Réttur - 01.10.1933, Qupperneq 11
300—400 kr. á ári og eiga að kaupa fyrir það allar
nauðsynjai', greiða vexti og afborganir skulda, út-
svör og opinber gjöld.
Bóndi í Vestur-Húnavatnssýslu, talinn meðalbóndi,
á eign metna á 2687 kr. en skuldar 2192.48. Er það
talið ekki slæmt hlutfall. Tekjur hans á ári eru 502
kr. Hann greiðir í vexti og afborganir 110 kr. og
jarðarafgjald 150 kr. Til búsins eru eftir á ári 242 kr.
Þessa bændur telur Jónas frjálsa. Þessir bændur,
sem hættir eru að fá út í kaupfélögum og verzlunum,
sem sjá bústofn sinn ganga saman ár frá ári, en skuld-
irnar aukast, — þessir bændur eiga að syngja pólitík
Framsóknar lofgerð, fyrir hvernig hún hafi losað þá
úr hlekkjunum.
Svona lítur frelsi bændastéttarinnar út. Fjármála-
auðvaldið hefir sölsað undir sig helming allra jarð-
eigna og svo heimtar það nú af ríkinu tryggingu fyrir
að fá skuldirnar giæiddar — og þá er kreppulána-
sjóðurinn myndaður handa því og helmingur allra
bænda á landinu settur undir eftirliti trúnaðarmanna
bankaauðvaldsins. Þetta er frelsið! Er ekki von að
bændaforinginn J. J. spyrji hvar kúgun bankaauð-
valdsins komi fram? En J. J. þarf heldur ekki að selja
á haustin t. d. 40 dilka á 240 kr. og greiða bankan-
um eða kaupfélaginu 120 kr. einungis í vexti af skuld.
Sama ,,þróun“ sem gert hefir bændurnar sjálfa
beint eða óbeint að þrælum bankaauðvaldsins. hefir
líka gert samvinnusamtök bænda háð því. Skulda-
keðjan frá bændum yfir kaupfélögin og Sambandið
til bankanna er einnig fjötur. Væru Sambandsfor-
stjórarnir sjálfir spurðir að því hvort S. I. S. væri óháð
bönkunum, myndu þeir vafalaust svara neitandi — og
jafnvel bæta við að slíkt væri vart hugsanlegt fyrir
svo stórt verzlunarfyrirtæki nú á tímum. S. í. S. er
orðið háð innlendu og erlendu bankavaldi og hér inn-
anlands er það í afarríkum mæli runnið saman við
203