Morgunblaðið - 04.12.2007, Blaðsíða 11
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 4. DESEMBER 2007 11
FRÉTTIR
!"
!"
!"
!"
#
$
$
%
$
$
%
#
$
%
&
#
%
&
#
%
" '"(
&
#
%
&
#
&
#
%
&
#
%
#
%
&
#
%
%
%
! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! !
)*
+*
,-"
.
/0
12/
/0
12/
/0
12/
!
$
3
%%
3
$
#&
"#
$%
&'
4- #
&$ /- * * "
5 * "!6"! 7
!5( !8
4 4
" '"( 5 (
%% " '"( 5 )
-(
$ " '"( 5
"4 4
! 9: (
) #
"%*+#'
4- &
/- 5 * "!" 7 2 %&$ 4 " 5 $
, * 4-
/- * 5 # " '"(
-(
/- * 5 $ " '"( !/
! ! ! ! ! !
"
"
"
#"
Eftir Helga Bjarnason
helgi@mbl.is
„ÞAÐ hefur orðið það afgerandi afurðaverðshækkun á
erlendum mörkuðum að það var kominn tími á þetta,“
sagði Árni Bjarnason, forseti Farmanna- og fiskimanna-
sambands Íslands (FFSÍ), um þá ákvörðun úrskurðar-
nefndar sjómanna og útvegsmanna að hækka verð á
þorski sem ráðstafað er til eigin vinnslu eða seldur til
skyldra aðila um 10% og ýsu um 5%. Þorskverð hefur þá
hækkað um 33% á árinu.
Árni segir að þetta fyrirkomulag hafi verið í gildi frá
því gerðardómur var settur á 2001 og sé í nokkuð föstum
skorðum. Fylgst sé með þróun afurðaverðs á mörkuðum
og í beinum viðskiptum. Árni segir að þrátt fyrir 5%
hækkun ýsuverðs 1. desember vanti enn mikið upp á að
nú sé greitt sambærilegt verð fyrir hana og í febrúar
2003. Telur hann að þar geti munað um 16%. Grunnur
verðlagningarinnar hafi breyst. Þá hafi mikinn meirihluti
ýsu verðið seldur á fiskmörkuðum en það hafi snúist við.
Auk þorsks og ýsu heyrir verðlagning karfa sem seld-
ur er til eigin vinnslu undir úrskurðarnefndina. Árni tel-
ur að fjölga ætti þessum tegundum. Taka ufsann og fleiri
tegundir með og svo þurfi að leysa vandamálin með upp-
sjávartegundirnar með sambærilegum hætti.
Allur sjávarafli á markað
Á þingi FFSÍ sem lauk í Reykjavík á föstudag var
samþykkt ályktun þar sem skorað var á yfirvöld að beita
sér fyrir því með öllum ráðum að allur sjávarafli á Íslandi
yrði verðlagður í gegnum fiskmarkaði eða afurðaverðs-
tengdur. Fram kemur að það sé eina ráðið til að leysa
þær deilur og óánægju sem verið hafi lengi með fiskverð.
„Ég hef þá tilfinningu að tekjubilið milli sjómanna og
annarra stétta hafi minnkað og gulrótin sem menn hafa
haft fyrir að sækja sjóinn sé ekki eins girnileg og áður
var,“ segir Árni. Vísar hann þar ekki síst til þeirra miklu
sveiflna sem verið hafa á gengi íslensku krónunnar og
þar með kjörum sjómanna og segir erfitt fyrir menn að
sætta sig við slíka óvissu í kjörum.
Enn vantar mikið upp á
að ýsuverðið haldi sér
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Ársþing Störf fulltrúa á þingi Farmanna- og fiski-
mannasambands Íslands gengu vel fyrir sig. Fjöldi
ályktana var samþykktur.
ÚR VERINU
ÞETTA HELST ...
Byggt á frumvarpi
Atkvæðagreiðsla að lokinni annarri
umræðu um fjárlög fyrir árið 2008
fór fram á Alþingi í gær og tók rúmar
tvær klukkustundir. Stjórnarand-
staðan gagnrýndi harðlega þá til-
högun að setja inn í fjárlög heimildir
um útlát sem ekki eru byggð á lögum
heldur á frumvarpi sem ekki er orðið
að lögum, þ.e. varðandi tilfærslu á
verkefnum mill ráðuneyta.
Sat hjá
Jón Bjarnason sagði stefnubreytingu
frá fyrri ríkisstjórn aðeins mega
merkja í „stofnun sérstakrar her-
málastofnunar“ og varðandi mark-
aðs- og einkavæðingu í heilbrigð-
iskerfinu. Þingmenn VG lögðu fram
margar breytingartillögur, m.a. um
aukin framlög til Mannréttinda-
skrifstofu Íslands, til framhaldsskóla
og til Jafnréttisstofu. Þá fluttu stjórn-
arandstöðuflokkarnir sameinlega
breytingartillögu um 75 milljóna
króna framlag til háskóla á Vest-
fjörðum. Þetta var jafnframt eina til-
lagan sem Framsóknarflokkurinn
greiddi atkvæði með en þingmenn
hans sátu að öðru leyti hjá í öllum at-
kvæðagreiðslum. Bjarni Harðarson
gerði grein fyrir þeirri ákvörðun og
sagði að þrátt fyrir mörg ágæt fram-
faramál væri frumvarpið ábyrgð-
arlaust og myndi skila sér til lands-
manna í formi hærri vaxta og
aukinnar vaxtabyrði húsnæðiskaup-
enda.
Stefna stjórnarinnar?
Stefna ríkisstjórn-
arinnar varðandi
verðtryggingu var
til umræðu á
þingi þegar Bjarni
Harðarson spurði
forsætisráðherra
út í orð við-
skiptaráðherra í
Morgunblaðinu í
gær um að fram-
tíðartónlistin væri afnám verðtrygg-
ingar. „Þetta hlýtur að vera stefnu-
markandi afstaða
ríkisstjórnarinnar,“ sagði Bjarni.
Geir H. Haarde sagði hins vegar að
það væri ekki vikið að verðtryggingu í
stjórnarsáttmálanum. Markmiðið
væri að koma á stöðugu verðlagi
þannig að verðtryggingin yrði ekki að-
alatriðið. „Ef menn vilja þurrka upp
uppsprettu langtímafjármagns þá er
gott ráð til þess að afnema verð-
trygginguna,“ sagði Geir.
Bjarni Harðarson
á því hversu oft þeir gætu tekið til
máls um mál.
Sturla sagði það hafa tekið langan
tíma að reyna að ná fullri samstöðu
um efni frumvarpsins en harmaði að
ekki skyldi hafa tekist að ná sam-
komulagi við VG. „Það eru vissulega
vonbrigði en það getur ekki stöðvað
endalaust framgang þessa máls, svo
mjög sem meginþorri þingmanna
kallar á breytingar á starfsháttum
þingsins,“ sagði Sturla.
Kallað eftir skýrari
skoðanaskiptum
Vonbrigði að ekki náðist samkomulag við vinstri græn
Morgunblaðið/Sverrir
Nýir þingmenn hissa Í máli Sturlu kom fram að mörgum nýjum þing-
mönnum þætti starfsemi Alþingis ekki í takt við samtímann.
Eftir Höllu Gunnarsdóttur
halla@mbl.is
„ÉG ER ekki að kalla eftir styttri
umræðu heldur skýrari skoðana-
skiptum, betra skipulagi og betri
undirbúningi umræðna en oft hefur
verið,“ sagði Sturla Böðvarsson,
þingmaður Sjálfstæðisflokks og for-
seti Alþingis, þegar hann mælti fyrir
lagafrumvarpi um breytingar á þing-
sköpum á Alþingi í gærkvöld en
hann flytur það ásamt þingflokksfor-
mönnum allra flokka nema VG.
Sturla sagði að með frumvarpinu
væri reynt að ná fram víðtækum
breytingum; á starfi þingmanna í
þingsal, í nefndum og úti í kjördæm-
unum. Jafnframt þyrfti að auka gæði
löggjafarstarfsins og efla eftirlits-
hlutverk þingsins.
Í máli Sturlu kom fram að margir
þeirra nýju 24 þingmanna sem tóku
sæti eftir síðustu kosningar hefðu
látið í ljós þá skoðun sína að skortur
væri á að störf Alþingis væru í takti
við samtímann. „Verð ég því miður
að viðurkenna að þessi gagnrýni á
töluverðan rétt á sér,“ sagði Sturla.
Ekki skerðing málfrelsis
Sturla sagði fjarri sanni að með
takmörkun á ræðutíma væri verið að
skerða málfrelsi þingmanna. Þvert á
móti væri það að aukast ef eitthvað
væri, enda ekki lengur takmarkanir
Í HNOTSKURN
» Ræðutími verður tak-markaður á þingi en þing-
menn geta tekið eins oft til
máls og þeir vilja ef frum-
varpið verður samþykkt.
» Gert er ráð fyrir að óund-irbúnar fyrirspurnir þing-
manna til ráðherra verði tvisv-
ar í viku í stað einu sinni.
valda miklum sársauka auk þess sem
þekkt er að slíkur rafstraumur trufl-
ar vöðva- og taugastarfsemi“.
Auður spyr jafnframt hvaða til-
gangi slíkar byssur eigi að þjóna við
löggæslu og hvort ráðherra hafi
kynnt sér hættu sem stafar af notk-
un þeirra, m.a. í ljósi upplýsinga frá
mannréttindasamtökunum Amnesty
International um að rekja megi 200
dauðsföll til beitingar þeirra.
Þá vill Auður vita hvort mótaðar
hafi verið reglur hjá lögreglunni eða
ráðuneytinu um beitingu og burð
slíkra vopna.
AUÐUR Lilja
Erlingsdóttir,
sem sat á þingi
fyrir Vinstri-
hreyfinguna –
grænt framboð,
hefur lagt fram
fyrirspurn til
dómsmálaráð-
herra um notkun
á rafbyssum í lög-
reglustarfi. Auð-
ur spyr hvort það sé í undirbúningi
að lögregla taki slíkar byssur í notk-
un „sem gefa frá sér 50.000 volt og
Fær lögreglan rafbyssur?
Auður Lilja
Erlingsdóttir
„ÞAÐ SEM þarf er sterkara, sjálf-
stæðara og óháðara Alþingi sem
veitir framkvæmdavaldinu aukið
aðhald en ekki færiband fyrir
frumvörp ríkisstjórnarinnar,“
segir í greinargerð um þing-
skapafrumvarpið sem þing-
flokkur vinstri grænna kynnti á
blaðamannafundi í gær.
Þingmenn VG eru óánægðir
með að sú hefð að leggja frum-
vörp til breytinga á þingsköpum
fram í samvinnu allra flokka hafi
verið brotin og segja vanda Al-
þingis ekki vera of langar ræður
heldur hversu veikt þingið sé
gagnvart framkvæmdavaldinu.
Frumvörp frá ríkisstjórn séu oft
illa undirbúin ogkomi seint fram
en framkvæmdavaldið ætli sér
engu að síður að keyra þau í
gegn. Nú sé staðan meira að
segja þannig að meirihlutinn sé
svo stór að hann geti veitt sjálf-
um sér afbrigði þannig að hægt
sé að koma málum hraðar í gegn-
um þingið án hefðbundinnar með-
ferðar.
Þingmenn VG leggja áherslu á
að erfitt sé að bera Alþingi Ís-
lendinga saman við önnur nálæg
þjóðþing þegar kemur að tak-
mörkun á ræðutíma því að í þeim
löndum sé undirbúningsferli þing-
mála yfirleitt lengra, opnara og
ítarlegra, sums staðar komi for-
seti þingsins úr röðum stjórn-
arandstæðinga og forysta í þing-
nefndum dreifist oft bæði á meiri-
og minnihluta.
Ekki færi-
band fyrir
frumvörp
„HVAÐ sparar Kárahnjúkavirkjun
mannkyninu mikla losun koltvísýr-
ings miðað við ef álið væri framleitt
í Kína með rafmagni sem væri
framleitt með brennslu kola?“ spyr
Pétur H. Blöndal, þingmaður Sjálf-
stæðisflokks, og óskar eftir skrif-
legu svari frá umhverfisráðherra.
Pétur vill vita hvað sparnaðurinn í
losun koltvísýrings sé stórt hlutfall
af losun bílaumferðar hér á landi og
hvað Íslendingar gætu „sparað
mannkyninu mikla losun koltvísýr-
ings ef öll virkjanleg orka yrði
virkjuð“.
Þá spyr Pétur hvort svonefnt ís-
lenskt ákvæði við Kyoto-bókunina
um heimild til losunar koltvísýrings
muni ekki breytast í íslenskt ákvæði
um skyldu landsins til að virkja í
þeim loftslagssamningaviðræðum
sem nú standa yfir á Balí.
„Hvernig hyggst ráðherra standa
vörð um náttúruperlur eins og Gull-
foss og Dettifoss gegn hugsanlegri
kröfu erlendra umhverfisvernd-
arsamtaka um virkjanir þegar
mannkynið stendur frammi fyrir
þeirri vá sem hlýnun jarðar er talin
vera?“ spyr Pétur jafnframt.
Gullfoss virkjaður?