Sjómannablaðið Víkingur - 01.08.1972, Blaðsíða 34

Önnur mið, sem grynnra liggja, hafa og mikið
verið notuð, sérstaklega í lakari sjóveðrum og þá
haust og vetur.
Á ég þar við hin svokölluðu Fljótamið, sem hafa
verið og eru mjög fengsæl veiðipláss, og tengja
menn miklar framtíðai'vonir við þau, því þau liggja
að langmestu leyti innan hinnar nýju markalínu
landhelginnar ásamt Skagafjarðardjúpinu, sem
var og er afar þýðingarmikið veiðipláss flesta tíma
árs".
Um Vestur- og Austurkantinn á Grímseyjar-
grunni farast honum orð líkt og Filippusi Þorvalds-
syni og telur togara og togbáta hafa lagt þau mið
gersamlega undir sig og á góðri leið með að eyði-
leggja þau, einkum togbátarnir, „með sitt sífellda
skrap“.
Sveinbjörn Jóhannsson telur þessi gömlu og
góðu mið alveg úr sögunni sem línumið. Enn segir
Sveinbjörn: „Þar sem markalína landhelginnar
liggur 4 sjómílur út af Gjögri og Tjörnesi, með
beinni línu á milli, þá liggur mjög mikið og gott
veiðisvæði innan þessarar línu og er það afar þýð-
ingarmikið fyrir smábátaútgerðina".
Frá Siglufirði og úr verstöðvum við Skagafjörð
hafa mér ekki borizt svör, en úr þessu hafa Ey-
firðingar bætt, eins og að framan sést, því mið
þessara veiðistöðva allra mega heita hin sömu,
nema skagfirzku innfj arðarmiðin, en þau liggja
öll innan varnarlínunnar nýju.
Skal því haldið á Húnaflóann, en hann hefur ver-
ið, ásamt Þistilfirði, mest ofsótti flóinn norðan-
lands af brezkum togurum, enda er lýsingin ófögur,
sem sýsluskrifari Friðjón Sigurðsson í Hólmavík
hefur gefið mér af sjósókninni á Húnaflóa og eyði-
leggingu fiskimiða og veiðarfæra þar, en þannig
farast honum orð: „Á haustin, sem oft gáfust hér
ágætlega með afla, var lína lögð um allan Húna-
flóa, innst sem yzt í nefndum „geira“.
En nú undanfarin 3 ár má heita að fisklaust
hafi verið á öllum innmiðum. Vorið 1950 var mikil
fiskgegnd inni í Birgisvíkurpolli, en friðlaust var
vegna ágengni togara, sem sýndu fiskibátum hér
hinn mesta yfirgang og mokuðu upp fiski á þess-
um slóðum. Þannig var þetta sömuleiðis 1951, en þá
voru það sérstaklega erlendir togarar. Brezkir tog-
arar sýndu þá fiskibátum hinn mesta yfirgang, svo
lína var ekki lögð á þessum slóðum.
Þá kom það ekki ósjaldan fyrir, að togararnir
spilltu veiðarfærum fiskibátanna. Öll fiskiveiði í
Vatnsnesálnum hefur algerlega brugðizt s. 1. ár
og enn er þar algerlega fisklaust.
Sjómenn hér við Steingrímsfjörð byggja vonir
sínar á stækkun landhelgislínunnar og þykir þó
að of skammt hafi verið farið, en um það tjáir víst
ekki að ræða.
Þess skal getið, að talsverður fiskur var hér
í Steingrímsfirði s. 1. sumar og veiddist hann aðal-
lega á færi á smábátum, en stóð stutt við.
Nú eru sjómenn að vona að vorganga komi eftir
venju á sama tíma og áður, þ. e. í marzlok eða
aprílbyrjun. En óttast er þá, að togarar komi á
slóðirnar og eyðileggi allt fyrir bátunum, því gæzlu
hér í flóanum hefur til þessa verið mjög ábóta-
vant. Að endingu vil ég geta þess, að fiskibátar
gerðir út frá Skagaströnd hafa oftast aflað tals-
Aært meira en bátar hér. Þeir róa meira norður
og út af Skalla, sem hefur reynzt happasælla, en
þangað geta bátar héðan ekki farið, það er of
langt, a. m. k. á veturna".
Þessi síðasta skýrsla uppplýsir hvernig brezkir
togarar hafa bætt gráu á svart ofan, því hún flettir
ofan af því, að meðan íslenzka ríkisstjórnin sýndi
Bretum þá velvild, eftir tilmælum ríkisstjórnar
Stóra-Bretlands, að fresta framkvæmdum reglu-
gerðar frá 22. apríl 1950 um verndun fiskimiða
fyrir Norðurlandi gagnvart útlendingum,, unz
genginn væri dómurinn í Haag, þá launuðu enskir
togaraskipstjórar þetta kurteisa vináttubragð með
því m. a. að nota vel tækifærið eða hléið til þess
að spilla bæði veiði og veiðarfærum Húnvetninga.
Grímsey.
Áður en ég kveð Norðuland þykir mér hlýða að
minnast örlítið á Grímsey, því svo var til forna
litið á eyna og gæði hennar, að þar mætti „her
upp fæða“ og þangað leitaði Guðmundur biskup
góði með sitt flökkulið undan ofríki Sturlunga.
Tveim árum áður en ég kom til Húsavíkur, eða
vcrið 1919, fóru nokkrir Húsvíkingar að stunda
veiðar í eynni með þorskanet á tímabilinu frá
miðjum apríl og fram til 20. maí. Gekk þorskur-
inn grunnt upp að eynni og inn í víkurnar og gaf
veiðin góðan arð til ársins 1925, að dragnótabátar
voru einnig komnir á þessar slóðir og spilltu henni.
Húsvíkingar héldu áfram að stunda róðra frá
Grímsey á vorin, breyttu veiðiaðferð og fóru með
línu á hin dýpri og fjarlægar mið og gafst sæmi-
lega næstu fimm ár, en svo komu útlendu togaram-
ir, einkum brezkir, á miðin og þá var ekki lengur
á þau sækjandi fyrir innlendu bátana. Á þeim árum
var í Grímsey stórt hundrað manns heimilsfast,
auk þeirra, sem við lágu á vorin. Nú munu eyjar-
skeggjar vera um sjötíu, og haldi svona áfram
fækkuninni og brottflutningi úr eynni, má búast
við því að Grímsey verði hin íslenzka St. Kilda.
Norðvesturland og Vestfirðir.
Vík ég mér vestur fyrir Strandir og verða þá á
leið minni frá Horni að Ritnum þessar víkur: Horn-
vík, Hlöðuvík, Fljót og Aðalvík, sem áður voru
fiskisæl útræði, Aðalvík um 300 manna verstöð og
hreppur, en nú eru þær allar í eyði, mestmegnis
sökum aflaleysis, og verður Slysavarnafélag fs-
lands að halda við skipbrotsmannaskýlum á þess-
um stöðvum, svo mannlaust er þar orðið.
Er þá komið að ísafjarðardjúpi, en það er merk-
VlKINGUR
298