Morgunblaðið - 20.03.2007, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 20. MARS 2007 17
ENGINN þurfti að skammast sín
fyrir 90% húsfylli sinfóníutón-
leikanna á fimmtudag, allra sízt
Sjostakovitsj heitinn sem gruna
mátti um meginaðdráttaraflið.
Örstutt [4’] en því líflegri eld-
flaugafantasía Stravinskíjs frá 1910
skerpti á tónlystinni sem heitk-
ryddaður fordrykkur, og við tók
Feigðareyja Rakhmaninoffs, sinfón-
ískt ljóð frá 1907 í öllu kulnaðri og
teygðari móð, samin við málverk er
kann að tengjast Íslandi eins og
fróðleg skrárskrif Árna Heimis
Ingólfssonar bentu á. Verkið gat
stundum minnt á ævintýrastíl
Rimskíjs-Korsakoffs og hélt, þrátt
fyrir stundum drunghæga trans-
leita kafla, vel athygli í einbeittum
flutningi SÍ.
Síðast var 14. sinfónía Sjostako-
vitsjar frá 1969, er nær mætti kalla
e.k. rússneskt „Des Knaben Wun-
derhorn“, við rússneskuð ljóð eftir
Apollinaire, Rilke og Garcia Lorca;
11 alls og rituð fyrir aðeins 18
strengi og (mest) tvo slagverkara
og selestu. Þrátt fyrir gegn-
umgengt meginþema dauðans lét
ótrúleg lýrísk litauðgi tónskáldsins
hvergi að sér hæða. Burtséð frá
einhverjum fágaðasta strengjaleik
sem SÍ hefur áður framið var
meiriháttar upplifun að eðaltúlkun
einsöngvaranna, er hljómaði nánast
eins og hið bezt fáanlega í heim-
inum í dag fyrir einmitt þetta sér-
stæða verk.
Eðalraddir á eðalkvöldi
Ríkarður Ö. Pálsson
TÓNLIST
Háskólabíó
Stravinskíj: Flugeldar. Rakhmaninoff:
Eyja hinna dauðu. Sjostakovitsj: Sinfónía
nr. 14. Einsöngur: John Tomlinson og
Tatjana Monogarova. Sinfóníuhljómsveit
Íslands undir stjórn Rumons Gamba.
Fimmtudaginn 15.3. kl. 19:30.
Sinfóníutónleikar
FULLSETIN kirkja Krists kon-
ungs í Landakoti myndaði full-
komna umgjörð um fimm meist-
araleg a cappella
endurreisnarkórverk á laugardag.
Flutt var í fyrsta sinn á Íslandi sex
radda Requiem Tomásar de Vic-
toria (1548–1611), ásamt smærri
verkum eftir spænskan landa hans
Cristóbal de Morales (1500–53) og
franska Niðurlendinginn Josquin
des Préz (1450–1521), þ.m.t. sorg-
aróð Josquins um læriföður sinn
Ockeghem.
14 manna kammerkór Carmina,
þar af kontratenór, tenór og bassi
úr ofangreindum brezkum kórum,
söng hina vandmeðförnu einnar
klukkustundar löngu dagskrá af
agaðri innlifun og miklu stílrænu
öryggi. Í afar viðeigandi hljómgun
kirkjunnar var einkar auðvelt að
setja sig í spor löngu liðinna tíma,
ekki sízt eftir nýlokna BBC-
leikþætti um Elízabetu I Breta-
drottningu er uppi var undir lok
endurreisnarskeiðsins. Upplifunin
bar fegurstu merki tilurðartímans
um rismikinn anda og heita trú.
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Kristskirkja „Í afar viðeigandi hljómgun kirkjunnar var einkar auðvelt að
setja sig í spor löngu liðinna tíma,“ segir m.a. í dómi.
Kaþólskar kórperlur
TÓNLIST
Kristskirkja
Kórverk eftir Victoria, des Préz og Mor-
ales. Kammerkórinn Carmina ásamt
meðlimum úr The Tallis Scholars og Kór
Westminster Abbeys. Stjórnandi: Árni
Heimir Ingólfsson. Sunnudaginn 11.
marz kl. 20.
Kórtónleikar
Ríkarður Ö. Pálsson
LENGI skal salinn reyna. Þ.e.a.s.
aðalsal Listasafns Íslands, sem
fyrir skemmstu uppljómaði
stjörnuleik Kammersveitar
Reykjavíkur þvílíkum geislabaugi
að ég hélt hann þá stundina nærri
fullkomnasta eða a.m.k. van-
metnasta kammersal höfuðborg-
arsvæðisins.
Nú er ég ekki eins viss. Í það
minnsta hvað píanóhljómburðinn
varðar. Því, með fyrirvara um fá-
mennari aðsókn en við fyrr-
greindan samanburð (og samsvar-
andi minni líkamsdempun), var
glymjandin á laugardag það áber-
andi á Kristalskammertónleikum
SÍ að mér fannst hún spilla áþreif-
anlega fyrir víðast hvar glæsilegri
spilamennsku. Hún hljómaði nú,
einkum á sterkari stöðum, nálega
eins og úr neðanjarðarlestarstöð,
og gruggaði það að ósekju inn-
byrðis skýrleika í að öðru leyti
fáguðum og innblásnum samleik.
Þetta átti við um öll þrjú verk
dagskrár, eins ólík og þau annars
voru. Tilkynnt var í upphafi um
breytta niðurröðun (upphaflega
Hafliði – Beethoven – Debussy).
Varla það skýrmælt að allir
heyrðu að fullu, en á móti var
flestum tónlistarunnendum ætl-
andi að geta greint á milli verka
frá 1795, 1880 og 1993 út frá stíl
einum. Heldur verra var að í
sjálfri sér vel rituð tónleikaskráin
nefndi hvorki þáttafjölda né -heiti,
en það olli þó litlum vandræðum
upp á að klappa á réttum stöðum
er til kom.
Að þeim agnúum frátöldum var
mikil ánægja að túlkun efst-
greindra hljómlistarmanna. Og þó
að eldri stofutónlistarverk Beetho-
vens og Debussys kæmu hlutfalls-
lega verr úr ómvistinni en fram-
sækið verk Hafliða
Hallgrímssonar frá 1993, mátti
samt nema gegnum staðarglyminn
snemmtæk snilldartök hins unga
píanóljóns frá Bonn fyrir fýrugt
agaða tjáningu þremenninganna.
Berangursleg tónaveröld Hafliða í
sorg vegna fráfalls vinar og koll-
ega í Skozku kammersveitinni
skilaði sér einna bezt úr grjót-
hörðum kalsa salarins, enda frá-
bærlega leikin.
Tiltölulega nýfundið og miður
varðveitt handrit Debussys frá
æskuvist hans hjá velgjörðarkonu
Tsjækovskíjs í Moskvu, Nadezjdu
von Meck, slapp og pinku betur
fyrir hljómburðarhorn en Beetho-
ven. Kannski ekki sízt þökk sé
þess hvað eyru hlustenda höfðu í
millitíðinni vanizt aðstæðum.
Burgeisalega „salon“-skotið verkið
(ásamt aðkenningu af Schumann
og Brahms í fínalnum (IV)) þykir
að vísu ekki sambærilegt við yngri
meistaraverk Debussys, en var þó
ekki laust við þokka, sízt í sjarm-
erandi slavneskum álfapolka II.
þáttar. Þar sem fyrr mátti
kannski helzt harma hvað sýnilega
meitlaðar flygilrunurnar fengu
minna að skila sér en vert væri.
Glymjandi glæsileikur
Ríkarður Ö. Pálsson
TÓNLIST
Listasafn Íslands
Beethoven: Píanótríó í G Op. 1,2.
Hafliði Hallgrímsson: Metamorphoses
Op. 16 (1993). Debussy: Píanótríó í G.
Anna Guðný Guðmundsdóttir píanó,
Una Sveinbjarnardóttir fiðla og Sigurgeir
Agnarsson selló.
Laugardaginn 10. marz kl. 17.
Kammertónleikar
GAMMAR héldu aðra tónleika
sína í vetur eftir langt hlé. Þessir
tónleikar voru mun betri en þeir á
djasshátíð í september; sveitin
kröftugri og þéttari og sér í lagi
var altisti og höfuðtónskáld Gam-
manna, Stefán S. Stefánsson, í
essinu sínu. Tónleikarnir hófust og
lauk á verki hans Af Niðarfjöllum
þar sem wagnerískt drama og
klassískt fönk gengu í eina sæng.
Helmingur laga kvöldsins var nýr
af nálinni, þar af tvö sem ekki
heyrðust á djasshátíð. Björn Thor-
oddsen gítarleikari, sem lék af-
burðavel þetta kvöld, brá fyrir sig
nýjum töktum og spann oft á
neðra tónsviði gítarsins og var þá
stundum blágresisblær í bræð-
ingnum. Smágerð ballaða hans O
er listasmíði. Ljúf í upphafi en
undiraldan þung er á líður. Flat-
eyjarkalýpsó Stefáns var snotur
smíði en sætir vart tíðindum. Svo
var eins og Lou Donaldson væri
kominn með sitt lið í Hulafönk
Stefáns og þá var Þórir Bald-
ursson öflugur á hammondinn og
Bjarni Sveinbjörnsson rafbassa-
leikari og Scott McLemour
trommari þéttir. Makalaust kröft-
ugur trommari McLemour. Mikið
stuð var á einleikurunum í Ókeyp-
is inn eftir Björn og Stefán spann
enn betur í djömpblússtílnum með
frjálsdjassinnskotunum en fyrr.
Kröftugur djassbræðingur þar
sem fínar tónsmíðar og frábærir
sólóar héldust í hendur.
Gammar geysast fram
Vernharður Linnet
TÓNLIST
Múlinn á DOMO
Jazz. Fimmtudagskvöld 15.4. 2007.
Gammar