Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1959, Blaðsíða 19
AÐ3END BREF
^JJerra rítitjóri
JJjómannal(. '\JiLinyi
Hr. ritstjóri.
Ég hef undanfarið komið fram
með ný viðhorf í vörpugerð, með
það fyrir augum að vekja umtal um
vörpugerð frá mínu sjónarmiði. Ép
hef stiklað á stóru í stuttu máli, en
þrátt fyrir það ættu áhugamenn að
geta glöggvað sig á í hvaða átt ég
vil vinna að vörpugerð og með
hvaða stærðfræði. Ég held að vörpu-
gerð sé aðallega stærðfræðilegt o<*
eðlisfræðilegt spursmál. Þess vegna
ræði ég vörpugerð út frá því sjón-
armiði.
Meðan ekki er fenginn öruggur
ef það er viðurkennd sönnun, þá
höfum við komist spor í rétta átt
og fikrum okkur svo áfram, þar til
hægt er að vinna kerfisbundið í eina
átt og skapa öruggar og aðgengileg-
ar formúlur að vinna eftir, rétt eins
og í annari fræðigrein eða iðn.
Nú vil ég lítillega gera nokkrar
athugasemdir við botnvörpuna oa
draga saman í stórum dráttum í
hvaða átt ég vil framkvæma breyt-
ingu. Varpan er tvær mismunandi
gerðar samfellur, sem er fest saman
á hliðunum. Ég mun kalla hvora
samfelluna fyrir sig birði. Birði
vörpunnar eru of háð hvort öðru
þegar kemur fram á vængina. Hlut-
föll jaðra í vængjum, þar sem undir-
vængsjaðar er allt að 12 fetum
lengri en samanlagðir jaðrar yfir-
vængs og miðnets.
Flotkúlur vörpunnar vinna í öf-
ugu hlutfalli við toghraða.
Engar raunhæfar burðarlínur
með hliðum vörpunnar.
Ég vil aðskilja vængina, setja
fræðilegur grundvöllur fyrir vörpu-
gerð, verður hún ekki annað en
handahófsvinna og ágizkun. Ef ein-
hver alvara á að vera í því, að lap'-
færa vörpuna þarf samstillt átak
allra, sem vilja og geta lagt eitt-
hvað til málanna. Ekki með því að
samþykkja umhugsunarlítið það
sem fram kemur, heldur reyna að
afsanna það á fræðilegan hátt. Ef
það er fullgild sönnun, þá er það
spursmál úr sögunni og þarf ekki
að velta vöngum yfir því lengur.
En ef ekki er hægt að sanna að það
sé rangt, þá er að sanna fyrir sjálf-
um sér og öðrum að það sé rétt o»
hæfilegt net í undirvængi, sömu
stefnu á undirvængsjaðri og belcr-
jaðri, setja hæfilegar hliðar milli
birða, það langt niður sem þarf oa
eftir þeirri reglu, sem rétthyrndur
þríhyrningur bendir til. Eða gefa
yfirbirðinu þá stærð og lögun sem
þarf til þess að höfuðlínan geti ó-
hindruð komist 'í þá hæð, sem henni
er ætlað og yfirnetið veiti ekki
virka straummótstöðu, fyrr en hægt
er að leiða straumþungann yfir á
belglínur í beinu átaki frá hlerum.
Belglínurnar verða festar á jaðra
vörpunnar, eftir þeirri reglu, sem
ofan á verður um beitingu möskv-
VÍKINGUR
ans. Svo þegar búið er að leiða all-
an mögulegan þunga frá höfuðlín-
unni, þá vil ég fá flot á yfirvængs-
enda, þannig lagað að það vinni sm
upp á togi, því þá hefur höfuðlín-
an og aðliggjandi net lítið annað
að gera en kljúfa strauminn. Mið-
hluti höfuðlínunnar verður í sömu
hæð hjálparlítið eða hjálparlaust.
Um flotvörpuna vil ég segja: Ég
tel ekki fiskivænlegt að tengja flot-
\ örpu upp í togvíra. Varpan kemst
ekki á dýpra vatn en hlerarnir
nema með einhverjum tröllskan oa
ég held að fiskurinn sé yfirleitt
fyrir neðan hlerana, nema hann sé
í sjálfheldu. Ég gat þess í fyrsta
bréfi mínu að hægt væri með hæfi-
legum hanafótum að láta vörpu
vinna algjörlega á dýpra vatni en
hlerana og gat þess, hvaða skilyrði
hún yrði að hafa til þess að vinna
þannig. En þar sem ég tel útilokað
að tengja þannig gerða vörpu, frá
okkar þungbyggðu hlerum, þá skul-
um við láta okkur detta í hug hvað
léttbyggðir þeir þurfi að vera svo
varpan verði í hæfilegri fjarlægð
frá skipinu. Svo vísa ég til þess sem
ég hef skrifað áður.
Og svo skulum við snúa okkur
eingöngu að stærðfræðinni. Ég kom
í síðasta bréfi minu inn á gerð op-
tölu möskvanna og að stórhlið
þeirra væri til staðar í útjaðra-
möskvunum o. fl.
Nú vil ég sanna þetta nánar. É^
kem með létt reiknanlegt dæmi. É"
teikna hluta af belgbirði. 1 möskvi:
10, frá 200 möskvum niður í 70
möskva. Úrtökur í fjórðu hverri
umferð. Viðurkenndur I spólu riðill.
9 leggir á alin. Þá lítur þessi hluti
belgbirðisins þannig út með fulln
vinnslu möskvans. Þið sjáið, að það
má reikna út netið af fullri ná-
kvæmni. Og svipað þessu má reikna
út alla hluta vörpunnar.
Og svo til þess að skýra betur
hvernig úr netinu er unnið og hvern-
ig ég vil vinna úr því til vörpugerð-
ar. Þá skulum við taka net, sem
er 6 fet á lengd og 6 fet á breidd.
235