Sjómannablaðið Víkingur - 01.07.1949, Side 37
setur. — Ef hverjum einstökum á að haldast
það uppi, að setja sér sjálfur sín eigin lög, þá
þarf ekki að hafa neinar getgátur um, hvað
um þá þjóð muni verða.
Spurningu þrjú hefur þegar verið svarað.
Þó vil ég bæta því við það, sem áður hefur
verið sagt, að ég er þess fullviss, að unglingar
yrðu engu síður nú en áður, fúsir til náms í
þeim greinum atvinnulífsins, er þeir hugsa til
að stunda í framtíðinni, ef þeir væru til þess
kvaddir á þeim árum, þegar þeir eru að vakna
til athafnalífsins. Það er mannlegur breyskleiki
foreldra, eða annarra forsjármanna barna, að
finnast meira til hæfileika þeirra en raunveru-
legt er, og víst er nauðsynlegt að ala ekki upp
í börnum minnimáttarkennd. En út yfir tekur
þó, þegar börn eru alin upp í þeirri fávísu trú,
að þau séu alls megnug, án nokkurrar leiðbein-
ingar eða tilsagnar annars staðar frá, allt, sem
þurfi til þess, að mæta hinu breytilega ölduróti
lífsins, hafi þau hlotið í arf. Það er ekki óal-
gengt, að maður verði slíks uppeldis greinilega
var nú á síðustu árum. Orsakir slíks hugsunar-
háttar hjá fullorðnu fólki, vitum við af hvaða
toga eru spunnar.
Fjórðu spurningunni, hvort unglingar séu ó-
nýtari til vinnnu nú en áður var, svara ég hik-
laust neitandi. Töluvert heyrir maður eldri menn
tala um það, að þessi og hin verk hafi þeir nú
mátt gera áður fyrr (þó að þeir væru ekki nema
10 —12 ára o. s. frv.), sem nú þyki ofætlan hálf-
vöxnum mönnum, og telja væntanlega slíkt aft-
urför og úrkynjan.
Það er satt, unglingum var áður fyrr ætluð
fullorðins manns verk, jafnvel á barnsaldri,
en lítillega hefur verið hér að framan bent á
þá annmarka, er fylgdu slíku uppeldi, flestir
munu hafa goldið slíkrar meðferðar, þótt síðar
væri, og tel ég henni ekki bót mælandi.
Þá er það fimmta og síðasta spurningin, hvort
íslenzk æska verðskuldi þá dóma, er hún fær?
Ég tel þekkingu mína á æskulýðnum í heild,
högum hans og háttum svo takmarkaða, að mín
umsögn myndi lítilsverð og léttvæg fundin. —
Ég vil þó láta í ljós álit mitt á þeim (oft furðu-
legu) skrifum, er komið hafa fram, er rætt er
um vandamál æskulýðsins.
Það væri að bera í bakkafullan lækinn, að
eltast við allar þær öfgafullu fullyrðingar, sem
dagblöðin sum hver bera á borð fyrir alþýðu
manna, en þar sem þessir svokölluðu leiðandi
menn þjóðarinnar eru sí og æ að guma af sinni
miklu menntun og þekkingu á öllum hlutum,
hlýtur hinn lítt menntaði almúgi að gefa orð-
um þeirra einhvern gaum.
Það mun af flestum vera litið svo á, að dag-
blöð landsins séu boðberar þess anda, er ríkj-
andi sé meðal þjóðarinnar í heild. Að minnsta
kosti þegar skoðanir þeirra fara svo mjög sam-
an, er oft hefur virzt í þeim málum, er hér um
ræðir.
Ég er hræddur um, að ef þeir unglingar, sem
lifað hafa barnæsku sína á síðustu og verstu
árum, færu að lýsa henni og öllu því, er fyrir
augu þeirra hefur borið, er þeir voru að mynd-
ast til manns og meðvitundar, þá yrðu æði marg-
ir (af þeim, sem dæma harðast nú), þess varir,
að þeir hefðu kastað grjóti úr glerhúsi. Mig
hefur oft undrað, hversu lítið er á lofti haldið
því, sem betra er, og segja má með sanni um
æskulýð þessa lands.
Það er ekki mikið á lofti haldið hinu óeigin-
gjarna mannúðarstarfi, sem mikill fjöldi ungra
meyja inna af hendi, sem nætur og daga árið
um kring annast hjúkrun á sjúkrahúsum lands
ins (fyrir smánarborgun). Hverjir skyldu þó í
okkar þjóðfélagi eiga fremur skilið viðurkenn-
ingu og virðingu, en þær og þeir, sem eyða beztu
árum ævi sinnar í að líkna þeim, sem þjást?
Þá er lítt getið þess mikla fjölda pilta og
stúlkna, er oft koma saman til fundahalda og
skemmtana, á hinum ýmsu stöðum landsins, og
sýna fullkominn skilning á ítrustu reglusemi.
og eru í alla staði stétt sinni og þjóð til sóma.
Þá er þess vert að á lofti sé haldið hin-
um mikla áhuga hundraða unglinga á íþrótta-
starfsemi í landinu og alls þess fjölda manna,
ungra og gamalla, sem í anda og verki uppala
og viðhalda hraustri sál í hraustum líkama.
Nei, það er ekki þetta, sem kitlar. Gróa gamla
á Leiti mun löngum verða lífseig meðal frétta-
manna um heim allan, og eru fslendingar þar
sízt undanskildir.
Það skal ekki dregið í efa, að ýmsu sé ábóta-
vant í fari okkar íslendinga, en það er algjör-
lega ástæðulaust að tilnefna þar fremur æsku-
lýð landsins. Hann hefur ekki sýnt meiri léttúð,
en eðlilegt getur talizt, þegar litið er til þeirra
aðstæðna, er hann er alinn upp við, en honum
verður aldrei um kennt, þótt mislukkað kunni
að vera uppeldið.
Það er ekki nema sjálfsagt, að draga fram í
dagsins ljós hinar dökku hliðar mannlífsins,
ásamt þeim betri. Ég er alveg á því, að við
eigum ekki að lifa í þeirri sjálfsblekkingu, að
okkur sé ekkert ábótavant.
En ég er á móti því, að sífellt sé hamrað á
hinum mestu löstum og lægstu hvötum, sem
koma fram meðal fárra einstaklinga þjóðarinn-
ar, og þjóðin, og þó sérstaklega ungdómurinn,
borinn þeim sökum, að hann sé að sökkva í kaf
siðleysis, lasta og spillingar.
V I K I N G U R
177