Morgunblaðið - 08.08.2006, Page 1

STOFNAÐ 1913 212. TBL. 94. ÁRG. ÞRIÐJUDAGUR 8. ÁGÚST 2006 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
Öræfaferð
byrjandans
Steinunn Sigurðardóttir rithöfundur
á Kárahnjúkasvæðinu | Menning
Fasteignir | Kaupfélagshúsið við Strandgötu rifið
Spegilmynd verð-
ur byggð
Risafífill og turnfífill Íþróttir | Eiður Smári í sókninni

Woods bætti met Nicklaus
Magnús sigraði á Nesinu
Cole í kuldann
Máttarstólpi Menningarnætur
Menningarnótt 19. ágúst
Fasteignir og Íþróttir í dag
UNDIRBÚNINGUR djúpborunar-
verkefnis á Kröflusvæðinu stendur
nú yfir og á næstu vikum verður efnt
til útboðs á efni sem þarf til borunar-
innar. Að sögn Björns Stefánssonar,
deildarstjóra hjá Landsvirkjun, hef-
ur fengist vilyrði fyrir fjármunum til
verkefnisins frá tveimur erlendum
sjóðum, einum bandarískum og ein-
um alþjóðlegum. Þá hefur Alcoa lýst
yfir áhuga á að koma að verkefninu
en sem kunnugt er rituðu Alcoa, rík-
isstjórnin og Húsavíkurbær undir
viljayfirlýsingu um áframhaldandi
rannsóknir á fjárhagslegri hag-
kvæmni nýs álvers á Norðurlandi
með 250.000 tonna framleiðslugetu á
ári í maí síðastliðnum. Viljayfirlýs-
ingin fylgdi í kjölfar samkomulags
um staðarval fyrir hugsanlegt álver
á Bakka við Húsavík.
Borun hefst seint á næsta
ári eða vorið 2008
Fyrsta djúpborunarholan verður
því boruð á Kröflusvæðinu en ekki á
Reykjanesi eins og til stóð. Orku-
veita Reykjavíkur, Hitaveita Suður-
nesja og Orkustofnun fyrir hönd iðn-
aðarráðuneytisins standa að
verkefninu auk Landsvirkjunar.
„Við reiknum með að borun geti
hafist annaðhvort mjög seint á næsta
ári eða vorið 2008. […] Það er ekki
hægt að hefja borun fyrr en við höf-
um allt efnið og það fyrsta sem við
gerum er því að bjóða það út,“ segir
Björn og bendir á að þensla á olíu-
markaðnum leiði til lengri af-
greiðslutíma á öllu efni. Þannig
kunni að taka níu til tólf mánuði að
útvega fóðringar og annað efni sem
til þarf.
Björn segir hugsanlegt að erlendir
aðilar verði fengnir til þess að fram-
kvæma borunina enda ljóst að Jarð-
boranir, eina fyrirtækið hér á landi
sem geti tekið slíkt verkefni að sér,
hafi mikið að gera fram á næsta ár.
Það geti því ekki sinnt verkefninu
fyrr en í fyrsta lagi í lok ársins 2007.
Kemur vart í stað annarra
virkjunarkosta á næstu árum
Djúpborunarverkefnið er tilraun
til aukinnar orkuöflunar úr háhita-
svæðum til raforkuframleiðslu með
borun allt að 5 km djúpra holna en
hefðbundnar háhitaholur eru flestar
2 til 3 km á dýpt.
„Tilgangurinn er að ná í orkurík-
ari gufu heldur en hingað til hefur
verið virkjuð með því að komast nið-
ur á orkuríkari vökva. Þetta er svo-
kallaður djúpvökvi en hann er orku-
ríkari því hann er bæði heitari og
undir meiri þrýstingi heldur en sá
vökvi sem hefðbundið er að vinna,“
segir Björn en raforkuframleiðsla úr
háhitaholum er að meðaltali um 4–5
MWe á holu en orkuvinnsla úr djúp-
vökva gæti samkvæmt hagkvæmni-
mati orðið fimm til tíföld sú fram-
leiðsla við hagstæð skilyrði. Ein djúp
háhitahola gæti þannig jafnast á við
tíu meðalholur en er talsvert dýrari í
borun samkvæmt upplýsingum á
vefsíðu verkefnisins, www.iddp.is.
Jón Sigurðsson, viðskipta- og iðn-
aðarráðherra, sagði í viðtali við
Morgunblaðið síðastliðinn laugardag
að ef djúpborunaráform tækjust
sæmilega væri „búið að brjóta í blað
og við komin inn á nýtt land“.
Djúpborunarverkefnið er lang-
tímarannsóknarverkefni að sögn
Björns og ekki öruggt að djúpvökv-
inn finnist við þessa borun.
„Þó að við fyndum orkuna á eftir
að finna út úr því hvernig á að standa
að því að nota hana. Þetta kemur því
vart í stað annarra virkjunarkosta á
næstu fimm til tíu árum.“
Fyrsta djúpborunarholan verður boruð á Kröflusvæðinu við Mývatn
Útboð á efni til borunarinn-
ar fer fram á næstu vikum
Tveir erlendir sjóðir og Alcoa hafa sýnt djúpborunarverkefninu áhuga
Eftir Þóri Júlíusson
thorirj@mbl.is
Morgunblaðið/Birkir Fanndal
hektara gróðurlands í Portúgal og á Spáni. Þá
eru eldarnir farnir að ógna svæðum í norðaust-
urhluta Katalóníu á Spáni, ásamt því að stefna á
hina sögufrægu borg Santiago de Compostela.
ÍBÚAR þorpsins Aguas Formosas í miðhluta
Portúgals safna vatni á meðan eldar loga í skóg-
inum umhverfis heimili þeirra. Þrír menn hafa
farist í eldunum sem hafa eyðilagt yfir 3.000
Lögregluyfirvöld á Spáni telja að margir
eldanna hafi kviknað af mannavöldum, þ.m.t.
eldar sem áttu upptök sín nærri manna-
byggðum.
Reuters
Skógareldar farnir að ógna Katalóníu
ÞORFINNUR Ómarsson, talsmað-
ur norrænu eftirlitssveitanna á Sri
Lanka, SLMM, sagði í samtali við
Morgunblaðið í
gær að framtíð
eftirlitsins myndi
ráðast á næstu
dögum. Hörð
átök hafa geisað í
norðausturhluta
landsins að und-
anförnu og um
helgina létu 16
starfsmenn
franskra hjálpar-
samtaka lífið þeg-
ar þeir lentu í eld-
línu átakanna.
„Framtíð sveit-
anna mun ráðast
af tveimur þátt-
um,“ sagði Þor-
finnur. „Annars
vegar af ástand-
inu í landinu á
næstu dögum og
framhaldi átak-
anna og svo hins
vegar af fundum Jon Hanssen-
Bauer, sáttasemjara Norðmanna,
með stríðandi aðilum.“
Sigurður Hrafn Gíslason, aðstoð-
aryfirmaður SLMM á Trincomalee-
svæðinu, var í för með Ulf Henrics-
son, yfirmanni eftirlitssveitanna,
þegar herinn hóf loftárásir skammt
frá hóp þeirra.
„Við vorum á röngum stað á röng-
um tíma,“ sagði Sigurður í gær.
„Árás hersins var meðvituð en stað-
reyndin er sú að við vorum klukku-
stund á undan áætlun.“
Svíar, Danir og Finnar hafa þurft
að draga sig út úr eftirliti SLMM í
kjölfar þess að Evrópusambandið
skilgreindi tamílsku Tígrana sem
hryðjuverkasamtök í maí og er þess
beðið hvort norsk og íslensk stjórn-
völd vilji halda því áfram.
Framtíð
SLMM sögð
í uppnámi
Eftir Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Þorfinnur
Ómarsson
Sigurður Hrafn
Gíslason