Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1992, Qupperneq 12

V í K I N G U R
Efla vísindin alla dáð?
— Þiðtaliðum loðnumælingarogár-
angur þeirra. Helsti fræðingur Haf-
rannsóknastofnunar í því efni,
Hjálmar Vilhjálmsson, hefur látið
hafa eftir sér á prenti athugasemda-
laust að stofnmælingin á loðnu frá
1989, sem var lögð til grundvallar
veiðiheimildum á síðustu loðnuver-
tíð, hafi greinilega mistekist. Orðrétt
bætti hann svo við: „ Hinsvegar hef
ég ekkert fundið í mínum gögnum
sem bendir á hvað hafi farið úrskeiðis
í mælingum okkar og það ergir mig
að sjá ekki í hverju mistökin fólust“.
Hvað segir þetta ykkur?
Árni: Ég skal svara fyrir mig, nrjög
stutt. Það er til málsháttur á íslensku
sem segir; vísindin efla alla dáð. Ég vil
setja spurningarmerki við þetta, sér-
staklega útfrá þessari yfirlýsingu-
Hjálmars, og spyrja; efla vísindin alla
dáð?
Kristinn: Mér fínnst Hjálmar vera að
því leyti betri en margir aðrir af þess-
um mönnum að hann er þó að viður-
kenna að það sé eitthvað að. Hann má
fá hrós fyrir það, hann fær plús hjá
mér fyrir að vera þetta opinskár. Mér
finnst að fleiri af þessum mönnum hjá
Hafrannsóknastofnun eigi að opna sig
og tala um þessa hluti eins og þeir séu
heima hjá sér en ekki að vera alltaf
með þennan feluleik. Ég skil ekki
þennan feluleik. Mér finnst líka rétt að
minna á að það eru til fræðimenn hér á
landi og annarsstaðar í heiminum,
fiskifræðingar, líffræðingar og aðrir,
sem vöruðu við því 1983 að þetta
mundi gerast sem nú er að koma fram,
að það væri ekki hægt, líffræðilega, að
þvinga upp stækkun fiskstofna með
ofbeldisaðgerðum. Þessir fræðimenn
hafa aldrei fengið að komast í opin-
bera umfjöllun, þeir hafa aldrei fengið
athygli fjölmiðla og fjölmiðlar, nema
Sjómannablaðið Víkingur, hafa ekki
gert neitt til þess að lofa þessummönn-
um að tjá sig. Það finnst mér vera stór-
kostlega alvarlegt, því þetta er svo stórt
og mikið hagsmunamál, þetta er
stærsta hagsmunamál íslensku þjóðar-
innar og þess vegna á að opna þessa
umræðu.
Þegar ofbeldiskerfið var búið til
Sjálfur hef ég verið að grúska í
skýrslum Hafrannsóknastofnunar í
fjögur ár. Niðurstaða mín eftir það
grúsk, og að hafa sett upp á eigin
ábyrgð töflurnar um nýliðun og stofn-
stærð, er sú að allsstaðar sé neikvæð
svörun við því að safna fiski í sjóinn,
nýliðunin versnar um leið og viðkom-
andi stofn stækkar.
Tökum þorskinn sem dæmi. Hvaða
árgangar eru það sem verið er að veiða
núna á þessari vertíð? Það eru árgang-
arnir ’83 og ’84 sem urðu til þegar
þorskstofninn var í lágmarki. Þegar
ofbeldiskerfið var búið til.
Þegar þorskstofninn fer niður í lág-
mark ’83 og ’84, skilar hann af sér svo
svakalega sterkri nýliðun að það er-
hægt að auka veiðina 1986, 1987 og
alveg fram til 1990. Það hefði bara átt
að veiða meira, vegna þess að þegar
stofninn stækkaði, þá hrundi nýliðun-
in niður aftur. Það átti aldrei að leyfa
stofninum að verða þetta stór. Það
hefði átt að veiða þennan fisk, þá hefði
nýliðunin orðið betri. Samkvæmt
gögnum Hafrannsóknastofnunar er
þetta bara svona.
Þetta er þó alveg öfugt við það sem
þeir segja. Þetta eru þeirra eigin gögn
12