Tíminn - 04.05.1989, Síða 7
Fimmtudagur 4. maí 1989
Tíminn 7
Ætlar meirihluti lánsumsækjenda Húsnæðisstofnunaraðfjármagna íbúðakaupin með 100% lánum?
Innan við helmingur
umsækjenda á sparifé
Við samanburð á húsnæðiskönnun Félagsvísindastofn-
unar annars vegar og könnun sömu stofnunar á sparifjár-
eigendum og sparifjáreign hins vegar, kemur í Ijós að þeir
sem eru að spara fé til húsnæðiskaupa virðast meira en
helmingi færri heldur en þeir sem þegar hafa sótt um
núverandi lán Húsnæðisstofnunar eða ætla að gera það á
næstunni. Og af þeim hópi sem segist spara á yfirgnæfandi
meirihluti aðeins innan við 200 þúsund kr. og bara örfáir
yfir 500 þúsund króna sparifé.
Niðurstöður þessara athygl-
isverðu kannana hafa því væntan-
lega vakið ýmsar spurningar meðal
þeirra sem vinna að húsnæðismál-
um: Svöruðu miklu fleiri í húsnæð-
iskönnuninni að þeir ætli að sækja
um lán á næstunni heldur en munu
svo láta af því verða í raun og
veru? Eða ætla þúsundir ungra
íslendinga að leggja í íbúðakaup
út á lánsfé eingöngu eða að lang
mestu leyti? Og ef sú er raunin á,
verður þá nokkurt lát á þúsundum
umsókna um greiðsluerfiðleikalán
(og hundruðum gjaldþrota) næstu
árin? Eða getur stór hluti ungs
fólks sótt fúlgur í vasa foreldranna
þegar kemur að íbúðakaupunum?
Tekið skal fram, að sparifjár-
könnunin náði til alls peningalegs
sparnaðar annars en í skyldusparn-
aði ungmenna, en hins vegar ekki
bíla eða annarra fasteigna.
Samkvænt húsnæðiskönnuninni
er yfirgnæfandi meirihluti (82-
83%) allra lánsumsækjenda á aldr-
inum 20-40 ára. Miðað við fjölda
landsmanna á þeim aldri má búast
við að 39-40% þeirra verði komnir
í hóp umsækjenda hjá Húsnæðis-
stofnun fyrir lok næsta árs, til
kaupa á 32-33 þúsund íbúðum.
Samkvæmt sparifjárkönnuninni
sögðust að vísu 54% fólks á þessum
aldri eiga nokkurt sparifé. Hins
vegar sagðist innan við þriðjungur
þeirra (aðeins 16% ails hópsins)
vera að spara fé til húsnæðiskaupa.
Samkvæmt því eru það um 14
þúsund manns á aldrinum 18-40
ára, sem eru að spara fé til hús-
næðiskaupa, eða innan við helm-
ingur fólks á sama aldri sem segist
hafa sótt um eða ætla að sækja um
húsnæðislán á næstunni.
Og af þeim sem þegar eru þó
byrjaðir að spara má ætla að stór
meirihluti þurfi að safna um nokk-
urn tíma í viðbót. Því meira en 2/3
allra sparifjáreigenda á þessum
aldri átti minna en 200 þús. króna •
sparifé.
Aðeins tæplega 5% alls hópsins
(um 4.000 manns) sagðist eiga
meira en 500 þús. krónur. En
jafnvel fyrir þá (hinna yngstu í
hópnum) sem eiga nokkrar upp-
hæðir í skyldusparnaði og/eða
sæmilegan bíl til að selja má ætla
að annað eigið fé megi ekki vera
mikið undir 500 þús. kr. ef fólk
ætlar að losna við þau vandræði
sem þúsundir húsnæðiskaupenda
hafa staðið í á undanförnum árum.
Ætli það eigi ekki líka við um
marga þá sem eiga íbúð (sjaldnast
skuldlausa) en ætla að selja og
stækka við sig.
Eins og áður hefur verið frá
skýrt kom fram í húsnæðiskönnun-
inni að nær fjórðungi fleiri sögðust
ætla að sækja um lán á næstu tveim
árum (1989 og 1990) heldur en
þegar höfðu sótt um lán - en þeir
eru kringum 17.000 eins og al-
kunna er. Samkvæmt því gæti
Húsnæðisstofnun átt von á að fjöldi
lánsumsókna yrði kominn í 37-38
þúsund (frá haustinu 1986) í lok
næsta árs. Þar af hafa að vísu um 6
þús. eða rúmlega þegar fengið lán
sín greidd út - og eru því líklega
famir að borga af skuldum í stað
þess að spara. Eftir stendur þó, ef
marka má könnunina, að umsækj-
endur rúmlega 30 þúsund lána
hyggi á íbúðakaup í ár og á næstu
1-2 árum, þó innan við helmingur
þeirra sé farinn að spara til þeirra
kaupa enn sem komið er. - HEI
Húsnæöisstofnun ríkisins:
Lánsloforð afgreidd
fram að október 1987
Hjá Húsnæðisstofnun ríkisins hafa þegar verið afgreidd lánsloforð til
þeirra sem sóttu um, sextánda október 1987 og fyrr.
Þetta á aðeins við um þá sem eru að kaupa húsnæði í fyrsta sinn. Aðrar
umsóknir hafa verið afgreiddar fram til ellefta september sama ár. Engin
ákvörðun hefur, að sögn starfsmanns Húsnæðisstofnunar, verið tekin
varðandi hvaða umsóknir verða afgreiddar á næstunni. jkb
Dr. Wolfgang von Geldern, sjávarútvegsráðherra V-Þýskalands: 71. skólaslit Samvinnuskólans:
Forysta Grænfriðunga
í óskammfeilum skrifum
Hæsta einkunn
frá upphafi
„Háttvirtu dömur og herrar",
Nokkrar athugasemdir um Green-
peace-aðgerðirnar gegn íslandi:
Sambandsstjómin hefur um ára-
raðir starfað innan Alþjóðahval-
veiðiráðsins, til að vernda hvala-
stofna í útrýmingarhættu. í samstarfi
við Bandaríkin og aðrar þjóðir, sem
hafa skuldbundið sig verndunarsjón-
armiðum, tókst okkur að stöðva
allar hvalveiðar í ágóðaskyni árið
1982 og koma því í kring, að Hval-
veiðiráðið gæti tekið ákvörðun um
framtíð hvalveiða árið 1990 á grund-
velli vísindarannsókna.
ísland hefur fallist á samþykktir
ráðsins og hefur ekki stundað hval-
veiðar í ábataskyni síðan 1983. ís-
lendingar hafa vandlega tekið þátt í
undirbúning að ákvörðun ráðsins
árið 1990, meðai annars með um-
fangsmiklum vísindarannsóknum,
sem ná til yfir 300 einstakra verk-
efna, og eru vísindaveiðar aðeins
lítill þáttur þeirra. (Vísindaveiðar
verða stundaðar í síðasta sinn árið
1989 og þá verða veiddar 68 lang-
reyðar og 10 sandreyðar; Á árinu
1990 munu engar veiðar eiga sér
stað).
Hin fámenna, en hugrakka þjóð,
íslendingar, með aðeins 250.000
íbúa, sem býr á landssvæði, sem er
jafnstórt Bæjaralandi og Baden
Wurtemberg-fylki, hefur lífsviður-
væri sitt úr hafinu og náttúruauðlind-
um þess. Hún hefur nýtt náttúmauð-
lindir sínar með forsjá. Það er ódýr
og óskammfeilinn sigur, þegar for-
ystumaður Greenpeace-aðgerðanna
skrifar í Welt am Sontag, að Island
hafi tapað 80 milljónum marka
vegna viðskiptaþvingana í Vestur-
Þýskalandi (miðað við Vestur-
Þýskaland væri hér um að ræða tap,
sem næmi 20 milljörðum marka).
Einmitt þetta markmið, að vemda
sjávarspendýr, gerir þær kröfur, að
við vinnum innan Alþjóðahvalveiði-
ráðsins með rökum en ekki tilfinn-
ingasemi. ísland gæti einnig verið
mikilvægur bandamaður, ef það væri
ekki neytt í sjálfsvörn vegna Green-
peace-aðgerðanna. Þetta stofnar Al-
þjóðahvalveiðiráðinu í hættu, en við
þurfum á því að halda til að hafa
umsjón með vernd hvalastofnanna.
Dr. Wolfgang von Geldern,
sjávarútvegsráðherra
Bréfið er svar von Geldems við
tveimur lesendabréfum frá Green-
peace-samtökunum 3. og 16. apríl.
Samvinnuskólanum á Bifröst var
að venju slitið 1. maí sl. Að þessu
sinni útskrifuðust 29 nemendur með
Samvinnuskólapróf sem jafnframt
er stúdentspróf.
Hæstu einkunn á Samvinnu-
skólaprófi að þessu sinni hlaut Hild-
ur Sólveig Pétursdóttir - 9,7 - og
kom fram í ræðu Jóns Sigurðssonar,
skólastjóra, við skólaslitin, að það
væri hæsta meðaleinkunn sem
nokkru sinni hefur náðst við Sam-
vinnuskólann frá stofnun hans 1918.
Við skólaslitin voru nokkur ávörp
flutt og skólanum bárust gjafir og
kveðjur. í lokaræðu skólastjóra kom
fram að hér eftir starfar Samvinnu-
skólinn einvörðungu sem sérskóli á
háskólastigi, en nemendum mun
nokkuð fjölga á næsta vetri frá því
sem var nú í vetur.
Framhaldsdeild Samvinnuskólans
í Reykjavík verður slitið 12. maí
n.k. og er það einnig í síðasta skipti
sem stúdentar munu útskrifast
þaðan.
Stúdentarnir 29 ásamt skólastjóra
sínum á útskriftardaginn 1. maí.
Hildur Sólveig Pétursdóttir, sem
tekið hefur hæsta Samvinnuskóla-
próf frá upphafi er 2. frá hægri í
fremstu röð. Þetta eru síðustu stúd-
entarnir sem útskrifast frá Sam-
vinnuskólanum á Bifröst, sem hér
eftir starfar einvörðungu sem sér-
skóli á háskólastigi. M.vnd: H.Sv.