Morgunblaðið - 21.02.2007, Blaðsíða 12
12 MIÐVIKUDAGUR 21. FEBRÚAR 2007 MORGUNBLAÐIÐ
AÐALMEÐFERÐ Í BAUGSMÁLINU
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is
SKÝRSLUTAKA yfir Tryggva Jóns-
syni, fyrrverandi aðstoðarforstjóra
Baugs, vegna endurákæru í Baugs-
málinu svokallaða gekk „ljómandi
vel“ – alla vega framan af degi – að
mati setts saksóknara en í gær var
þriðji dagurinn sem Tryggvi sat fyrir
svörum. Enn er því ekkert því til fyr-
irstöðu að dagskráin muni haldast en
skýrslutöku yfir Tryggva á að ljúka
klukkan eitt í dag.
Sigurður Tómas Magnússon, sett-
ur saksóknari, hóf dómþing á að klára
spurningar sínar vegna reiknings upp
á 62 milljónir króna sem Jón Gerald
Sullenberger, fyrir hönd Nordica,
sendi Baugi og var bókfærður hjá fé-
laginu. Samkvæmt ákæru var reikn-
ingurinn hins vegar tilhæfulaus, og
eru Tryggvi og Jón Ásgeir Jóhann-
esson, forstjóri Baugs, sakaðir um
bókhaldsbrot.
Saksóknari spurði stuttlega út í
heildarviðskipti Nordica við Aðföng
og sagði Tryggvi þau viðskipti hafa
verið umtalsverð þó hann þekkti ekki
einstakar tölur. Saksóknari bar undir
Tryggva nokkur skjöl vegna við-
skipta við Nordica en Tryggvi kann-
aðist ekki sérstaklega við þau, og
svaraði í sífellu, spurður um hvort töl-
urnar væru réttar: „Ég þekki ekki
ekki einstaka tölur en viðskiptin voru
umtalsverð“.
Tölvubréf voru áberandi í héraðs-
dómi Reykjavíkur í gær, eins og kem-
ur einnig fram annars staðar í um-
fjölluninni. Saksóknari spurði m.a.
Tryggva út í bréf sem gengu á milli
hans og Jóns Geralds og benti
Tryggvi á að hann hefði gert athuga-
semdir við bréfin við yfirheyrslur hjá
lögreglu þar sem hann efaðist um þau
væru frá Jóni Geraldi komin. Hann
sagði Jón Gerald ekki mikinn „ís-
lenskumann“ og meðal annars væri
orðanotkun og stafsetning í bréfinu
ólík því sem áður hafi sést í bréfum
hans. „Ég kannast ekki við þennan
póst, hann fannst ekki í minni tölvu og
ég er ekki viss um að hann hafi fund-
ist í tölvu hans,“ sagði Tryggvi og
lagði línuna fyrir daginn. Hann bar þó
við að þekkja sumt af sínu orðalagi,
eða alla vega þá umræðu sem á sér
stað í bréfunum.
Færslan átti ekki rétt á sér
Tryggvi var næst beðinn um að
lýsa hlutverki Nordica gagnvart
Baugi. Sagði hann að litið hefði verið
á Nordica líkt og það væri í eigu
Baugs, félögin hefðu verið nátengd og
um 90% tekna Nordica komið frá
Baugi. Tryggvi bætti svo við óspurð-
ur að hann hafi á sínum tíma talið að
Jón Gerald væri vinur sinn.
Því næst var spurt út í reikning frá
SMS-verslunarfélaginu í Færeyjum,
sem Baugur átti 50% hlut í, upp á 46,7
milljónir króna.
Áður en Sigurður Tómas fékk að
spyrja bað Arngrímur Ísberg, dóms-
formaður, Tryggva um að skýra til-
urð reikningins og var Tryggva það
bæði ljúft og skylt. Sagði hann röð
mistaka hafa átt sér stað og um leið
og honum hefði verið það ljóst hafi
reikningurinn verið bakfærður. Mis-
tökin hafi verið þau að Tryggvi hafi
ekki vitað að innflutningi á kaffi frá
Færeyjum hafði verið hætt, þegar
hann kallaði eftir reikningnum.
Tryggvi lýsti atburðarásinni þann-
ig að þegar hann var að ganga frá
reikningnum frá Jóni Gerald hafi
vaknað upp sú spurning hvort ekki
ætti eftir að ganga frá reikningi frá
Færeyjum. Hann segist hafa hringt
til Niels Mortensen sem var þá stadd-
ur á báti og heyrði illa það sem
Tryggvi sagði. Niels bað hann því að
hringja í föður sinn, Hans, en ætlaði
sjálfur í millitíðinni að láta vita að von
væri á símtali frá Baugi. Hans fékk
aldrei þau boð, þar myndaðist mis-
skilningur og viðurkenndi Tryggvi að
færslan hafi ekki alveg átt rétt á sér.
Saksóknari spurði þá um hvort efni
reikningsins væri aðallega frá ákærða
komið. Tryggvi svaraði því til að unn-
ið hefði verið í miklum flýti og hann
verið með reikninginn frá Jóni Gerald
fyrir framan sig. Fyrir félagið hefði í
raun ekki skipt máli hvað stæði á
reikningnum, aðeins að fá kröfuna
inn. Þess vegna sé textinn sá sami og
það hafi verið klaufalegt, sagði
Tryggvi.
Saksóknari fór næst yfir framburð
feðganna við yfirheyrslur hjá lög-
reglu og tók út einstakar setningar,
s.s. að reikningurinn hafi ekki tengst
viðskiptalegum samböndum og engin
raunveruleg tengsl hafi verið á milli
þess að kaffisending var send til
landsins og reikningur gefinn út.
Tryggvi stakk þá upp á að aðeins
betur yrði farið yfir yfirheyrslurnar
yfir Mortensen-feðgunum. Tvívegis
hafi verið tekin skýrsla af Niels, í
fyrra skiptið hafi hann skrifað undir
skýrslu á íslensku, þrátt fyrir að hafa
ekki skilið innihaldið, og í það síðara
hafi hann neitað að skrifa undir
skýrslu á dönsku. Tryggvi sagði Niels
einnig hafa hringt í sig um miðja nótt,
í miklu uppnámi, vegna yfirheyrsln-
anna og m.a. sagst hafa verið mjög
óöruggur og breytt framburði sínum í
miðjum klíðum.
Skýringar Jóns Geralds
á stundum skemmtilegar
Eftir að Jakob R. Möller, verjandi
Tryggva, lauk við að spyrja hann út í
ákæruliði 11-14 og 17 tók saksóknari
við keflinu á nýjan leik og hóf að
spyrja út í ákærulið átján. Þar er
fjallað um kaupin á skemmtibátnum
Thee Viking og er Tryggva, ásamt
Jóni Ásgeiri, gefinn að sök fjárdrátt-
ur með því að hafa dregið að fjárfest-
ingafélaginu Gaumi fjármagn til að
fjármagna kaup bátsins, og standa að
rekstri og kostnaði.
„Þetta er firra,“ sagði Tryggvi þeg-
ar dómsformaður spurði hann hvort
ákærulýsingin væri rétt. Aðspurður
sagði hann Jón Gerald hafa átt bátinn
og hafa rekið hann sjálfur. Ekkert
fjármagn hafi runnið til rekstrar
hans. Þegar hann var spurður út í
skýringar Jóns Geralds sagði
Tryggvi þær ótrúlegar og á stundum
skemmtilegar.
Arngrímur spurði þá hvort bátur-
inn hafi ekki verið notaður til
skemmtunar og sagði Tryggvi svo
ábyggilega hafa verið. Hann hefði
hins vegar aðeins tvívegis nýtt sér
hann, í viðskiptaerindum, s.s. í stað
þess að fara með viðskiptafélaga í lax-
veiði. Því hafi fylgt ákveðinn kostn-
aður sem greiddur var Jóni Gerald.
Beðinn um skýringar á reikning-
unum 31 sagði Tryggvi fjármagn hafa
runnið til Jóns Geralds vegna alls
annars en bátsins. Til að mynda hafi
verið greitt fyrir ráðgjöf og margvís-
lega aðstoð, þá hafi hann verið að
setja upp vöruhús, þurft meiri tekjur
og í því hafi Baugur tekið þátt. Bát-
urinn hafi hins vegar ávallt verið í
eigu Jóns Geralds.
Saksóknari tók þá við af Arngrími
og spurði ítarlega út í uppruna
þriggja báta Jóns Geralds og hvort
Tryggvi hafi komið nálægt þeim.
Hann neitaði því staðfastlega, að öðru
leyti en því að hafa rætt um bátana
við Jón Gerald, enda vinir á þeim
tíma.
Engin starfsemi hjá Miramar
Saksóknari gerði sitt besta til að
reyna færa sönnur á að Gaumur hefði
átt eignarhlut í Thee Viking en
Tryggvi neitaði því ávallt staðfast-
lega. Hann sagði hins vegar að Gaum-
ur hefði lánað Jóni Geraldi fjármagn
vegna kaupa á bátnum og umræður
hefðu átt sér stað um að Gaumur
fengi eignarhlut í bátnum. Tryggvi
hvatti t.a.m. Jón Gerald til að selja
bátinn til að grynnka á skuldum sín-
um. Sú hvatning skilaði ekki árangri.
Ítarlega var farið yfir gögn sem
tengdust þeim viðræðum og Tryggvi í
sífellu spurður um hvort hann kann-
aðist við að hafa farið inn í skjal sem
nefndist Víkingur, og fannst í tölvu
hans, á tilteknum tímum. Eftir nokkr-
ar slíkar spurningar var Tryggva
ekki skemmt og benti saksóknara
fremur kurteislega á að ekki væri
mögulegt að muna slíkt.
Einnig barst tal að hinu dularfulla
félagi Miramar, sem skrásett var á
Bahamaeyjum, og sagðist Tryggvi
hafa fundið gögn um það fyrir
skömmu og skyldi koma með þau til
dómþings í dag. Hann sagði það hafa
verið skráð árið 1997 og afskráð
tveimur árum síðar án þess að það
hefði tekið þátt í neinni starfsemi.
Hvatti Jón Gerald til að selja
skemmtibátinn Thee Viking
Þriðji dagur skýrslutöku yfir Tryggva vegna Baugsmálsins gekk „ljómandi vel“
Morgunblaðið/G.Rúnar
Að losna Tryggvi Jónsson, fyrrum aðstoðarforstjóri Baugs, á aðeins hálfan dag eftir í skýrslutöku vegna Baugs-
málsins. Hér stendur hann ásamt verjanda sínum, Jakobi R. Möller, og Gesti Jónassyni, verjanda Jóns Ásgeirs.
Í HNOTSKURN
Dagur 7
»Mestur tími skýrslutöku í gær fór í ákærulið 18 og hefur saksókn-ari ekki enn lokið að spyrja fyrrverandi aðstoðarforstjóra út í
hann. Snýr hann að meintum fjárdrætti í tengslum við skemmtibátinn
Thee Viking, sem staðsettur var í Miami í Flórída, og notkun greiðslu-
korts.
»Alls er ákært vegna 31 reiknings sem Baugur greiddi fyrir eign-arhlutdeild fjárfestingarfélagsins Gaums í bátnum og til að greiða
kostnað vegna hans. Segir í ákæru að reikningarnir hafi að stærstum
hluta verið vegna afborgana af lánum, rekstarkostnaðar og annars
tilfallandi kostnaðar vegna Thee Viking.
»Reikningarnir voru greiddir á tímabilinu 20. janúar 2000 til 11.júní 2002 og námu alls rúmum 32 milljónum króna.
»Enn á eftir að klára skýrslutöku yfir Jóni Ásgeiri Jóhannessyni,forstjóra Baugs, vegna þessa ákæruliðar en saksóknari var sem
kunnugt er stöðvaður í miðri spurningu sl. fimmtudag. Þá var þriðj-
ungur spurninga eftir.
»Verjandi Tryggva, Jakob R. Möller, fékk einnig tækifæri til aðspyrja skjólstæðing sinn í gær, út í liði 11-14 og 17. Spurði hann
meðal annars út í kaupin á Arcadia og hvort legið hefði fyrir frá upp-
hafi að Baugur stefndi á yfirtöku.
»Fékk hann þau svör frá Tryggva að það hefði ekki legið fyrir fyrren eftir 11. september 2001, þegar gengi fjölda fyrirtækja hrundi,
m.a. Arcadia. Þá hafi „þeir“ ákveðið að taka fyrirtækið með húð og
hári, eins og Tryggvi orðaði það.
VIÐ ÞINGHALD í gær var hart
tekist á um áreiðanleika tölvubréfa
í málinu sem annaðhvort fundust
aðeins í tölvu Jóns Geralds Sullen-
bergers eða hann afhenti út-
prentun af og hafa ekki fundist
annars staðar. Í nokkur skipti voru
slík bréf borin undir Tryggva Jóns-
son við skýrslutöku í gær og undir
lok dags kom verjandi Tryggva
með krók á móti bragði.
Við skýrslutökuna hefur áður
verið bent á, að slík bréf sé auðvelt
að búa til og í gær sýndi Jakob R.
Möller, verjandi Tryggva, fram á
það í verki með því að afhenda
dóminum tölvubréf sem útbúið
hafði verið kvöldið áður af einum
meðlima úr „sérsveit verjenda“,
þ.e. aðstoðarmönnunum fjórum
sem sitja málið.
Tölvubréfið var útprentað og
sett þannig upp að um væri að
ræða samskipti milli Sigurðar
Tómasar Magnússonar, setts sak-
sóknara, og ákærða Tryggva Jóns-
sonar. Ekki var hægt að sjá annað
af bréfinu en að þar væri um að
ræða eðlileg bréfaskipti þeirra á
milli þar sem Sigurður Tómas ósk-
aði eftir því að Tryggvi yrði sam-
starfsþýður við skýrslutöku í dag,
og ekki stóð á svarinu frá Tryggva:
„Ég skulda þér einn gráan“.
Áhugasamur um bréfið
Saksóknari virtist ekki sáttur
með þessa uppákomu við dómþing,
enda var dýrmætum tíma eytt sem
hann hefði viljað nýta til að spyrja
Tryggva út í ákærulið átján. Arn-
grímur Ísberg dómsformaður var
hins vegar áhugasamur um bréfið
og gaf sér góðan tíma til skoðunar.
Með bréfinu sagði dómsformaður
að hann væri að læra sitt hvað nýtt
varðandi tölvupóst og meðdómari
spurði verjendur hvort hægt væri
að útbúa bréf aftur í tímann. Því
játtu þeir og bættu við að einnig
væri hægt útbúa slík bréf fram í
tímann.
Verjandi Tryggva tók fram að
ekki þyrfti annað en að slá inn orð-
in „forging emails“ inn í leitarvél-
ina Google til að finna upplýsingar
um gerð slíkra tölvubréfa.
Sigurður Tómas sagðist í kjöl-
farið ætla að láta sína menn fara
yfir bréfið og bera saman við önn-
ur sem hann hefur undir höndum.
Eftir þinghald lýsti hann því einnig
yfir að hann vildi gjarnan fá frek-
ari upplýsingar, og helst fá bréfið
á tölvutæku formi.
Við þinghald vöknuðu þá um-
ræður um hvort ætti að leggja
bréfið fram sem gagn í málinu, en
það var blásið af – ekki síst þar
sem málsaðilar féllust á að ekki
væri hægt að líta á það sem sönn-
unargagn. Málsaðilar fengu hins
vegar að halda sínum eintökum.
Útprentun ekki áreiðanleg?
Sérfræðingur í tölvumálum, sem
blaðamaður ræddi við, sagði afar
auðvelt að falsa tölvubréf sem út-
prentuð væru en taldi ólíklegt að
fölsunin væri þannig að ekki mætti
rekja það til baka ef tölvubréfið
væri fyrir hendi á tölvutæku formi.
Sigurður Tómas greindi frá því
við dómþing í gær að Jón Gerald
hefði aðeins afhent eitt tölvubréf
útprentað, önnur hefðu einnig ver-
ið á rafrænu formi og sérfræð-
ingar á hans vegum væru búnir að
fara yfir þau og sannreyna að um
raunveruleg tölvubréf væri að
ræða.
Einfalt að
útbúa falsað
tölvubréf
Saksóknari spurði m.a. í gær um
meint bókhaldsbrot og viðskipti
Baugs við fyrirtæki Jóns Geralds
Sullenbergers.
http://mbl.is/mm/frettir/
frett.html?nid=1254556
VEFVARP