Morgunblaðið - 08.04.2006, Blaðsíða 47
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 8. APRÍL 2006 47
MINNINGAR
Það er sárara en orð
fá lýst að Þorkell bróð-
ir minn skuli vera lát-
inn. Hann greindist
með krabbamein fyrir
rétt um tveimur árum og þrátt fyrir
að hafa barist af alefli gegn þessum
vágesti þá varð hann að lokum að lúta
í lægra haldi. En hvílík hetja var
hann! Það er næstum ofurmannlegt
hvernig hann tók á þessu öllu saman;
hvílíkt æðruleysi, hugrekki, harka og
ábyrgð! Það er með ólíkindum hve
sterkur hann var allt til enda. Hann
þoldi ekki væl í öðrum og datt ekki í
hug að gera það sjálfur. Hann ein-
blíndi á það jákvæða og aldrei fylltist
hann reiði eða sjálfsvorkunn. Þá var
honum mikið í mun að sjá sínum vel
borgið að sér gengnum; fyrirtækin
voru seld og lausir endar hnýttir. Og
hvílík harka! Það er ekki lagt síðan
hann og fjölskyldan fóru til Noregs til
að sjá tvö af barnabörnunum hans
sem þar búa en annað þeirra hafði
hann aldrei séð, lítinn dreng sem
fæddist í desember síðastliðnum. Ég
veit að sú ferð reyndi mikið á bróður
minn líkamlega en veitti honum aftur
á móti ómælda gleði. Einni viku fyrir
andlátið fór hann í leikhús þótt sár-
þjáður væri en hann vildi njóta lífsins
til hinstu stundar.
Keli var stóri bróðir minn; stóri
bróðir svo sannarlega því hann var
fimmtán ára þegar ég fæddist. Hann
var búinn að kaupa sinn fyrsta bíl og
kominn á rúntinn þegar ég var
tveggja ára. Og þegar ég var rétt að
komast til vits og ára þá fór hann til
Noregs til náms. Þegar hann kom
þaðan aftur var hann kvæntur maður
og flutti ekki aftur inn á okkar æsku-
heimili heldur hóf sinn búskap. Þessi
aldursmunur á okkur og fjarvistir
urðu þess valdandi að ég kynntist
bróður mínum svo sorglega lítið á
þessum árum. Og einhverra hluta
vegna svona á lífsins göngu með til-
heyrandi tímaleysi og daglegu amstri
þá gáfum við hvort öðru aldrei nægan
tíma til að verða mjög náin. En það er
mér orðið deginum ljósara að við áföll
í lífinu kemur fyrst í ljós úr hverju
fólk er gert. Ekkert verður eins og
það var áður, sambönd styrkjast eða
veikjast. Við urðum þeirrar gæfu að-
njótandi að okkar samband varð
mjög náið. Hann gerði mig, litlu syst-
ur sína, að sínum trúnaðarmanni og
vini og fyrir það verð ég ævinlega
þakklát. Það er mér óendanlega dýr-
mætt.
Bróðir minn átti sér þann draum
að eignast snekkju. Hann lét verða af
því fyrir nokkrum mánuðum. Til stóð
að flytja hana til Spánar í desember
síðastliðnum en því var frestað vegna
þess að hann var þá í miðri lyfjameð-
ferð. Snekkjan kom síðan til Spánar
hinn 22. mars og ætlaði Keli bróðir að
reyna að fara út með fjölskyldu sína
um páskana til að uppfylla draum
sinn um að sigla um Miðjarðarhafið.
Það er sárt, svo sárt og kaldhæðn-
islegt hve litlu munaði.
Ef himnaríki er til þá er hann bróð-
ir minn þar, siglandi um á snekkju.
Ég sé hann fyrir mér geislandi af
hreysti og hamingju, svo dökkur, svo
fallegur, svo glæsilegur. Og ég
ímynda mér að hann sé ekki einn í
brúnni, þarna er líka annar maður,
eldri og lágvaxnari, líka svo dökkur
yfirlitum fyrir utan það fallegasta
gráa hár sem sést hefur. Hann hefur
lagt hönd sína á öxl bróður míns og
þar mun pabbi vera kominn! Já svona
sé ég þetta fyrir mér. Þessa mynd
ætla ég að greypa í hug minn og megi
hún virka sem græðandi smyrsl á
mitt hjartasár.
Elsku Kolla mín, Nína, Fríða og
Jara, Steinunn, Andrés og Ágúst,
elsku mamma og systkini mín og allir
ÞORKELL
STEFÁNSSON
✝ Þorkell Stefáns-son fæddist í
Reykjavík 7. októ-
ber 1948. Hann lést
á heimili sínu í
Reykjavík laugar-
daginn 25. mars síð-
astliðinn og var út-
för hans gerð frá
Neskirkju 4. apríl.
aðrir sem um sárt eiga
að binda, megum við
öll finna styrk á þess-
ari erfiðu stundu.
Anna Guðfinna.
Tengdasonur minn,
Þorkell Stefánsson, er
farinn til annarra
heima aðeins 57 ára að
aldri.
Við Þorkell höfum
fetað saman veginn
sem tengdamæðgin í
rúm tuttugu ár. Okkur
varð fljótt vel til vina, enda nær hvort
öðru í aldri en gengur og gerist í slík-
um tengslum.
Þorkell var einstaklega hlýr maður
og glaðlyndur. Hann hafði næmt
auga fyrir því skoplega í umhverfinu.
Hann var hjálpsamur og laginn og
var fjölskyldu minni oft betri en eng-
inn ef taka þurfti til hendi.
Hann var barngóður með afbrigð-
um og eftir að hafa fylgst með hversu
mikið og fallega hann rækti samskipti
sín við litlu strákana sína, Ágúst og
Andrés, sem þá voru búsettir í Nor-
egi, trúði ég að gott yrði að eignast
barnabörn sem ættu þennan mann að
föður. Enda kom í ljós þegar þau Þor-
kell og Kolla gáfu mér fyrsta barna-
barnið, hana Nínu Hjördísi, að sú trú
mín var á rökum reist. Síðan komu
Fríða og Jara Birna og vart er hægt
að hugsa sér betra atlæti en þær syst-
ur hafa búið við. Ást, umhyggja og
hvatning foreldra þeirra beggja hef-
ur borið ríkulegan ávöxt.
Eljusemi Þorkels í uppbyggingu
atvinnurekstrar þeirra hjónanna var
aðdáunarverð og árangurinn sömu-
leiðis. Engum duldist að hann var
viljasterkur, djarfur og hugmynda-
ríkur í viðskiptum. Þar stóðu þau þétt
saman, Þorkell og Kolla.
Þorkell átti á tímabili í lífi sínu í
baráttu við Bakkus konung sem litaði
tilveru þeirra dekkri litum um stund,
en hafði sigur í þeirri viðureign sem
og flestum öðrum í sínu lífi. Ég var
stolt af Kollu minni, hversu vel hún
stóð með sínum manni í því.
Við fjölskyldan höfum fylgst náið
með stríði Þorkels við þann vonda
fjanda krabbameinið um tveggja ára
skeið. Framan af vorum við vongóð
en þegar leið á varð okkur ljóst að í
þessari viðureign væri ekki sigur í
sjónmáli. Þrátt fyrir veikindin lögðu
þau Kollu áherslu á að lifa og njóta og
vera sem mest öll saman. Það var
aðdáunarvert hversu vel þeim tókst
það nánast fram á síðasta dag. Fyrir
aðeins örfáum vikum fóru þau öll
saman til Noregs að hitta Andrés son
Þorkels og tvö lítil barnabörn, sem
gladdi Þorkel innilega að fá að faðma.
Síðustu vikurnar var orðið ljóst að
Þorkell gekk nánast á viljastyrknum
einum saman en af honum hafði hann
fengið ríkulega í vöggugjöf. Hann
stóð á meðan stætt var. Ég mun
geyma minningu um tengdason minn
og eins og hann var áður en hann
veiktist, myndarlegur, unglegur og
fullur af lífi og athafnaþrá. En ég vil
ekki síður muna síðustu vikurnar,
viljastyrk hans og æðruleysi sem var
með þeim hætti að hlýtur að gera
hvern þann sem á horfir að betri
manneskju.
Þorkell lést um hádegisbil hinn 25.
mars síðastliðinn. Hann fékk hægt
andlát, umvafinn sinni nánustu fjöl-
skyldu og vinum, elsku, friðsæld og
fegurð á sorgarstundu.
Í sorginni getum við glaðst yfir svo
mörgu. Ömmustelpurnar mínar,
Nína Hjördís, Fríða og Jara Birna,
eiga minningu um einstakan pabba,
hlýjan og gefandi sem var alltaf til
staðar.
Ágúst, yngri sonur Þorkels, var
mikið hjá pabba sínum á síðustu mán-
uðum og var honum mikill styrkur.
Ég trúi að það hafi verið þeim báðum
ómetanlegt.
Kolla mín stóð við hlið mannsins
sem hún hafði valið að lifa lífinu með,
sterk og stolt, til hinstu stundar. Hún
getur glaðst yfir því sem hún gaf hon-
um og verið sátt við sjálfa sig.
Nú er Þorkell, tengdasonur minn
og vinur, laus undan þrautum sínum.
Ég þakka honum samveruna og óska
honum góðrar ferðar til annarra
heima. Ég bið ástvinum hans öllum
blessunar og óska þeim þess að þegar
fram líða stundir muni sorgin þoka
fyrir gleði ljúfra minninga.
Birna Karlsdóttir.
Það var bjart yfir borginni morg-
uninn sem hann Þorkell Stefánsson
háði sitt hinsta stríð, sólbjartur laug-
ardagur. Þennan dag komu fyrstu ló-
urnar til landsins. Þeir baráttufélag-
arnir í veikindastríðinu, Þorkell og
Björn Björnsson, höfðu talað um það
í vetur hvort þeir lifðu það að sjá far-
fuglana í vor. Svo varð ekki. En ef-
laust eiga þeir félagarnir eftir að
rölta saman á öðrum lendum sem eru
okkur lifendum ókunnar.
Við Þorkell hittumst fyrst fyrir
aldarfjórðungi eða svo, hann sem
vonbiðill dóttur minnar, ég sem verð-
andi tengdapabbi í fyrsta sinn. Satt
best að segja leist mér ekki meira en
svo á ráðahaginn, Kolla svo ung, en
Keli maður með drjúga lífsreynslu.
En okkur líkaði strax frá upphafi við
Þorkel. Hann hafði mikinn þokka og
það var gott að tala við hann um hvað-
eina. Eldmóðurinn svall í æðum Þor-
kels, hann hafði þörf fyrir að veita at-
hafnaþrá sinni í farveg. Það er alltaf
gaman að fólki með frumkvæði og
forystuhæfileika, fólki með hugsjónir
og nýja sýn á þjóðfélagið. Þorkell
hafði allt þetta og að auki ótrúlega
óhefðbundna hugsun frumkvöð-
ulsins. Hún Kolla mín var yfir sig ást-
fangin af þessum unga og fríða
manni. Þorkell hafði létta lund, hann
var spaugsamur og orðheppinn, naut
vinsælda og átti stóran og tryggan
vinahóp. Og þannig var hann þrátt
fyrir veikindin og erfiðleikana sem
frá þeim stöfuðu.
Kolla og Keli hófu búskap og
hjónaband þeirra var farsælt. Það
var gaman að sjá hvernig þau gerðu
sér mat úr tveimur gömlum íbúðum
við Sólvallagötuna, sem þau gerðu að
lúxusvistarverum. Í Aflagranda inn-
réttuðu þau sér framtíðarhíbýlin, fal-
lega íbúð þar sem fjölskyldan naut
sín. Þau kynntust því, Kolla og Keli,
að eiga lítið, og síðar að komast í ágæt
efni með dugnaði og framsýni. Á
heimilinu var Þorkell hinn trausti og
góði heimilisfaðir, félagi og sérlega
góður pabbi allra barnanna sinna,
hann bar hag þeirra allra fyrir
brjósti.
Í viðskiptum komu hæfileikar Þor-
kels fljótlega í ljós. Hann hóf sig upp
úr nánast engu upp í það að verða eig-
andi þriggja góðra fyrirtækja. Allt
blómstraði í höndum hans. Framsýni
hans var aðdáunarverð og hann virt-
ist hafa auga á hverjum fingri. Einn
stór kostur hans var heiðarleiki í við-
skiptum. Þeir sem við hann skiptu
vissu að á hann mátti treysta, orð
hans stóðu sem stafur á bók.
Það var ævinlega gaman að vera í
félagsskap með Þorkeli. Hann var
góður viðræðumaður, maður með
skoðanir, en virti skoðanir annarra.
Og hann sagði sögur betur en flestir.
Fyrir nær tveim árum greindist
Þorkell með krabbamein í lungum.
Hann barðist hetjulega við vágestinn.
Það tók oft á, en engu að síður hélt
hann sínu striki með konu og dætr-
um. Hann tók virkan þátt í viðskipta-
lífinu allt fram á síðasta dag. Stutt er
síðan hann sagði okkur frá nýjustu
hugmyndum sínum sem hann vann
að í samvinnu við hóp af góðu fólki.
Það eru stórbrotnar hugmyndir sem
vonandi verða að veruleika. Hann út-
skýrði þær af sama eldmóði og forð-
um, þegar við heyrðum hann fyrst
tala fyrir hugðarefnum sínum af
miklum sannfæringarkrafti. Þorkell
kom mörgu góðu af stað með störfum
sínum og hafði þá hugsjón að selja
góðar vörur á lágu verði. Það fórst
honum sannarlega vel úr hendi.
Fárveikur, en þó vongóður, festi
Þorkell kaup á skemmtibáti í Amer-
íku og lét flytja hann til Spánar. Hann
taldi það betri kost en að eiga sum-
arbústað að geta siglt um heimsins
höf á eigin skipi. Um páskana átti að
reyna farkostinn og eftirvæntingin
var mikil. Þorkell Stefánsson heldur
upp í aðra siglingu og lengri, það
ferðalag sem við eigum öll eftir að
fara. Honum fylgja þakkir fyrir góða
viðkynningu á lífsins vegi. Við hjónin
sendum Kollu og börnum Þorkels,
móður hans og systkinum og öllum
sem nú syrgja góðan dreng, okkar
hugheilu kveðjur. Megi góður guð
vernda ykkur og styðja.
Minning þín lifir!
Jón Birgir Pétursson og
Fjóla Arndórsdóttir.
Þegar systir mín átján ára kom
með Þorkel Stefánsson þrjátíu og
þriggja ára, fráskilinn þriggja barna
föður inn á æskuheimili okkar og
kynnti hann sem kærasta sinn hefði
mátt ætla að allt yrði brjálað.
Og á sinn hátt varð allt brjálað.
Bara ekki á þann hátt að Þorkeli væri
hent öfugum út og systir mín læst
inni. Lífið á heimili okkar varð hins-
vegar upp frá þessu á afar góðan og
skemmtilegan hátt alveg brjálað.
Fram í byrjun september 1982 var
heimili okkar systkinanna þriggja í
Krummahólum ósköp venjulegt. Það
breyttist með tilkomu Þorkels Stef-
ánssonar, því að hann var enginn
venjulegur maður.
Þorkell Stefánsson hafði gleðina á
sínum snærum. Svo virtist sem birtan
hefði fylgt honum í bæinn okkar.
Lambakótilettur á laugardagskvöldi
breyttust úr mat í veislu. Boltaleikir
okkar strákanna í blokkinni breytt-
ust í heimsmeistarakeppnir þegar
Þorkell var með okkur. Hin þrótt-
mikla gleði hans breytti ferð á Slysa-
deildina í frábæra kvöldskemmtun,
ekki bara fyrir mig með gat á hausn-
um eða skurð á hnénu, líka fyrir alla
hina sem biðu aðhlynningar. Daglega
lífið með þessum þróttmikla og lífs-
reynda manni var oft ævintýri líkast
og sögurnar sem hann sagði voru
ógleymanlegar.
Þorkell hafði er kynni okkar hófust
lifað svo viðburðaríku lífi að fæstum
hefði dugað eitt æviskeið til. Hann
hafði siglt um Karíbahaf vítt og endi-
langt og gert við olíudælur, smalað fé
á Mýrunum, starfað sem þingsveinn í
forsætisráðherratíð Ólafs Thors, ver-
ið fangavörður í Þrándheimi, útskrif-
ast með háskólapróf í rafmagns-
tæknifræði, byggt sér glæsilegt
heimili, náð frama í alþjóðlegum við-
skiptum, eignast dóttur, norska eig-
inkonu og tvo syni og skilið. Hann
stóð þetta haust á nýjum byrjunar-
reit.
Sköpunargleði Þorkels var aðdá-
unarverð. Hann þreifst illa nema
hann hefði eitthvað á prjónunum,
helst eitthvað sem enginn annar hafði
trú á að gæti gengið. En af útsjón-
arsemi sinni lét hann það ganga.
Sköpunargleðin fékk útrás á heimil-
um þeirra Kollu, sem Þorkell byggði
að stærstum hluta sjálfur sem og í
fyrirtækjum þeirra sem þau ýmist
keyptu, eða stofnuðu og ræktuðu
bæði af eljusemi og dugnaði. Þannig
var Þorkell kominn í útrás til Ung-
verjalands um leið og landið opnaðist
og hafði stofnað, rekið og selt fyrir-
tæki þar með góðum ábata mörgum
árum áður en orðið útrás var fyrst
notað yfir alþjóðleg viðskiptaævin-
týri. Uppgangur þeirra Kollu í við-
skiptum var stöðugur og glæsilegur
og Þorkell lét ekki deigan síga í þeim
efnum fyrr en rétt fyrir andlát sitt.
Frá fyrstu kynnum okkar Þorkels,
eftirminnilegt septemberkvöld árið
1982 varð hann fyrirmynd mín og
trúnaðarvinur. Í honum fann ung-
lingspilturinn vin, sálusorgara og
þjálfara í boxhring lífsins. Enn í dag
líður vart sá dagur að ég hugsi ekki
með mér hvernig Þorkell myndi nú
leysa eitt eða annað verkefni.
Gleði Þorkels, kærleikur og sköp-
unargleði voru mér og öðrum í fjöl-
skyldu okkar innblástur og frábært
veganesti í lífinu. Við stöndum öll í
þakkarskuld við þennan góða mann.
Ég óska honum blessunar Guðs
Karl Pétur Jónsson.
Kynni okkar af Þorkeli hófust
skömmu eftir að hann og Kolla byrj-
uðu að vera saman fyrir tæpum 24 ár-
um. Alveg síðan þá höfum við átt góða
vini og félaga í Þorkeli og Kollu. Á
milli okkar hefur alltaf verið gott
samband – þó ekki gæfist alltaf mikill
tími til þess að hittast.
Fyrir tæpum tveimur árum
greindist Þorkell með krabbamein,
og hefur hann í baráttunni við sjúk-
dóminn sýnt mikið þrek og æðru-
leysi. Þrátt fyrir veikindin og kval-
irnar var hann ákveðinn í að njóta
þess að vera með fjölskyldunni þann
tíma sem enn gæfist, ferðast og að
láta draumana rætast.
Hann Þorkell var skemmtilegur
maður, hláturmildur og hafði gaman
af að segja sögur af sjálfum sér og
öðrum. Hann lifði lífinu lifandi, alltaf
með eitthvað nýtt á prjónunum og hjá
honum var aldrei skortur á hug-
myndum.
Þorkell var mikill strákur í sér.
Kynslóðabil var ekki til þegar hann
var annars vegar og átti hann auðvelt
með að ná vináttu fólks á öllum aldri,
kom fram við ungmenni eins og jafn-
ingja og var mikill vinur barna sinna.
Það er sárt að þær Nína Hjördís,
Fríða og Jara Birna sem enn eru að
vaxa úr grasi, fái ekki lengri tíma með
föður sínum. Þær eru einstaklega
duglegar og hæfileikaríkar stelpur og
bera foreldrum sínum gott vitni.
Það er með miklum söknuði sem
við sjáum á eftir Þorkeli. Við þökkum
honum góðan vinskap sem nú hefur
varað í aldarfjórðung. Við sendum
Kollu, börnum Þorkels, móður, systk-
inum og öðrum ástvinum okkar
dýpstu samúð.
Haraldur og Ingibjörg.
Það er sárara en tárum taki, að
kveðja elskulegan frænda, Þorkel
Stefánsson. Hann andaðist á heimili
sínu hinn 25. marz sl. Það var hans
ósk að fá að sofna þar og vera heima
uns æfi hans væri öll. Langri baráttu
við illvígan sjúkdóm var lokið. Þá
raun tókst hann á við með æðruleysi
og hörku. Stephan Stephansson orti:
Hreifur fram á hinstu stund
hann um mein sitt þagði,
faldi sína opnu und
undir glöðu bragði.
Hann Keli frændi, eins og hann var
kallaður, hafði góða nærveru og var
prýddur miklum mannkostum. Þær
minningar sem eru efstar í mínum
huga, eru hans létta lund og leiftrandi
kímnigáfa. Snöggur var hann að sjá
hið skoplega í sínu fari og annarra.
Hann gaf öðrum svo mikið með já-
kvæðni sinni og lífsgleði. Innilegur
hlátur hans er ógleymanlegur. Að
leiðarlokum kveð ég hann með þakk-
læti, hans er sárt saknað.
Blessun Guðs veri með honum á
æðri sviðum. Ég bið um styrk handa
öllum hans ástvinum.
Kristjana Sæmundsd.
Það rifjast upp fyrir manni margar
minningar þegar ég hugsa til Þor-
kels. Ég kynntist Þorkeli eða Kela
eins og við kölluðum hann þegar hann
lærði rafvirkjun hjá föður mínum.
Það var einhvern veginn þannig í þá
tíð að lærlingarnir hjá pabba voru
eins og heimalningar á okkar heimili.
Urðu eins og hverjir aðrir fjölskyldu-
meðlimir. Ég hef líklega verið 10–12
ára gamall. Okkur Erni bróður
fannst mikið til Kela koma. Hann var
mesti töffari fyrr og síðar í okkar
augum. En samt sem áður gaf hann
sér tíma til þess að segja okkur sögur
og hlusta á okkur. Seinna meir hjálp-
aði hann mér að gera við skellinöðr-
una þegar enginn gaf sér tíma fyrir
delluna í okkur. Hann gaf sér tíma því
hann skildi svo vel hvað við vorum að
brasa.
Það var svo síðar þegar ég var full-
orðinn að ég kynntist Þorkeli betur
og áttum við margar góðar stundir
yfir kaffibolla. Síðastliðið haust hitti
ég Þorkel og fyrrum samstarfskonu
hans, hana Hildi. Það var alveg ljóst
að hann var að kveðja okkur á sinn
einlæga hátt, og af miklu æðruleysi
ræddi hann um að nú styttist í leið-
arlok.
Þorkell, ég vil þakka þér fyrir þann
tíma sem við áttum saman.
Ég vil senda Kollu og börnum
hans, Maríu móður Þorkels og ætt-
ingjum, mínar innilegustu samúðar-
kveðjur.
Rögnvaldur Pálmason.
Fleiri minningargreinar um
Þorkel Stefánsson bíða birtingar og
munu birtast í blaðinu næstu daga.
Höfundar eru: Sólveig og Jón;
Hulda Inger o.fl. ; Margrét o.fl.; Jens
Ingólfsson; Geir M. Zoëga; Jóhann
Bjarnason; Sigurður Helgason.