Morgunblaðið - 25.02.2006, Blaðsíða 8

8 LAUGARDAGUR 25. FEBRÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Hvar á maður þá að geyma svona stórhættulega gaura, mr. Annan?
Í frumvarpi sem JónKristjánsson, heil-brigðis- og trygginga-
málaráðherra, lagði fram á
Alþingi 13. febrúar sl. er
ráðgert að Heyrnar- og
talmeinastöðin og Sjón-
stöð Íslands sameinist frá
og með 1. júlí nk. í eina
Heyrnar-, tal- og sjónstöð.
Samkvæmt því sem
fram kemur í frumvarpinu
eru rökin fyrir sameiningu
einkum þau að með henni
náist hagræðing sem
styrki bæði faglega og
rekstrarlega starfsemi
stofnunarinnar til lengri tíma litið.
Með sameiginlegri yfirstjórn,
sameiningu stoðdeilda og samnýt-
ingu húsnæðis verði mögulegt að
nýta fé, sem nú fari til rekstrar, til
að efla þjónustu við skjólstæðinga.
Þá einfaldi sameiningin aðgengi
þeirra sem fram til þessa hafa
þurft á þjónustu beggja stofnana
að halda. Þar sé um að ræða dauf-
blinda og aldraða, en aldraðir eru
stærsti einstaki hópurinn sem
sækir þjónustu á báða staði, u.þ.b.
65 til 75%. Lagt er til að reglur um
gjaldtöku af skjólstæðingum sam-
einaðrar stofnunar verði óbreytt-
ar.
Óljóst hvernig ná eigi fram
hagræðingu og sparnaði
Að mati Halldórs Sævars Guð-
bergssonar, formanns Blindra-
félagsins, hafa menn þar á bæ
miklar efasemdir um ágæti sam-
einingar stofnananna tveggja.
Bendir hann á að óljóst sé hvernig
ná eigi fram hugsanlegum sparn-
aði eða hagræðingu sem boðað sé,
en ekki hefur enn t.d. verið sett
fram nein kostnaðaráætlun varð-
andi málið. Segist Halldór hafa
miklar áhyggjur af því að samein-
ingin muni hafa í för með sér
aukna gjaldtöku fyrir blinda og
sjónskerta. Bendir hann í því sam-
hengi á að í fyrra voru um 40 millj-
ónir kr. af um 200 milljón kr. veltu
Heyrnar- og talmeinastöðvar í
formi komu- og þjónustugjalda. Á
sama tíma var velta Sjónstöðvar-
innar um 80 milljónir kr. og þar af
var um 1 milljón kr. sértekjur í
formi komu- og þjónustugjalda.
Jafnframt bendir hann á að ekki
sé hægt að skilja 5. grein laga-
frumvarpsins öðruvísi en svo að
skjólstæðingar nýju stofnunarinn-
ar skuli greiða fyrir viðgerð á
hjálpartækjum, en eins og staðan
er í dag greiða skjólstæðingar
Sjónstöðvar ekki fyrir slíkt. Hall-
dór bendir á að enn sé ekki búið að
semja reglugerð við lagafrum-
varpið og því ríki mikil óvissa
varðandi einstakar útfærsluleiðir
lagafrumvarpsins.
Finnst skorta haldbær
rök fyrir breytingunni
Að sögn Halldórs eru það jafn-
framt mikil vonbrigði að ekki skuli
í frumvarpinu vera minnst á aukna
endurhæfingu né heldur skólamál
blindra og sjónskertra barna, sem
sé eitt helsta hagsmunamál félags-
ins. Segir hann ekki réttlætanlegt
að breyta núverandi fyrirkomu-
lagi á þjónustu við blinda og sjón-
skerta, með allri þeirri röskun sem
því fylgir fyrir skjólstæðinga, bara
til þess eins að breyta.
„Okkur finnst að góð rök þurfi
að vera fyrir breytingunni og að í
henni felist einhver nýbreytni sem
og vilji til að bæta og efla þjón-
ustuna. Við fáum hins vegar ekki
séð að svo sé,“ segir Halldór.
Að mati Friðgeirs Jóhannesson-
ar, varaformanns Daufblindra-
félags Íslands, er óljóst hvort
raunverulegt hagræði felist í sam-
einingunni fyrir skjólstæðinga fé-
lagsins þar sem hverfandi líkur
séu á því að fólk nái bæði að hitta
heyrnarlækni og augnlækni í einni
og sömu komu, sem þýði að fólk
þurfi eftir sem áður að gera sér
jafnmargar ferðir eftir þjónust-
unni og þá skipti ekki öllu hvort
hún sé öll á sama stað eða ekki.
Að sögn Friðgeirs hafa menn
einnig töluverðar áhyggjur af því
að kostnaður skjólstæðinga stofn-
unarinnar muni aukast með nýju
lögunum. Bendir hann á að ólíkar
gjaldskrár séu annars vegar hjá
Heyrnar- og talmeinastöð og hins
vegar hjá Sjónstöðinni, þar sem
kostnaður skjólstæðinga sé hærri
á fyrrnefnda staðnum. „Þó svo að í
lagafrumvarpinu sé kveðið á um
að reglur um gjaldtöku af skjól-
stæðingum sameinaðrar stofnun-
ar haldist óbreyttar þá höfum við
áhyggjur af því að kostnaður sjúk-
linga muni engu að síður aukast,
að gjaldskrárnar tvær muni með
tíð og tíma nálgast hvor aðra,“
segir Friðgeir.
Félag heyrnarlausra jákvætt
gagnvart sameiningunni
Hjá Kristni Jóni Bjarnasyni,
framkvæmdastjóra Félags heyrn-
arlausra, fengust þær upplýsingar
að þar á bæ væru menn frekar já-
kvæðir gagnvart því að skoða
sameininguna. „Við viljum hins
vegar sjá í hverju boðuð hagræð-
ing eigi að felast. Við vitum t.d.
ekki hvernig verðlagningin á
hjálpartækjum verður eða hvort
hún breytist,“ segir Kristinn og
leggur áherslu á að markmið fé-
lagsins sé að tryggja að þjónustan
við heyrnarlausa verði eftir sam-
einingu áfram jafn góð eða betri
og verið hafi.
Fréttaskýring | Áformað er að stofna nýja
sameinaða Heyrnar-, tal- og sjónstöð
Framför
eða afturför?
Blindrafélagið og Daufblindrafélagið
telja of mörgum spurningum ósvarað
Blindrafélagið óttast aukna gjaldtöku fyrir
skjólstæðinga sína taki lagafrumvarpið gildi.
Lagafrumvarp ráðherra
vekur blendin viðbrögð

Stjórn Blindafélagsins lýsir
sig andvíga framlögðu frum-
varpi í ályktun nýlega. Einnig
hefur samstarfsvettvangur sam-
taka blindra og sjónskertra á
Norðurlöndunum (NSK) fundað
um málið og í ályktun hvatt heil-
brigðisráðherra til að leggja
áform sín um sameiningu Heyrn-
ar- og talmeinastöðvar og Sjón-
stöðvar Íslands á hilluna auk
þess sem íslensk stjórnvöld eru
hvött „til að gera ekkert í svo
viðkvæmu máli án samráðs og
samþykkis hlutaðeigandi sam-
taka fatlaðra“.
Eftir Silju Björk Huldudóttur
silja@mbl.is
Fáðu fréttirnar
sendar í símann þinn
E
N
N
E
M
M
/
S
ÍA
/
N
M
2
0
6
5
9