Morgunblaðið - 10.06.2006, Blaðsíða 55

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 10. JÚNÍ 2006 55
MINNINGAR
eftir þetta var Palli alltaf sérstaki
frændi minn sem ég átti ljúft og gott
einstaklingssamband við.
Næst vorum við Palli samferða á
Húsafelli árið 1979. Þar ók hann um á
brúnni Lödu ásamt Eddu sinni. Ég
nefni Eddu því það er eiginlega ekki
hægt að hugsa um Palla án þess að
hugsa um Eddu líka. Allt það góða
sem streymdi frá Palla streymdi líka
frá Eddu, frá heimili þeirra og sam-
bandi þeirra. Á heimili þeirra urðu
fiskbollur að veislumat og sumarbú-
staðurinn að höll. Með jákvæðu hug-
arfari þeirra og stöðugri gleði varð
allt gott og skemmtilegt.
Samskiptin héldu áfram. Palli var
kennarinn sem kyssti mig á göngun-
um í Fjölbrautaskólanum í Breiðholti
og sagði alltaf eitthvað fallegt. Hann
var frændi minn sem var Begga
bróður svo góður og ég var stolt af að
þekkja.
Svo var hann líka pabbi hans Er-
lends sem varð einn af mínum bestu
vinum þegar við stofnuðum okkar
fjölskyldur. Það samband færði mig
enn nær Palla og Eddu.
Það er sama í hvaða aðstæðum við
Már vorum – alltaf voru Palli og
Edda nálægt með útbreitt net. Þau
lánuðu okkur íbúðina í Orrahólum
sumarið 1994 þegar við komum heim
frá Bandaríkjunum. Þau studdu mig
og styrktu þegar ég var að klára
doktorsritgerðina mína og var í bú-
stað tengdamóður minnar rétt hjá
þeim. Þannig mætti lengi telja.
Fyrstu mánuðir ársins í ár voru
merkilegir í samskiptum okkar Palla
því við Már námum land í Fljóts-
tungulandi með því að kaupa þar
sumarbústað.
Enginn var áhugasamari um kaup-
in en Palli og þótt hann gæti varla
gengið eftir síðustu veikindi var hann
mættur í heimsókn með Eddu sína
og fallega rennda muni að gjöf. Hann
færði mér Hvítársíðu og hlutdeild í
samfélaginu og sögunni þar upp frá,
sögu sem við sem tilheyrum næstu
kynslóð Hvítsíðinga berum ábyrgð á
að haldi áfram að lifa.
Elsku Edda, Nonni Maggi, Bimbó,
Palli Bjarki, Erlendur og Lóa. Missir
ykkar er mikill. Við Már og strák-
arnir sendum ykkur og fjölskyldum
ykkar innilegar samúðarkveðjur.
Margrét Jónsdóttir.
Kæri Palli. Það er nú einu sinni
þannig í lífinu að maður þakkar ekki
alltaf nógsamlega það sem vel er gert
og fyrir þá hugulsemi sem manni er
sýnd. Á unglingsárum mínum þegar
þér ásamt fleirum var hætt að lítast á
pilt þá skráðir þú mig í skólann hjá
þér og taldir mér trú um að ég gæti
orðið smiður. Það var þér að þakka
að ég þvældist í gegnum þetta nám
og á endanum lauk því. Þú kenndir
mér eflaust ýmislegt gagnlegt í skól-
anum en það sem mér var mikilvæg-
ast á þessum árum var að þú hafðir
alltaf trú á mér og ég held að ég hafi
lært mikilvægi þess að fólk finni að
einhver trúi á það. Það er gott að
finna þegar einhver fylgist með
manni og hugsar til manns. Ég vil
líka þakka þér fyrir þegar þú leyfðir
mér að koma í Húsafell til ykkar
Eddu og ég fékk að hjálpa þér við
sumarbústaðarsmíðina, þá gerðust
góðir hlutir.
Sú ræktarsemi sem þú sýndir mér
alla tíð verður aldrei nægilega þökk-
uð.
Þakka þér innilega fyrir mig, Palli
minn, og hafðu það sem allra best á
nýjum stað.
Kær kveðja.
Bergþór Jónsson.
Við kveðjum í dag Pál Jónsson, vin
og samstarfsmann til margra ára.
Hann hóf kennslu við tréiðnadeild
Fjölbrautaskólans í Breiðholti haust-
ið 1977, sem þá hafði starfað einungis
í tvö ár. Starfaði hann óslitið við skól-
ann, þar til hann lét af störfum vegna
aldurs.Vann hann þar mikið braut-
ryðjendastarf, var einn þeirra sem
mótuðu húsasmíðanámið við skólann
og var um tíma deildarstjóri. Páll var
góður fagmaður, hugmyndaríkur,
velvirkur og hamhleypa til verka.
Hann gerði miklar kröfur til sjálfs
sín, var vinsæll kennari og bar hag
nemenda fyrir brjósti. Barðist hann
fyrir velferð þeirra með oddi og egg,
ef honum fannst þeir þurfa á aðstoð
að halda gagnvart, að hans mati, oft
óréttlátu kerfi. Hann var einnig mik-
ill baráttumaður fyrir málefnum
deildarinnar, hvort sem um var að
ræða kennsluhætti, aðstöðu alla og
umhverfi.
Hann þýddi og staðfærði norskar
kennslubækur af stakri snilld, þar
sem færni hans á íslenska tungu og
fagkunnátta fóru saman og eru þær
bækur ennþá kenndar eða nýtast
sem handbækur. Smíðisgripir hans
bera vott um hagleik hans og list-
fengi.
Við minnumst staðfestu hans og
alvöru í starfi, glettni hans og glað-
værðar á góðum stundum og æðru-
leysis í oft erfiðum veikindum. Alltaf
var stutt í glensið og léttu lundina.
Borgarfjörðurinn átti hug hans all-
an og þar leið honum best. Veðurlýs-
ingar Páls og Veðurstofunnar fóru
sjaldan saman og þar var, eins og svo
oft, stutt í glettnina. Í huga hans var
alltaf sólskin og blíða í Borgarfirði,
sem ber vott um tilfinningar hans til
heimaslóða. Við heimsóttum hann á
sjötugsafmæli hans. Sú afmælishátíð
er ógleymanleg og ber honum og
Eddu, eiginkonu hans, gott vitni um
þá miklu gestrisni og félagslyndi,
sem þessi samrýndu hjón báru með
sér. Þau reistu sér bústað í landi
Bjarnastaða á Hvítársíðu, sem þau
nefndu Hól. Þaðan eigum við margir
góðar minningar.
Missir Eddu er mikill, en huggun
harmi gegn, að minning um góðan
dreng lifir. Við vottum henni og fjöl-
skyldunni allri innilega samúð okkar
og minnumst með þakklæti ánægju-
legra samverustunda.
Samkennarar við
tréiðnadeild FB.
Það voru glaðbeittir Fóstbræður
sem lögðu í ferð til Wales hinn 8. júlí
1972. Að baki voru langar og strang-
ar æfingar fyrir eina fremstu kóra-
keppni heims, kórakeppnina í Wales.
Það var hugur í mönnum og að sjálf-
sögðu var bjartsýni ríkjandi meðal
manna þótt fyrir lægi að meðal
keppniskóra væru tugir fremstu
karlakóra Evrópu. Það var ekki að
sjá á þessum mönnum að þetta væru
þeir sömu menn og höfðu nýlokið við
byggingu glæsilegs félagsheimilis,
Fóstbræðraheimilisins, sem vígt var
formlega rúmum tveimur mánuðum
fyrr.
Einn þeirra var Páll Jónsson húsa-
smíðameistari, en hann gekk til liðs
við Fóstbræður árið 1966, eða um
það leyti sem bygging Fóstbræðra-
heimilisins hófst. Páll gekk fljótt til
liðs við þá er unnu að byggingunni,
var byggingarstjóri hússins og sló
hvergi af kröftum sínum í þágu fé-
lagsins.
Páll, sem söng fyrsta bassa, átti
eftir að vera kórnum ómetanleg stoð.
Hann var sérlega góður verkmaður
og einstaklega hagur í höndum, en
eftir hann liggja margir af fegurstu
munum kórsins fagurlega útskornir.
Einn þeirra merkustu er þó söng-
stjórapúlt kórsins sem Páll færði
kórnum að gjöf á 65 ára afmæli kórs-
ins. Páll fór jafnan hljótt með störf
sín, það átti ekki við hann að hafa sig
mikið í frammi.
Það hafði því mikið mætt á Páli
eins og mörgum öðrum fyrir þessa
ferð. Menn þurftu að sinna vinnu
sinni, ströngum æfingum og gríðar-
legri vinnu við lokafrágang Fóst-
bræðraheimilisins.
Skemmst er þó frá því að segja að
þrátt fyrir allt náðu Fóstbræður 2.
sæti í keppninni og hrepptu silfur-
verðlaun. Við ramman reip var að
draga, en lið dómara og 12 þúsund
áhorfendur töluðu sínu máli.
Það voru því sigursælir Fóstbræð-
ur sem héldu heim að lokinni keppni
og fengu góðar móttökur þegar heim
til Íslands var komið.
Páll Jónsson átti eftir að upplifa
fleiri stórar stundir með kórnum
bæði austan hafs og vestan. Hann
var með í för til Finnlands og Sov-
étríkjanna árið 1976, þar sem kórinn
söng í Leningrad (St. Pétursborg) í
Rússlandi og í Vilnius í Litháen, alls
staðar fyrir fullu húsi og víða þurfti
að endurtaka tónleikana utanhúss
fyrir þá sem ekki komust að. Þessi
utanför endaði svo með viðkomu í
Kaupmannahöfn þar sem kórinn
vann að upptökum fyrir danska út-
varpið.
Það var einnig stór stund Páls með
kórnum í Minneapolis árið 1982 þeg-
ar kórinn söng á opnunarhátíð
Scandinavia Today, þar sem sungið
var fyrir 2.500 tigna gesti, auk beinn-
ar útsendingar víða um lönd til millj-
óna áhorfenda. Sú ferð tók alls tutt-
ugu daga, en kórinn ferðaðist þá um
fjölmörg fylki Bandaríkjanna.
Þegar menn hittast tvisvar í viku í
áratugi með það að markmiði að ná
samhljómi í söng verður ekki hjá því
komist að samhljómurinn nái út fyrir
sönginn sjálfan. Þannig skapast djúp
og einlæg vinátta milli manna. Gleði-
stundir, bæði heima og erlendis,
hnýta enn fastar vinaböndin. Samtíð-
armönnum Páls í kórnum ber öllum
saman um að þar hafi farið indæll
drengur og félagslyndur. Eins og
verða vill um fleiri, þá átti starf í
Fóstbræðrum hug hans allan. Eig-
inkona hans, Edda Magnúsdóttir,
stóð þétt við bak hans og tók drjúgan
þátt í starfinu einnig og er henni hér
þakkað allt hennar mikla starf í þágu
Fóstbræðra.
Páll átti rætur sínar í Borgarfirði
þaðan sem hann fluttist til Reykja-
víkur til þess að vinna að iðn sinni.
Eftir um rúmlega tveggja áratuga
búsetu í Reykjavík fluttist hann að
nýju til átthaga sinna. Það aftraði
honum þó ekki við að sinna sínum
gömlu félögum, þegar hann átti bæj-
arleið þá nýtti hann hvert tækifæri
sem gafst til þess að heilsa upp á fé-
laga sína í Fóstbræðrum og taka með
þeim lagið.
Fóstbræður kveðja í dag kæran
vin og félaga sem bar djúpa virðingu
fyrir félagi sínu og ræktaði það jafn-
vel og hvern þann vinskap sem hann
stofnaði til. Við fráfall Páls hverfur af
sjónarsviðinu maður sem sannarlega
setti svip sinn á samtíðina, svip
manns sem byggði líf sitt á góðum
gildum. Honum var ekki að skapi
óþarfa prjál, hvorki í orði né í efnum,
enda ekki alinn upp við slíkt. En
snyrtimennska, hreinskilni, heiðar-
leiki og önnur manngildi voru meðal
þeirra mörgu kosta sem hann var bú-
inn.
En nú er komið að kveðjustund.
Við í Fóstbræðrum minnumst þessa
göfuga félaga með söknuði, þakklæti
og virðingu og sendum samúðar-
kveðjur til eftirlifandi eiginkonu
hans, fjölskyldu og vina.
Blessuð sé minning Páls Jónsson-
ar.
Fyrir hönd Karlakórsins Fóst-
bræðra,
Eyþór Eðvarðsson.
Þegar við eigum frístund er gjarn-
an skotist frá Akranesi fram í Hvít-
ársíðu. Þar á fjölskyldan afdrep í
notalegu húsi, fallegu umhverfi, það-
an er útsýn til fjalla og glæstra jökla.
Nú á vordögum leggur fyrir vit ilm af
nýlaufguðu birki. Í næsta nágrenni
sést til bæja sem við þekkjum. Við
þekkjum líka fólkið sem býr þar og
fylgjumst með önnum þess úr fjar-
lægð, um leið og við njótum þess að
eiga frið og þögn. Ilmurinn frá smiðj-
unni hans Palla sem er næsti ná-
granni okkar blandast við ilm gróð-
ursins og berst inn á pallinn við húsið
þar sem við sitjum í skjóli. Við vitum
að nú er Palli búinn að hita smiðjuna
upp með birkilurkum, er að renna
eitthvað í bekknum sínum og senni-
lega er Edda að föndra með ýsubein
eða kannski að tala í símann við ein-
hvern ættingjann, hún er svo um-
hyggjusöm. Það var gott að finna fyr-
ir hlýjunni á milli þeirra hjóna. Við
röltum stundum yfir í smiðjuna til
Palla, þar stóð hann við bekkinn í
brúna sloppnum sínum, ríflega með-
almaður á hæð, býsna þrekinn enn
um herðar, aldraður, með grá-
sprengt hár, dálítið úfið, og það var
hlýtt brosið í augum hans á bak við
gleraugun sem liggja fram á nefið og
þau eru þakin kuski frá rennibekkn-
um. Hann slekkur á bekknum og við
ræðum saman. Hann býður í kaffi og
við stefnum inn til Eddu. Við komum
stundum við á bekknum suðvestan-
undir, setjumst þar og segjum eitt-
hvað afar gáfulegt. Palli strýkur sér
með báðum höndum á lær, rær of-
urlítið fram í gráðið, slær fram
vinstri hendinni og nú skellum við
okkur í kaffi hjá Eddu.
Við fórum og vitjuðum um í ánni.
Palli var orðinn óstyrkur í fótum og
við leiddumst frá bílnum að vitjunar-
stöðum. Síðast þegar við fórum sam-
an var ekkert í netunum. Síðasta
samverustundin okkar Palla var þeg-
ar þau komu yndislegu hjónin í
bleikju, ég eldaði bleikju á pönnu
handa okkur. Palla fannst bleikja
góð. Palla fannst allur matur góður
sem ég eldaði. Palli var svo umburð-
arlyndur, jákvæður, svo glaður.
En nú finnum við ekki lengur ilm-
inn frá Palla og nú getum við ekki
lengur skotist yfir í smiðju og hitt
hann og ekki lengur spjallað um ná-
granna okkar, liðna tíð eða hvert
stefnir í þessari sveit, hjá lands-
stjórninni eða Búss eða öðrum þar
ytra. Ekki get ég lengur notið þess að
vera stoltur yfir eldamennskunni, því
Palli er ekki lengur til að hæla mér.
Það var svo gott að faðma hann og
finna hlýjuna. Mér finnst vont að eiga
ekki lengur aðgengi að skoðanaskipt-
um við hann og finna ekki lengur ilm-
inn frá smiðju hans. Það svíður í sál
að missa Palla á Hóli. Við finnum að
nú lúta fjöllin, jöklarnir og birkið í
kring um okkur höfði, á meðan þú,
kæri Palli, ert kvaddur frá Reyk-
holtskirkju. Hlýja þín og virðing
gagnvart umhverfinu var svo
fölskvalaus, opin og einlæg en án
stóryrða. Það er huggun harmi gegn
að Katla litla Kristín sá þig, Palli
minn, á hvítasunnudag í skýi fyrir of-
an Bjarnastaði. Þakklæti til þín og
ljúf minning lifir í hugum okkar
Svanborgar um ókomin ár. Yndis-
lega Edda, þú veist að faðmur okkar
allra er utan um þig.
Ófeigur.
Hóll heitir hann, bústaður þeirra
Palla og Eddu sem þau reistu á
æskustöðvum hans í landi Bjarna-
staða. Útsýni ægifagurt til uppsveita
Borgarfjarðar. Þangað var gott að
koma, umræðuefnin margvísleg og
einkenndust af virðingu við náung-
ann og lotningu fyrir síbreytilegu
málverki náttúrunnar sem við blasir
úr stofuglugganum. Vinur minn Páll
naut sín á grænum völlum og í kjarri
æskustöðvanna. Hann átti það líka
skilið eftir atorkumikið lífsstarf sitt
að eyða síðustu æviárunum á stað
sem hann unni, og varla er hægt að
hugsa sér betri stað til dvalar á ævi-
kvöldi. Stórskemmtileg frásögn
hans, Áin, í glænýrri Borgfirðinga-
bók er lýsandi fyrir hug hans til
æskuáranna. Þar segir hann m.a. frá
ferjuflutningum yfir Hvítá þar sem
hann sigldi í kjölfar Ólafs fíólín, í
meistaraverki Böðvars frá Kirkju-
bóli.
Okið, ein af svipmiklum náttúru-
perlum Borgarfjarðar, blasir við frá
Hóli. Palli fylgdist vel með breyting-
um á fjallinu, sem var jökulklætt á
árum mínum í Borgarfirðinum.
Vegna hlýnandi veðurfars er ísbreið-
an nú farin að láta undan síga og ís-
laus fjallstoppur farinn að skarta
sínu fegursta. Sagðist Palli sjá topp-
inn stækka frá ári til árs, og nefndi
Kragann. Vitnaði hann til gamalla
sagna í þeim efnum og sagði ljóst að
frumbyggjar Borgarfjarðar hefðu
séð Okið svipað því sem það er nú aft-
ur að verða. Nefni ég þetta til marks
um hve nátengdur hann var þessu
stórbrotna umhverfi, og hve vel hann
naut samvista við það.
Þegar við töluðum saman síðast
var hann á spítala eftir slæmt höf-
uðhögg. Ekki var nú á bætandi hjá
honum blessuðum, en undanfarin ár
hefur hann glímt við erfitt ok, farald-
urinn miskunnarlausa, krabbamein-
ið. Öllu þessu tók hann af æðruleysi
og sagði mér að við rothöggið hefði
hann komist „yfir á grænar grundir“.
Ef til vill voru þessar grænu grundir
tengdar áhrifum frá Okinu fallega,
en þangað er auðvelt að láta hugann
reika.
Palli og Edda urðu snemma hluti
af tilveru okkar. Jonni bróðir minn
lærði húsasmíðar hjá meistara Páli,
hóf nám í Borgarfirðinum og síðan í
Reykjavík. Hefur hann oft vitnað í
Palla í tengslum við smíðavinnu sína,
og finn ég vel hve mikils hann mat
læriföður sinn. Er enn gantast með
að Jonni vilji ávallt hafa „system“ á
öllum hlutum, eitthvað sem Edda og
Palli heyrðu hann gjarnan segja á ár-
um áður.
Oddur bróðir minn vann um tíma
hjá Palla, og Adda bróður mínum og
Palla varð vel til vina.
Kæra Edda og fjölskylda. Minning
heiðursmanns er björt í huga okkar
Þurýjar. Þökk sé ykkur fyrir liðnar
góðar stundir. Vonandi verður hæ,
hó, hopp og hí og hamagangur á Hóli
á nýjan leik, klárlega í anda Fóst-
bróðurins fallna.
Óli H. Þórðarson.
Ég var svo lánsöm að kynnast
Palla fyrir tæplega þrjátíu árum þeg-
ar við Edda vorum samtíða á Reykja-
lundi. Með okkur Eddu tókst fljót-
lega góð og traust vinátta. Ég kunni
strax mjög vel við Palla. Það þurfti
ekki skarpa sjón til að sjá að hann var
fallegur maður með stóra og fallega
sál. Hann hafði sérstaklega góða
nærveru, var vel að sér og viðræðu-
góður. Hann hafði fallegan málróm
og góða söngrödd og unni góðri tón-
list. Palli var hagleikssmiður og list-
rænn og skapandi. Það var skemmti-
legt að heimsækja hann í Dundhúsið
og marga fallega gripi hef ég hand-
leikið eftir hann. Palli var greiðvikinn
og hjálpsamur. Ég kom að máli við
hann eftir að ég missti alveg sjónina
og bar upp vandræði mín við að baka
vöfflur, en mér fannst stressandi og
erfitt að hitta á miðjuna á vöfflu-
járninu. Palli smíðaði snarlega fyrir
mig hjálpartæki, stand úr harðviði,
og hefur vöfflubakstur gengið eins og
í sögu síðan.
Það var notalegt að vera í návist
Eddu og Palla og auðfundin sú ást og
virðing sem ríkti á milli þeirra. Gest-
risni var mikil og alltaf nægur tími
fyrir stóra fjölskyldu og vinahóp. Í
áratugi hef ég átt margar ánægju-
legar samverustundir með þeim,
bæði í Reykjavík og í Borgarfirði. Á
síðasta ári þegar ég stóð á krossgöt-
um í lífinu buðu þau mér að vera
þeim samferða í mánaðar heilsubót-
ardvöl á Heilsustofnun í Hveragerði.
Síðar á árinu dvöldumst við saman í
viku á vegum Bergmáls á Sólheim-
um. Þessi tími með Eddu og Palla var
bæði uppbyggjandi og skemmtileg-
ur. Þar var margt skrafað og skegg-
rætt og alltaf stutt í grínið og glensið.
Þessar stundir eru mér ómetanlega
dýrmætar.
Elsku Edda og fjölskylda. Ég
sendi ykkur mínar innilegustu sam-
úðarkveðjur.
Brynja.
Jæja, Páll minn, nú er komið að
kveðjustund en það fara allir sinn
veg og ég veit að þinn vegur er blóm-
um prýddur og fallegum ljósum lýst-
ur. Þetta er leiðin sem við öll förum
að lokum en alltaf þegar þessi stund
rennur upp er hugsað til baka og
kemur þá margt upp í kollinn.
Ég kynntist ykkur Eddu fyrst árið
1976 og það var í gegnum syni ykkar.
Eftir það hafið þið hjónin alltaf tekið
mér eins og einum af fjölskyldunni.
Það var sama hvort við hittumst í
Reykjavík eða í Borgarfirðinum.
Þegar ég kom með mína verðandi
eiginkonu tókuð þið henni jafnframt
mjög innilega.
Margt kemur upp í hugann þegar
farið er að rifja upp en það er eitt
sem ég man alltaf eftir. Þú varst þá
við smíðakennslu í Fjölbrautaskólan-
um í Breiðholti. Nemendur þínir
voru að taka sveinspróf í smíði og
Edda spurði hvort ég gæti ekki
skutlað pönnukökum til krakkanna
þar sem prófið tæki svo langan tíma.
Þetta segir mikið um hvernig þið
hugsuðuð til nemanna og frumkvæð-
ið fannst mér eftirtektarvert.
Svona var ykkur vel lýst, góð-
mennskan framar öllu.
Þitt ljós mun lifa og við vitum að
það verður tekið vel á móti þér. Ég
man eftir þér brosandi og glöðum og
þannig mun ég alltaf muna eftir þér,
stutt í brosið
Við hjónin vottum þér, Edda mín,
okkar dýpstu samúð og jafnframt
börnum og barnabörnum.
Hvíl í friði, kæri vinur.
Helgi Kristófersson
og fjölskylda.
 Fleiri minningargreinar um Pál
Jónsson bíða birtingar og munu
birtast í blaðinu næstu daga. Höf-
undar eru: María, Ágústa Eva og
Finnbogi Þór.