Tíminn - 07.10.1995, Qupperneq 2

Laugardagur 7. október 1995
2
Vilhjálmur Cuömundsson hjá Útflutningsráöi islands hefur tekiö saman ítarlega markaösskýrslu um sjávarútveg í Kína:
Miklir möguleikar í sjávarútvegi
yilhjálmur Gubmundsson hjá
Útflutningsrábi hefur tekib
saman ítarlega markabsskýrslu
um sjávarútveg í Kína. Hann
var auk þess fulltrúi Útflutn-
ingsrábs í vibskiptanefnd, sem
fór til landsins meb forseta ís-
lands og utanríkisrábherra.
Hann segir möguleika á vib-
skiptum vib Kína mikla í fram-
tíbinni, hvort heldur þeir séu á
svibi sjávarútvegs eba á öbrum
svibum, t.d. er varba sölu á
tækniþekkingu, hugbúnabi
o.s.frv.
Mikil uppbygging
„Vib urbum vitni ab mikilli upp-
byggingu og breytingum sem allar
miba ab því ab auka lífsgæbin í
landinu. Gífurlegt kapphlaup er-
lendra fyrirtækja einkennir nýjar
fjárfestingar í landinu og því ijóst
ab eftir miklu er ab slægjast. Ab vísu
er lagalegt umhverfi hvab snertir al-
þjóbleg vibskipti í landinu ennþá
ófullkomib og því eiga erlend fyrir-
tæki oft erfitt meb ab ablagast ab-
stæbum í Kína," segir Vilhjálmur.
Hann segir tilgang meb gerb
skýrslunnar hafa fyrst og fremst
verib þann ab opna augu íslenskra
fyrirtækja fyrir markabstækifærum í
landinu og þá sérstaklega á svibi
sjávarútvegs. Útflutningsráb lítur á
þab sem hlutverk sitt m.a. ab kanna
nýja markabi.
Vilhjálmur segir uppgang mikinn
í Kína, hagvöxtur sé 10-13% og í
raun hærri í einstaka fylkjum. „Þab
er mín skobun aö íslensk fyrirtæki
eigi vissulega möguleika á þessum
markabi. Þab mun hins vegar taka
bæbi tíma og mikla fyrirhöfn ab
komast inn á markabinn af ein-
hverju viti og varla á færi nema fjár-
sterkra aöila ab reyna slíkt."
Vegna þessa mikla uppgangs eru
vibskiptatækifærin í raun óþrjót-
andi, en þab eru margir um hituna
og því mikilvægt aö gera sér grein
fyrir hvar styrkleikar íslenskra fyrir-
tækja liggja. Þörf er á mikilli upp-
byggingu í sjávarútvegi og inn-
flutningur sjávarafuröa fer vaxandi.
„Mér finnst viö ekki hafa efni á því
aö líta framhjá þessum staöreynd-
um."
Vilhjálmur tekur undir skobun
sendiherra íslands í Kína ab þess
veröi kannski ekki langt ab bíöa ab
kínverski markaöurinn fyrir sjávar-
afuröir veröi jafn mikiívægur og
japanski markaburinn, ef ekki mik-
ilvægari. Hins vegar eru forsendur
allt aörar í Kína en í Japan. Kínverj-
ar eru stærsti framleiöandi sjávaraf-
uröa í heiminum, meö yfir 20 millj-
ónir tonna, en þess ber aö geta aö
um helmingur þessa magns kemur
úr fiskeldi. Mikil eftirspurnaraukn-
ing hefur átt sér staö á sjávarafurö-
um samhliöa aukinni kaupgetu og
því er spáb ab eftirspurnin haldi
áfram ab aukast. Þar sem takmörk
eru fyrir því hvab Kínverjar sjálfir
geta aukiö framleibsluna, bendir
allt til þess ab þeir muni verba háb-
ir innflutningi í framtíbinni.
Vilhjálmur leggur áherslu á ab
tækifærin séu ekki þess eblis ab Kín-
verjar hrópi á fisk í dag. Þeir óski
fyrst og fremst eftir ódýru hráefni
til frekari vinnslu, en vinnuafl er
mjög ódýrt í landinu, auk þess sem
háir tollar eru á unnum vörum. Þaö
ódýra hráefni, sem er raunhæft aö
hugsa um í dag, er síldin inn á
markabina í norburhluta landsins
kringum Beijing. Lobnan kemur
einnig til greina á markabina í
kringum Guangzhou-fylki í subur-
hluta landsins.
„Þetta eru hvorutveggja ódýrar
afuröir, sem vib veiöum í miklu
magni, og þyí ætti ab vera mögu-
leiki á ab selja þær til Kína. Þess ber
aö geta aö þorri íbúanna, sem eru
Vilhjálmur Gubmundsson.
um 1,2 milljaröar í landinu, er fá-
tækur og því ekki raunhæft aö
leggja áherslu á dýrar sjávarafuröir,
nema þeir ætli ab vinna þær aftur til
útflutnings. Vissulega eru til mark-
aöshlutar í Kína sem kaupa dýrari
fisk, en um 2% þjóöarinnar hafa
kaupgetu eins og vib þekkjum hana
á Vesturlöndum."
Fylgjast verbur
grannt meb
Vilhjálmur segir ástæbu til ab
fylgjast grannt meb þeim verbum
sem Kínverjar eru tilbúnir aö greiöa
fyrir fiskafuröir, en markaöur er
einnig fyrir karfa og kaldsjávar-
rækju. „Eitthvaö hefur verib flutt út
af karfa til Kína, en þaö kom m.a. í
ljós í heimsókn okkar til Shanghai
aö kaupendurnir eiga karfann enn-
þá í frystigeymslunum, vegna þess
ab hann þótti of dýr á markaöina. „í
dag vilja þeir helst losna vib hann
út úr landinu.
Stjórnvöld í þeim fylkjum, sem
eiga land ab sjó, leggja sérstaka
áherslu á aö auka hagkvæmni í fisk-
vinnslu, m.a. meb aukinni sjálf-
virkni. Á þessu sviöi liggja m.a.
styrkleikar íslenskra fyrirtækja."
Vilhjálmur segir ab þrátt fyrir
þessi háleitu markmib yfirvalda, þá
sé þab ekki jafn augljóst í augum
stjórnenda hinna fjölmörgu fisk-
vinnslufyrirtækja í landinu. Þeir
hgfi aögang ab mjög ódýru vinnu-
afli, sem sé mjög duglegt í vinnu, og
eiga því mjög erfitt meb ab koma
auga á skynsemina í því aö tækni-
væba vinnsluna. Þab kann því aö
reynast erfitt ab koma íslenskri
tækni inn á markabinn, a.m.k. í
nánustu framtíö. Þaö kom þó fram
aö stjórnvöld velja ákveöin fisk-
vinnslufyrirtæki í þeim tilgangi ab
koma markmibum sínum í fram-
kvæmd. Þau ætla m.ö.o. aö ýta á
eftir þessari þróun hjá einkafyrir-
tækjunum.
Vibskiptanefndin í Kína
Eins og áður sagði var Vil-
hjálmur í viðskiptasendinefnd
þeirri, sem fór til Kína samhliða
opinberri heimsókn Halldórs
Ásgrímssonar, utanríkisráðherra
og forseta íslands, frú Vigdísar
Finnbogadóttur. Þetta er
kannski ekki í fyrsta skipti sem
viðskiptasendinefnd fer með
ráöherra eða forseta í opinbera
heimsókn, en þaö er örugglega í
fyrsta skipti sem skipulagning
og fyrirkomulag dagskrárinnar
miðaðist fyrst og fremst við
hagsmuni þeirra sem voru í við-
skiptasendinefndinni. Sérstök
dagskrá var skipulögð fyrir við-
skiptasendinefndina og var ráð-
herra í öllum tilfellum nýttur til
að opna þær dyr sem þóttu
nauðsynlegar. Hann fylgdi
m.ö.o. viðskiptasendinefndinni
Tímamynd CS
í stað þess að fylgja opinberu
sendinefndinni. „Ekki má
gleyma því að alls staöar þar
sem forseti íslands gat komið
því við í viðræðum sínum við
kínverska ráðamenn, lagði hún
ávallt áherslu á viðskiptatæki-
færi milli landanna. Það er eng-
in spurning að þessi þátttaka
forseta íslands og ráöherrans
liðkaði fyrir og mun hjálpa ís-
lenskum fyrirtækjum í nánustu
framtíb. Mitt hlutverk í þessari
ferð var að efla tengsl okkar hjá
Útflutningsráöi við þá aðila í
Kína sem geta aðstoðað íslensk
fyrirtæki í framtíðinni. Þeim var
Ijóst að okkur er full alvara að
auka viðskipti við Kína, enda er
viðskiptajöfnuður við landið í
dag óhagstæöur okkur íslend-
ingum, sem við þurfum ab
laga."
Vilhjálmur bendir á að mögu-
leikar okkar eru ekki einungis í út-
flutningi sjávarafuröa. Nefna má
t.d. verkefni á sviði jarbhita sem
íslensk verkfræöifyrirtæki stjórna.
Hugbúnabariðnabur á íslandi
hefur þegar gert innrás í Víetnam
og eru fyrirtæki á þeim vettvangi
nú þegar komin í viðskiptasam-
bönd í Kína sem verib er að vinna
ab. Og síöast en ekki síst þá er ís-
lenskt fyrirtæki, sem sérhæfir sig í
endurnýtingu á pappír, þegar að
gera samninga í Kína sem lofa
góðu. ■
| Sagt var...
Leggjast frímerkin af?
„... frímerkjanotkun minnkar örugg-
lega meb almennari notkun tölvu-
pósts. Þó held ég ab frímerkin haldi
velli, a.m.k. eitthvab inná næstu öld
og líklega iengur. Alls stabar í heim-
inum er almennur áhugi á frímerkja-
söfnun og áhuginn hefur aukist gríb-
arlega í Austurlöndum fjær."
Segir formaöur frímerkjasafnara á ís-
landi, Garbar J. Gubmundarson í
Mogganum. Hvab finna frímerkjasafn-
arar sér til dundurs ef tæknin gengur af
áhugamálinu daubu?
Vafasöm auglýsing
„Opal veldur eybileggingu"
Abdáendur íslenska ópalsins hrukku í
kút er þeir lásu þessa fyrirsögn Mogg-
ans í gær en tóku þó glebi sína á ný.
Þab var jú fellíbylurinn Ópal sem veldur
eybiieggingu en ekki sá biái, raubi eba
græni
Skammsýni markabsmanna
„Vegna skammsýni sinnar hafa mark-
absmenn tapab miklum fjárhæbum á
bókaútgáfu undanfarin 7-8 ár og
hafa sviptingarnar ekki verib minni
þar en í kvikmyndabransanum."
Skrifar Jakob F. Asgeirsson í Moggan-
um.
Björk þarf ekki ab vera einmana
„Höfundur greinarinnar heldur því
fram ab hinar svoköllubu ofurfyrir-
sætur og fallegar konur eigi oft í erf-
ibleikum í samskiptum vib veikara
kynib. Fegurb þeirra sé ógnvekjandi
og þær séu einmana. Sem dæmi um
hib gagnstæba nefnir hann Björk
Cubmundsdóttur."
Vafasamur heibur fyrir Björk í Fólk- í-
fréttum Moggans en svo líst blbamanni
The Sunday Times á Björk okkar Gub-
munds.
Munnhögg er mibur
„Viburkennir lögreglumaburinn ab
hann fór ab munnhöggvast, sem er
mibur."
Úr skýrslu lögreglunnar um umdeilt at-
vik í miöbæ Reykjavíkur sl. helgi. DV í
gær.
Hvati meb rybbreddu
„Niburskurbarhnífur Sighvats er eins
og gömul rybbredda vib hlibina á
blikandi niburskurbarsvebjum Fram-
sóknarflokksins."
Svavar Cestsson á þingi. Vikublabib í
gær.
í pottinum voru menn í gær ab ræba
nýju íslensku kvikmyndina „Nei, er ekk-
ert svar". Barst talib ab frumsýningar-
ræbu Fjalars Sigurössonar, sem kynnti
myndina. Fjalar fór á kostum og sagbi
brotib blab meb gerb þessarar myndar,
fram ab þessu hefbu flestar íslenskar
myndir meira og minna verib rómabar
sem gób landkynning en þab yrbi ör-
ugglega aldrei sagt um þessa. Þá þakk-
abi hann öllum sem komu ab myndinni
en sérstaklega þó Kvikmyndaeftirliti rík-
isins, sem liti svo á ab eitt íslenskt brjóst
væri helmingi dónalegra en 100 erlend
og einn daubur íslendingur margfalt
mikilvægari en 1000 daubir Kanar. Eins
og kunnugt er bannabi Kvikmyndaeftir-
litib myndina innan 16 ára og finnst
mörgum þab ansi hart mibab vib þab
ofbeldi í erlendum bíómyndum sem
fær náb hérlendis fyrir augum Kvik-
myndaeftirlitsins.
•
Markabssetning á SS-pylsum hefur ver-
ib til fyrirmyndar ef marka má nýjar
kannanir sem sýna ab þær eru seldar á
sama verbi um allt land, eru mun dýrari
en abrar vínarpylsur en jafnframt lang-
mest keyptar. Á fundi Neytendasamtak-
anna og framleibslurábs landbúnabar-
ins á Hótel Sögu í vikunni hafbi Vil-
hjálmur Ingi Vilhjálmsson, formabur
Neytendafélags Akureyrar, orb á þessu
og sagbi ab eftir ab hafa velt þessum
hlutum fyrir sér hefbi hann komist ab
því ab SS-pylsur væru orbnar e.k. Rolex-
pylsur í huga neytendanna.