Morgunblaðið - 13.01.2006, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 13. JANÚAR 2006 31
UMRÆÐAN
fyrir fagurkera á öllum aldri
með
hækkandi sól
leikræn lýsing
í röð og reglu
frumkvöðull á sínu sviði
að hanna utan um fjölskylduna
syndsamleg hollusta
lifun
tímarit um heimili og lífsstíl – 01 2006
Tímaritið
Lifun fylgir
Morgunblaðinu
á morgun
RITSTJÓRI Morgunblaðsins
undrast í ritstjórnargrein um skóla-
mál 11. janúar 2006 að forysta kenn-
ara grípi fram fyrir hendur eigin fé-
lagsmanna við gerð kjarasamninga.
Ritstjóra Morgun-
blaðsins ætti að vera
ljóst að lögum sam-
kvæmt er umboð til
gerðar kjarasamninga í
höndum stéttarfélags.
Það ætti því ekki að
vekja undrun að Félag
grunnskólakennara (FG)
og Kennarasamband Ís-
lands (KÍ) hafi skoðun á
slíkum málum og taki
fram fyrir hendur fé-
lagsmanna ef þurfa þyk-
ir. Í KÍ og FG fara lög-
lega kjörnar stjórnir og
samninganefndir með slík mál og fé-
lagsmenn verða að virða leikreglur
og lýðræðið. Það er því út í hött sem
ritstjóri skrifar, að kennarasam-
tökin séu í þriðja sinn að taka fram
fyrir hendur einstakra kennarahópa.
Það getur verið vandasamt að fara
eftir leikreglum lýðræðisins og hing-
að til hefur Morgunblaðið viljað
standa vörð um lýðræðið. En lýð-
ræðishugtakið virðist eitthvað hafa
skolast til í huga ritstjóra þegar
hann skrifaði áðurnefnda ritstjórn-
argrein, nema hann telji að lýðræði
snúist eingöngu um frelsi einstak-
lingsins og að það sé æðra þeim leik-
reglum sem settar hafa verið af sam-
félaginu. Allir einstaklingar sem um
er rætt eru félagsmenn FG (KÍ) og
verða að fylgja þeim leikreglum sem
settar eru í lýðræðislegu samfélagi.
Ritstjóri Morgunblaðsins fullyrðir
að kjaramál kennara séu komin í
ógöngur. Hverjar eru þessar ógöng-
ur sem kjaramál kennara eru komin
í aðrar en þær að grunnskólakenn-
arar hafa frá árinu 1996 þurft að
semja við Launanefnd sveitarfélaga
(LN) sem fylgir fast fram mikilli lág-
launastefnu og gerir alla kjarasamn-
inga að hámarks-
samningum með
uppáskrift þeirra
sveitarfélaga sem að-
ild eiga að nefndinni?
Komið hefur ber-
lega í ljós í sam-
skiptum KÍ og
Launanefndar sveit-
arfélaga (LN) að hún
er haldin þeirri þrá-
hyggju að kennslu-
skylda hamli
skólaþróun eða skóla-
starfi. FG spyr:
Hvaðan er þessi vit-
leysa komin? Þetta hefur ekkert
með skólaþróun eða skólastarf að
gera, heldur snýst þetta um að
lækka launakostnað í grunnskól-
anum og færa skólastjórum fullt
vald yfir öllum vinnutíma kennara.
Í löndum Norður-Evrópu sem FG
miðar sig helst við er alls staðar not-
ast við hugtakið kennsluskylda sem
miðast við ákveðna hámarkskennslu
fyrir fullt starf kennara. Í öllum
þessum löndum sem og á Íslandi
nota kennarar verulegan hluta viku-
legrar vinnuskyldu til undirbúnings
undir kennsluna og síðan er af-
gangstími þessara tveggja atriða,
þ.e. kennslu og undirbúnings, not-
aður til annarra starfa, svo sem
fundahalda, skráningar upplýsinga,
eftirlits með kennslurými o.fl. Að
sjálfsögðu eiga kennarar eins og
aðrir launamenn rétt á kaffitíma
sem innifalinn er í vinnutímaskil-
greiningunni.
FG er kunnugt um tíðar ferðir
skólastjóra og fulltrúa skólaskrif-
stofa til Bandaríkjanna að und-
anförnu og munu einhverjar af þeim
skólastefnum sem ýmsir skólamenn
vilja koma á hér á landi vera ættaðar
þaðan. Vera má að vinnutími sé skil-
greindur á annan hátt í Bandaríkj-
unum en hér á landi, en Bandaríkin
eru ekki fyrirmynd FG í stétt-
arfélagsmálum eða í baráttu fyrir
auknum réttindum.
Grunnskólakennarar á Íslandi
hafa barist fyrir því að kennslu-
skylda verði minnkuð til samræmis
við kennsluskyldu framhaldsskóla-
kennara, enda eru engin rök fyrir
núverandi mismun. Verulegur ár-
angur náðist í síðustu kjarasamn-
ingum. Kennsluskyldan minnkar á
samningstímanum úr 28 kennslu-
stundum í 26 kennslustundir miðað
við fullt starf. Sá tími sem „losnar“
við þetta fer allur til aukningar á
tíma til undirbúnings undir kennslu.
FG fullyrðir að minnkun kennslu-
skyldu komi nemendum til góða með
bættri kennslu og betur und-
irbúnum kennurum.
Verðum að fylgja lýðræðis-
legum leikreglum
Þórður Á. Hjaltested svarar rit-
stjórnargrein Morgunblaðsins ’FG fullyrðir að minnk-un kennsluskyldu komi
nemendum til góða með
bættri kennslu og betur
undirbúnum kenn-
urum.‘
Þórður Á. Hjaltested
Höfundur er varaformaður Félags
grunnskólakennara og á sæti í stjórn
Kennarasambands Íslands.
Á TÍU árum hefur
nítratmagn í neyslu-
vatni Garðabæjar auk-
ist um fimmtíu pró-
sent. Það er for-
gagnsverkefni að huga
að nýju vatnsbóli fyrir
bæjarbúa svo koma
megi í veg fyrir
minnkandi rennsli í
Vífilsstaðavatn og í
Hraunholtslæk, en um
fram allt bæta neyslu-
vatn bæjarbúa.
Árið 1997 sam-
þykkti umhverf-
isráðherra lög um
vatnsvernd á höf-
uðborgarsvæðinu.
Markmið laganna er
að stuðla að hámarks
hollustu neysluvatns.
Sama ár lýstu
fulltrúar Garðabæjar
því yfir með bréfi bæj-
arverkfræðings, að vatnsból okkar
Garðbæinga í Dýjakrókum væri
víkjandi vatnsból og að bæjaryf-
irvöld í Garðbæ byggðu áætlanir sín-
ar á því.
Síðan eru liðin 8 ár og vatnsbólið í
Dýjakrókum hefur ekki batnað og
vatnsrennslið er ekki nóg til að
þjóna öllum bænum. Hluti Ásahverf-
is fær vatn frá Vatnsveitu Hafnar-
fjarðar. Einnig hafa sérfræðingar
bent á að aukin vatnstaka úr borhol-
unni í Dýjakrókum þýði minnkandi
rennsli til Vífilsstaðavatns og því
minna rennsli í Hraunholtslæk.
Í reglulegum mælingum sem
gerðar eru á vatnsbólum höfuðborg-
arsvæðisins er vatnsból Garðbæinga
auðugast af nítrati, en nítrat er efni
sem kemur úr húsdýraskít. Þar sem
nítratið er enn ekki komið á hættu-
stig er þó ekki talað um mengun í
vatninu heldur auðgun í
vatninu.
Hesthúsahverfin á
Kjóavöllum og Heims-
enda ásamt aukinni
starfsemi og byggingu
húsa í landi Kópavogs,
sem er á aðrennsl-
issvæði vatnsbólsins,
setur hlutverk Dýja-
króka sem vatnsból í
uppnám. Styrkur nítr-
ats í neysluvatni okkar
Garðbæinga hefur auk-
ist um 50% á aðeins
tæpum áratug. Dýja-
krókar eru því ekki
framtíðarvatnsból fyrir
Garðabæ.
Sérfræðingar telja að
einhver auðugasta og
best staðsetta vatns-
æðin á vatnsvernd-
arsvæðinu sé í Myglu-
dölum. Mygludalir eru á milli
Húsafells og Helgafells og teljast til
upplands Garðabæjar. Þetta svæði
er í dag frátekið sem framtíð-
arvatnsból en talið er að þar sé hægt
að taka mikið vatn með litlum til-
kostnaði. Þar sem Garðabær kemur
til með að stækka mikið næstu fjög-
ur árin tel ég eitt af forgangsverk-
efnum næsta kjörtímabils vera að
huga að nýju vatnsbóli og leggja
drög að góðu vatni í góðum bæ.
Vont vatn
í góðum bæ
Eftir Auði Hallgrímsdóttur
Auður Hallgrímsdóttir
’… forgagns-verkefni að
huga að nýju
vatnsbóli …‘
Höfundur er framkvæmdastjóri, á
sæti í umhverfisnefnd Garðabæjar og
er frambjóðandi í 5. sæti í prófkjöri
sjálfstæðismanna í Garðabæ.
Prófkjör Garðabæ