Sjómannablaðið Víkingur - 01.07.1949, Síða 48

Frá Lokinhamrabræðrum
Eftirfarandi þáttur er skráður af Guðmundi
Valdimar Jónssyni skipstjóra á Bíldudal. Segir
þar frá bræðrunum Gísla og Kristjáni Oddssonum
frá Lokinhömrum í Arnarfirði, mikilhæfum sjó-
görpum frá áraskipatímunum. Er Guðmundur
þessum efnum þaulkunnugur, þar eð hann ólst
upp á Lokinhömrum hjá Gísla Oddssyni. Hefur
Guðmundur gefið Víkingnum ádrátt um það, að
segja síðar fleiri sjóferðasögur af Gísla fóstra
sínum. — Ritstj.
Lokinhamrabræður voru þeir ávallt nefndir,
Gísli og Kristján Oddssynir, meðan þeir voru
saman á Lokinhömrum á fyrri árum sínum. Þeir
voru einhverjir hinir mestu athafnamenn á
sinni tíð, síðari hluta 19. aldar, duglegir sjó-
sóknarar og svo ákafir framan af, að þeir sá-
ust þá lítið fyrir í þeim efnum. Þetta breyttist
nokkuð, eftir að þeir hrepptu hrakning mikinn
í hákarlaleguferð, þar sem hurð skall mjög
nærri hælum. Náðu þeir landi á þeim stað, þar
sem flestir forðast að lenda í vondu veðri, ef
nokkurs annars er völ. Þeir lentu í Nesdal, sem
er framan í fjallinu Barða, milli Dýrafjarðar
og önundarfjarðar. Suðaustan stórviðri var og
þess vegna byljaskot þarna, þótt á útnesi væri.
Voru þeir aðframkomnir orðnir, er þeir náðu
landi, vatnslausir og matarlausir. Eftir mikið
erfiði gátu þeir loks bjargað skipi og farangri
undan sjó. Þetta var að næturlagi og svarta-
myrkur. Treystu þeir sér ekki til að leita manna-
byggða fyrr en birti af degi. Voru þeir blautir
og illa til reika, en á þá sótti um nóttina svefn
og kuldi. Tóku þeir það ráð, að ganga fram og
aftur sér til hita, og skipuðu mönnum sínum
að gera slíkt hið sama. Sumir voru þó svo úr-
vinda orðnir, að þeir lögðust fyrir, en hinir,
sem betur þoldu, hröktu þá jafnóðum á fætur,
því færi svo, að einhver sofnaði svo að nokkru
næmi, var eins líklegt að hann króknaði útaf
og vaknaði eigi framar til þessa lífs. Það sagði
Gísli mér, að nóttin í Nesdal hefði sér fundizt
lengsta nótt, sem hann hefði lifað. Hefði sér
liðið mjög illa líkamlega, en þó hefði sálará-
stand sitt verið öllu lakara. Sagðist hann hafa
ásakað sig fyrir það, hversu komið var, og heit-
ið því, að tefla eigi framar á svo tæpt vað í
sjósókn, ef þeir kæmust lifandi úr þessum
háska, en til þess virtust harla litlar líkur.
Tókst Gísla og mætavel að efna heit sitt, því
eigi kom það oftar fyrir — þrátt fyrir allharða
sjósókn — að hann næði eigi heimalendingu,
utan einu sinni, er hann var gamall maður orð-
inn. í það skipti sagði hann við Guðrúnu konu
sína: Þessi ferð okkar verður notalítil, því hann
hvessir af suðaustri. Þú skalt þó ekki verða
hrædd eða láta þér leiðast, þótt svo kunni að
fara, að heimkoma okkar dragist. Má vel vera,
ef svo fer sem mig grunar, að ég fari á Ingjalds-
sand; þarf ég hvort sem er að finna mág minn.
Guðmundur Hagalín, mágur Gísla, bjó þá á Sæ-
bóli á Ingjaldssandi. Gekk allt til eins og Gísli
sagði, hann náði landi á Ingjaldssandi, og fékk
þar hinar ákjósanlegustu viðtökur.
Nú víkur aftur sögunni að hrakningsmönn-
unum í Nesdal. Þegar birti af degi, lögðu þeir
af stað til mannabyggða. Aðeins var um eina
leið að ræða, hún var sú, að ganga fram Nes-
dal og niður á Ingjaldssand. Ferðin sóttist
seint, því sumir voru mjög máttvana, og urðu
hinir úthaldsbetri að hjálpa þeim máttarminni.
Eftir mikið erfiði og langa mæðu náðu þeir
loks til byggða á Ingjaldssandi. Þar var þeim
forkunnarvel tekið. Eftir að hafa matazt og
hvílst nokkuð, hresstust þeir furðu fljótt. Veðr-
inu hafði nú slotað að miklum mun. Tóku þeir
bræður nú að ugga um skip sitt, því vindátt
var að breytast, og mátti þá búast við að skjót-
lega brimaði í Nesdal, sem er fyrir opnu hafi.
Fóru með þeim bræðrum sex menn af bæjun-
um á Ingjaldssandi. Mátti ekki seinna vera að
þeir kæmu í Nesdal, til að fá borgið skipinu.
En með ötulli hjálp fylgdarmanna tókst þeim
að komast á flot og frá landi. Þessi hrakningur
þeirra bræðra mun hafa orðið þeim báðum góð-
ur reynsluskóli, því eftir þessa ferð gáðu þeir
sín betur.
Þeir Lokinhamrabræður voru báðir miklir
ákafamenn, og Kristján þó öllu meiri, en með-
1BB
V I K I N □ U R