Morgunblaðið - 14.09.2006, Side 48

48 FIMMTUDAGUR 14. SEPTEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
menning
Í októberhefti tímaritsins Q ertilkynnt um niðurstöður á vali100 bestu laga allra tíma. Það
voru þúsundir lesenda tímaritsins
sem völdu lögin og komust að þeirri
niðurstöðu að lagið „Live Forever“
með bresku hljómsveitinni Oasis sé
besta lag allra tíma. Sveitin á
greinilega upp á pallborðið hjá
löndum sínum því breska tónlistar-
tímaritið New Musical Express
(NME) valdi fyrr á árinu Definitely
Maybe bestu plötu allra tíma.
Nú hvá trúlega margir og fussa
yfir niðurstöðunum. Það léttist trú-
lega ekki brúnin á þeim við að
frétta að Oasis átti einnig næst-
besta lag allra tíma á lista Q,
„Wonderwall“. Svo eru örugglega
aðrir sem eru hjartanlega sammála
þessari niðurstöðu og samgleðjast
Gallagher-bræðrunum sambrýndu
af þessu tilefni.
Það er einmitt málið með lista afþessu tagi, þó svo að þeir séu
val fjöldans eru fæstir sammála
niðurstöðunum að öllu leyti.
Þegar ég renndi yfir listann stóð
ég sjálfa mig að því að furða mig á
ýmsu í niðurstöðunum, vera sam-
mála öðru, sakna nokkurra laga af
listanum og finnast mörg mega
missa sín.
  
Þó lesendur Q séu allra þjóðakvikindi, eins og einhver
sagði, verður að taka inn í myndina
að blaðið er gefið út í Bretlandi og
því tæpast tilviljun að af þeim níu
sveitum sem eiga tíu bestu lögin
eru einungis tvær sem ekki eru
breskar, Nirvana og U2.
  
Hápunktur „besta lags allratíma“ þykir þegar Liam Gal-
lagher hefur upp raust sína og
kyrjar „May-beee“ í upphafi lags-
ins. Er þar með hægt að fullyrða að
þar sé hápunkti dægurtónlistar frá
upphafi náð? Varla, eða hvað? Er
það svo því meirihluti þúsunda
kjósenda segir svo? Persónulega
myndi ég ekki una niðurstöðum af
þessu tagi fyrr en hver einasti jarð-
arbúi fengi að velja sitt uppáhalds
lag. Ef það ósennilega úrtak yrði
einhvern tímann tekið þori ég næst-
um að hengja mig upp á að Oasis
þættu ekki eiga besta lag allra
tíma.
Þessi listi er því tæpast mark-verður en þó má hafa gaman af
því að rýna í niðurstöðurnar.
Auk þess að eiga fjórða besta lag
allra tíma („A Day in the Life“) eiga
hinir bresku Bítlar fimm önnur lög
á topp hundrað. Samlandar þeirra í
Radiohead eiga fimm lög á listan-
um og Oasis (já, einnig Bretar) eiga
fjögur. Það lag sem inniheldur flest
blótsyrðin er „Killing in the Name
of“ með Rage Against the Machine
og árið 1997 þótti vænlegast til
lagasmíða en sjö laganna voru sam-
in það ár.
Lengsta lagið á listanum er
„Shine on You Crazy Diamond“
með Pink Floyd (26 mínútur og 11
sekúndur) en það stysta er „Botn-
leðjulagið“ „Song 2“ með Blur (2
mínútur og 1 sekúnda).
22% laganna eru ófáanleg á
iTunes, 4,5% eru sungin af konum
og 1% eru samin um höfrunga.
  
Niðurstaðan? „Live Forever“ erklárlega ekki besta lag allra
tíma. En það er bara mín skoðun.
Er Oasis best í heimi?
’22% laganna eru ófáan-leg á iTunes, 4,5% eru
sungin af konum og 1%
eru samin um höfrunga.‘
Reuters
Bestir? Breska hljómsveitin Oasis á greinilega uppá pallborðið hjá löndum
sínum, en hún þykir eiga tvö bestu dægurlög allra tíma.
birta@mbl.is
AF LISTUM
Birta Björnsdóttir
Ég myndi segja að viðsýndum sögunni viðeig-andi virðingu,“ segirSigurbjörg Þrast-
ardóttir um leikgerð sína á Gunn-
laðar sögu sem Kvenfélagið Garp-
ur frumsýnir í Hafnarfjarðar-
leikhúsinu annað kvöld. „Það var
lagt upp með að gera leikgerð en
ekki verk sem væri innblásið af
t.d. einu afmörkuðu atriði,“ bætir
hún við en það voru þær fjórar
leikkonur sem saman mynda
Kvenfélagið Garp sem fengu hana
upprunalega til verksins.
„Gunnlaðar saga er mikil uppá-
haldsbók í mínum huga,“ heldur
Sigurbjörg áfram. „Og ég skildi
ekkert í því hvernig þær höfðu
komist að því. Enda höfðu þær það
ekkert. Það vildi bara svona
skemmtilega til.“
Fengur í Þórhildi
Að sögn Sigurbjargar fannst
henni verkefnið spennandi en við-
urkennir jafnframt að það hafi
vaxið henni svolítið í augum í
fyrstu. Eftir að hafa talað betur
við leikhópinn og komist að því
hvaða vangaveltur voru uppi var
hins vegar ekki aftur snúið.
Hún ber leikhópnum og leik-
stjóranum, Þórhildi Þorleifsdóttur,
vel söguna. „Sýningin væri auðvit-
að alls ekki það sem hún er núna
ef ekki væri fyrir Þórhildi. Hún er
náttúrlega mikil leikhúsmanneskja
en hefur líka tengsl við þann heim
sem Svava sprettur úr, þá hug-
myndafræði sem var að gerjast
hér á 8. og 9. áratugunum þegar
konur fóru að láta að sér kveða á
nýjum sviðum og í meira mæli.“
Þó að Sigurbjörg hafi í þrígang
skrifað sviðsverk hefur hún ekki
áður fengist við leikgerð upp úr
bókmenntaverki. Hin verkin hafa
„bara verið upp úr mínum brjálaða
huga“, segir hún og vitnar í Gunn-
laðar sögu.
„Það er öðru vísi að vinna svona
upp úr verki sem annar höfundur
hefur skrifað. Margir myndu ætla
að það væri heftandi á einhvern
hátt en fyrir mér eru það forrétt-
indi að fá að vinna með texta
Svövu.“
Gunnlaðar sögu þekkja margir
og er skáldverkið mörgum kært.
Þar segir frá ungri íslenskri stúlku
sem er handtekin í Kaupmanna-
höfn eftir að hafa verið gripin á
Þjóðminjasafni Dana með for-
sögulegt gullker í höndunum. Um
er að ræða þjóðardýrgrip og er
stúlkan færð í gæsluvarðhald í
kjölfarið. Móðir hennar flýgur til
Kaupmannahafnar til að komast
að því hvað liggur atferli dótt-
urinnar að baki en hún ber fyrir
sig furðulega sögu um Gunnlöðu
sem gætti skáldskaparmjaðarins á
goðsögulegum tíma. Af stað fer
ófyrirséð atburðarás.
„Að vissu leyti er því hér á ferð-
inni glæpasaga því það þarf að
leysa málið, komast til botns í því
hvað gerðist,“ fullyrðir Sigurbjörg.
Hún bendir hins vegar á að
söguþráðurinn sem hér er rakinn
sé einungis yfirliggjandi. „Und-
irliggjandi eru svo alls konar
þræðir aðrir.“
Varnarræða fyrir
skáldskapinn
„Fyrst ber að nefna söguna af
Gunnlöðu og orðræðuna um heims-
mynd forsögulegs tíma. Í bókinni
tekur Svava sig til og túlkar forna
samnorræna texta okkar upp á
nýtt með ótrúlega flóknum og
sannfærandi hætti en túlkun sína
styður hún ítarlegum rannsóknum.
Meðal annars snúa kenningar
hennar að því hvaða hlutverki
skáldskaparmjöðurinn gegndi,“ út-
skýrir Sigurbjörg leyndardómsfull
og vill lítið meira segja til að spilla
ekki upplifuninni fyrir leik-
húsgestum.
„Auk þess tekur verkið fyrir
hlutverk kvenna í skipan heimsins
og varpar fram nýjum sjón-
arhornum,“ heldur Sigurbjörg
áfram. „Þá er það einnig mikil
varnarræða fyrir skáldskapinn og
mikilvægi hans í lífinu; í raun póli-
tískt í þeim skilningi að þar er tek-
ist á við þær spurningar um stöðu
mannsins sem raunverulega skipta
máli, þ.e. óháð þeim hægri-vinstri
forsendum sem gegnsýra alla um-
ræðu í dag. Það er hin stóra póli-
tík lífsins sem þarna er til skoð-
unar.
Í rauninni er ekki seinna vænna
að við förum að hlusta á það sem
þar kemur fram. Þannig að fram-
tak Kvenfélagsins Garps ber að
þakka.“
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Margbrotin Öðrum þræði er Gunnlaðar saga glæpasaga. Undirliggjandi eru
svo alls konar aðrir þræðir og spila forsögulegir atburðir stórt hlutverk.
Í uppáhaldi Sigurbjörg segir Gunn-
laðar sögu vera í miklu uppáhaldi.
Hin stóra
pólitík lífsins
Í HNOTSKURN
»Gunnlaðar saga kom út ár-ið 1987. Hún er seinni
skáldsaga Svövu Jakobsdóttur
(1930–2004). Sú fyrsta var
Leigjandinn (1969).
»Að auki liggur eftir Svövufjöldi smásagnasafna.
»Þjóðleikhúsið sýnir umþessar mundir verkið Eld-
hús eftir máli sem byggt er á
smásögum Svövu.
»Kvenfélagið Garpur frum-sýnir á morgun leikgerð
Sigurbjargar Þrastardóttur á
Gunnlaðar sögu í Hafnarfjarð-
arleikhúsinu. Leikstjóri er
Þórhildur Þorleifsdóttir.
Á morgun verður leik-
ritið Gunnlaðar saga
frumsýnt í Hafnarfjarð-
arleikhúsinu. Um er að
ræða leikgerð sam-
nefndrar skáldsögu
Svövu Jakobsdóttur
sem rithöfundurinn Sig-
urbjörg Þrastardóttir á
veg og vanda af ásamt
leikhópnum. Flóki
Guðmundsson settist
niður með Sigurbjörgu
af þessu tilefni.
floki@mbl.is
eftir Svövu Jakobsdóttur í leikgerð
Sigurbjargar Þrastardóttur.
Leikarar: Sóley Elíasdóttir, Erling
Jóhannesson, Arndís Egilsdóttir,
Maríanna Clara Lúthersdóttir,
Sólveig Guðmundsdóttir, María
Heba Þorkelsdóttir, Sveinn Ólafur
Gunnarsson og Ívar Sverrisson.
Leikmynd: Vytautas Narbutas.
Búningar: Filippía Elísdóttir.
Lýsing: Björn Bergsteinn Guð-
mundsson.
Danshöfundur: Lára Stefáns-
dóttir.
Tónlistarstjórn: Hlynur Aðils.
Leikstjóri: Þórhildur Þorleifs-
dóttir.
Gunnlaðar saga