Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.2004, Blaðsíða 46

búið um í skut bátsins og ætlaði að gefa
mömmu minni í soðið er heim kæmi; allt
var horfið, færin annaðhvort týnd með
öllu eða héngu í flækju útbyrðis - það
var allt ömurleg sjón - og tveir félagar
okkar týndir - það var sárast af öllu. Til
marks um það hvílík feiknaalda skall yfir
skipið, get ég þess að við höfðum fulla
vatnstunnu frammi á, fyrir framan keðju-
vinduna; var hún rígfest þar með tré-
fleygum og síðan reyrð með kaðli. En
svo var mikið afl öldunnar er hún valt
fram eftir skipinu að hún sprengdi kaðal-
inn og lyfti upp tunnunni, svo að hún
valt aftur yfir vinduna og kom „stand-
andi“ niður á þann endann, er áður vissi
upp, og þar stóð hún er við komum upp
á þiljur.
Stýrimaðurinn var við stjórn er aldan
féll á skipið og kenndi hann um segla-
leysinu, þvi þegar aldan hóf sig upp bak
við okkur, lygndi á skipinu og var þá
sem það sogaðist aftur á bak undir brot-
ið. Aldan féll á skut skipsins, kneikti nið-
ur stýrimanninn þar sem hann stóð og
varpaði honum svo flötum, en hann hélt
sér í stýristaumana og tók því ekki út.
Þeir hásetar sem uppi voru og ekki tók
út höfðu haldið sér eða skotist í skjól er
þeir sáu hvað verða vildi. En matsveinn-
inn hafði verið fyrir aftan eldhúsið að
þvo pottinn eða verka soðningu; tók
sjórinn hann og kastaði fram eftir þiljum
uns hann festi fótinn undir járnvinkli
einum miklum og datt; það varð honum
til lífs og sannaðist þar hið fornkveðna
að „hverjum bergur eitthvað, sem ekki er
feigur.“ Ekki braut sjór þessi neitt á skip-
inu, nema hvað hann sprengdi lokið á
káetunni; þá hratt hann og opinni káetu-
hurðinni. Skipstjórinn var þá niðri að fá
sér kaffi því hann hafði ekki lagt sig. Ká-
etuna nær fyllti af sjó og var það um
stund að skipstjórinn komst ekki upp
fyrir straumnum. „Ég hélt hann ætlaði
aldrei að hleypa mér upp, h.... að tarna,“
sagði hann við mig síðar.
Þegar eftir að mennina hafði tekið út,
en það var í Öndverðarnesröst rétt eftir
klukkan sex um morguninn, tók veðrinu
að slota og var komið hreppandi sjóveð-
ur um hádegi.
Jafnskjótt sem við komum upp á þilj-
ur, eða um eða litlu fyrir klukkan hálfsjö,
var tekið til austurs og létum við dæluna
ganga viðstöðulaust, fjórir rnenn í senn.
Forvitni var okkur á því að vita hve mik-
ill austur væri í skipinu, en það var ekki
eins auðvelt og ætla mætti þvl enn var
mesti hroðasjór og gat því verið hættu-
legt að opna lúku, jafnvel örlítið. Þó
réðst Bjarnhéðinn í það að skyggnast
niður. En er hann ætlaði að opna lestina,
gekk til hans einn af hásetunum og vildi
varna honum þess. Ég man að Bjarnhéð-
inn leit þá upp og framan í manninn sem
snöggvast. Síðan skaut hann fram hægri
hendinni og hefur víst komið við háset-
ann því hann hrataði aftur eftir þiljum
stundar langt, en Bjarnhéðinn fór niður.
Hann kom upp aftur að vörmu spori en
sagði fátt; lét þess þó getið að enn mund-
um við verða að dæla um stund áður en
skipið mætti heita þurrausið. Þetta
reyndist og svo, því að í austri stóðum
við látlaust þangað til klukkan var langt
gengin tvö um daginn, eða nær sjö
stundir samfleytt.
Þá er nokkuð varð aðhafst fyrir sjó og
roki var tekið að bæta seglin og gekk það
svo greiðlega, þótt bæði væru þau rifin
og ónýt, að einhver segl voru kornin upp
um hádegi; var þá farið að sigla og stefnt
til Reykjavíkur. Úr því fór veður hrað-
batnandi og sigldum við inn á Reykjavík-
urhöfn óskabyr síðdegis næsta dag.
A leiðinni til Reykjavíkur þegar allt var
komið í sæmilegt lag hjá okkur, eftir því
sem hægt var, spurði ég skipstjórann
hvort honum hefði ekki brugðið er hann
heyrði að tvo menn hefði tekið út. „Og
ekki brá mér nú, heldur en ég veit ekki
hvað,“ sagði hann; og að visu hefði ég
mátt vita svarið fyrir því að í öll þau ár
sem ég var honum vissi ég honunt aldrei
bregða eða verða ráðfátt hvað sem að
höndum bar, og komumst við þó stund-
um í hann krappan, eins og t.d. þegar
okkur rak yfir Geirfuglasker; mátti þá
víst ekki miklu muna að illa færi fyrir
okkur. En mannskaðann í Öndverðar-
nesröst tók hann sér ákaflega nærri.
Hann var þá orðinn aldraður maður,
kominn fast að sjölugu, hafði stýrt skipi í
fjölda mörg ár og aldrei hlekkst á, enda
fór hann jafnan rnjög varlega og bað
rnenn gæta sín sem best og halda í
spotta, er þeir væru iðjulausir á þiljum
uppi í vondu veðri; taldi hann það engan
hreystivott þótt menn færu með gáleysi
og glannaskap, en á hinn bóginn vildi
hann og hvorki heyra æðru né orðagjálf-
ur þótt eitthvað bjátaði á.
Þess er áður getið að tveir hásetanna
hefðu ekki hafst að er afturseglið rifnaði,
en hímt aðgerðalausir og svo sem þeir
væru í leiðslu og utan við sig. Þetta voru
mennirnir sem fám stundum síðar tók
út. Og við hásetarnir hjöluðunt um það
okkar á milli að þeim hefði „sagt fyrir“.
Og hver veit nema svo hafi verið? Það er
margt undarlegt í þessum heimi og mörg
gátan óráðin ennþá. Og víst er um það
að öðruvísi fór þeirn í þetta sinn en vandi
þeirra var, hver sem orsökin kann að
hafa verið.
Rydfríir
stálbarkar
fyrír___________
Hitaveitur • Pústkerfi • Vatnslagnir
Olíulagnir • Frystikerfi • Loftlagnir
Viðgerðir og smíði á þenslumúffum
Barkasuða Guðmundar ehf.
Vesturvör 27 • 200 Kópavogur
Sími: 564 3338 • Fax: 554 4220
GSM: 896 4964 • 898 2773
Kt. 621297 2529
46 * Sjómannablaðið Víkingur