Morgunblaðið - 27.11.2007, Qupperneq 23

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 27. NÓVEMBER 2007 23
hennar sé óspillt og ekki raskað um
of. Við erum ekki baráttusamtök
ýtrustu náttúruverndarsinna.
Félagið áskilur sér samt rétt til að
láta til sín taka þar sem verið er að
raska umhverfinu á athafna- eða
starfssvæði þess. Við höfum því látið
til okkar heyra varðandi t.d. þunga-
flutninga á Kjalvegi og nú nýlega
varðandi virkjun Hagavatns. Við er-
um líka á móti því að hótelbyggingar
og önnur láglendisþjónusta séu um
of færð inn á hálendið.
Um leið og slíkir hlutir skjóta rót-
um á hálendinu með hvers kyns
mengun sem þeim fylgja, þá er
ævintýrið horfið. Og það er einmitt
ævintýrið sem við erum að sækjast
eftir. Nú erum við komin að stað í
þróuninni þar sem þarf að taka
ákvörðun um að tæknin megi ekki
ráða för um of. Við þurfum stundum
að halda aftur af henni. Neita okkur
um að byggja brýr og leggja vegi.
Nú er mál að hætta að brjótast á bíl-
um yfir mýrarnar sem áður þótti af-
rek að fara yfir. Nú ökum við heldur
að mýrinni og göngum svo.“
Nýr lífsmáti ekki ógn
Þegar Ferðafélagið var stofnað var
vegagerð um landið á frumstigi og
bílaeign sáralítil. Nú er hins vegar
jeppaeign landsmanna orðin gríðar-
leg, hjólhýsi um allt, fjórhjól og jafn-
vel utanvegaakstur. Setur þetta
ekki starf svona félags í allt annað
samhengi? „Jú, það gerir það. Nú
stendur félagið einmitt frammi fyrir
því verkefni að takast á við þessa
breytingu. Ég hef lagt áherslu á að
hjálpa fólki við að ferðast með heil-
brigðum og góðum hætti en það þarf
líka að gerast með hætti sem fólk
hefur áhuga á. Í því skyni stofn-
uðum við jeppadeild á sínum tíma.
Og ég sé fyrir mér að við munum
stofna fleiri deildir, þar sem fólk aki
t.d. á einhvern tiltekinn stað og
gangi svo. En við viljum fyrst og
fremst vera frumkvöðlar, opna fólki
sýn á landið og hvetja það til ferða-
laga.“
Svo ykkur finnst þessir nýju lifn-
aðarhættir ekki þrengja að starfi fé-
lagsins? „Nei, ef eitthvað er þá auka
þeir möguleika þess. Fólk hefur
uppgötvað hálendið og óbyggðirnar
með því að fara um á jeppunum. Því
fleiri sem fara og skynja það, þeim
mun fleiri koma til okkar. Það hefur
færst mikið líf og fjör í Ferðafélagið
síðustu ár.
Við leggjum líka áherslu á að það
sé lifandi og áberandi. Til dæmis er
að koma inn í félagið öflugur hópur
harðduglegra og vanra fjallamanna í
gegnum ferðir sem Haraldur Örn
hefur staðið fyrir á Hvannadals-
hnúk.
Upp úr mörgum Ferðafélags-
ferðum hafa sprottið hópar sem síð-
an ferðast á eigin vegum. Sumir
hafa fundið að þessu, að við séum sí-
fellt að búa til hópa sem hverfi svo á
braut. En við gleðjumst yfir þessu,
okkar hlutverk er að hvetja, glæða
og opna, en ekki að gína yfir ferðum
fólks. Við lítum svo á að Ferðafélag-
ið hafi átt stóran þátt í að útiveru-
menning, gönguferðir og það að
njóta náttúrunnar hefur orðið lífs-
stíll margra Íslendinga.“
Æskan og óbyggðirnar
eiga saman
„Við erum að gera tímamótasam-
þykkt á afmælisdaginn og hrinda því
í framkvæmd að opna félagið fyrir
ungmennum. Við ætlum að opna fé-
lagsaðild fyrir 18 ára og yngri gegn
vægu gjaldi. Á fundinum verður 40
nemendum úr Smáraskóla í Kópa-
vogi formlega boðin aðild að félag-
inu. Þessir krakkar hafa lagt stund á
stöðugt erfiðari ferðalög allt frá að
gista í svefnpoka í skólanum og í að
ganga Laugaveginn eða hjóla
Fjallabaksleið. Með þessu viljum við
segja að um leið og félagið fagnar nú
80 ára sögu þá séum við félag fram-
tíðarinnar. Við teljum að æskan og
óbyggðirnar eigi samleið. Þar er
framtíðin. Við viljum opna ungu
fólki sýn á óbyggðirnar og efla um
leið sjálfstraust hjá því til að öðlast
allt sem ferðalög geta gefið fólki.“
sem snúa að fjarskiptum,
umhverfismál og hreinsun og því-
umlíkt. Þetta eru mál sem fjárveit-
ingarvaldið er ekki með á föstum lið
hjá sér en eru engu að síður brýn. Á
móti nýtur Ferðafélagið velvildar og
fyrirgreiðslu af ýmsu tagi hjá
sveitarfélögum og ríki. Mér finnst
þetta vera eitthvert fallegasta og
skynsamlegasta einkennið á Íslend-
ingum – öll þessi félög hér sem eru
rekin af hugsjón og sjálfboðastarfi.
Þessi samskipti opinberra aðila og
Ferðafélagsins tel ég mjög holl og
það má ekki spilla þeim. Við megum
ekki hörfa í það horf að Ferðafélagið
fari t.d. á fjárlög og skreppi saman í
þröngt far þar sem við heimtum
gjald fyrir allt sem gerum og ríkið
geri kröfur á móti.
Nú bendir allt til þess að Ferða-
félagið og deildir þess muni taka að
sér hlutverk í Vatnajökulsþjóðgarði
og skálar þess verði nýttir þar sem
þjónustumiðstöðvar. Þetta er ein-
mitt dæmi um ákjósanlegt samstarf
félagsins við opinbera aðila.“
Þá væri ævintýrið horfið
Nú hefur síðustu misseri sprottið
upp umræða um ýmsar samgöngu-
framkvæmdir eins og hálendisvegi
og fullkominn veg yfir Kjöl. Lætur
Ferðafélagið slík mál til sín taka?
„Já. Félagið hefur markað þá stefnu
að vilja að náttúran og umhverfi
skírskot-
nnst
m um
eskinu?
ríðarlega
ls far-
óða um
f líka lagt
rðaði sig
s séu
lu og
kla
é gaman,
inhver
ferðalög-
sa sam-
ðfangs-
fu sér og
herslu á
n enda
u veislu-
grilli og
i.
gsins hef-
r þótt
áherslu á
rgð og
hefur
st í verk
ætluð
jafnvel
um þetta
rking
ismálum
inni.
ið/Sverrir
tund.
kki má spilla
Efnilegur Ólafur Örn, átta ára,
í fjallaferð.
» Við teljum að æskan
og óbyggðirnar eigi
samleið. Þar er fram-
tíðin. Við viljum opna
ungu fólki sýn á
óbyggðirnar og efla um
leið sjálfstraust hjá því
til að öðlast allt sem
ferðalög geta gefið.
fyrra olli titringi í grannríkjunum,
einkum í Egyptalandi og Jórdaníu
þar sem samtök íslamista eru öfl-
ugustu stjórnarandstöðuhreyfing-
arnar.
„Óttinn við aukin áhrif íslamista í
þessum heimshluta varð til þess að
stjórnvöld í Egyptalandi, Jórdaníu
og fleiri arabalöndum tóku loks við
sér,“ sagði Emad Gad, sérfræðingur
egypskrar hugveitu í málefnum Ísr-
aela og Palestínumanna. „Þetta
varð til þess að löndin eru núna á
einu máli um þörfina á því að áorka
einhverju sem styrkir stöðu
Mahmouds Abbas og veikir Ham-
as.“
Mikið í veði
Arabaríkin vona að ráðstefnan
verði til þess að aðstæður Palest-
ínumanna á Vesturbakkanum batni
og það verði til þess að Hamas-
hreyfingin neyðist til að gefa Gaza-
svæðið eftir.
Beri ráðstefnan ekki árangur
gæti það haft mjög afdrifaríkar af-
leiðingar í Mið-Austurlöndum, leitt
til enn meiri blóðsúthellinga en í
átökunum eftir að friðarumleitanir
Bills Clintons í Camp David fóru út
um þúfur fyrir sjö árum.
„Afleiðingarnar yrðu hörmulegar
ef ráðstefnan færi út um þúfur,“
sagði Shibley Telhami, sérfræðing-
ur í málefnum Mið-Austurlanda við
Maryland-háskóla í Bandaríkjun-
um. „Fólkið veit að markmiðið er að
efla hófsömu öflin úr röðum araba
og takist það ekki eftir að hafa vakið
svo miklar vonir hefur Hamas sigr-
að án þess að lyfta fingri.“
efnum heimshlutans. „Það er eitt af
mörgum dæmum um kaldhæðni ör-
laganna í Mið-Austurlöndum að
mistökin í Írak hafa orðið til þess að
áhrif Írana hafa aukist í þessum
heimshluta,“ sagði Indyk. „Leiðtog-
um landa súnní-múslíma stóð ógn af
þessu og skyndilega áttuðu þeir og
Ísraelar sig á því að þeir áttu sam-
leið í baráttunni gegn stjórn sjíta-
klerkanna í Íran.“
Tamara Cofman Wittes, annar
sérfræðingur í málefnum Mið-Aust-
urlanda, sagði að líta mætti á frið-
arráðstefnuna í Annapolis sem lið í
baráttu Bush við íslamista og
klerkastjórnina í Íran. „Þetta er leið
til að reyna að stemma stigu við
áhrifum þessara róttæku afla og til
að mynda öflugt bandalag gegn
Írönum og bandamönnum þeirra.“
Eitt af meginmarkmiðum araba-
ríkjanna með þátttöku í friðarráð-
stefnunni er að sýna Mahmoud
Abbas stuðning í baráttu hans við
Hamas-hreyfinguna. Sigur Hamas í
þingkosningum Palestínumanna í
Eftir Boga Þór Arason
bogi@mbl.is
GEORGE W. Bush Bandaríkjafor-
seti hefur hingað til lítið gert til að
beita sér fyrir friði milli Ísraela og
Palestínumanna en vonar að nú sé
rétti tíminn til láta á það reyna
hvort hann geti þokað friðarviðræð-
um áfram. Flestir fréttaskýrendur
eru svartsýnir á að friðarráðstefnan
í Annapolis í dag beri mikinn árang-
ur en telja að hún geti e.t.v. orðið til
þess að Ísraelar og Palestínumenn
hefji friðarviðræður fyrir alvöru.
Talsmaður Bush vildi ekki svara
því í gær hvort forsetinn teldi enn að
hægt yrði að ná samkomulagi sem
fæli í sér að stofnað yrði sjálfstætt
Palestínuríki áður en síðara kjör-
tímabili hans lýkur í janúar 2009.
Bush forseti hefur sjálfur tekið
þátt í undirbúningi ráðstefnunnar
með því að hringja í Ehud Olmert,
forsætisráðherra Ísraels, Mahmoud
Abbas, forseta Palestínumanna, og
fleiri leiðtoga, þ. á m. konung Sádi-
Arabíu og forseta Rússlands. Hann
hyggst einnig ræða þrisvar sinnum
við Olmert og Abbas áður en við-
ræðunum lýkur á morgun.
Bush lýsti því yfir 24. júní 2002 –
fyrstur bandarískra forseta – að
hann styddi stofnun sjálfstæðs Pal-
estínuríkis. Sérfræðingar í málefn-
um Mið-Austurlanda telja þó að
Bush hafi haldið að sér höndum of
lengi, setið af sér nokkur tækifæri
til að knýja fram friðarviðræður
milli Ísraela og Palestínumanna,
t.a.m. þegar Saddam Hussein var
steypt af stóli í Írak 2003 og um ári
síðar þegar Yasser Arafat dó.
Óttast íslamista
David Makovsky, sérfræðingur
við bandaríska hugveitu í málefnum
Mið-Austurlanda, sagði að afstaða
Bush hefði breyst eftir að íslamska
hreyfingin Hamas, sem Íranar
styðja, komst til valda á Gaza-svæð-
inu fyrr á árinu. „Valdataka Hamas
sýndi að ef ekki yrði reynt að binda
enda á átökin núna myndu þau
breytast úr baráttu þjóðernissinna í
trúarátök. Um leið og það gerist
verður deilan óleysanleg.“
Makovsky og Martin Indyk, fyrr-
verandi sendiherra Bandaríkjanna í
Ísrael, eru þeirrar hyggju að aukin
áhrif Írana í Mið-Austurlöndum hafi
einnig orðið til þess að Bush ákvað
að láta meira að sér kveða í mál-
$%&'(%%)'*+,$-(  (--(./&*



 


 

 


 


     
 
   
   
         
 
     
 




!  " #
     
  
 
      
   $ 

 % 
 &
   
# 

 !!"
() 
# $"
*+


%& #
, )  ((*- .'/0.'123
!& 
 4 $'
*56
(78
'()*
 
!"
#$% 



+,-.)()/')
(%797
%*6:(
#;687%
*0%)'&% .(/,*+-*0&%
$/1++(,--   
01231
# 

( /1411 " ( 
")  
1  56755

311
1
1 3 *$
&
  % 
 " 01231
'+
(
)
8
9
2 
2 
0



34'31 :16 
;63
<=1
)
 
&%"
#
0>
(
-
)
;
')
345  655
7 345  655
56
5 , -
,.-
?
6 5 
Reynt að veikja
Hamas og Írana
Eitt af meginmarkmiðum ráðstefnunnar er að efla Abbas
AP
Friðarumleitun Mahmoud Abbas og George W. Bush takast í hendur
fyrir viðræður þeirra í Hvíta húsinu í gærkvöldi.
» Leiðtogum landa
súnní-múslíma stóð
ógn af auknum áhrifum
Írana og skyndilega
áttuðu þeir og Ísraelar
sig á því að þeir áttu
samleið í baráttunni
gegn stjórn sjítaklerk-
anna í Íran.