Morgunblaðið - 26.03.2008, Blaðsíða 21

hollráð um heilsuna – lýðheilsustöð
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 26. MARS 2008 21
WWW.EBK.DK
Á þessum fundi þar sem hægt er að fá einkaviðtöl getum við kynnt þig fyrir þeim byggingarmöguleikum sem í boði
eru fyrir þig miðað við húsin okkar, byggingaraðferðir og afgreiðsluskilyrði við að reisa hús á Íslandi. Gerum tilboð
samkvæmt ykkar hugmyndum og óskum.
Skráning í einkaviðtal á www.ebk.dk eða beint hjá söluráðgjafa: Trine Lundgaard Olsen - farsími nr. +45 61 62 05 25 –
netfang: tlo@ebk.dk – Anders Ingemann Jensen - farsími nr. +45 40 20 32 38 – netfang: aj@ebk.dk
Vinsamlegast virðið tímaskráningu.
OPIÐ HÚS – Sunnudaginn 30. mars kl. 13.00-16.00 Refsholt 10 í Hálsaskógi, Skorradal
Komdu og kynnstu danskri hágæðaframleiðslu, orlofshúsum sem teiknuð eru af arkitektum og sniðin að óskum
viðskiptavinarins sem og íslenskri veðráttu. Sort Søholm húsið er 87 fm og býður upp á spennandi og opinn
arkitektúr með 16 fm yfirbyggðri verönd, 3 herbergjum og stóru og björtu stofu- og borðstofurými. Tveir sölu- og
byggingaráðgjafar okkar sem eru dönsku- og enskumælandi, verða á staðnum og veita þér nánari upplýsingar um
möguleika og tilhögun. Ef þú ert með ákveðnar byggingarhugmyndir um orlofshús getur þú einnig rætt þær við okkur.
Húsið sem er til sýnis er í einkaeign og ekki til sölu.
EBK Huse A/S hefur meira en 30 ára reynslu af því að byggja og reisa sumarbústaði úr tré.
Þekkt dönsk gæðahönnun. EBK Huse er meðal leiðandi fyrirtækja á markaðinum, með
4 útibú í Danmörku og 4 útibú í Þýskalandi. Höfum einnig margra ára reynslu af
sumarhúsbyggingum á Íslandi, Þýskalandi og Færeyjum.
EBK Huse A/S býður hér með til byggingarfundar 29. mars 2008 í Reykjavík
V/ BELLA CENTER: +45-32 52 46 54, C.F. Møllers Allé, Ørestaden, København
Mán.- mið. og lau. kl. 13-17, Sun. og helgidaga kl. 11-17
8
1
5
7
Ert þú í byggingarhugleiðingum?
DANSKIR GÆÐASUMARBÚSTAÐIR (HEILSÁRSBÚSTAÐIR)
ingum að hann var ekki
ferðafær í nokkra daga
á eftir. Hefur hann ekki
þorað á svigskíði síðan.
Batnandi manni er þó
best að lifa og eftir
nokkra umhugsun um
það hversu mikill drag-
bítur hann var orðinn á
fjölskyldunni í þessum
efnum kom Víkverji
maka sínum á óvart ný-
verið með því að stinga
upp á því að fjölskyldan
skellti sér á skíði á Ak-
ureyri vikuna fyrir
páska. Ekki var þörf á
að ítreka tilboðið því áð-
ur en Víkverji vissi af
var makinn bæði búinn að bóka hús-
næði og leigja skíðabúnað hjá Skíða-
þjónustunni á Akureyri umrædda
daga. Það fyrirtæki er raunar efni í
pistil fyrir sig því öðrum eins liðleg-
heitum og frábærri þjónustu og þar
var að fá hefur Víkverji sjaldan
kynnst.
Til að gera langa sögu stutta var
ferðin frábær í alla staði. Víkverji yf-
irsté skíðaóttann í smábarnabrekk-
unni í Hlíðafjalli, hvar hann skíðaði af
miklum þrótti ásamt fjögurra ára
dóttur sinni fyrsta daginn, áður en
hann spreytti sig á brattari brekkum.
Telur hann sig nú smitaðan af hinni
alræmdu skíðabakteríu og fjárfesti
m.a.s. í notuðum skíðabúnaði hjá
fyrrnefndu fyrirtæki fyrir sig og sína.
Svo nú er bara að vona að snjórinn
haldist svolítið lengur!
Víkverji tók upp áþví nú á gamals-
aldri að bregða sér á
svigskíði í fyrsta sinn á
ævinni. Ástæðan var
ekki eldheitur áhugi á
íþróttinni heldur blasti
við honum sú staðreynd
að ef hann tæki sér ekki
tak myndu börn hans
verða af því að alast
upp við skíðasportið.
Skíðaiðkun er hins
vegar maka Víkverja
töm enda stundaði
hann skíðin í æsku með
vinum og vandamönn-
um. Makinn hefur því
iðulega fært varfærn-
islega í tal við Víkverja hvort ekki
væri lag að bóka fjölskylduna í skíða-
ferð til Austurríkis eða Ítalíu en upp-
skorið lítið annað en fuss og svei eða í
besta falli fálæti.
x x x
Víkverji hefur sagt sjálfum sér aðhann hafi góða ástæðu til því
raunar er ekki allskostar rétt að hann
hafi aldrei farið á svigskíði um ævina.
Fyrir hátt í 30 árum ákvað hann að
æfa sig daginn fyrir skíðaferðina í 12
ára bekk og fékk lánaðan forláta
skíðabúnað hjá bróður sínum til þess
arna. Tókst æfingin, sem fram fór í
götubrekkunni við æskuheimili Vík-
verja, ekki betur til en svo að í fyrstu
salíbununni niður brekkuna stakkst
hann á hausinn svo að bæði ökkli
hans og hné tognaði með þeim afleið-
 


   
víkverji skrifar | vikverji@mbl.is
Það hafa fleiri dáið en Kristur,“sagði Stefán Þ. Þorláksson,
fyrrverandi menntaskólakennari á
Akureyri, er hann rifjaði upp í
aðdraganda páska að „Matthías
Jochumsson drap djöfulinn í
íslenskri þjóðkirkju. Og fékk fyrir
litlar þakkir meðal klerkalýðs.
Þorsteinn Erlingsson fór um það
leyti með bók til bókbindara og inn á
henni kom þá miði:
Er nú sagður andaður,
ævidaga fullsaddur
öldungurinn andskoti,
óðalsbóndi í helvíti.
Þegar Þorsteinn sótti bókina var í
henni miði frá bókbindaranum:
Prestar sáran sakna hans
sem hins besta hjálparmanns;
sundrung hrjáir sérhvert lið
sem að vantar höfuðið.“
Pétur Stefánsson orti um
páskana:
Um páskana lífið mér leiddist,
á lappir þó frelsarinn skreiddist.
Ég rak mig á hurð,
fékk skeinu og skurð,
og öskraði af því ég reiddist.
Sigurgeir Þorvaldsson „sláni“ orti
á sínum tíma, eins og frá greinir í
vísnasafni Héraðsskjalasafns
Skagfirðinga, sem finna má á
Netinu:
Vorið kom hér viku eftir páska.
Vildu margir reyna að trúa því.
Að það mundi ekki skapa háska
enda var þá tíðin lygn og hlý.
Og þessi vísa er í Eldgosinu 1875
eftir Valdemar Ásmundsson:
Sortnar páskasól um brár.
Svipleg heyrast undur
líkt og himins boginn blár
brysti um þvert í sundur.
Loks Steingrímur Eyfjörð
Einarsson, sem var sjúkrahúslæknir
í Siglufirði frá 1928 til dánardags:
Norskan minnir á norðangjóst
og nístandi páskahret.
Danskan er mjúk eins og meyjarbrjóst
og minnir á hálfkæfðan fret.
pebl@mbl.is
VÍSNAHORNIÐ
Af dauða og
djöflinum
Rífleg neysla grænmetis ogávaxta virðist minnkalíkur á hjarta- og æða-sjúkdómum, ýmsum teg-
undum krabbameina, sykursýki af
gerð 2 og offitu. Hollusta þessara
fæðutegunda er meðal annars fólg-
in í ríkulegu magni þeirra af vít-
amínum, steinefnum, trefjum og
öðrum hollefnum. Áhrifin virðast
meiri eftir því sem meira er borðað
af mismunandi tegundum ávaxta
og grænmetis en einstök efni í
töfluformi hafa ekki sömu áhrif.
Ráðleggingin 5 á dag eða 500 g af
grænmeti og ávöxtum á dag er því
enn í fullu gildi.
Ávaxta- og grænmetisneysla hér
á landi hefur almennt aukist á und-
anförnum árum en við þurfum að
gera enn betur. Gott ráð er að fara
yfir neysluvenjur sínar og sjá
hverju má hnika til og breyta til að
við borðum meira af ávöxtum og
grænmeti yfir daginn.
Hvernig getum við
auðveldlega aukið neysluna?
Kjörið er að byrja daginn með
ávöxtum, enda bragðast þeir vel og
lífga upp á morgunverðinn. Það má
t.d. skera ferska ávexti út á létt-
sýrðar mjólkurvörur með sem
minnstum sykri, hafragraut, morg-
unkorn eða ofan á brauð. Einnig er
hægt að fá sér eitt glas af ávaxta-
eða grænmetissafa.
Á miðjum morgni er gott að fá
sér ávexti eða grænmeti. Tilvalið
er fyrir vinnustaði að bjóða starfs-
mönnum sínum ókeypis grænmeti
og ávexti og hafa frammi á áber-
andi stað, t.d. inni á hverri deild
eða kaffistofu. Þannig leggja þeir
líka sitt af mörkum til að stuðla að
góðri heilsu og vellíðan starfs-
manna sinna.
Með hádegismatnum er gott að
fá sér grænmetissalat og ef borðað
er brauð að hafa þá ávexti og
grænmeti sem álegg á brauðið, t.d.
tómata, gúrku, epli, banana og
peru, og fá sér svo jafnvel ávöxt í
eftirrétt.
Til að slá á hungrið – og stund-
um sætindaþörfina – síðdegis hent-
ar vel að fá sér alls konar ávexti
og grænmetisbita. Gott er að skera
ávexti eða grænmeti niður í skál
og láta standa frammi á meðan
beðið er eftir kvöldmatnum.
Grænmeti í matargerð
Auðveld leið til að auka græn-
metisneyslu er að hafa nóg af alls
konar grænmeti með matnum en
æskilegt er að grænmeti þeki
a.m.k. einn þriðja hluta matardisk-
sins. Einnig er kjörið að nota
meira grænmeti sem hráefni og
krydd í réttina sjálfa auk þess að
vera með grænmetisrétti á borð-
um. Fjölbreytni fæst með því að
velja bæði gróft og trefjaríkt
grænmeti, svo sem spergilkál, hvít-
kál, blómkál, gulrætur, rófur, lauk
og baunir, en einnig fínni og vatns-
meiri tegundir, svo sem tómata,
agúrkur, salat og paprikur. Fjöl-
breytnin verður svo enn meiri ef
grænmetið er bæði haft hrátt og
soðið eða snöggsteikt í smávegis af
olíu. Með þessu móti verður mál-
tíðin bæði léttari og bætiefna- og
trefjaríkari. Ávextir henta svo vel í
eftirrétt.
Sem snarl
Niðurskornir ávextir og græn-
meti eru bæði gott og skemmtilegt
kvöldsnakk. Niðurskornar mel-
ónur, ananas, vínber og fleiri teg-
undir berja og strimlar af gulrót-
um, paprikum, gúrkum, sellerí,
blómkáli og spergilkáli smakkast
til dæmis vel. Til tilbreytingar má
útbúa léttar sósur úr súrmjólk og
jógúrti til að dýfa grænmetinu í.
Leiðirnar sem hér hafa verið
nefndar sýna að það þarf ekki að
vera erfitt fyrir hvern og einn að
finna sína leið til að ná 5 á dag og
hafa þannig ákvæð áhrif á heilsu
sína.
Meiri ávexti og grænmeti –
heilsunnar vegna!
Morgunblaðið/Arnaldur
Fimm á dag Rífleg neysla grænmetis og ávaxta virðist minnka líkur á ýmiss konar velmegunarsjúkdómum.
Í HNOTSKURN
» Áhrif á heilsuna virðastmeiri eftir því sem meira er
borðað af mismunandi tegundum
ávaxta og grænmetis en einstök
efni í töfluformi hafa ekki sömu
áhrif.
»Til að markmiðið um 5 á dagnáist er mikilvægt að að-
gengi sé gott að þessum holl-
ustuvörum, hvort heldur er á
vinnustöðum, í skólum eða á
heimilum.
Hólmfríður Þorgeirsdóttir,
verkefnisstjóri næringar, Lýðheilsustöð