðamannaiðnaðar og meiri eitur-
hafa gert sér grein fyrir þörfinni og
hagnaðinum sem hægt er að fá út úr
framleiðslunni", sagði Diarraf Faye
yfirmaður í lögreglunni í Senegal á
árlegum fundi alþjóðalögreglunnar
Interpol sem fram fer í Nice í
Frakklandi.
„Það er greinilegt samband milli
lyfjasölu“, sagði Diarraf.
Ferðamenn frá Frakklandi og öðr-
um evrópskum löndum koma til
Senegal í tugþúsundatali ár hvert og
hefur ferðamannaiðnaðurinn þar í
landi blómgast á síðustu tíu árum.
Eiturlyfjaverslunin hefur líka
blómgast og tilraunir til að draga úr
henni hafa verið máttlitlar. Ekki
bætti úr skák þegar stjórnvöld ráku
helminginn af ellefu þúsund manna
lögregluliði landsins í aprílmánuði.
Lögreglumennirnir voru reknir
eftir að þeir höfðu farið í verkfall til
að mótmæla fangelsun sjö starfsfé-
laga sinna sem sakaðir voru um að
hafa barið fanga til bana.
Senegalbúar hafa löngum dundað
sér við að rækta hamp svona með-
fram annarri rækt en það er fyrst á
síðustu árum sem þeir hafa grætt vel
á framleiðslu þessari. Reuter/hb