Skinfaxi - 01.05.1992, Side 35
SAGA LANDSMOTA UMFI
Landsmót UMFÍ í máli og myndum
Landsmót ungmennafélaga hafa
lengi sett stóran svip á íþrótta-
og félagsstarfið í landinu. Fjöl-
margir keppendur hafa tekið þátt
í þeim eða fylgst með skemmt-
uninni. Nú gefst fólki kostur á að
lesa lifandi og fjölbreytta frá-
sögn um Landsmótin frá upp-
hafi. Saga Landsmótanna er
komin út. Bókin er 544 blaðsíður í
stóru broti með um 600 mynd-
um. Útgefendur eru þeir Sigurð-
ur Viðar Sigmundsson og Jó-
hann Sigurðsson, en höfundar
eru Viðar Hreinsson, Jón Torfa-
son og Höskuldur Þráinsson.
í bókinni er saga Landsmóta UMFI
rakin frá upphafi, lýst er aðdraganda,
undirbúningi, hátíðarhöldum og íþrótta-
keppni í máli og myndum. Itarlega er
gerð grein frá því hvernig mótin hafa
breyst í gegnum tíðina, greint frá mönn-
um sem settu svip á mótin og sagðar
ótal skemmtilegar sögur.
Margir keppendur segja frá og tekn-
ar eru upp samtímafrásagnir úr blöðum.
Tæmandi úrslit fylgja hverju móti, eins
ítarleg og heimildir leyfa og stundum
ítarlegri en sést hafa á prenti eða á
nokkrum skýrlsum.
Það er óhætt að segja að Saga
Landsmóta UMFI eigi eftir að skemmta
fjölmörgum lesendum eins og eftirfar-
andi brot úr bókinni gefa til kynna.
Farið verður með bókina til kynn-
ingar og sölu um allt Iand í sumar, en
einnig er hægt að panta bókina í þjón-
ustumiðstöð UMFI í Reykjavík í síma
91-12546. Bókin verður ekki til sölu í
bókaverslunum.
Hér er sagt frá 10.000 m hlaupi á 3.
iMndsmóti UMFI, sem haldið var í
Reykjavík árið 1914.
Síðasta greinin var 10.000 m hlaup.
Menn voru nokkuð spenntir fyrir þeirri
grein, en aðeins tveir keppendur höfðu
gefið sig fram til keppni og annar þeirra
var veikur og gat ekki keppt. Hinn
keppandinn, Ketill Þórðarson að nafni,
var mættur, en ófært þótti að láta hann
hlaupa einan. Hins vegar fannst enginn
sem var fús til að keppa við hann. Varð
að ráði að margir skyldu hlaupa með
honum til skiptis og skyldi Olafur
Magnússon, konunglegur hirðljósmynd-
ari, byrja. Ólafur var gamall mflu-
hlaupari en hafði ekki æft hlaup í mörg
ár. Hann var að sögn Kára í Vísi fæddur
hlaupari, en hafði mest stundað knatt-
spyrnu, auk þess sem hann að þessu
sinni var þreyttur eftir boðhlaupið.
Áttu svo aðrir að leysa hann af
hólmi síðar. Dró skjótt sundur með þeim
hlaupamönnum og var Ólafur fyrri. En
er þeir höfðu runnið eigi allskammt fékk
Ketill hlaupasting og varð nauðugur
viljugur að gefast upp. En Ólafur hélt
áfram, þótt hlaupmóður væri og hljóp
hring eftir hring með appelsínu í
hendinni og bað urn músík og mann til
að herða á sér og fékk hann hvort
tveggja. Hann hætti ekki fyrr en hann
hafði runnið 10 rastirnar, og var aðeins
42 mín. og 7 sek. á leiðinni. Geri aðrir
betur.
Hér á eftir fer frásögn af því þegar
Sigurður hingeyingur setti lslandsmet í
1000 m sundi og Þuríður Ingólfsdóttir
13 ára setti Islandsmet í 80 m lilaupi á
6. Landsmóti UMFÍ á
Laugum 1946.
Það hafði kvisast að
Sigurður Jónsson Þing-
eyingur frá Ystafelli í
Kinn ætlaði að synda
bringusund alla leiðina
og freista þess að setja
nýtt Islandsmet. Mann-
fjöldi hafði safnast sam-
an að tjörninni. þegar
kallari mótsins, sern var
Jón Þórisson, kennari í
Reykholti í Borgarfirði,
tilkynnti að sund Sig-
urðar byrjaði og ís-
landsmetið væri 18:58,0
mín, sett af Sigurði
Jónssyni KR. Sigurður
varð að synda í sundbol
til þess að hugsanlegt
met yrði tekið gilt.
Margir tóku upp úr sín
og biðu þess með
mikilli eftirvæntingu,
hvernig Sigurði reiddi
af þessar 10 ferðir, sem hann fór í kaldri
tjörninni á Laugum. Þegar hann hafði
lokið sundinu gullu við fagnaðarlæti,
því auðséð var að hann hafði sett rnetið,
en hámarki sínu náðu þau, þegar
tilkynnt var að Sigurður hefði synt
vegalengdina á 17:25,7 mín og þannig
stórbætt íslandsmetið.
Keppnin í frjálsum var einnig sögu-
leg, konur kepptu þá í fyrsta skipti, þó
aðeins í einni grein, 80 m hlaupi. Meðal
keppenda var 13 ára hnáta frá Húsa-
bakka í Aðaldal, Þuríður Ingólfsdóttir.
Hún var varla af barnsaldri og var vön-
ust því að hlaupa í kapp við kálfana
heima hjá sér. Hún var feimin og þorði
varla að horfa upp á nokkurn mann.
Hún var þarna innan um eldri stúlkur,
sumar voru að sunnan og áttu gaddaskó.
Aðrar voru á strigaskóm, en Þuríður var
sú eina sem var berfætt. Þrátt fyrir
feimnina hafði hún þó það bein í nefinu
að ákveða sjálf þann fótabúnað sem
henni þótti þægilegastur. Þuríður kunni
eiginlega ekki að starta og var langsein-
ust upp. Hún sá því aftan í keppinaut-
ana, en sá líka að þær voru ekki eins
fótfráar og kálfarnir á Húsabakka.
Skinfaxi
35