Skinfaxi - 01.04.2003, Side 40
FRIÐLÖND f VATNSFIRÐI, FLATEY OG
HRÍSEY
Vatnsfjörður er allvel gróinn. Inn af firðinum
er dalur vaxinn birkikjarri og reyniviðarhríslur
innan um. Líklega er hvergi í birkiskógum og
kjarrlendi fslands hærra hlutfall af villtum reyni-
viði en í Vatnsfirði. Berjaland er prýðilegt og
má tína kynstrin öll af berjum í góðum berja-
árum. í dalnum er allstórt vatn, Vatnsdalsvatn,
og úr því fellur á til sjávar. Þar veiðist bæði sil-
ungur og lax. Á sumrin er fuglalíf einkar auðugt
í Vatnsfirði enda víðáttumiklar leirur fyrir landi.
Á fartíma bætist í hóp innlendra varpfugla aragrúi
hánorrænna farfugla sem hefur hér viðdvöl.
Lífríkar leirurVatnsfjarðareru meðal mikilvæg-
ustu fæðuöflunarsvæða hérlendis fyrir fjölmarg-
ar fuglategundir. Mest ber á vatna- og votlendis-
fuglum. Meðal þeirra eru straumendur, lómar og
himbrimar, og hafemir verpa í grenndinni.
Skammt frá bænum Brjánslæk við vestanverðan
Vatnsfjörð er einn þekktasti fundarstaður plöntu-
steingervinga hér á landi. Einkum er um að ræða
blaðför ýmissa kulvísra trjátegunda sem uxu hér
í mun hlýrri veðráttu fyrir 12-13 milljónum ára.
Flóran virðist hafa verið einna skyldust þeirri
flóru sem nú er á sunnanverðri austurströnd
Bandaríkja Norður-Ameríku. Þessar jarðsögul-
egu minjar hafa verið friðlýstar.
Vatnsfjarðarfriðland er fyrirtaks útivistarsvæði
og liggur vel við samgöngum. Allan ársins hring
er haldið uppi samgöngum á sjó og að sumarlagi
er haldið uppi reglubundnum áætlunarferðum
á landi. f Vatnsfirði er rekið sumarhótel og gefst
ferðafólki kostur á ýmiss konar afþreyingu.
Austurhluti Flateyjar á Breiðafirði hefur verið
lýstur friðland vegna fuglavemdar og gegnir líku
máli um Hrísey, sem er fremur hálend eyja fyrir
landi Miðhúsa í Reykhólasveit. í Hrísey er
jafnframt fjölskrúðugur gróður og vaxa þar
flestar tegundir plantna við Breiðafjörð.
LÁTRABJARG OG NÁGRENNI
Vegur liggur að Bjargtangavita, vestasta odda
Evrópu, og þaðan má ganga inn rneð brún Látra-
bjargs. Á sumrin er haldið uppi reglubundnum
áætlanarferðum milli Látrabjargs og helstu
þéttbýlisstaða Vestfjörðum. Leiðin liggur út með
Patreksfirði, um Örlygshöfn, þá yfir heiðina
skammt ofan við Breiðavík og um Látravík út
að Bjargtöngum. Allmikið æðarvarp er í
Örlygshöfn og fjöldi vaðfugla og sjófugla niðri
í víkunum. Margt votlendisfugla er í Breiðavík
og þá er í Látravík óvenju mikið um sandlóu.
Látrabjarg er stærsta fuglabjarg landsins og
jafnframt hið stærsta við norðanvert Atlantshaf.
Bjargið er um 14 km langt og tæplega 450 m hátt
þar sem það er hæst. Mönnum telst svo til að í
Látrabjargi verpi allt að einni milljón fugla af
ýmsum tegundum. Þama verpa allar tegundir
svartfugla sem halda til við íslandsstrendur að
haftyrðli undanskildum. Þess má einnig geta að
við rætur Látrabjargs er mesta samfellda álku-
byggð veraldar. Auk svartfugla ber mikið á fýl
og ritu. Loks má geta þess að óvíða eru lundar
gæfari en á Bjargtöngum og kippa sér lítt upp
við mannaferðir.
INNANVERT ÍSAFJARÐARDJÚP
Þeir staðir á landi, sem hér verður fjallað um,
eru í góðu vegasambandi. Enn fremur er haldið
uppi útsýnisferðum á sjó um Djúpið og allt
vestur á Hornstrandir yfir sumarið. Undirlendi
er takmarkað og víða ganga sæbrött fjöll í sjó
fram. Samt má segja að um innanvert Isafjarðar-
dj úp sé gróður gróskumeiri en víðast h var annars
staðar í þessum landshluta. Töluvert birkikjarr
er í fjallahlíðum og dalbotnum að ógleymdri
Æðey,Vigur og öðrum grasi grónum eyjum og
hólmum. Þar verpir aragrúi æðarfugla, lunda
og annarra sjófugla og í kjarrinu upp af strönd-
inni eru m.a. músarrindlar og rjúpur. Vert er að
staldra við sums staðar með sjónum og líta eftir
hávellum eða gulöndum. Straumendur halda til
allvíða við ár og læki og þá verpa nokkur haf-
amarhjón við Djúpið. í Vatnsfirði og á Reykja-
nesi er jafnframt fjölskrúðugt fuglalíf.
DÆGRADVÖL OG ÚTIVIST
Vestfirðir hafa löngum verið þekktir fyrir
sérstætt og heillandi mannlíf og þar er menning
og saga í hávegum höfð. Hin síðari ár hefur