Sjómannablaðið Víkingur - 01.07.1949, Qupperneq 34
ofrausn og dekri í gistivináttu við þennan þýzka
mektarbokka.
Hitler var lengi að jafna sig eftir hrakning-
inn; en er hann hafði lifað um stund í dagleg-
um lystisemdum og munaði í mat og drykk og
atlæti á heimili Hrólfs gamla, fór að bóla á of-
metnaði og rembingi í framkomu hans. Sló þá
í brýnur milli vinanna og sannaðist, að þar
mættust stálin stinn. Hitler belgdi sig út, um-
hverfðist allur og hvæsti af ofboðslegum geð-
ofsa, — lagði að lokum í andstæðinginn og
beitti kjafti og klóm. Hrólfur gamli hlustaði
fyrst fróðleiðsfús á hreim hinnar þýzku tungu,
en þegar Þjóðverjinn missti taumhaldið á til-
finningum sínum, þá fór heldur að fara um
íslendinginn. Hóf hann stafinn á loft og reiddi
þéttingsfast að afturenda nazistans. Fylgdi hýð-
ingunni slík buna blóts og formælinga, að Hitler
lagði á æðisgenginn flótta. En Hrólfur gamli
sat eftir skellihlæjandi.
Er þessi atburður spurðist,' efuðust engir um
hollustu Hrólfs gamla við lýðræðið, eignaðist
hann af því hóp aðdáenda, sem hylltu hann eins
og dásamlega þjóðhetju, er hafði boðið ofbeld-
inu byrginn en ekki beygt sig, eins og ýmsir
aðrir myndu hafa gert.
Endurteknar sennur urðu milli þessara miklu
stjórnmálagarpa. Þess á milli voru þeir mestu
mátar. Það var kallaður vopnaður friður í þætti
æringjanna um daginn og veginn.
— Hitler var kulvís og kunni illa umhleyp-
ingum íslenzkrar vetrarveðráttu. Undi hann
bezt í miðstöðvarylnum, liggjandi á legubekkn-
um eða dottandi uppi í rúmi. Síðari hluta vetr-
ar varð þó gagnger breyting á háttum hans.
Þjóðverjar hernámu Noreg fyrri hluta apríl-
mánaðar. Hetjubarátta Norðmanna varð dag-
legt umræðuefni. Hrólfur gamli tók drjúgan
þátt í þeim málþingum. Samúð hans var öll með
frændunum utan við pollinn.
Þá reis Hitler upp á skottleggina.
Dagurinn var orðinn langur, sólin hátt á
himni, hlýindi í vestanblænum. Vorið var í
nánd. Hitler virtist forðast dagsbirtuna, eins
og vond samvizka. En um leið og kvöldhúmið
sameinaði loft og lög, læddist hann út, fór hljóð-
lega og með leynd. Furðaði gestgjafinn sig mjög
á fjarveru hans.
En brátt var gátan ráðin.
Klögumálin rigndu yfir Hitler. Honum voru
bornar á brýn býsna fjölskrúðugar sakir:
Hann hélt úbifundi á náttarþeli.
Hann æsti upp lýðinn.
Hann stofnaði til óeirða.
Hann rak ógrímuklæddan áróöur.
Saklaus og reynslulaus íslenzkur æskulýður
hafði hrifizt af tungulipurð og lævísi foringj-
ans. Verkin töluðu: Virðulegir lýðræðissinnaðir
borgarar nutu ekki drauma sinna fyrir ópum
og óhljóðum þessara nátthrafna. Verst létu þess-
ar vanmetaskepnur, þegar horaður Hornafjarð-
armáni húkti á himinhvolfinu.
En bikar syndarinnar var ekki þar með full-
ur. Síður en svo. Hitler hafði myndað ástand.
Og hann var sjálfur frumkvöðull og mikilvirkur
þátttakandi í ósómanum. Ýmsir kynbótafræð-
ingar voru þó blóðblönduninni velviljaðir.
Hrólfur gamli glotti í kampinn, þegar þessi
umræðuefni bar á góma, — leit á þau með
lýðræðislegu frjálslyndi. En hann kynntist því,
að það er erfitt að þjóna tveimur herrum og
vera báðum trúr. Lýðræði og einræði voru tvær
andstæður, þar var hiti í glóðum og neistaflug.
Hann hafði lent á milli eldanna, án þess þó að
vera blendinn í trú. Hann var staðráðinn í að
láta skeika að sköpuðu, hvort hann kæmist með
óskaddað skinn út úr þeim átökum, — en hann
yrði aldrei griðníðingur, ryfi aldrei vé gisti-
vináttunnar.
Svo héldu dagarnir áfram að lengjast, og
vornæturnar urðu bjartar.
10. maí rann upp.
Snemma morguns höfðu þau tíðindi borizt á
þráðum landssímans út um eyjar og útskaga,
að höfuðborgin hefði verið hernumin um sólar-
uppkomu. Og skáldgáfa þjóðarinnar varð sér
hvergi til skammar, meðan beðið var eftir ná-
kvæmum fregnum. Það var arnsúgur í hug-
myndafluginu. Getgáturnar um það, hverjir
hefðu þarna orðið fyrstir á vettvang, voru mjög
á reiki. Sumir fullyrtu, að það væru hersveitir
Hitlers, hann hefði, í blóra við íslenzk stjórnar-
völd, verið í stöðugu leynisambandi við sendi-
herra sinn í Reykjavík og skipulagt hernámið.
Þó voru þessar skoðanir bráðlega bornar til
baka, því að einhver símamærin hafði þóttst
heyra syfjaða rödd í Landssímastöðinni. Og
þessi svefndrukkna rödd hafði áreiðanlega mælt
á enska tungu.
Þegar sannleikurinn kom í Ijós, sló óhug á
drengina með hreinu hugsjónirnar. Það hafði
orðið geypilegt stjörnuhrap af stjórnmála-
himni þeirra. Innan hreyfingarinnar blossaði
upp gremja og andúð og hótanir í garð Hitlers.
Hann var ekki lengur ósigrandi og óskeikull
herstjórnarsnillingur, hann hafði látið í minni
pokann fyrir væflulegum og úrkynjuðum Eng-
lendingum.
Næstu nótt hvarf Hitler.
Hrólfur gamli hóf þegar leit, það var leitað
dyrum og dyngjum, fyrirspurnir sendar í allar
áttir. En allt kom fyrir ekki. Almennt var talið,
174
V í K I N □ U R