Náttúrufræðingurinn - 1932, Qupperneq 4

66
NÁTTÚRUFR.
andstæða flokka, er lentu í harðsnúnum ritdeilum. Sumir dáðust að
kenningum þeim og skýringum, á eðli lífsins, sem birtust í bók
þessari, en aðrir níddu þær niður fyrir allar hellur og töldu þær
ekki samboðnar kristnum mönnum.
En bók þessi' fór þó skjótt sigurför um heiminn.
Fyrsta útgáfan — 1250 eintök — seldist á einum degi og
önnur útgáfan, 3 þús. eintök, seldist á skömmum tíma, og var bók-
in síðan þýdd á flest öll menningarmál heimsins. Hún hefir fest.
þá skoðun hjá náttúrufræðingum síðari tíma, að allt lifandi, sem
á jörðinni hrærist, sé í frændsemi innbyrðis og tengt ætternis-
böndum. Dýra- og jurtategundirnar hafi þróazt af umkomulitlum
og lítilsigldum foreldrum, sem uppi' hafi verið hér á jörðunni fyr-
ir milljónum ára. Þessar frumverur og afsprengi þeirra, hafi ver-
ið gæddar mætti til framþróunar eða fullkomnunar, svo afkom-
endur þeirra, ættlið eftir ættlið, urðu sífellt margbreyttari og full-
komnari að líffæragerð, og betur færir til að sigrast á örðugleikum
þeim, sem vi'ð var að stríða.
Það er sérstök ástæða til að minnast Darwins og afreka hans
á þessu ári. Nú eru liðin 100 ár síðan hann hóf náttúrufræðisrann-
sóknir, 90 ár síðan hann reit fyrsta uppkastið að bók sinni um
uppruna tegundanna, og hálf öld síðan hann andaðist.
Darwin hafði frá æsku verið hneigður fyrir náttúrufræði*.
En hann var ekki settur til náttúrufræðináms, og stundaði aldrei
náttúrufræði, sem námsgrein við neinn háskóla. Og það mátti
segja, að það væri hending, sem réði því, að náttúrufræðin varð
lífsstarf hans. Fyrst kom faðir hans honum til Edinborgar til að
nema læknisfræði (1825—’27). En Darwin féll ekki þetta nám og
miðaði lítið áfram. Þá réð faðir hans því, að að hann sneri sér að-
því að læra til prests. Stundaði hann guðfræðinám í Cambridge
1828—1831 og sóttist það nám sæmilega, þó að náttúrufræðin að
nokkru tæki áhuga hans. Enda kynntist hann ýmsum merkum
náttúrufræðingum í Cambridge.
Sem næst fyrir 200 árum, réðu atvikin því, að hann Þgði
guðfræðina á hilluna og tók til starfa sem náttúrufræðir.gur og
hvarflaði aldrei síðan frá þeirri fræðigrein og helgaði henni
að fullu starfskrafta sína um 50' ára skeið.
Þá var honum boðið að taka þátt í leiðangri, er fara skyldi
umhverfis jörðina, á skipi, sem ,,Beagle“ hét. Þetta boð var
mjög að Darwins skapi, en það var ekki auðsótt í fyrstu, að
taka því. Faðir hans var slíkri ráðbreytni mjög mótfallinn.
Taldi að ferð þessi yrði honum með öllu gagnslaus, og skapaði