Morgunblaðið - 25.04.2008, Page 22

22 FÖSTUDAGUR 25. APRÍL 2008 MORGUNBLAÐIÐ
Einar Sigurðsson.
Styrmir Gunnarsson.
Forstjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal.
Fréttaritstjóri:
Björn Vignir Sigurpálsson.
AÐ ÞÓKNAST
BANDARÍKJAMÖNNUM
Í Morgunblaðinu í gær birtist fréttþess efnis, að starfsmaður
norsku utanríkismálastofnunarinn-
ar vildi að Norðmenn gengju úr
Atlantshafsbandalaginu og fengju
aðild að Evrópusambandinu. Starfs-
maðurinn, Iver B. Neumann að
nafni, segir að Norðmenn taki nán-
ast sjálfkrafa þátt í stríðum, sem
Bandaríkjamenn efni til í von um að
þóknast þeim. En Bandaríkin hafi
ekki lengur neinn áhuga á norður-
slóðum, þeir hafi t.d. lagt niður
varnarstöðina í Keflavík.
Þetta eru athyglisverð ummæli og
norska utanríkismálastofnunin er
merkileg stofnun, sem hefur komið
við sögu í íslenzkum öryggismálum í
áratugi.
Stuðningsmenn Bandaríkjanna á
alþjóðavettvangi á undanförnum
áratugum voru lengi þeirrar trúar
að ganga mætti út frá því sem vísu,
að Bandaríkjamenn mundu endur-
gjalda stuðning þeirra, ef og þegar
þeir þyrftu á þeim að halda. Morg-
unblaðið var t.d. í hópi þeirra, sem
töldu að um gagnkvæmt samstarf
væri að ræða.
Athugasemdir Norðmannsins eru
hins vegar skiljanlegar í ljósi feng-
innar reynslu. Bandaríkjamenn eru
eiginhagsmunaseggir. Þeir krefjast
stuðnings en láta ekkert í staðinn ef
það hentar ekki hagsmunum þeirra.
Af þeim sökum er það stórundar-
legt hvað Ingibjörg Sólrún Gísla-
dóttir, utanríkisráðherra, er tilbúin
til að hlaupa á eftir Bandaríkja-
mönnum í Afganistan. Fyrir
skömmu hafði hún jafnvel orð um að
senda fleiri Íslendinga til Afganist-
ans.
Þessi utanríkispólitík er algerlega
út í hött og furðulegt hvað lítil gagn-
rýni kemur fram á hana á Alþingi.
Við eigum engra hagsmuna að gæta
í Afganistan. Bandaríkjamenn vant-
ar fleiri hermenn til landsins og
gera kröfu um það til þeirra þjóða,
sem eru aðilar að Atlantshafsbanda-
laginu. Ef þær þjóðir hafa engan her
vilja þeir fá aðra starfsmenn og ut-
anríkisráðherra okkar hleypur
fremst í flokki þeirra, sem þar eru á
ferð.
Bandaríkjamenn munu ekki end-
urgjalda þann stuðning. Það er mis-
skilningur að stríðið í Afganistan
snúist um að tryggja frið í Evrópu.
Er það ekki tilgangurinn með
Atlantshafsbandalaginu? Að tryggja
frið í Evrópu?
Stríðið í Afganistan vinnst ekki
nema Bandaríkjamenn geri harðar
árásir á fjallahéruðin á milli Afgan-
istans og Pakistans. Bandarískir
herforingjar gera sér auðvitað grein
fyrir því og gera kröfu um að fá
heimild til slíkra árása.
Enn sem komið er þorir Bush ekki
enda veit hann að þá fer allt í bál og
brand í Pakistan. En þetta er eina
leiðin fyrir Bandaríkjamenn til að
vinna stríðið. Á meðan þetta er ekki
gert falla fleiri og fleiri hermenn
Nató-þjóðanna í valinn og talibönum
vex ásmegin.
FRÍSKUR TÓNN
Sturla Böðvarsson, forseti Al-þingis, kom með frískan tóninn í umræðurnar um Ísland og
Evrópusambandið í ræðu, sem hann
flutti í Jónshúsi í Kaupmannahöfn í
gær í tilefni af afhendingu verðlauna
Jóns Sigurðssonar, forseta. Í ræðu
sinni sagði forseti Alþingis m.a.:
„Eðlilegt er að varpa fram þeirri
spurningu, hvort það sé í anda hug-
sjóna Jóns Sigurðssonar að afsala
hluta fullveldis okkar og flytja valdið
yfir auðlindum sjávar til sameigin-
legs og yfirþjóðlegs valds Evrópu-
sambandsins. Hefur Evrópusam-
bandið forsendur til þess að meta
aðstæður okkar Íslendinga, sem bú-
um við yzta haf og nýtum auðlindir
eldvirkninnar og framrás jökulfljót-
anna, róa til fiskjar og vilja halda til
haga sagnaritun okkar og sögulegri
arfleifð. Mun hið háa Alþingi, sem var
stofnað á Þingvöllum árið 930 og hef-
ur verið stolt okkar Íslendinga njóta
sæmdar og hafa þau áhrif sem því ber
innan Evrópusambandsins. Þetta eru
spurningar, sem erfitt er að svara en
vert er að velta fyrir sér.“
Síðar í ræðu sinni sagði forseti Al-
þingis:
„Aðild að Evrópusambandinu
mundi kalla á breytingar á auðlinda-
nýtingu okkar. Það hlýtur því að
verða að skýra það vel út fyrir kjós-
endum í sjávarbyggðum á Íslandi
hvers vegna við eigum að fela yfirráð
og skipulega nýtingu sjávarauðlind-
anna stjórnmálamönnum og embætt-
ismönnum í Evrópusambandinu. Í
mínum huga er slík valdatilfærsla
ekki fýsilegur kostur.“
Og loks sagði Sturla Böðvarsson:
„Það virðist vera þannig, að áköfustu
áhugamenn um inngöngu í Evrópu-
sambandið láta lönd og leið forsendur
fyrir fullveldi og sögulegri stöðu okk-
ar sem sjálfstæð þjóð með elzta þjóð-
þing veraldar. Þeir varpa öllum gild-
um fyrir róða nema stundarhags-
munum okkar og meta öll gæði í
krónum eða evrum.“
Hvers vegna er þetta frískur tónn?
Vegna þess, að það eru svo fáir
stjórnmálamenn, sem þora að tala um
þessi grundvallaratriði. Flestir
þeirra hlaupa eftir sviptivindum al-
menningsálitsins. Þeir eru fáir, sem
lýsa afstöðu til mála af sannfæringu.
Þess vegna er ánægjulegt að sjá
hvernig forseti Alþingis Íslendinga
talar, óhræddur við að kalla fram
hugsjónir sjálfstæðishetju þjóðarinn-
ar, óhræddur við þær raddir, sem
munu halda því fram að hann sé
„gamaldags“.
Sjálfstæðisbarátta okkar verður
aldrei gamaldags og við hljótum allt-
af að halda í heiðri málstað þeirra,
sem báru sjálfstæði okkar fram til
sigurs.
Við höfum efni á því að vera sjálf-
stæð þjóð og þurfum ekki að hlaupa
undir pilsfald, hvorki Evrópusam-
bandsins né annarra.
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á slóðinni http://morgunbladid.blog.is/
Eftir Sunnu Ósk Logadóttur
sunna@mbl.is
Það hefur skilað eftirtektarverðumárangri að hafa lækni við stjórn-völinn á einni stærstu hjartadeildí heimi, segir Björn Flygenring
hjartasérfræðingur, sem sjálfur tók árið
1998 fyrstur lækna við stöðu forstjóra
Minneapolis Heart Institute sem sjálf-
stæðrar einingar innan Abbott Northwest-
ern-sjúkrahússins í Minnesota-fylki í
Bandaríkjunum. Forstjórastarfinu gegndi
hann í fimm ár þar til hann sneri sér aftur
að klíníkinni, þó hann komi enn að rekstri
og stjórnun deildarinnar að mörgu leyti.
Hjartadeildin er sú eina innan sjúkra-
hússins sem alfarið er stjórnað og rekin af
læknum. „Þetta fyrirkomulag hefur haft
þau áhrif að deildin hefur vaxið hratt og er
nú sú stærsta innan spítalans. Sömuleiðis
skilar hún mestum árangri allra deilda
sjúkrahússins,“ segir Björn. „Ástæðan er
sú að læknar skilja markað heilbrigðisþjón-
ustunnar, þeir þekkja vinnubrögðin og
handtökin í klíníkinni og átta sig á mikil-
vægi þess að eiga í persónulegu sambandi
við hvern og einn sjúkling sem og lækni
hans.“
Góður undirbúningur
á Landspítala
Björn var staddur hér á landi fyrr í vik-
unni vegna starfa sinna í ráðgjafanefnd
heilbrigðisráðherra um uppbygginu nýs há-
skólasjúkrahúss á Íslandi en nefndin er
undir forystu Ingu Jónu Þórðardóttur.
„Það hefur gríðarlega mikill og góður
undirbúningur verið unninn á Landspítal-
anum í tengslum við byggingu nýs sjúkra-
húss,“ segir Björn. „Mér finnst að það hafi
verið staðið afskaplega vel að þeirri vinnu.“
Hann hefur áður komið að samskonar
verkefni, nýtt húsnæði var byggt utan um
starfsemi Abbott Northwestern fyrir
tveimur árum sem hefur m.a. skilað sér í
skjótari þjónustu, færri legudögum og betri
líðan sjúklinga.
Lætur skáldskapinn vera
Björn hefur nú verið við nám og störf í
Bandaríkjunum í 24 ár. Hann er fæddur í
Reykjavík 15. janúar árið 1953 og foreldrar
hans eru Páll Flygenring verkfræðingur og
Þóra Jónsdóttir ljóðskáld frá Laxamýri.
„Það má segja að ég hafi meira og minna al-
ist upp á Laxamýri til tvítugs, því þar var ég
öll sumur, fyrst hjá afa og ömmu, Jóni Þor-
bergssyni og Elínu Vigfúsdóttur og síðar
móðurbræðrum mínum, Vigfúsi og Birni.“
Björn á tvær yngri systur, Elínu sem
starfar hjá utanríkisráðuneytinu og
Kirstínu sem er hagfræðingur. „Skáldskap-
ur hefur aldrei verið mín deild, ég læt móð-
ur mína alfarið um hann,“ segir Björn bros-
andi, spurður hvort hann hafi daðrað við
skáldskapargyðjuna líkt og hann á kyn til.
Hann er kvæntur Valgerði Hafstað og eiga
þau fjögur börn á aldrinum 9-15 ára sem
eru öll fædd og uppalin vestanhafs. „Þó þau
tali íslensku líta þau einnig á sig sem
Bandaríkjamenn,“ segir Björn um börnin
sín.
Ílentist vestanhafs
Leiðin lá fyrst til Bandaríkjanna árið
1984 er Björn hóf nám í lyflækningum við
University of Wisconsin í Madison og síðar í
hjartasjúkdómum við University of Wash-
ington í Seattle.
„Ég ætlaði nú aðeins að vera úti í nokkur
ár, en þegar námi lauk, sjö árum síðar, var
ekkert starf í minni sérgrein að fá á Íslandi,
þannig að ég ílentist í Bandaríkjunum.“
Björn þurfti ekki að örvænta, honum var
boðin staða yfirlæknis í hjartalækningum
við hersjúkrahús í Wisconsin sem og pró-
fessorstaða við University of Wisconsin-
Madison. Þar var hann í tvö ár eða til ársins
1993 er honum var boðið að koma til
Minnesota og starfa við Minneapolis Heart
Institute (MHI), sem seinna varð sjálfstæð
hjartadeild innan Abbott Northwestern
sjúkrahússins þar sem eru alls 620 legu-
rúm. „Enn var ekkert starf fyrir mig að
hafa á Íslandi svo ég ákvað að prófa þetta,“
segir Björn.
Og þar er hann enn, fimmtán árum síðar.
„Ástæðan fyrir því að ég hef verið í
Minnesota þetta lengi er ekki sú hversu
sjúkrahúsi
ar hafa mar
að sér lækn
„Okkar
gæðum þj
fangi,“ seg
verkefnum
að lækka k
ígræðslur s
in hefur ein
ar einna fl
ulómmynd
Þúsundir s
lega og he
þekking í m
fræðinga. E
deildin yfir
loftslagið er dásamlegt,“ segir Björn og
brosir. „Heldur sú að þetta er mjög óvenju-
leg og góð hjartadeild á margan hátt.“
Frá upphafi hefur Björn tekið þátt í að
byggja deildina upp í samvinnu við fjölda
fagfólks úr heilbrigðisstétt. Þegar hann
kom þar til starfa voru sérfræðingarnir
átján en nú eru þeir um sextíu; fimmtíu
hjartalæknar, fimm hjartaskurðlæknar og
jafnmargir æðaskurðlæknar. Þar með er
deildin orðin með þeim stærstu í heimi.
Gæði og öryggi í fyrirrúmi
En stærðin er ekki allt, til að árangur ná-
ist verða gæði þjónustunnar og öryggi sjúk-
linga að vera í fyrirrúmi. MHI er í sam-
keppni við sjúkrahús á borð við Mayo-
„Dauðsfall manns, sem deyr langt fyrir aldur fram, til dæmis vegna hjarta
kvæmt að það er engu líkt.“ Þetta segir Björn Flygenring hjartasérfræðin
Hann segir biðlista eftir læknisaðgerðum óþarfa – þeir ættu einfaldlega ek
Forskotið f
Nýr spítali Nýtt húsnæði var tekið í notkun fyrir starfsem
bætt þjónustu hjartadeildarinnar og aukið ánægju sjúkli
Sérfræðingurinn „Mér finnst gott að búa á Íslandi en ég
stöddu,“ segir Björn Flygenring sem á sæti í ráðgjafahóp