Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1991, Síða 20

FISKVINNSLA
Hjaltlandslax á vöru-
sýningu. Hjaltlendingar
ferðuðust um allan heim
á helstu vörusýningarn-
ar. Gæðaímyndin er
meginþátturinn í mark-
aðssetningu laxins.
Ferðirnar voru að miklu
leyti styrktar af hreppn-
um og voru sölumenn
duglegir að afla nýrra
viðskiptavina á þessum
sýningum.
Hluti starfsins var
kennsla. Hér er verið að
sýna nemum á fisk-
vinnslunámskeiði gerla
úr fiski.
20 VÍKINGUR
flotinu og hætta aö borga til
þess. Ég lagði því mikla
áherslu á aö vinna traust þeirra
og taka á kvörtunum.
Hvaö þá varðaði fólst gæöa-
eftirlitið í því aö taka út fiskinn á
markaönum á um tveggja mán-
aða fresti. Þeir sem stööugt
lönduöu góöum fiski sem var
vel þveginn, ferskur og ekki of
kraminn fengu gæðamerki á
fiskinn á markaðnum. Áherslan
var því á meðhöndlun um borö
jafnt og ferskleika.
Sjómenn á dragnótabátun-
um, sem lönduðu tveggja daga
fiski, voru því óánægöir þegar
sumir sem lönduðu viku göml-
um trollfiski fengu gæöamerk-
iö. þegar ég gat sýnt þeim mun-
inn á jafngömlum fiski, sem var
meðhöndlaður á mismunandi
hátt, skildu þeir hvaö ég átti viö
þótt ekki væru þeir allir kannski
sammála um forsendurnar.
Þeir vildu meina aö fiskurinn
ætti aö vera metinn eins og
hann væri við löndun. Ég taldi
aö til aö byrja meö væri rétt aö
leggja áherslu á meöferð um
borð og þar með breytt vinnu-
brögö áöur en kerfinu væri
breytt í hreint ferskleikamat.
Þeir völdu þó ekki aö taka upp
dagmerkingar á kassana, því
þær mundu ekki stemma viö
dagbók bátsins og einnig voru
þeir hræddir um aö hægt væri
að rekja til þeirra dagmerktan
fisk sem landaö var framhjá
kvóta eins og algengt var.
Eitt var ég þeim sammála um
en þaö var aö matið var ekki
nægilega vel skýrt út fyrir þeim.
Þaö var því komiö á punkta-
kerfi, þar sem hver þáttur
(þvottur, ís , magn í kassa, lykt
o.s.frv.) var metinn og tiltekinn
punktafjöldi gaf þeim rétt á
gæðamerkinu. Viö sendum
þeim svo öllum lista yfir stöðu
bátanna þannig aö allir vissu
hvar þeir voru á stöðulistanum.
Meö þessu var verið að reyna
aö spila á keppnisandann, því
kerfiö var orðiö sanngjarnara í
þeirra augum og samanburöur
var kominn á. Maður varð því
alltaf að hafa á sér listann yfir
stööu bátanna, því ef maöur
hitti sjómennina vildu þeir
gjarnan ræöa hvar þeir væru
staddir og hvers vegna. Þetta
fannst mér ánægjuleg breyting
frá skömmunum og óánægj-
unni sem ég fann til aö byrja
með. í upphafi voru um tíu bát-
ar meö gæðamerkið en tuttugu
og tveir af fjörutíu bátum þegar
ég fór. Einnig haföi tekist aö fá
samþykktar styrkveitingar frá
hreppnum til þeirra sem vildu
breyta þvottakerfinu. Mér var
sagt aö mesta viðhorfsbreyt-
ingin heföi þó oröið viö þaö aö
róa meö nokkrum bátanna.
Vinnslan í landi
Fiskurinn á Hjaltlandi var
yfirleitt góöur, enda stutt á miö-
in og þeir hafa löngum verið
þekktir fyrir góöan fisk. Fryst-
ingin var aö mörgu leyti meö
sama hætti og hér, heilfryst flök
af ýmsum stæröum og gerðum
og blokk. Þó var nokkuð um aö
fosfati væri blandaö í fiskinn til
aö auka þyngdina.
Eftirlitiö var hefðbundið
framleiðslueftirlit (beinatalning
o.s.frv.) og alls kyns ráögjöf um
notkun þvottaefna og aukiö
hreinlæti. Sumsstaðar voru
þvottaefni vart notuð og sóöa-
skapurinn meö ólíkindum af
frystihúsi aö vera. Ekki bætti úr
skák að vatnsskatturinn stór-
hækkaöi í fyrra. Ég tók mjög