Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1992, Page 35

ÁALASKAMIÐUM
En allt í einu dettur allt í dúnalogn,
veðrið hefur gengið niður jafn snögg-
lega og það skall á. Pá er reynt að sinna
þeint sem um sárt eiga að binda vegna
ástvinamissis af bátnum sem fórst, eða
vegna sjómannsins sem fór fyrir borð,
því enginn tími var til slíks á meðan
reynt var að halda skipinu á floti. Það
er þögul skipshöfn sem kemur að
bryggju í þetta sinn. Flestir þakka guði
sínurn fyrir að vera lifandi og heita því
með sjálfum sér að fara aldrei aftur á
sjó. En þá kemur uppgjörið og menn
sjá að þeir eru skuldugri nú en áður,
því útgerðin vill fá matinn og annan
kostnað greiddan og hlutur hásetans
varð rýr og nægir ekki fyrir kostnaðin-
um við útgerðina á honum sjálfum í
þessari sjóferð.
Bryggjan sem landað er við er í
Dutch Harbor. Þar búa um það bil
1500 manns, en þegar flotinn er í landi
og verksmiðjurnar í fullum gangi fer
íbúatalan upp í 10.000. Flestir búa í
bátunum því þau fáu hótel sem þarna
er að fínna eru alltaf full á þessum
árstíma. Þarna eru fáeinir símar og
alltaf er biðröð sjómanna eftir að fá að
hringja heim. Svipurinn lýsir von-
brigðum þar sem þeir grúfa sig yfir
Þá er sárt að heyra í
talstöðinni neyðarkall
báts, en geta ekki komið til
hjálpar nema gjalda fyrir
með lífi sínu.
símtólið og tilkynna eiginkonu eða
unnustu um lítinn eða engan gróða af
vertíðinni — útgerðinni á sjálfum sér.
Það er einnig einmanalegt líf að vera
langdvölum frá fjölskyldu sinni en
heimsóknir heim þýðir ekki að hugsa
um því of dýrt er að fljúga lieim í
fríum, ef það er þá á annað borð hægt
að fljúga vegna þoku sem alltaf liggur
yfir staðnum. Flugfargjald frá Alaska
til Seattle er dýrara en á milli fslands
og Bandaríkjanna. Sjómaðurinn bítur
á jaxlinn og ræður sig á bátinn eina
vertíð enn og ný von kviknar í brjóst-
inu um góða veiði og stóran hlut svo
hann geti greitt upp þessa skulcl og ef
til vill aðrar sem safnast hafa upp á
slitróttum vinnumarkaði þar sem
kaupið er eins ótryggt og happdrættis-
vinningur.
íslenskir sjómenn er starfa á fs-
landsmiðum eru greifar í samanburði
við bræður sína á Alaskamiðum. En
hvað kemur til að sama stéttin, af
sömu þjóð komin, sættir sig við slíkan
ójöfnuð? Sumir segja að fegurð Al-
aska dragi þá að sér og ekki undrar
það nokkurn mann sem hefur litið
augum þær fallegu myndir sem þeir
korna með til baka og bera greinilegan
vott um náttúrufegurð Alaska. Sinn er
siður í landi hverju og þeir sjómenn
sem leita á Alaskamið eru komnir í
land einkaframtaksins þar sem ekki
þekkjast verkalýðsfélög og hver er
sjálfum sér næstur. Auðvitað er þeint
það í sjálfsvald sett hvort þeir ráða sig á
bát upp á þessi kjör, en annað býðst
ekki og færri komast að en vilja.
Sjómenn sem hér heima starfa geta
gert og gera kröfur sem flestar eru
réttlátar og sjálfsagðar, en þeir verða
ef til vill að gæta sín á að hafa þær í hófi
samt, svo útgerðin geti staðið undir
þeirn og ekki sé hætta á að það sem
náðst hefur tapist aftur og þeir finni
sig í sömu súpu og bræður þeirra á
Alaskamiðum.
Veiðar + vinnsla = afkoma þjóðar
o
oiMidi
GFoVNDI
NORÐURGARÐI • 121 REYKJAVÍK • SÍMI 91-622800
Sendum sjómönnum og fiskvinnslufolki bestu kveðjur á sjómanndaginn
35