Morgunblaðið - 22.02.2006, Blaðsíða 32

Morgunblaðið - 22.02.2006, Blaðsíða 32
32 MIÐVIKUDAGUR 22. FEBRÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ MINNINGAR ✝ Tómas Einars-son fæddist á Stóra-Fjalli í Borg- arhreppi í Mýra- sýslu 10. nóvember 1929. Hann lést á líknardeild Land- spítalans, Landakoti 12. febrúar síðastlið- inn. Foreldrar hans voru hjónin Einar Sigurðsson bóndi, f. 30. mars 1890, d. 31. mars 1966 og Hólm- fríður Jónsdóttir, f. 26. september 1893, d. 31. janúar 1988. Systkini Tóm- asar eru Guðrún, f. 4. september 1921, d. 12. febrúar 2002, Jón Ragnar, f. 15. febrúar 1923, d. 28. júní 1936, Sigurður, f. 13. júlí 1924, Ragnhildur, f. 2. september 1931 og Unnur, f. 12. júní 1934. Tómas var tvíkvæntur. Fyrri kona hans var Kristín Stefánsdótt- ir, ættuð frá Fáskrúðsfirði. Þau slitu samvistum. Eftirlifandi eigin- kona er Guðlaug Jónsdóttir, f. í Munaðarnesi í Árneshreppi í Strandasýslu 3. nóvember 1937. Foreldrar hennar voru hjónin Jón Jens Guðmundsson bóndi, f. 27. maí 1912, d. 9. mars 2005 og Pálína Sig- urrós Guðjónsdóttir, f. 13. nóvem- ber 1919. Börn Guðlaugar frá fyrra hjónabandi eru Berglind Guðbjörg, f. 9. september 1960, Björk, f. 28. febrúar 1962 og Jón Páll, f. 10. júlí Hann var virkur í Stéttarfélagi barnakennara og frjálsíþróttadeild Ármanns, áhugahóps aldraðra um íþróttir og í Félagi eldri borgara og sat þar í stjórnum í lengri og skemmri tíma. Hann var fram- kvæmdastjóri Ferðafélags Íslands 1975–’76 og í stjórn þess um árabil. Hann var mikill náttúruunnandi og var gagnkunnugur landinu, áhuga- maður um uppgræðslu og skóg- rækt. Voru þau Guðlaug samhent í því. Sést það best hvernig þau ræktuðu frá grunni trjá- og lág- gróður við sumarbústað sinn. Tóm- as var í áratugi fararstjóri Ferða- félags Íslands og annarra félaga- samtaka í lengri og skemmri ferðum. Hann bæði ritaði og tók saman ýmiskonar efni sem varðaði sögu, landshætti og mannlíf fyrri tíma m.a. frá Snæfellsnesi, Þjóð- sögur og sagnir úr Mýra- og Borg- arfjarðarsýslum o.fl. Einnig gerði hann dagskrárþætti um land og sögu fyrir Ríkisútvarpið 1977. Hann ritaði um Bláfjöll í Árbók Ferðafélags Íslands 1985, samdi leiðarlýsingar á segulbandsspól- um, „Þingvallahringurinn“ 1978 og „Umhverfis Snæfellsjökul“ 1979. Hann var annar af ritstjórum Ís- landshandbókarinnar sem gefin var út af Erni og Örlygi 1989. Eftir Tómas birtist fjöldi greina í blöðum og tímaritum, m.a.í Áföngum og Morgunblaðinu, um vinsælar gönguleiðir í nágrenni Reykjavík- ur og víðar um land. Þessar leið- arlýsingar munu verða aðgengileg- ar almenningi á netinu og tengjast vef Ferðafélags Íslands. Útför Tómasar var gerð 20. febr- úar, í kyrrþey að ósk hins látna. 1963, Garðarsbörn. Tómas ólst upp við öll almenn sveitastörf. Eftir barnaskólapróf fór hann í Héraðsskól- ann í Reykholti, síðan í Kennaraskóla Ís- lands og lauk þaðan kennaraprófi 1950. Íþróttakennaraprófi frá Laugarvatni lauk hann 1952 og prófi frá Lögregluskóla Reykjavíkur 1954. Námsdvöl á vegum The Cleveland Int- ernational Program í USA 1964 og Cambridge í Englandi 1974–75. Hann var kennari við barna- og unglingaskóla 1950–53. Hóf störf í lögreglu Reykjavíkur 1953 og í rannsóknarlögreglunni (afbrot ung- linga) 1955–1966. Kennari við Hlíða- skóla í Reykjavík frá 1966 og kennslufulltrúi á Fræðsluskrifstofu Reykjavíkurumdæmis til starfsloka. Tómas starfaði mikið að fé- lagsmálum og sinnti ritstörfum sam- hliða öðrum störfum. Hann hafði meðal annars umsjón með útgáfu ritsins „Hlíðarskóli 25 ára afmælis- rit 1981“. Ritaði ágrip af sögu Stétt- arfélags barnakennara í Reykjavík. Var um tíma í ritnefnd Lögreglu- blaðsins. Hann var í stjórn Blóð- bankans um árabil og var einn af „Hundraðshöfðingjunum“ en svo nefnast þeir sem oftast gefa blóð. Með nokkrum fátæklegum orðum vil ég minnast stjúpföður míns Tóm- asar Einarssonar sem lést 12. febr- úar síðastliðinn eftir nokkurra ára veikindi. Tómas var einstaklega traustur maður. Strax við fyrstu kynni komu hans sterku eiginleikar fram, hóg- værðin, nægjusemin, yfirvegunin og þetta einstaklega rólega yfirbragð. Hann var einnig gamansamur maður og gat oft séð aðrar og spaugilegar hliðar á málunum. Hann var virtur af öllum sem þekktu hann og voru þeir ófáir enda hafði Tómas starfað ötul- lega að félagsmálum í gegnum tíðina, kennt í Hlíðaskóla, starfað í lögregl- unni, verið fararstjóri hjá Ferða- félaginu og í seinni tíð hjá Félagi eldri borgara ásamt fleiri störfum ótöldum. Hann var afskaplega fróður maður, það var alveg sama hvar var borið niður, alltaf hafði hann eitthvað til málanna að leggja. Hvergi var komið að tómum kofanum hjá hon- um. Hér áður fyrr ferðuðust mamma og hann með bakpokann um eyði- byggðir landsins, gengu á hvert fjall- ið á fætur öðru og tjölduðu á Vatna- jökli eins og hverju öðru tjaldstæði. Eftir að Tómas hafði farið í mjaðma- skiptaaðgerðir á báðum mjöðmum fór að hægjast um hjá þeim. Tóku þau þá til við að byggja sér sumar- hús, og ekki var slegið slöku við þar frekar en annað. Trjágróðurinn á sumarhúsalóðinni ber þess glöggt merki að mörg handtökin hafa farið í að gróðursetja, bera á skít, klippa og grisja. Undu þau vel við í bústaðnum öll sumur og margar vetrarhelgar þegar veður og færð leyfðu. Fyrir ári síðan kom Tómas heim frá Kanarí fárveikur og ekki var bjart útlitið. Mátturinn í fótunum farinn, meinvörp komin við mænuna. Eftir læknismeðferð reis hann upp og var farinn að keyra austur í bú- stað fyrr en nokkurn hafði órað fyrir. En í byrjun þessa árs kom annað áfall sýnu verra. Og í þetta sinn var ekkert hægt að gera. Hann vissi hvert stefndi. Tímann sem framund- an var notaði hann til að ganga frá sínum málum og gera þær ráðstaf- anir sem hann taldi sig þurfa. Það er mikil gæfa að hafa fengið að kynnast Tómasi. Hann reyndist okk- ur systkinunum afskaplega vel og ekki síst var hann dóttur minni góður afi. Það voru ekki ófáar stundir sem þau eyddu saman, þá var mikið hleg- ið og bæði höfðu jafn gaman af. Afi Tómas eins og hún kallaði hann allt- af, sýndi tónlistarnámi hennar mik- inn áhuga og spurði gjarnan hvað væri framundan hjá henni. Ég kveð Tómas með innilegu þakklæti fyrir góð kynni. Hans er sárt saknað. Björk. Elsku afi minn. Ég get ekki lýst því hvað ég sakna þín mikið. Það er sárt að hugsa um að þú sért núna farinn frá okkur. Mér þótti svo vænt um þig, þú varst svo góður við mig, kenndir mér svo margt þegar ég var lítil. Kenndir mér að spila á spil og oft sátum við í eldhúsinu að spila, bæði heima hjá þér og ömmu og líka í sumarbústaðn- um ykkar. Þú leyfðir mér oftast að vinna, bara til að hafa mig ánægða. Þú áttir svör við öllu, sagðir mér fullt af sögum sem þú þreyttist aldrei á að segja mér aftur og aftur. Það var alltaf svo gott og öruggt að vera nálægt þér. Þið amma voruð svo dugleg að ferðast bæði hér innan- lands um fjöll og firnindi og svo líka til útlanda. Ég man eftir ferðinni yfir Arnarvatnsheiðina, þegar ég fór með ykkur inn í Þakgil og svo síðasta sumar þegar við ferðuðumst um Vestfirðina. Það var alveg sama hvert var farið, þú þekktir leiðina, sögu staðanna, fjöllin, hólana og dal- ina. Ég er svo þakklát fyrir allt sem þú varst mér og allt sem við gerðum saman. Ég mun aldrei gleyma þér afi minn. Nú kveð ég þig með fingur- kossi eins og við kvöddumst svo oft. Bylgja. Jæja, frændi minn, nú er komið að kveðjustund, þessar síðustu vikur voru þér erfiðar, en þú hélst þinni reisn. Ég var svo lánsöm að fá að vera meira með þér undir það síðasta en oft áður og spjalla við þig um ým- islegt sem áður var og eins og alltaf, varst þú fullur af fróðleik og tilbúinn að segja mér frá. Frá því að ég man fyrst eftir mér varst þú sá, sem aðstoðaðir mömmu með okkur systkinin og ekki ófáar ferðirnar sem þú ókst okkur, að ég tali nú ekki um þegar þú varst í lögg- unni, þá var nú ekki ónýtt að geta bjargað sér á því að eiga frænda sem gat tekið stríðnispúkana í bónda- beygju, ef þeir höguðu sér ekki vel. Þú sást til þess að við Garðar fengum að kynnast leikhúsinu. Hinar árlegu leikhúsferðir voru ógleymanlegar með ykkur Kristínu. Seinna studdir þú mig í því að fara til Danmerkur og svo þegar ég kom heim stríddir þú mér á því að það væri ekki ónýtt að fá nýtt blóð í íslenska stofninn, ég spurði þig hvort ekki mætti kalla þetta nýja blóð í höfuðið á þér, og það varð úr, þó þú segðir að það væru mörg fallegri nöfn til. Ég vildi að allir ættu svona góðan að eins og þú varst okkur, þú lagðir vel inn á reikninginn á þessum árum og vona að ég hafi getað látið þig taka smábrot af því út núna síðasta árið. En ennþá er heilmikið inni og stærst er minningin um sterkan, traustan og góðan mann, sem mér þótti svo mikið vænt um. Innilegar samúðarkveðjur til Guð- laugar og hennar barna frá mér og mínu fólki. Takk fyrir allt. Fríður. Þegar ég kom fyrst að starfsemi Félags kennara á eftirlaunum fyrir nokkrum árum, kynntist ég fljótlega hópi valinkunnra karla og kvenna, sem ég hafði varla eða ekki séð áður, en ég tel það lán mitt að hafa kynnst. En gangur lífsins er að heilsast og kveðjast eftir stutta eða langa sam- leið. Þáverandi formaður félagsins, Þórir Sigurðsson, sá trausti stjórn- andi, er horfinn yfir móðuna miklu, og sama er að segja um Óla Kr. Jónsson, sem ég kynntist sem einum af horn- steinum og gleðigjöfum Ekkókórsins, en hafði áður gegnt formennsku FKE. Nú hefur Tómas Einarsson lagt upp í þá einu ferð sem við öll eigum vísa án þess að láta bóka okkur. Dán- arfréttina sá ég í netútgáfu Morgun- blaðsins þar sem ég er staddur suður á Nýja-Sjálandi. Tómas hitti ég fyrst er við Ólafur Haukur Árnason, þá nýkjörinn for- maður FKE, funduðum með honum um sumarferð félagsins það árið og fórum síðan saman til að semja við eigendur hópferðabíla um ferðina. Ég fann þá að þar fór maður sem þekkti allar leiðir, hverjir væru kostir einnar leiðar umfram aðra, hvar skyldi stoppa o.s.frv. Ég vissi ekki þá að Tómas hafði verið aðalhvatamaður þess að félagið efndi til skemmtiferða á hverju sumri og síðan verið skipu- leggjandi, fararstjóri og leiðsögumað- ur í öllum ferðum félagsins svo lengi sem heilsa hans leyfði, eða á annan áratug. Ég minnist þess ekki, í þeim ferð- um sem ég fór undir leiðsögn Tóm- asar Einarssonar, að hann ræki nokk- urn tíma í vörðurnar um staðarnöfn, sögu hvers staðar eða svör við spurn- ingum farþeganna. Ég vona að Tómas standi á bakka móðunnar miklu þegar mig ber þar að landi og vísi mér leiðina. Ég votta Tómasi Einarssyni virð- ingu og þökk og nánustu aðstandend- um samúð. Ég veit að slíkt má ég einnig gera fyrir hönd allra sem að störfum Félags kennara á eftirlaun- um hafa komið á einhvern hátt. Hermann Guðmundsson, formaður Félags kennara á eftirlaunum. Kveðja frá Ferðafélagi Íslands Á undanförnum árum hafa smám saman horfið á vit feðra sinna ýmsir þeir menn sem á seinni hluta síðustu aldar báru uppi merki Ferðafélags Ís- lands. Nú síðast Tómas Einarsson, Borgfirðingur að ætt og uppruna sem ætíð hélt tryggð við átthaga sína. Tómas var kennari að ævistarfi en vann þó sem lögregluþjónn í þrettán ár og var einnig kennslufulltrúi á Fræðsluskrifstofu Reykjavíkurum- dæmis um árabil. Þess utan varði hann miklu af tíma sínum í þágu Ferðafélagsins. Hann var um langt árabil einn af starfsömustu mönnum félagsins, hvort heldur í ferðum þess, og þá einatt sem fararstjóri eða á öðr- um vettvangi. Framkvæmdastjóri fé- lagsins var hann vel á annað ár á erf- iðum tímum í sögu þess og sat tólf ár í stjórn. Þá sat hann í nefndum á veg- um félagsins, m.a. lengi í ferðanefnd og í nefnd þeirri sem sá um úthlutun Pálsvörðu sem svo er kölluð og veitt er þeim sem félagið telur hafa skarað fram úr við kynningu lands og þjóð- ar, kennd við Pál heitinn Jónsson bókavörð, annan mikilvirkan félaga Ferðafélagsins. Tómas var mikill ferðamaður og frábær fararstjóri, traustur og yfir- vegaður og gilti þá einu þótt við ýmsa örðugleika og farartálma væri að eiga. Um það á sá er þessi orð ritar ógleymanlega og skýra minningu. Hópur fólks var innilokaður í tvo sól- arhringa í Skyndidal inn af Lóni vegna úrhellisrigningar. Af stað á morgni þriðja dags. Lambatungnaá í hrokavexti en yfir hana varð að kom- ast. Tómas eins og klettur úti í kvísl- inni, þungur straumurinn brotnaði á honum en ekki haggaðist Tómas. Hægt og rólega þokaðist hópurinn yfir ána með Tómas eins og hald- reipi. Jafn víðförull maður og Tómas var þekkti hann orðið landið vel og var einkar glöggur á örnefni. Um það mætti segja margar sögur. Snemma á níunda áratug síðustu aldar kynnt- ist Tómas eftirlifandi eiginkonu sinni, Guðlaugu Jónsdóttur, og var það báðum til heilla því að hún var eins og Tómas drjúg göngukona og ferðagarpur. Þau ferðuðust mikið saman bæði á vegum Ferðafélagsins en líka á eigin vegum. Hin seinni ár fór heilsu Tómasar nokkuð hrakandi, svo og Guðlaugar, og þá drógu þau heldur úr ferðalögum hér heima en sneru sér meira að hægari ferðum erlendis. Þá var það þeim mikill ánægjuauki að kaupa sumarbústað austan fjalls og þar dvöldu þau löngum og undu sér vel við skógrækt og aðra ræktun. Þótt heilsu Tómasar hrakaði mikið undir það síðasta og viðfangsefni hans færu inn á aðrar brautir hélt hann ætíð tryggð við félagið sitt. Hann var ritfær í besta lagi og skrif- aði margar greinar í Morgunblaðið í flokknum Á slóðum Ferðafélags Ís- lands. Og til marks um hve kært hon- um var félagið alla tíð má m.a. nefna að allt fram undir andlátið var hann með óskertan hugann við að safna greinunum saman til varðveislu á skrifstofu félagsins. Þær yrðu síðan gerðar aðgengilegar almenningi á netinu og á vef Ferðafélagsins. Þar er saman kominn mikill fróðleikur sem allir geta nýtt sér og þá ekki síst þeir sem fararstjórn sinna. Ferðafélag Íslands þakkar Tómasi fyrir mikil og giftudrjúg störf í þágu þess um áratuga skeið. F.h. Ferðafélags Íslands. Eiríkur Þormóðsson. Fallinn er frá góður vinur, Tómas Einarsson kennari. Með aðeins örfá- um orðum vil ég minnast Tómasar, enda er það í hans anda að hafa ekki hátt um afrekin. Ég starfaði með Tómasi um margra ára skeið við kennslustörf í Hlíðaskóla í Rvík, og áttum við mjög góð samskipti, sem héldu áfram þó svo ég flytti til Finnlands fyrir mörg- um árum. Samskiptin á liðnum árum voru mest á netinu, og mjög oft lum- aði Tómas á gullmolum í formi ljóða og hins ritaða máls, enda var hann mikill íslenskumaður. Tómas var einnig mjög fróður um land og þjóð og starfaði mjög oft sem leiðsögu- maður hjá Félagi kennara á eftir- launum. Á heimasíðu félagsins er oft vitnað í hæfileika hans á þessu sviði og oft nefnt að allir í ferðunum hafi notið frábærrar frásagnar hans. Ég átti einnig kost á að njóta góðrar reynslu hans, er hann tók að sér leið- sögn í hluta Íslandsferðar, er ég kom með finnskan hóp til Íslands sumarið 2002. Auk ferðalaga um Ísland og reynd- ar um heimsins höf naut Tómas þess að dvelja í sumarbústaðnum sínum í ró og næði ásamt eiginkonu sinni Guðlaugu Jónsdóttur. Ég átti þess kost að heimsækja hjónin í sælureit- inn þeirra í sumarbústaðinn sl. sum- ar, ásamt bróður mínum og ungri dóttur hans. Það var mjög ánægjuleg heimsókn. Við fráfall hins góða vinar vil ég senda eftirlifandi eiginkonu hans, Guðlaugu Jónsdóttur, innilegar sam- úðarkveðjur. Björgvin Björgvinsson. TÓMAS EINARSSON Elsku Binni, mig langar að skrifa nokkur orð um þig. Ég gleymi því aldrei þegar systir mín kom með þennan myndarlega mann heim til okkar, ég var 15 ára, hún 17 ára, en mér fannst kannske þú fullgamall fyrir hana, 28 ára, en það var vitleysa, þú varst yndisleg- ur fyrir hana. Ég kynntist mínum manni um svipað leytið, og það var alveg sama hvað kom upp á, þú gast leyst það. Þegar þið fluttuð inn á Freyjugötuna smíðaðir þú borðstofuborð, stóla og skemil, og mig langaði í svona líka, þannig að þú smíðaðir borð fyrir mig, allt pól- erað. KOLBEINN GRÍMSSON ✝ Kolbeinn Gríms-son fæddist á Austurbakka við Brunnstíg í Reykja- vík 10. des. 1921. Hann lést á Land- spítalanum í Reykjavík 24. jan- úar síðastliðinn og var útför hans gerð frá Fossvogskirkju 7. febrúar. Svo áttum við mjög góðar stundir, fórum mikið í ferðalög sam- an. Þú og systir mín áttuð þrjá drengi og þegar sá yngsti var tveggja ára, þá feng- uð þið Lísu mína (þá elstu) til að passa hann. Þér þótti alltaf vænt um Lísu, þú spurðir alltaf um hana þegar við hitt- umst. Mér þótti vænt um, þegar þú komst á verkstæðið (Saumsprettan) í heim- sókn, var það oftast þegar þú varst búinn að heimsækja Leif í La Primavera. Elsku Binni minn, við kveðjum þig, öll þau sem bjuggu á Móabarði 22 í gamla daga. Okkar innilegustu samúðar- kveðjur sendum við þeim Guðna, Grími, Herði og Leifi og þeirra fjölskyldum. Lísa í Noregi sendir bræðrunum kveðju og mun aldrei gleyma þér, elsku Binni. Dúfa.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.