Sjómannablaðið Víkingur - 01.08.1972, Síða 14

hátt og önnur karfamið, sem við
höfum tekið til að stunda fyrir
alvöru.
Eyðing fiskimiðanna er meira
alvörumál fyrir okkur en nokkra
aðra þjóð sem fiskveiðar stunda
hér við land eins og ég hef áður
sagt. Ég er ekki viss um að menn
almennt geri sér ljósa grein
fyrir því sem er að gerast úti á
miðunum. Hún er af sú tíð, þegar
við gerðum 4 saltfisktúra á tog-
urunum í aprílmánuði og kom-
umst upp í hátt á þriðja hundrað
tonn svo dæmi sé nefnt 288 tonn
af saltfiski á 8 dögum miðað við
fisk upp úr skipi. Þá var fiskur á
dekki allan túrinn frá því híft
var upp í fyrsta sinn. Á þeim
dögum var það all venjulegt að
fylla dekk á næturnar og liggja í
aðgerð á daginn og þá komst
maður upp í að innbyrða sem
svarar 70—80 tonum af salt-
fiski á 12 tímum og liggja svo
í aðgerð 24. Menn beri þetta svo
saman við það sem er í dag og
þá ætla ég að hugsandi mönnum
verði Ijós þau missmíði sem á
er orðin. Sumir menn vilja kenna
togveiðum einum um að fiskur-
inn hefur farið svo minnkandi
sem raun er á. Þeir virðast líta
svo á, að það muni ekki mikið
um hann Manga. Samt er það
svo að fleiri eru býsna stórtækir
og sennilega ekki síður skaðleg-
ir. Það er athugandi, að með
þorskanetum er gripinn upp hér
mjög mikill fiskur og að þeim er
aðallega beitt gegn fiskinum um
gottímann, en þau veiðarfæri
hafa þann leiða galla að þau skila
lélegri vöru, svona hálfgerðu
trosi á stundum, í það minnsta
hjá þeim sem hafa svo mörg net
í sjó að þeir geta ekki hreinsað
úr þeim daglega, þegar á sjó
gefur. Það er mikill galli á einu
veiðarfæri sem ekki skilar góðri
vöru og það verður að viður-
kenna að engin önnur okkar
veiðarfæri skila jafn vondri vöru
eða fara jafn illa með fisk og
þorskanetin. Slagurinn um hin
einstöku veiðarfæri og mismun-
andi skaðsemi þeirra skiptir ekki
mestu máli um rýrnun fiskimið-
anna heldur heildarmagn þess
fiskjar, sem tekinn er hvort það
sem eftir verður fær viðhaldið
stofninum. Við höfum sjálfir
stöðugt verið að auka það magn
sem við tökum og teljum okkur
þurfa. Þörfin er ekki sú sama
hjá öðrum þjóðum sem hingað
sækja, því engin þeirra byggir
tilveru sína til jafns við okkur
á íslenzkum fiskimiðum, sem
eðlilegt er, því að öllum þjóðum
heims er það sameiginlegt að
byggja brauðsöflun sína fyrst og
fremst á þeim auðlindum móður
náttúru sem nærtækastar eru og
telja þær sínar. Við hljótum því
að leggja áherzl'u á að miðin á
íslenzka landgrunninu eru það
forðabúr sem við verðum í fram-
tíðinni að geta byggt á eins og
hingað til. Við hljótum því að
stinga fótum við fyrstir allra,
þegar við sjáum hvert stefnir og
sjáum að farið er að lækka í-
skyggilega mikið í þeirri matar-
skrínu. Það eru of margir sem
teygja fingur sína eftir eða nið-
ur í þá skrínu, og það verðum
við að reyna að gera öðrum þjóð-
um ljóst ef vel á að fara. Hér að
framan hef ég bent á að veiði-
tregðan sjálf hefur bægt frá á
miðum íslands nokkrum þeim,
sem hingað sóttu meðan fiskur
var hér svo mikill að þeim þótti
það borga sig að sækja hingað.
Veiðitregðan sjálf getur samt
ekki bjargað því sem bjarga þarf
og því er það að við þurfum að
fá takmarkaðan þann skipa-
fjölda sem á miðin er settur ef
núlifandi kynslóð ætlar sér ekki
að éta allt upp fyrir þeim sem
á eftir koma. Ég er hræddur um
að það sé til meira en nóg af
þeim hugsunarhætti sem lýsti sér
í orðum enska skipstjórans to
hell ivith Iceland, en af þeim má
ráða fullkomið tillitsleysi um
okkar hag eða hvort við lifum
eða deyjum. Ekki mun af því
veita fyrir fræðinga okkar og
lögspekinga að viða að sér öllum
gögnum sem að haldi mega koma
og komast þeir þá ekki hjá að
leggja áherzlu á áratuga reynslu
okkar sjálfra og jafnframt að
gæta þess að skýrslur geta verið
beggja handjárn, eins og allir
vita, sé ekki rétt á þeim haldið.
Ótti minn við skýrslur sem sanna
eiga eða draga af ályktun um
fiskimagn í sjónum stafar af því
að ég hef tvisvar spurt fræði-
mann að því hvað hann meinti
með ályktunum um togtíma og
bæði skiptin fengið ógreið svör,
eða þegar ég hef bent' á að ár-
angur af togtíma sé mjög breyti-
legur eins og ég hef nú þegar
sýnt fram, þá hefur svarið verið
að það sé tekið tillit til þess. Er
hægt að byggjá alvarlegar niður-
stöður á svona ótryggum grund-
velli. Hvernig mega fræðimenn
byggj a niðurstöður á slíkum rök-
um. Áætlunum um mismun
vinnubragða og tækni margra
ára sem þeir ekki sjálfir hafa
tekið þátt í, og þeir einir geta
komizt að nokkrum nálægum
niðurstöðum um, er vinna verkin
sjálfir.
Íslenzkir sjómenn við vinnu sína
á liafi úti.
278
VÍKINGUR