Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1942, Blaðsíða 1
SlÓmRHHRBCRÐIÐ
UIKIHBUR
ÚTGEFANDI: FARMANNA- OU FISKIMANNASAMBAND ÍSLANDS
IV. árg. 2. tbl. Reyfejavik, febrúar 1942
TRYOQVI Ó FEIGSSON:
Nýbyggingarsjóður einskis megnugur
Endurnýjun togararflotans er ekki einung-
is lífsnauðsyn sjómannastéttinni, heldur þjóð-
arnauðsyn. — Það sem græðist á togurunum
meðan stríðið stendur, á fyrst og fremst að
nota td þess að kaupa fyrir nýja togara að
stríðinu loknu. Þetta er og verður krafa sjó-
mannastéttarinnar og bæjarfélaganna, sem á
útgerð lifa.
títgerð nýtízku togara, er óþekkt veröld ís-
lenzkum sjómönnum, sem þarf að verða að
veruleika svo fljótt sem verða má. En ef farin
er sú leið, að nota gróða útgerðarinnar til
annars, að verulegu leyti, þá verður ekki nóg
fé afgangs til kaupa nýrra skipa, og um leið
er endurnýjun togaraflotans slegið á frest um
ófyrirsjáanlegan tíma.
Þessi hlið hefir ekki verið rædd sem skyldi
og verður vikið að henni hér á eftir.
Til þess að um kaup á nýjum dýrum skipum
geti vcrið að ræða, verður eins og áður er sagt
að vera til nægilegt fjármagn, miklu meira
en flestir gera sér grein fyrir. Ef gert er ráð
fyrir svipaðri verðhækkun að ófriðnum lokn-
um, sem varð 1914—18, þá myndi nýtízku
togari, 180—200 feta, með dieselvél kosta £
100—120 þús., eða um 3 milj. króna. Eins og
allir sjá, er hér ekki um smávægilega upphæð
að ræða, og hætt við að sumir af þeim, er um
þessi mál ræða, geri sér ekki fulla grein fyrir
þessu.
Einhver kann að segja, að með lögum frá
síðasta þingi hafi verið myndaður nýbygging-
arsjóður, sem sé hjá flestum félögum 200—
300 þús. kr.á skip. Jú rétt er það, en það er
þó ekki nema 1/10 til 1/15 hluti þess, er þarf
til þess að kaupa fyrir einn nýtízku togara. —
Allir vona nú að stríðið standi ekki 10—15
ár, og brugðist gæti til beggja vona með hagn-
að síðustu áranna, og kannske fyrr en varir.
Þá mun verða sagt „skipin eiga til varasjóð“.
Ilann mun vera frá síðasta ári um eða innan
við 100 þús. kr. Áður var tæplega um hann að
ræða, vegna tapreksturs. Um það gætu þó ver-
ið skiptar skoðanir hvort festa ætti varasjóð-
inn. S raun r-'ttri ætti hann að vera til þess
að mæta taprekstri. Þetta hefir þá stórgróða-
árið 1S40 skilið eftir til nýtízku togarakaup-
anna margumtöluðu, 1/10—1/15 af mjög
varlega áætluðu kaupverði.
Allir hafa verið á sama máli um það, að tog-
araflotann þurfi að endurnýja. En það hefir
ekki verið á það minnst, hvað til þess þurfi.
Það er mesti misskilningur að áðurnefndur
Nýbyggingarsjóður nægi til slíkra hluta. —
Hann er ekki einu sinni nógur til þess að
kaupa fyrir stóran nýjan mótorbát. í raun og
sannleika hefir ca. 70 tonna mótorbátur 20
—30 ára gamall, verið seldur hér á 400 þús.
krónur, sem er hærri upphæð en nýbygging-
arsjóður og varasjóður flestra togaranna.
Nýbyggingarsjóður er í raun réttri rang-
nefni, þegar tekið er tillit til þess hvert hlut-
verk hann á að inna af hendi. ,,Vísir til ný-
byggingarsjóðs“ hefði verið heppilegra heiti á
honum eins og nú er, og betur má ef duga
skal. Þeir, sem að þessu máli standa verða að
gera sér fulla grein fyrir því, að ekki verður
bæði sleppt og haldið í þessu máli frekar en
Framh. á bls. 16.
YÍKINGUR