Morgunblaðið - 25.04.2008, Síða 24
24 FÖSTUDAGUR 25. APRÍL 2008 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
EITT af undrum veraldar, nán-
ast jafn hreint og tært og vatnið og
er til á flestum ís-
lenskum heimilum, er
hið dásamlega tæki
reiðhjól. Flest erum
við alin upp við ágætt
aðgengi að hjólinu frá
6-7 ára aldri. Sumir
jafnvel fyrr. Og frá því
snemma á vorin og
fram eftir sumri voru
hjólin einhvers staðar
saman úti á túni á
meðan við krakkarnir
lékum löggu og bófa
og fórum ekki heim
fyrr en heyrðist í
fyrstu mömmunni á svölunum
hrópa: „Matur!“ Þá voru hjólin
gripin og húrrast heim og bílarnir
stoppuðu og við leiddum hjólin yfir
og mörg þeirra sváfu úti yfir nótt-
ina. Algengt var að hjólin væru í
sæmilegu standi fram eftir sumri
en svo sprakk einn daginn. Þá voru
pabbarnir í vinnunni og mömmu-
rnar bráðum líka og það var eig-
inlega bara hætt að hjóla í staðinn
fyrir að fá hjálp við að gera við
dekkið. Mennirnir á planinu á BP
áttu ventil en þeir voru ekkert að
hjálpa til við sprungið dekk. Synd.
Þeir hefðu átt að vera orðnir vinir
hjólabarnanna fyrir langa löngu og
vera manna flinkastir við að bæta
slöngur og taka um leið í brems-
urnar og sjá hvort þær væru í lagi.
Þá hefðu hjólin sjálfsagt ekki endað
svona snemmsumars aftur í hjóla-
geymslunni.
Þegar börn eru 7 ára gömul hjóla
þau í fullum rétti á meðal bílanna á
götunni undir leiðsögn og eftirliti
manns sem hefur náð 15 ára aldri.
Er ekkert skrítið við það? 17 ára er
það bílprófið og þá er ökuskóli og
þá þarf að vita um hvað umferðin
snýst. En 7 ára börn
mega lögum sam-
kvæmt trilla með reið-
hjólin sín út á götuna
og rúlla af stað. Og
það er látið eins og
ekkert þurfi að brýna
fyrir þeim annað en að
festa á sig hjálminn.
Umferðarmerki; hvað
merkja þau? Handa-
bendingar hjólreiða-
fólks; hvað er nú það?
Bílarnir; stórhættuleg
skrímsli sem börn eiga
að vara sig á – og
hvað? „Farðu upp á gangstétt.“ En
hjólreiðamaður á gangstétt er til al-
mennra óþæginda fyrir gangandi
vegfarendur, er þar gestur og á
engan rétt.
Þjóðirnar austan megin við okkur
eru löngu búin að átta sig á því að
við björgum ekki borgum með fleiri
bílastæðum. Það nennir enginn að
láta sjá sig í borg sem er bara fyrir
bíla. Þeir geta verið flottir en þú
heimsækir ekki borgir til þess að
skoða bíla. Til þess ferðu á bílasöl-
ur. Og það er eðlilegt að þær séu í
útjaðri borga. Þar eru bílastæðin
ódýrara landsvæði en bílastæði í
kjarna borga – þangað sem fólk
sækir. Í stærri borgum er eðlileg
hugsun að fækka bílastæðum til
þess að draga úr umferð einkabíla í
miðborginni. Og þú hjólar í miðbæ-
inn. Eða tekur strætó í bæinn og
nælir þér þaðan í Borgarhjól/
Citybike fyrir lítinn eða engan pen-
ing. Reiðhjólabyltingin er hafin,
stóð í Mogganum í síðustu viku.
Borgir í Evrópu eru að hjólvæðast.
Væri ekki flott að stíga skrefið
með nágrannaþjóðum okkar?
Leggja okkar af mörkum til að
byggja betri borg. Láta sjá okkur
úti í umferðinni. Brosandi. Njótum
þess að finna vindinn í kinnunum
og mætum veðrinu eins og það er.
Gerum klárt fyrir hjólreiðar í for-
stofunni. Finnum til regngallann og
setjum aukafötin í þægilegan bak-
poka. Það þarf að hafa gleraugu á
nefinu. Það er vont að fá korn í
augun. Sleppum samferðafólki okk-
ar við bræluna úr bílunum okkar.
Verðum hraust í daglega lífinu.
Hjólum í ræktina. Finnum góðar
leiðir. Spörum okkur læknisferðir
og óþarfa lyfjakostnað. Lækkum
blóðþrýstinginn með daglegum lífs-
stíl. Lengjum líf okkar með þeirri
ánægjulegu hreyfingu sem hjólreið-
ar eru. Á ábyrgan hátt.
Hjólafærni; hvað er nú það? Eitt-
hvað fyrir alla sem vilja ferðast um
á hjóli. Það gerir lífið bara
skemmtilegra og fær okkur til þess
að hugsa upp á nýtt um þversagn-
irnar í umferðinni. Og eflir okkur
og styrkir í að njóta borgarinnar
okkar: Á hjóli.
Hjólað í betri borg
Sesselja Traustadóttir
skrifar um hjólreiðar » Þegar sumarið kom
var hjólað. Þar til
dekkið sprakk. Þá fór
það aftur inn í geymslu.
Evrópuborgir hjólavæð-
ast. Njótum þess að
taka slaginn með þeim.
Sesselja Traustadóttir
Höfundur er varaformaður
Landssamtaka hjólreiðamanna.
NÝLEGA var varaformaður
Sjálfstæðisflokksins, Þorgerður
Katrín Gunnarsdóttir,
gestur Sigmundar
Ernis í Mannamáli á
Stöð 2.
Það sem vakti
mesta athygli mína
voru orð Þorgerðar
um það hversu vel
Sjálfstæðisflokkurinn
hefði staðið sig í utan-
ríkismálum í gegnum
tíðina. Hún sagði orð-
rétt: „Það hefur ekk-
ert merkilegt gerst í
utanríkispólitík Ís-
lendinga nema fyrir
tilstuðlan Sjálfstæð-
isflokksins“.
Ég geri verulegar
athugasemdir við
þessa fullyrðingu og
spyr hvað varafor-
maðurinn eigi hér við.
Annað hvort veit
varaformaðurinn ekki
betur eða reynir að
villa um fyrir lands-
mönnum með ósann-
indum. Hvorugt er
gott fyrir stjórnmála-
mann í valdastöðu.
Sjálfstæðisflokk-
urinn dragbítur
Hið sanna er að Sjálfstæð-
isflokkurinn hefur dregið lappirnar
í fjölmörgum málum sem upp hafa
komið á síðustu árum og sem
varða utanríkismál. Í því sambandi
má nefna Schengen-samstarfið,
samninga um þorskveiðar í Bar-
entshafi, þróunarsamvinnu, fram-
boð Íslands til öryggisráðsins,
Norðurslóðasamstarf og Kyoto-
samninga.
Þau mál sem eru mönnum efst í
huga nú eru Evrópumálin. Margt
bendir til þess að komast hefði
mátt hjá hluta þeirra erfiðleika
sem við erum nú í varðandi efna-
hagsmál hefðum við verið í ESB
og búin að taka upp evru. Því er
nauðsynlegt að ræða þau mál op-
inskátt, bæði kostina og gallana,
og meta hvort ESB-aðild henti
okkur – í stað þess að loka aug-
unum og vona að við það verði
heimurinn kyrr og óbreyttur. For-
sætisráðherra og formaður Sjálf-
stæðisflokksins kýs að ganga þann
veg og mætir á hvern stórfundinn
á fætur öðrum og segir pass. Nýj-
asta dæmið er aðalfundur Samtaka
atvinnulífsins.
Meira en tveir þriðju vilja
undirbúa aðildarviðræður
Ný könnun Fréttablaðsins sýnir
að 67,8% þjóðarinnar vilja und-
irbúa aðildarviðræður við Evrópu-
sambandið. Hvað varðar Sjálfstæð-
isflokkinn þá er hlutfallið 56,9%.
Þessar tölur sýna að „óbreyttir“
sjálfstæðismenn hafa sjálfstæðar
skoðanir á Evrópumálum. Öll
Reykjavíkurbréfin og
allar yfirlýsingarnar
frá fyrrverandi og nú-
verandi formönnum
Sjálfstæðisflokksins
ráða ekki skoðunum
manna. Ætlar for-
ystan að skella skolla-
eyrum við þessari
staðreynd og draga
lappirnar í þessu máli
líka? Forysta Sjálf-
stæðisflokksins talar
gegn meirihluta þjóð-
arinnar og meirihluta
eigin flokks.
Vissulega eru skipt-
ar skoðanir í öllum
stjórnmálaflokkum
um aðild að ESB og
þær ber að virða. Það
er hlutverk stjórn-
málamanna að losa
umræðuna úr fjötrum
innanflokksátaka. Það
er líklega best gert
með þjóðaratkvæða-
greiðslu um aðild-
arviðræður eins og
ýmsir hafa bent á að
undanförnu.
Samstarfið
við Bandaríkjamenn
Það sem sjálfstæðismenn töldu
sig hins vegar vera sérfræðinga í
og treystu á út í hið óendanlega
var samstarfið við Bandaríkja-
menn um varnir Íslands. Þeir
reyndu jafnan að halda samskipt-
unum við Bandaríkjastjórn út af
fyrir sig og töldu sig hafa sér-
staka, ef ekki sögulega þekkingu á
málaflokknum. Sjálfstæðismenn
vildu ekki taka tillit til nýrra að-
stæðna og ræða við Bandaríkja-
menn um breyttar varnir Íslands
og minni umsvif á Keflavík-
urflugvelli. Nei, ríghalda skyldi í
fjórar orrustuflugvélar og þyrlu-
sveit þeim tengda og Bandaríkja-
menn skyldu halda fullum dampi á
Miðnesheiði. Það þarf ekki að hafa
mörg orð um það hvernig því máli
lauk.
Við þetta má svo bæta því að
þegar ég kom í utanríkisráðu-
neytið höfðu tveir ráðherrar gegnt
embætti utanríkisráðherra í 2 ár
þar á undan. Það voru þeir Davíð
Oddsson og Geir H. Haarde.
Vinnumórallinn í ráðuneytinu
var ekki góður og þeir félagar
höfðu ekki sparað við sig í skipan
nýrra sendiherra á þessum tíma.
Fátt annað bar til tíðinda.
Sjálfstæðisflokk-
urinn og utan-
ríkispólitíkin
Valgerður Sverrisdóttir skrifar
í tilefni af ummælum Þorgerð-
ar Katrínar Gunnarsdóttur í
sjónvarpsþættinum Mannamáli
» Sjálfstæð-
isflokkurinn
hefur dregið
lappirnar í fjöl-
mörgum málum
sem upp hafa
komið á síðustu
árum og sem
varða utanrík-
ismál.
Valgerður
Sverrisdóttir
Höfundur er alþingismaður.
Menntamálaráðuneytið á að
standa vörð um íslenska tungu.
Þriðjudaginn 22. apríl auglýsti
ráðuneytið ráðstefnu í hádegisút-
varpinu undir heitinu: „Ekta eða
feik“. Ég hélt mér hefði misheyrst.
Svo var ekki. Um kvöldið var þessi
sama auglýsing endurtekin: „Ekta
eða feik“. Þetta er alóþörf ensku-
sletta. Þótt velflestir Íslendingar
skilji ensku, gera það alls ekki all-
ir. Menntamálaráðuneyti lýðveld-
isins á að nota íslensku í auglýs-
ingum. Þessi slettuauglýsing er
engum til sóma. Hvorki ráðuneyt-
inu né Ríkisútvarpinu.
Hvað hefði Jónas Hallgrímsson
sagt?
Eiður Guðnason
Hvað hefði Jónas sagt?
Höfundur er sendiherra.
AUGLÝSINGADEILD
netfang: augl@mbl.is eða sími 569 1111